Χλόη Κουτσουμπέλη

Ελληνες λογοτέχνες
Η Χλόη Κουτσουμπέλη γεννήθηκε το 1962 στη Θεσσαλονίκη.
Σπούδασε νομική στο ΑΠΘ και εργάστηκε για δεκαοκτώ χρόνια στον τραπεζικό τομέα.
Το 1984 εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο “Σχέσεις σιωπής (εκδ. Εγαντία) και ακολούθησαν οι εξής ποιητικές συλλογές: “Η νύχτα είναι μια φάλαινα” 1990, εκδόσεις Βιβλιοπωλείου Λοξίας, “Η αποχώρηση της λαίδης Κάπα” 2004, εκδόσεις Νέα Πορεία, “Η λίμνη, ο κήπος και η απώλεια” 2006, εκδόσεις Νέα Πορεία, “Η αλεπού και ο κόκκινος χορός”, 2009, εκδόσεις Γαβριηλίδης, “Στον αρχαίο κόσμο βραδιάζει πια νωρίς” 2012, εκδόσεις Γαβριηλίδης, “Κλινικά απών” 2014, εκδόσεις Γαβριηλίδης, “Οι ομοτράπεζοι της άλλης γης” 2016 , εκδόσεις Γαβριηλίδης (Κρατικό βραβείο ποίησης, από κοινού με τη συλλογή “Τα τριαντάφυλλα της Μερσέδες” του Στ. Πολενάκη, 2017), “Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ”, 2018, εκδόσεις Πόλις.
Έχουν κυκλοφορήσει επίσης τα μυθιστορήματά της “Ψιθυριστά” 2002, εκδόσεις Παρατηρητής, “Ο βοηθός του κυρίου Κλάιν” 2017, εκδόσεις Μελάνι, και τα θεατρικά της έργα: “Ορφέας στο μπαρ” 2005, εκδόσεις Πάροδος, “Το ιερό δοχείο”, 2015, εκδόσεις Θίνες.
Το 47o τεύχος του λογοτεχνικού περιοδικού “Πάροδος” του Κώστα Θ. Ριζάκη τον Σεπτέμβριο του 2011 είναι αφιερωμένο στο έργο της.
Έχει συνεργαστεί με τα λογοτεχνικά περιοδικά “Παρατηρητής”, “Ρεύματα”, “Εντευκτήριο”, “Νέα Πορεία”, “Πάροδος”, “Εμβόλιμον”, “Πλανόδιον”, “Μανδραγόρας”, “Κουκούτσι”, “Πόρφυρας”, “Ένεκεν” (στο οποίο υπήρξε υπεύθυνη των σελίδων λογοτεχνίας), “Δίοδος”, “Νέα Ευθύνη” καθώς και σε ηλεκτρονικά περιοδικά όπως τα e-poema, poeticanet, diastixo, poiein, thraca, Bibliotheque και άλλα.
Κυκλοφορούν στο διαδίκτυο οι τέσσερις πρώτες ποιητικές της συλλογές σε e-book καθώς και δύο ακόμα ηλεκτρονικά βιβλία με τίτλους “Απαγόρευση κυκλοφορίας” και “Η κρυφή ζωή των ποιημάτων” με ποιήματά της και φωτογραφίες του Παναγιώτη Παπαθεοδωρόπουλου.
Το 2013 εκδόθηκε στον Καναδά μία ανθολογία ποίησης με τίτλο “Cloe and Alexandra”, εκδόσεις Libros Libertad, που περιλαμβάνει ποιήματα δικά της και της Αλεξάνδρας Μπακονίκα μεταφρασμένα στα αγγλικά από τον Μανώλη Αλυγιζάκη (Manolis Aligizakis).
Είναι μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, της Εταιρείας Συγγραφέων και του Κύκλου Ποιητών.
Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα Ιταλικά και δημοσιευτεί στο ιταλικό περιοδικό “Voce de la luna”, στα Βουλγαρικά (περιοδικό “Πάροδος”, τεύχος 47), στα Γερμανικά και στα Γαλλικά.
Μυθιστορήματα
Ψιθυριστά (2002), Παρατηρητής
Ο βοηθός του κυρίου Κλάιν (2017), Μελάνι
Ιερεμιάδα (2023), Βιβλιοπωλείον της Εστίας

Διηγήματα
Το ιερό δοχείο (2015), Θίνες

Ποίηση
Σχέσεις σιωπής (1984)
Η νύχτα είναι μια φάλαινα (1990)
Η αποχώρηση της λαίδης Κάπα (2004)
Η λίμνη, ο κήπος και η απώλεια (2006), Νέα Πορεία
Η αλεπού και ο κόκκινος χορός (2009), Γαβριηλίδης
Στον αρχαίο κόσμο βραδιάζει πια νωρίς (2012), Γαβριηλίδης
Κλινικά απών (2014), Γαβριηλίδης
Οι ομοτράπεζοι της άλλης Γης (2016), Γαβριηλίδης
Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ (2018), Πόλις
Η γυμνή μοναξιά του ποιητή Όμικρον (2021), Πόλις

Θεατρικά έργα
Ορφέας στο μπαρ (2005)

Συλλογικά έργα
Το θηλυκό πρόσωπο της ποίησης στη Θεσσαλονίκη (2007), Ερωδιός
1ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών (2013), Κύκλος Ποιητών
Η Ελλάδα που αγαπώ: Μακεδονία (2015), Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Τα πάθη στη λογοτεχνία (2016), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ιστορίες πάθους και μαγειρικής (2017), Κύμα
Διαφορετικότητα (2017), Πήλιον Όρος
Θησαυροί της άμμου: Ποίηση της ελληνικής κρίσης (2019), ΑΩ Εκδόσεις
Κρατικά λογοτεχνικά βραβεία, Ανθολογία: Ποίηση 2010-2018 (2020), Υπουργείο Πολιτισμού. Διεύθυνση Γραμμάτων
4χ4 Ποιήσεις (2022), ΑΩ Εκδόσεις

Ιερεμιάδα – Χλόη Κουτσουμπέλη

Ιερεμιάδα


“Μέσα στη νύχτα ξύπνησα απότομα, άναψα το φακό μου και μπήκα μέσα στο σπίτι για να πάρω ένα μπουκάλι νερό. Από την κρεβατοκάμαρα της Μπριγκίτε άκουσα έναν λυγμό. Κοίταξα μέσα από τη μισάνοιχτη πόρτα. Το φως του φεγγαριού έλουζε το διπλό κρεβάτι με τα σατέν σεντόνια. Στο κέντρο της ασημένιας θάλασσας επέπλεε η Μπριγκίτε σε εμβρυακή στάση και έπνιγε με ένα μαξιλάρι το κλάμα της. Απομακρύνθηκα αθόρυβα στις μύτες των ποδιών μου, ξαναγύρισα στην αιώρα μου και ξάπλωσα ανάσκελα. Ήμουν ένας από τους ελάχιστους τυχερούς ανθρώπους, ίσως σ’ ολόκληρο τον πλανήτη, που μπορούσαν ακόμα να μιλούν. Είχα μείνει όμως άφωνη από τη φρίκη. Οι λέξεις έμοιαζαν άδειοι κάλυκες, καρυδότσουφλα χωρίς ψίχα. Ίσως, σκέφτηκα, δεν είναι ο ιός που μας φιμώνει, είναι αυτό το φιλί του θανάτου στο στόμα που μας κλέβει τη φωνή”.
Το μυθιστόρημα αυτό γράφτηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας που προκάλεσε ο ιός SARS-CoV-2 και μέσα στις ημέρες της καραντίνας που μας επιβλήθηκε. Επειδή όμως η λογοτεχνία δεν αναπαριστά πιστά την πραγματικότητα επινόησα έναν άλλο ιό, τον επονομαζόμενο Κέρβερο. Πρόθεσή μου ήταν ένα δυστοπικό μυθιστόρημα στο οποίο να διερευνάται όλο το πλέγμα των σχέσεων, και ειδικά των σχέσεων εξουσίας που αναπτύσσονται υπό ειδικές συνθήκες σε διαφορετικά περιβάλλοντα ανάμεσα σε ανθρώπους πάνω από τους οποίους επικρέμαται η απειλή του τέλους.
Γιατί μέσα στις άγριες συνθήκες αυτής της πανδημίας ένας από τους προβληματισμούς που αναδύθηκε είναι και ο εξής: Ποια κομμάτια της ανθρώπινης ψυχής αφυπνίζονται, όταν προβάλλει επιτακτικά η ανάγκη για επιβίωση; Επικρατεί το σκοτάδι ή το φως όταν απειλείται η υπόσταση και η ζωή του ανθρώπου;

Μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2023, 344 σελ.

Η γυμνή μοναξιά του ποιητή Όμικρον – Χλόη Κουτσουμπέλη

Η γυμνή μοναξιά


ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ
Ονομάζομαι Άννι Έντσον Tέιλορ.
To 1901 έκλεισα τα εξήντα τρία.
Επέζησα από έναν καταρράκτη,
έναν γάμο, δύο κηδείες, τρεις εραστές.

Η ζωή μου βαρέλι που κατρακυλά.
Ο άντρας μου παρέμεινε για μένα ένας ξένος.
Φορούσε μακριά σώβρακα
κι έσβηνε το κερί το βράδυ.
Όσο για μένα τις νύχτες ταξίδευα πολύ.
Το πρωί η νυχτικιά μου πάντα λασπωμένη.
Ένα βράδυ ξύπνησα σ’ άλλο κρεβάτι.
Μέσα στον ύπνο, βλέπετε,
μπερδεύει κανείς τις διευθύνσεις.
Ποια είμαι δεν έμαθα ποτέ.
Στο τάφο μου ας γράψουν:
Άννι Έντσον Τέιλορ
Η μόνη πραγματική συγκίνηση
που ένιωσε ποτέ
ήταν όταν έπεσε στους Καταρράκτες.
Κι όταν έγραψε το πρώτο της ποίημα.

Ποίηση, Πόλις, 2021, 56 σελ.

Το σημείωμα της οδού Ντεσπερέ – Χλόη Κουτσουμπέλη




ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΝΤΕΣΠΕΡΕ
Αγαπημένε,
όταν διαβάσεις το σημείωμα αυτό
το μελάνι θα ’χει πια στεγνώσει,
η ζάχαρη θα ’χει μουχλιάσει,
ένα σύκο θα σαπίζει
στο κρεβάτι.
Σε μια γαβάθα θα βρεις υπολείμματα τροφής.

Στην πραγματικότητα δεν ξέρω
αν θα το έχω γράψει εγώ
ή κάποια άλλη
με όνομα παράξενο όπως
Αδελαίδα, Εριφύλη ή Περσεφόνη.

Αγαπημένε,
ήσουν απελπιστικά αθώος,
ανυπεράσπιστα ένοχος,
τις νύχτες ζωγράφιζες ελάφια,
έκλαιγες μετά καθώς τα σκότωνες,
γέμιζαν σκάγια τα σεντόνια.
Μια μέρα ενώ σου ετοίμαζα καφέ
είδα μες στο φλιτζάνι ένα δέντρο.
Τότε κατάλαβα πως έπρεπε να χαθώ στο δάσος.

Αγαπημένε,
όταν διαβάσεις το σημείωμα αυτό,
τι άραγε θα έχει απομείνει από μας σ’ αυτήν τη γη;
Σκόνη στα δάχτυλα κάποιου θεού που θα φυσήξει.

Ξένε, όταν διαβάσεις το σημείωμα αυτό,
θα γίνεις λαθραναγνώστης.
Κανίβαλος θα τραφείς από τη σάρκα μιας αγάπης.
Θα σου θυμίσει μια δική σου.
Καμία σχέση.

Ποτέ μην εμπιστεύεσαι αυτούς
που αφήνουν σημειώματα.
Εννιά στις δέκα φορές επινοούν.

Ποίηση, Πόλις, 2018, 58 σελ.

Ο βοηθός του κυρίου Κλάιν – Χλόη Κουτσουμπέλη

Ο βοηθός


Ποιος είναι ο Κύριος Κλάιν; Γιατί προσλαμβάνει τον Στέφαν, πρώην δικηγόρο, νυν άνεργο, ως βοηθό του, θυρωρό και συντηρητή για σαράντα εικοσιτετράωρα; Ποια μπορεί να είναι η λύτρωση για ένα εγωκεντρικό άτομο που δεν ενδιαφέρεται και δεν σχετίζεται ουσιαστικά με τους άλλους ανθρώπους; Μπορεί ένας άνθρωπος να επηρεάσει το περιβάλλον του και να γίνει καταλύτης στη ζωή των άλλων;

Τοποθετημένο σε κάποια γωνιά του πλανήτη Γη, αρχές εικοστού πρώτου αιώνα, μέσα σε μία παγκόσμια κρίση, το μυθιστόρημα της Χλόης Κουτσουμπέλη με τρόπο αλληγορικό και συμβολικό εξετάζει τις ανθρώπινες σχέσεις, αλλά και την υποχρέωση του ατόμου προς το κοινωνικό σύνολο, του οποίου αποτελεί αναπόσπαστο μέλος.

Ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα για την απώλεια, την κάθαρση και κυρίως για την αγάπη, μια και αυτή είναι, σύμφωνα με τη συγγραφέα, η συγκολλητική ουσία του σύμπαντος.

Μυθιστόρημα, Μελάνι, 2017, 214 σελ.

Οι ομοτράπεζοι της άλλης Γης – Χλόη Κουτσουμπέλη

Οι ομοτράπεζοι


“Χους ει και εις χουν απελεύσει σημαίνει ότι υπάρχουν πράγματα που καλύτερα να παραμένουν ανείπωτα, το πρόσωπο καλύτερα να σκεπάζεται, ο αδελφός μου το προηγούμενο βράδυ είδε ένα μαύρο σκυλί. Το άλλο πρωί μας δάγκωσε.”

Ποίηση, Γαβριηλίδης, 2016, 78 σελ.

Το ιερό δοχείο – Χλόη Κουτσουμπέλη

Το ιερό δοχείο


Τι θα γινόταν άραγε, αν ο Νώε δεν έπαιρνε μαζί του στην Κιβωτό, την Εμζάρα, την νόμιμη σύζυγό του, αλλά μία νεαρή κοπέλα, την Σιγκάλ, κατάλληλη για τεκνοποίηση, για να κυοφορήσει στα σπλάχνα της τον γιο του στον Καινούργιο Κόσμο; Και αν με κάποιο τρόπο διασώζονταν τα γράμματα που έστελνε αυτή η νεαρή γυναίκα στην Εμζάρα, ως γυναίκα προς γυναίκα; Σ’ αυτό τον επιστολικό μονόλογο της Σιγκάλ, παρακολουθούμε την βαθμιαία συνειδητοποίηση της γυναίκας που γίνεται αντικείμενο της ανδρικής εξουσίας, που το κορμί της χρησιμοποιείται ως δοχείο μέσα στις δομές μιας πατριαρχικής κοινωνίας, που χαρακτηριστικά της νοοτροπίας της επιβιώνουν μέχρι σήμερα.

Εικονογράφος: Μιχαήλα Καπασκέλη
Υπεύθυνος Σειράς: Ζιζή Σαλίμπα

Διηγήματα, Θίνες, 2015, 36 σελ.

Κλινικά απών – Χλόη Κουτσουμπέλη

Κλινικά απών


ΜΑΤΑΙΩΣΗ
Θα ήμουν εκείνη την ημέρα συνεπής
μα ένα κοράκι καταβρόχθισε το μονοπάτι
και χάθηκα στο δάσος
ύστερα κάποιος μετατόπισε τους δείκτες
στο κουρδιστό ρολόι στο σαλόνι
κι άργησα είκοσι χρόνια.
Θα σε ειδοποιούσα σίγουρα
αλλά τα ταχυδρομικά περιστέρια
καθηλώθηκαν υπέρβαρα στα σύρματα.
Και όταν ερχόμουν
θα σ’ αγκάλιαζα
αν δεν υπήρχε το σιδερένιο τραπεζάκι ανάμεσα.
Γι’ αυτό σου λέω.
Μην λυπάσαι.
Και στείλε αυτήν την τενεκεδένια απουσία
για ανακύκλωση.

Ποίηση, Γαβριηλίδης, 2014, 56 σελ.

Στον αρχαίο κόσμο βραδιάζει πια νωρίς – Χλόη Κουτσουμπέλη

Στον αρχαίο κόσμο


ΤΟ ΕΙΔΩΛΟ
Σε κάθε καθρέφτη
υπάρχει πάντα ένα είδωλο
που κρύβεται από πίσω
Κανείς ποτέ δε νοιάζεται γι’ αυτό
Γυάλινη γλυστράει η ζωή του
Κανείς δεν το αγγίζει
ούτε κι αυτό αναγνωρίζει
τον ξένο που κάθε φορά
στέκεται μπροστά του
Μηχανικά μιμείται τις κινήσεις
Όταν ο ξένος σηκώνει το δεξί
αυτό κινεί το αριστερό
όταν ο ξένος βήχει
αυτό κουνάει άηχα τα χείλη
Μόνο όταν το σπίτι ερημώνει
το είδωλο παίρνει το ξυράφι
το ακουμπά στις φλέβες των καρπών του
έτσι για να νιώσει ότι είναι ζωντανό
Γι’ αυτό με προσοχή κοιτάξτε τους καθρέφτες
Αν είστε τυχεροί μπορεί και να το δείτε
Πίσω από το πρόσωπο σας
Το είδωλο που ουρλιάζει.

Ποίηση, Γαβριηλίδης, 2012, 60 σελ.

Ψιθυριστά – Χλόη Κουτσουμπέλη

Ψιθυριστά


Ένα μυθιστόρημα που εμπεριέχει ένα δεύτερο, μία ιστορία έρωτα, φιλίας και προδοσίας που εκτυλίσσεται στη Θεσσαλονίκη του σήμερα και μία άλλη ιστορία που ξεπηδάει μέσα από την πρώτη, αντίστοιχη με την πρώτη, που εκτυλίσσεται σε κάποια αγγλοσαξονική χώρα του δέκατου ένατου αιώνα.
Πόσο ο έρωτας και η φιλία επηρεάζονται από την εποχή, τον αιώνα και τον κοινωνικό περίγυρο; Και η προδοσία είχε την ίδια γεύση παλιά, όπως και τώρα; Πόσα πράγματα τελικά αλλάζουν στις σχέσεις των ανθρώπων, καθώς διασχίζουμε τις εποχές, και πόσα παραμένουν αναλλοίωτα;
Ψιθυριστοί πόθοι και ελπίδες, λαχτάρα και διάψευση, κρυφές συνομιλίες, υπαινικτικά αγγίγματα ψυχών και σωμάτων, μηνύματα στον τηλεφωνητή και επιστολές, άλλες με παραλήπτη και άλλες ανεπίδοτες, τέσσερα πρόσωπα, δύο άντρες και δύο γυναίκες, που ακροβατούν επικίνδυνα στις μεταξύ τους σχέσεις, που τολμούν, που ψάχνουν αυτό, που όλοι μας τελικά ψάχνουμε. Τη χαρά της αληθινής επαφής με ένα άλλο ανθρώπινο πλάσμα.

Μυθιστόρημα, Παρατηρητής, 2002, 144 σελ.

Πηγές: Biblionet, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Νέα Πορεία, Θίνες, Παρατηρητής, Πόλις, Μελάνι, Βιβλιοπωλείον της Εστίας