Ντίνα Εξάρχου

“Θα σου βάλω πιπέρι στη γλώσσα”! – Ντίνα Εξάρχου

Δεκαετίες 1950-1960: Κρίσιμη και ταραχώδης εποχή για την Ελλάδα.
Αυτή την εποχή εικονογραφούν εκφραστικά και διεισδυτικά τα διηγήματα του βιβλίου.

Πρωταγωνίστρια η γυναίκα της Αθήνας.
Η απλή γυναίκα του λαού. Η σύζυγος, η μητέρα, η νοικοκυρά, κερί αναμμένο 24 ώρες το 24ωρο χωρίς εισόδημα, δικαιώματα και -συχνά- αξιοπρέπεια.
Η εργαζόμενη γυναίκα -τύποις χειραφετημένη-, που πρέπει πάση θυσία να διεκπεραιώσει την “αποστολή” της: Να “αποκατασταθεί” με έναν καλό γάμο…
Η γυναίκα η “ατιμασμένη”, που έχει χάσει την παρθενιά της εκτός γάμου και το μόνο που της απομένει είναι ο εξευτελισμός της παρθενορραφής…
Η γυναίκα που επαναστατεί στα γεράματα, φεύγοντας από ένα γάμο συμβατικό, αρνούμενη το ρόλο της στυμμένης λεμονόκουπας.
Η φοιτήτρια που κάνει τη δική της μικρή επανάσταση: Μπαίνει σε καφετέρια ασυνόδευτη από άντρα…
Η ερωτευμένη κοπέλα, που με αγωνία ψάχνει κρυψώνα για τον έρωτά της, απαγορευμένο είδος για την εποχή.
Η φτωχή κοπέλα, που διακόπτει τις σπουδές της και φεύγει μετανάστρια.

Συμπρωταγωνιστής ο άντρας.
Μεροκαματιάρης, βιοπαλαιστής και ταυτόχρονα σύζυγος και πατέρας-αφέντης.
Αλλά και κάποιες φορές οικτρό θύμα της καταπιεσμένης γυναίκας του.

Τα παιδιά απεικονίζονται δορυφοροποιημένα γύρω από τους πρωταγωνιστές.
Στο σχολείο δέσμια ενός νοσηρού αυταρχισμού, με ένα δάσκαλο που κραδαίνει με το ένα χέρι τον ξύλινο χάρακα και με το άλλο τις αδυναμίες και τα πάθη του.
Εκτονώνονται με τις σκανταλιές τους στις φτωχογειτονιές, γειτονιές όμως ανθρώπινες, όμορφες. Σ’ αυτές “δένουν” στέρεες φιλίες που κρατούν, αυτές αναπολούν όταν, μεγαλοι πια, γράφουν στους φίλους: “Νοσταλγώ…”.

Ένα βιβλίο – μωσαϊκό εικόνων μιας άλλης εποχής.
Όσοι έχουν γεννηθεί μετά το 1960 και διαβάσουν αυτό το βιβλίο, με το δίκιο τους θα αναρωτηθούν: “Εξωγήινοι ήταν οι άνθρωποι που ζούσαν τότε αυτή τη ζωή”;
Μια βαθιά κοινωνική ακτινογραφία αυτής της εποχής, που αξίζει να διαβαστεί με την ψυχή και το νου μαζί…

Διηγήματα, Εντός, 2015, 112 σελ.

“Έρχεται ο σινεμάς” – Ντίνα Εξάρχου

Το νέο βιβλίο της Ντίνας Εξάρχου είναι μια έκπληξη. Η Ελλάδα του ’60. Η Ελλάδα του διωγμένου αριστερού που προσπαθεί να βρει μια δουλειά στην Αθήνα για να ζήσει. Η Ελλάδα του διχασμού και της φτώχειας. Η Ελλάδα της ερημωμένης επαρχίας. Οι μισοί έχουν φύγει και οι άλλοι μισοί έτοιμοι για φευγιό. Και γι’ αυτούς που απομένουν η ζωή δεν είναι εύκολη. Παλεύουν με τις βροχές, με τα λιοπύρια, με τους πάγους, με τα χαλάζια, με τις λάσπες, με την αγωνία και τον κόπο τους που τον πουλάνε τζάμπα. Λίγες και οι ευκαιρίες για διασκέδαση, “έχουμε να κάνουμε πανηγύρι από την απελευθέρωση”.

Δεκαετία του ’60. Εποχή μεταβατική. Στην Αθήνα έχουνε “σανσέρια”, φως, νερό, ακόμα και “χαρτί υγείας” έχουνε. Και κινηματογράφους. “Άστυ”, “Έσπερο”, “Αττικόν”.

Σε ένα ρημαγμένο χωριό της Πελοποννήσου, ένας νεαρός αποφασίζει να εγκαταλείψει τα γράμματα και να γίνει αμπελουργός και κινηματογραφιστής. Με όπλο την προοδευτική σκέψη και τον ελληνικό κινηματογράφο των δεκαετιών του ’50 και ’60 φέρνει στα χωριά το καινούριο, το χαμόγελο, την “καλημέρα” του γείτονα, την ελπίδα.

Σιγά σιγά έρχεται το νερό στην αυλή, ο απόπατος, το ηλεκτρικό ρεύμα…

Το μυθιστόρημα “Έρχεται ο σινεμάς” της Εξάρχου γιγαντώνει τον άνθρωπο – εμπόδιο σε όσα απεργάζονται και σήμερα οι γνωστές πηγές κακοδαιμονίας της πατρίδας.

Μυθιστόρημα, Εντός, 2012, 409 σελ.

Τραγικό παιχνίδι – Ντίνα Εξάρχου

– Θα καπνίσεις;
– Θέλει ρώτημα;
Έβαλε στο στόμα του δυο τσιγάρα. Τα άναψε. Της έδωσε το ένα.
– Ωραία είναι να καπνίζεις μετά το πήδημα, της είπε.
– Ναι. Ωραία είναι…
– Αισθάνεσαι ότι θα ζήσεις αιώνια!
– Με το τσιγάρο αισθάνεσαι έτσι;
– Και με το τσιγάρο… Εσύ, Θάλεια, θέλεις να ζήσεις αιώνια;
Τέτοια μέρα, προπαραμονή Δεκαπενταύγουστου, πριν από είκοσι δυο χρόνια, την έπιασαν οι πόνοι. Έφυγε αμέσως για την κλινική μαζί με την Τασούλα.
– Φοβάμαι, είπε στη μαία.

Θάλεια, Στέφανος, Τασούλα, οι τρεις ήρωες ενός σύγχρονου ρομάντσου. Η ζωή τους μετατρέπεται σε τραγικό παιχνίδι όταν, συμβιβασμένοι με το κοινωνικά ορθό, επαναστατούν στα καθιερωμένα…
Η Ντίνα Εξαρχου, με κινηματογραφική γραφή, ζωγραφίζει τη σημερινή κοινωνία μέσα από μια τρυφερή και συνάμα δυνατή σχέση πάθους, έρωτα, αγάπης…

Μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης, 2006, 184 σελ.

Με φιλήσανε οι τσούλες – Ντίνα Εξάρχου

Τις κοπέλες που έβρισκαν τους γαμπρούς μόνες τους δεν ήθελε ούτε να τις δει η γιαγιά. «Τσούλες» τις ανέβαζε «βρώμες» τις κατέβαζε. Όσες δεν παντρεύονταν με συνοικέσιο ήταν για κείνη φορείς ιού θανατηφόρου.

«Ένα βιβλίο κόσμημα. Το διάβασα μονορούφι και ένοιωσα οργή ασυγκράτητη. Αν είναι ποτέ δυνατόν, σκέφτηκα, να είναι η Ντίνα συνταξιούχος δημοσιογράφος με τέτοια πένα! Όχι τόσο για την Ντίνα, όσο για την ίδια την ελληνική δημοσιογραφία. Οι γλαφυρές περιγραφές της στο βιβλίο μάς ανοίγουν διάπλατα τη θύρα για την κατανόηση των όσων συμβαίνουν γύρω μας. Έτσι διακρίνεται ένας δημιουργός από ένα γραφειοκράτη. Ο πρώτος χαράσσει δρόμους. Ο δεύτερος παραμένει αιώνιος διεκπεραιωτής προσπαθώντας μονίμως να κλείσει τον δρόμο του οραματιστή…».
Ελένη Κυπραίου «Βραδυνή»

Διηγήματα, Δωρικός, 1999, 89 σελ.