Γιώργος Κατσούλας

Κονσέρτο για έναν Δον – Γιώργος Κατσούλας

αρ. έργου 14: Μελέτη πάνω στον Άμλετ, Μάκβεθ, Ερρίκο τον Δ΄ β΄ μέρος, Ερρίκο τον Ε΄, Ριχάρδο τον Γ΄, Νονό και στον Truman Snow


… Το θεατρικό αυτό χρωστά την ύπαρξή του στον Αλ Πατσίνο και το “Αναζητώντας τον Ρίτσαρντ”. Και πριν είχα διαβάσει Σαίξπηρ αλλά δε μου άρεσε. Με το που είδα αυτή την ταινία και την τιτάνια ερμηνεία του κάτι άλλαξε. Άρχισα να ξαναδιαβάζω Σαίξπηρ και τότε κατάλαβα. Ο Πατσίνο μου έδωσε το φως και μου έδωσε το φως και μου έβαλε τον Σαίξπηρ στη ζωή και αυτός μου έδωσε πνευματική θωράκιση…

Θεατρικό, Δωδώνη, 2007, 70 σελ.

Κονσέρτο στην άκρη της γης – Γιώργος Κατσούλας

αρ. έργου 12


Τρεις άνθρωποι, ολότελα διαφορετικοί μεταξύ τους, φτάνουν ταυτόχρονα στην άκρη της γης για να πιουν το μαγικό βότανο που πραγματοποιεί τρεις ευχές.
Ποιος όμως πρέπει να πιει το βότανο και ποιος θα επικρατήσει; Ο πιο καλός; Ο πιο τυχερός; Ο πιο βίαιος; Ο πιο έξυπνος; Ο πιο κακός; Ο πιο δυνατός ή ο πιο πονηρός;
Θ’ ακολουθήσει μια πάλη απόψεων όπου, με έναν πολύ απλό τρόπο, ξεδιπλώνεται η πολυπλοκότητα των χαρακτήρων και γεννιούνται ερωτήματα, σ’ ένα έργο γεμάτο νεύρο και ζωντάνια, το οποίο ο συγγραφέας έγραψε σε ηλικία μόλις είκοσι τριών ετών.

Θεατρικό, Δωδώνη, 2009, 64 σελ.

Ψυχή από ατσάλι – Γιώργος Κατσούλας

αρ. έργου 19


Στην Μακρόνησο, κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων συνέβη ένα πραγματικό θαύμα. Ένας άνθρωπος -ο Δημήτρης Τατάκης- μπόρεσε και άντεξε όρθιος και σακατεμένος από το ξύλο 33 μέρες και νύχτες όρθιος.
Ο συγγραφέας παίρνει αυτό το πραγματικό γεγονός και δημιουργεί ένα ιδιοφυές σε σύλληψη έργο, σύμβολο για κάθε καταπιεσμένο και αδικημένο. Σαν ένας δεξιοτέχνης μαέστρος επιβάλλεται, στην ορχήστρα και την διευθύνει με απόλυτη πειθαρχία. Τα πάντα υπάρχουν και τα πάντα βρίσκονται στη θέση τους. Φόρμα και περιεχόμενο, ρεαλισμός και φαντασία, ιστορικότητα και ποιητική αδεία, μελωδία και απαγγελία εδώ γίνονται ένα. Κάτω από την μπαγκέτα του όλα τα αντίθετα, αντί να συγκρουστούν και να εκραγούν, υποτάσσονται και μπαίνουν μέσα σ’ ένα κύκλο δημιουργώντας μια τέλεια σφαίρα. Κι εκεί όπου ο οποιοσδήποτε θα έπεφτε με ευκολία στις πολιτικές και συναισθηματικές παγίδες ο Κατσούλας όχι μόνο δεν πέφτει, όχι μόνο τις αποφεύγει, αλλά και χορεύει μαζί τους. Και είναι αυτός ο χορός που προκαλεί τον θαυμασμό. Ένας χορός γεμάτος εντυπωσιακές φιγούρες με τεράστια αυτοπεποίθηση και σιγουριά που πολλές φορές φτάνει στα όρια της αλαζονείας και της εριστικότητας.
Σαν ένας χορευτής που δίνει την τελευταία παράσταση της ζωής του και κατορθώνει ένα πρόγραμμα με τεράστιο βαθμό δυσκολίας να το κάνει να φαίνεται παιχνιδάκι. Εδώ ο Κατσούλας χορεύει breakdance σε ναρκοπέδιο και βγαίνει θριαμβευτής.

Θεατρικό, Δωδώνη, 2010, 124 σελ.

Αγωνιστικοί χαιρετισμοί – Γιώργος Κατσούλας

…Είμαι αυτός που με τα πρησμένα δάχτυλα

τα θερμαινόμενα πατώματα σου έφτιαξα,

για να μην κρυώνουν τα πόδια, που επί πτωμάτων πάτησαν.

Είμαι αυτός που με τα διαλυμένα γόνατα

σου δούλεψα από ήλιο σε ήλιο.

Είμαι αυτός που παιδί είμαι αλλά κουβαλάω αρρώστιες γέρου.

Είμαι αυτός που προχώρησε με τα μάτια ματωμένα.

Είμαι αυτός που το καλοκαίρι φαίνεται στα χέρια μου.

Είμαι αυτός που κατέβηκε στις πυρωμένες φλέβες της γης.

Είμαι αυτός που με τον μαύρο θεριστή μίλαγα κάθε μέρα.

Είμαι αυτός που γιος της νύχτας έγινα.

Είμαι αυτός που άρρωστος συνέχιζα.

Είμαι αυτός που και νεκρός δούλευα…

Είμαι αυτός που κάνω τη γη να γυρνάει

Είμαι αυτός που αλλάζει τις εποχές

αυτός που τον ήλιο και το φεγγάρι

τα υποττάσσει και με τα ιδρωμένα μπράτσα του τα βάζει στη σειρά.

Είμαι αυτός που κινεί τα πάντα,

χωρίς εμένα γρανάζι δε γυρνά

Είμαι αυτός και πιο δυνατός από ποτέ

ΕΡΧΟΜΑΙ

Ποίηση, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2011, 66 σελ.

Άνθρωπος, αυτός ο δρομέας – Κατσούλας Γιώργος

Μόνο μια διάνοια θα μπορούσε να χωρέσει χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης ύπαρξης σε λίγες μόνο σελίδες και να δημιουργήσει ένα πραγματικό έπος σε 5 μόνο μέρες. Ένα ανθρώπινο έπος, μια καταιγιστική περιπέτεια για την αιώνια μάχη μεταξύ ανθρώπου και μηχανής. Εμπνευσμένος από τη θρυλική μονομαχία στο σκάκι του Γκάρι Γκασπάρωφ με έναν υπερεξελιγμένο υπολογιστή, τα κατορθώματα του υπερμαραθωνοδρόμου Κωσταντίνου Καρνάζη και από την ταινία ο “Εξολοθρευτής”, ο “πολεμοχαρής” συγγραφέας βρίσκει την αφορμή για να περιγράψει μια ακόμη μεγάλη μάχη ανάμεσα σε δύο αντίπαλους που αρνούνται να το βάλουν κάτω για τον οποιοδήποτε λόγο. Τίποτα σε αυτό το συγκλονιστικό έργο δεν είναι με μέτρο. Πρόκειται για ένα ανεπανάληπτο τσουνάμι υπερβολής σε μια υπερπεριπέτεια, για έναν υπεραγώνα δύο υπεραντιπάλων που υπερμονομαχούν μέσα από μια υπερσυγκηνιτική, υπερηρωική, υπερεπική, υπερφαντασμαγορική, υπερπεριγραφική, υπεραναμέτρηση. Μπροστά σε αυτήν την υπερεπίθεση, όλες οι άμυνες του αναγνώστη υπερσαρώνονται. Ο ίδιος μπαίνει “με τα χίλια” μέσα στην ιστορία και ζει το κάθε δευτερόλεπτο, νιώθει την κάθε αγωνία, δίνει κι αυτός το αίμα του, χύνει και αυτός τον ιδρώτα του χωρίς να πάρει την παραμικρή ανάσα. Ο συγγραφέας τον κάνει έρμαιό του, του παίρνει το μυαλό και την ψυχή, αλλά στο τέλος του τα δίνει όλα πίσω στο δεκαπλάσιο.Πρόκειται πραγματικά για μια εμπειρία που βιώνεται στο κάθε κύτταρο, για μια πέμπτη συμφωνία, για ένα συγγραφικό θαύμα, κολοσσό στην παγκόσμια βιβλιογραφία.

Νουβέλα, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2013, 102 σελ.

Ψυχή από ατσάλι – Γιώργος Κατσούλας

Στην Μακρόνησο, κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων συνέβη ένα πραγματικό θαύμα. Ένας άνθρωπος – ο Δημήτρης Τατάκης – μπόρεσε και άντεξε όρθιος και σακατεμένος από το ξύλο 33 μέρες και νύχτες.

Ο συγγραφέας παίρνει αυτό το πραγματικό γεγονός και δημιουργεί ένα ιδιοφυές σε σύλληψη έργο, σύμβολο για κάθε καταπιεσμένο και αδικημένο. Σαν ένας δεξιοτέχνης μαέστρος επιβάλλεται, στην ορχήστρα και τη διευθύνει με απόλυτη πειθαρχία. Τα πάντα υπάρχουν και τα πάντα βρίσκονται στη θέση τους. Φόρμα και περιεχόμενο, ρεαλισμός και φαντασία, ιστορικότητα και ποιητική αδεία, μελωδία και απαγγελία εδώ γίνονται ένα. Κάτω από την μπαγκέτα του όλα τα αντίθετα, αντί να συγκρουστούν και να εκραγούν, υποτάσσονται και μπαίνουν μέσα σ’ έναν κύκλο δημιουργώντας μια τέλεια σφαίρα. Κι εκεί όπου ο οποιοσδήποτε θα έπεφτε με ευκολία στις πολιτικές και συναισθηματικές παγίδες ο Κατσούλας όχι μόνο δεν πέφτει, όχι μόνο τις αποφεύγει, αλλά και χορεύει μαζί τους. Και είναι αυτός ο χορός που προκαλεί τον θαυμασμό. Ένας χορός γεμάτος εντυπωσιακές φιγούρες με τεράστια αυτοπεποίθηση και σιγουριά που πολλές φορές φτάνει στα όρια της αλαζονείας και της εριστικότητας.

Σαν ένας χορευτής που δίνει την τελευταία παράσταση της ζωής του και κατορθώνει ένα πρόγραμμα με τεράστιο βαθμό δυσκολίας να το κάνει να φαίνεται παιχνιδάκι. Εδώ ο Κατσούλας χορεύει Breakdance σε ναρκοπέδιο και βγαίνει θριαμβευτής.

Θεατρικό, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2014, 124 σελ.

Το πιόνι απέναντι στον βασιλιά – Γιώργος Κατσούλας

Αν µπορούσε κανείς µε µια λέξη να χαρακτηρίσει το έργο του Κατσούλα αυτή είναι σίγουρα η λέξη “επικό”. Σε όλα του τα έργα υπάρχει η σύγκρουση, η µάχη του αδύνατου µε το δυνατό, του απίστευτου µε το πιστευτό, του µικρού µε του µεγάλου. Σε όλο του το έργο ο φαινοµενικά αδύναµος και ανήµπορος αφού περάσει δια πυρός και σιδήρου πάντα επικρατεί ακόµη και όταν χάνει.
Στο παρόν βραβευµένο έργο, που είναι το δεύτερο µέρος µιας τριλογίας που άνοιξε εντυπωσιακά µε τον “δροµέα” και θα κλείσει µε τους “πολεµιστές του νερού” ο συγγραφέας συνεχίζει να εξερευνάει την συντριβή του αδύνατου αυτή τη φορά µέσα από την αναµέτρηση ενός πιονιού [σκλάβου] µε τον βασιλιά [αυτοκράτορα]. Μόνο που εδώ η φόρµα αλλάζει τελείως. Δεν υπάρχει τίποτε το σωµατικό σε αυτήν την αναµέτρηση, τίποτε το µεγαλόστωµο, τίποτε το φωνακλάδικο, η παραµικρή φανφάρα, η παραµικρή επαφή ανάµεσα στους δύο ανυποχώρητους αντίπαλους. Τα πάντα γίνονται εσωτερικά, εγκεφαλικά. Το στήσιµο της άµυνας, τα σχέδια επίθεσης, η προστασία από την φθορά, οι παγίδες, ο αντιπερισπασµός, η τακτική υποχώρηση, η αντεπίθεση, η περικύκλωση. Όλα τα προβλήµατα που συναντάνε οι δύο χαρακτήρες καλούνται να τα ξεπεράσουν µε το µυαλό τους και µόνο χωρίς την παραµικρή βοήθεια από οτιδήποτε άλλο. Μπορεί η µεγαλοφυία να νικήσει και να ξεπεράσει οποιαδήποτε δυσκολία όσο κι αν αυτή φαίνεται ανίκητη ή υπεροπλία, ο πλούτος και ο ισχυρός θα επικρατήσουν στο τέλος;
Όσο κι αν ξέρει κανείς την απάντηση όπως την ήξερε και στον “Δροµέα” δεν είναι δυνατόν να µην εντυπωσιαστεί από την δεξιοτεχνική του µαεστρία, από τον τρόπο µε τον οποίο υφαίνει τον ατσάλινο ιστό του, από τα περίτεχνα τεχνάσµατά του και από την αδάµαστη φαντασία του. Εξάλλου δεν έχει σηµασία ποιος θα κερδίσει ή θα χάσει [αυτά ενδιαφέρουν τους επιφανειακούς ανθρώπους] αλλά µε ποιόν τρόπο θα τα καταφέρει. Και έτσι κατορθώνει να µας κρατάει πάντα στην τσίτα ακόµη και όταν ξέρουµε το τέλος, προσόν που µόνο λίγοι συγγραφείς το έχουν.
Απλά το καλύτερό του έργο.

Νουβέλα, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2014, 56 σελ.

Κονσέρτο για έναν Δον – Γιώργος Κατσούλας

Υπερφιλόδοξη προσπάθεια του συγγραφέα να χωρέσει τις τραγωδίες της εξουσίας του Σαίξπηρ, την προβληµατική του Νονού και τη θεµατική του Truman show, σε ένα εγχείρηµα που αποδείχθηκε πολύ βαρύ για τις νεανικές του πλάτες (ήταν 25 χρονών όταν το έγραψε). Το έργο βρίθει από µεγαλοστοµίες και φανφάρες και πέφτει πολλές φορές στην παγίδα του κηρύγµατος και της ηθικολογίας. Ωστόσο όµως, και µόνο για την τόλµη του να καταπιαστεί µε ένα τόσο δύσκολο θέµα, σχεδόν ακατόρθωτο, απλησίαστο για οποιονδήποτε άλλον, µας φανερώνει ότι ο συγγραφέας προτιµάει τα βαθειά και να εξερευνεί δρόµους δύσβατους και σκοτεινούς. Και αν στη συγκεκριµένη προσπάθεια δεν τα κατάφερε πλήρως, η µετέπειτα πορεία του µε το “Ψυχή από ατσάλι” τον δικαίωσε πλήρως.

Θεατρικό, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2014, 69 σελ.

Του έρωτα και του πολέμου – Γιώργος Κατσούλας

Με τούτη εδώ την ποιητική συλλογή, βλέπουμε για πρώτη φορά τη ρομαντική πλευρά του συγγραφέα. Τα ερωτικά του ποιήματα, άλλοτε ευαίσθητα και τρυφερά και άλλοτε έντονα, φλογερά, γεμάτα πάθος, υμνούνε τη γυναικεία ομορφιά και τον απόλυτο έρωτα που είτε οδηγεί στην καταστροφή, είτε στη λύτρωση. Ο άντρας του, αδύναμος μπροστά στη γυναικεία φύση, πάντα υποτάσσεται στον ακραίο ερωτισμό της και στη σαγήνη του κορμιού της και γίνεται έτσι έρμαιο των παθών του. Ανίκανος ν’ αντιδράσει, ανίκανος ν’ αντισταθεί, υποκλίνεται μπροστά στην τρομερή δύναμη του έρωτα. Αλλά ο συγγραφέας γνωρίζει ότι ο έρωτας για τον έρωτα είναι ένας ασήμαντος προβληματισμός και βάζει δίπλα του τον πόλεμο. Σαν διαλεκτικός που είναι, ενώνει τη ζωή με τον θάνατο, τον έρωτα με τον πόλεμο, κάνοντάς τους ένα εκρηκτικό ζευγάρι, όπου ο ένας δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τον άλλον. Ο πολεμιστής του -όπως σε όλα του τα έργα- καλείται να δώσει μάχη απέναντι σε υπέρτερους αντιπάλους σ’ ένα τελείως αφιλόξενο, ξένο και εχθρικό περιβάλλον γι’ αυτόν. Ποτέ όμως δεν πέφτει αμαχητί, ποτέ δεν πέφτει χωρίς να τα δώσει όλα. Πολεμάει με όλο του το είναι, ξέροντας ακόμη ότι μπορεί και να χάσει. Πρόκειται για ποιήματα βγαλμένα κατευθείαν από την ψυχή, περίτεχνα, κομψά, ακραία που εσωκλείουν μέσα τους έναν Λειβαδίτη, έναν Ρίτσο, έναν Ελύτη, έναν Καβάφη. Όταν μάλιστα αυτά συνδυάζονται σε μία πολυτελή έκδοση με πίνακες παγκόσμιας κλάσης από το κλασικό ρεπερτόριο, καθώς και του δικού μας Γιάννη Νίκου, καθιστούν τη συγκεκριμένη έκδοση ένα εικαστικό και αισθητικό κομψοτέχνημα, ένα πραγματικό διαμάντι για κάθε βιβλιοθήκη.

Ποίηση, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2015, 234 σελ.

Μακελειό στη σκιά της κοιλάδας του θανάτου – Γιώργος Κατσούλας

Τριλογία – Α μέρος


Πρώτο μέρος της τριλογίας γουέστερν, το παρόν έργο μάς μιλάει για την εποχή της σύγκρουσης των Λευκών με τους ιθαγενείς λίγο πριν τη μεγάλη ένωση. Ο Κλιντ Γουέιν ένας σκληροτράχηλος φυσιοδίφης και διάσημος πολεμιστής, καλείται από τους ισχυρούς της κοινότητας να πάρει μέρος σε μια αποστολή για να φέρει πίσω τον γιο τού μεγαλογαιοκτήμονα, ο οποίος έχει απαχθεί από έναν Απάτσι που δούλευε ως σκλάβος στα ορυχεία. Όμως, περίεργα παιχνίδια παίζονται πίσω από την πλάτη του, τα οποία ο ίδιος δεν τα καταλαβαίνει πάρα μόνο όταν είναι κοντά στο τέλος.
Εκπληκτικής γραφής θεατρικό, σχεδόν κινηματογραφικής ταχύτητας, με αυξανόμενη ένταση και ρυθμό, ωστόσο όμως γεμάτο πολιτικά σχόλια που είναι επίκαιρα ακόμη και σήμερα. Ο τραγικός χαρακτήρας Κλιντ Γουέιν, που μας παραπέμπει στον θρυλικό Κιτ Κάρσον, είναι φυσιολάτρης, ειρηνόφιλος και σκοτώνει μόνο σε έσχατη ανάγκη για να επιβιώσει. Οι καιροί όμως προχωράνε πολύ γρήγορα, το σύστημα αλλάζει και πλέον τέτοιους χαρακτήρες τους έχει ανάγκη μόνο για να κάνει τη δουλειά του. Θα μπορέσει άραγε, αυτός ο σκληροτράχηλος ήρωας να κρατήσει την αγνότητά του και τις ηθικές του αξίες, ή το σύστημα θα αποδειχθεί πιο ισχυρό από το άτομο και θα τον ξεζουμίσει για να τον πετάξει;
Τι θα γίνει, θα το διαπιστώσετε διαβάζοντας αυτό το σπουδαίο θεατρικό για έναν ήρωα που αντιπροσωπεύει μια ολόκληρη εποχή και έρχεται σε σύγκρουση με τα μεγάλα συμφέροντα σε μια χώρα που αλλάζει.

Θεατρικό, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2015, 70 σελ.

Το ξημέρωμα της μεγάλης σφαγής – Γιώργος Κατσούλας

Τριλογία – Β μέρος


Το δεύτερο μέρος της τριλογίας γουέστερν είναι ένα πολυεπίπεδο αριστούργημα. Σε αυτό το έργο ο συγγραφέας καταπιάνεται με τον θεσμό της δουλείας παραμονές του εμφυλίου πολέμου της Αμερικής και πραγματικά κεντάει. Όταν το ξημέρωμα θα έρθει, αφεντικά και δούλοι θα βρεθούν πρόσωπο με πρόσωπο και τότε ο νόμος του ισχυρού θα επικρατήσει. Το έργο είναι αμείλικτο, βίαιο, σκληρό, βάναυσο, όπως αρμόζει στη συγκεκριμένη περίοδο της ιστορίας. Ο συγγραφέας πλάθει έναν κόσμο γεμάτο συγκρούσεις και αντιθέσεις και μέσα σε αυτό το ταραγμένο, πολιτικά και ιστορικά, πεδίο σκιαγραφεί χαρακτήρες διαλεκτικούς με έντονες προσωπικότητες και από τις δυο πλευρές. Πολύ σωστά δεν παρασύρεται από την αγάπη που έχει για τους βασανισμένους και κολασμένους της γης και έτσι περιγράφει τον κόσμο των δούλων ασπρόμαυρα, γεμάτο με μικρότητες αλλά και μεγαλείο. Και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από έναν ήρωα – σύμβολο της παγκόσμιας λογοτεχνίας: Τον μπαρμπα-Θωμά. Ο συγγραφέας επίτηδες τον τοποθετεί μέσα σε αυτήν την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα όπου το άδικο και ο εξευτελισμός των ανθρώπων κυριαρχούν, και τον αντιμετωπίζει διαλεκτικά: Ο μπαρμπα-Θωμάς έχει και αρνητικό και θετικό ρόλο στην εξέγερση. Όταν το φως θα δώσει τη θέση του στο σκοτάδι όχι μόνο δε θα επέλθει η λύτρωση, αλλά η φρίκη θα φανεί σε όλο της το μεγαλείο. Όπως και στο πρώτο μέρος ο άπλετος ήλιος σήμαινε όλεθρο και καταστροφή. Ωστόσο, το έργο δεν είναι τελείως κατάμαυρο. Ο συγγραφέας αφήνει από μια χαραμάδα, μια αχτίδα φωτός, μια αχτίδα ελπίδας. Και αυτό είναι το πραγματικά θαυμάσιο. Μέσα σε όλη αυτήν τη μαυρίλα, η ήττα δε θα είναι ολοκληρωτική. Δεν μπορεί να είναι ολοκληρωτική. Πάντα κάτι διασώζεται. Πρόκειται για ένα βαρύ έργο, με μια άγρια ομορφιά, με κινηματογραφικό μοντάζ, γρήγορο ρυθμό, αρίστη κλιμάκωση του σασπένς όπου όλα οδηγούνται σ’ ένα φινάλε επιβλητικό και μεγαλειώδες, μαλερικών διαστάσεων θα έλεγε κανείς, που ενδέχεται να σοκάρει με την αποτρόπαια και σκληρή γλώσσα του, τους συντηρητικούς.

Θεατρικό, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2015, 118 σελ.

15 ταινίες στο φως της κριτικής – Γιώργος Κατσούλας

Μια ιστορική, φιλοσοφική και κοινωνικοπολιτική ανάλυση


“Το βιβλίο μου δεν είναι για τους πολλούς. Το βιβλίο μου έγινε για τους λίγους. Έγινε γι’ αυτούς που θεωρούν τον κινηματογράφο ως υπέρτατη τέχνη και όχι για κείνους που βλέπουν ταινία για να περάσει η ώρα τους. Έγινε για κείνους που όταν βλέπουν μια καλή ταινία εκστασιάζονται όπως οι κουλτουριάρηδες όταν πηγαίνουν θέατρο, όπως οι διανοούμενοι όταν διαβάζουν ένα βιβλίο και όπως οι μορφωμένοι όταν κοιτάνε έναν πίνακα ζωγραφικής. Βέβαια, καλό θα ήταν κάποτε οι λίγοι να γίνουν πολλοί για να μπορούμε εμείς οι λίγοι να γλυτώνουμε από τις βλακείες των πολλών. Αλλά αυτό δεν μπορεί να το κάνει ένας άνθρωπος ή μια ελίτ. Αυτό είναι θέμα κράτους και πού θα δώσει βαρύτητα. Όσο το κράτος είναι τραλαλά τραλαλά μια μικρή ελίτ δεν μπορεί να σώσει τίποτα. Τα μυρμήγκια θα την κατασπαράξουν. Έτσι λοιπόν το βιβλίο μου είναι μόνο για τους λίγους”.
Ο εκκεντρικός και πολυγραφότατος συγγραφέας κάνει ένα βιβλίο πραγματικό τσουνάμι το οποίο θα μπορούσε να λέγεται και “Κατσούλας κατά πάντων”. Kατά αριστερών και δεξιών, αφεντικών και εργατών, μορφωμένων και αγράμματων, πλουσίων και φτωχών, ηλίθιων και έξυπνων, κομμουνιστών και καπιταλιστών, διανοουμένων και αμόρφωτων, κατά ακραίων και κεντρώων, θρησκόληπτων και άθεων, κομματικών και απολιτίκ ακόμα και κατά της ίδια του της σκιάς. Κανείς δεν ξεφεύγει από την πένα του και τα πυρά του. Ωστόσο εκείνο που μένει στο τέλος δεν είναι το αν συμφωνεί ή διαφωνεί κάποιος, αλλά ο τρόπος με τον οποίο ξεδιπλώνεται ο συγγραφικός του οίστρος και η βαθιά ανάλυσή του. Μια ανάλυση που βασίστηκε σε μια χρονοβόρα έρευνα και μια εξονυχιστική μελέτη δεκαοκτώ μηνών. Μπορεί η πένα του να είναι επιθετική και προσβλητική, μπορεί να είναι αναλυτικός μέχρι τελικής πτώσεως, αλλά θα μας χαρίσει κείμενα ανατρεπτικά, πληθωρικά, αστεία και μια ανεπανάληπτη κριτική της “ΕΝΤΑΣΗΣ” που δεν υπάρχει σε κανένα βιβλίο και σε κανέναν χάρτη.

Ερμηνεία και κριτική, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2015, 234 σελ.

Σονάτα για βιολί και τσέλο – Γιώργος Κατσούλας

Γραμμένη στον εξωπραγματικό χρόνο των τριών ημερών, η νουβέλα αυτή είναι μια ακόμη διπλοβελονιά, ένα ακόμη ντελικάτο και φιναρισμένο έργο, προσεγμένο στην εντέλεια όπως όλες οι νουβέλες του. Το ύφος του συγγραφέα γνώριμο. Ένας χώρος και δυο αντίπαλοι σε μια μονομαχία μέχρις εσχάτων. Μόνο που αυτή η αναμέτρηση δε γίνεται για να τους χωρίσει ή να αναδείξει κάποιον νικητή, αλλά για να ενώσει το πολύπαθο ζευγάρι. Πρόκειται για μια σπαρακτική ερωτική ιστορία, για ένα εντυπωσιακό, βαθύ ψυχογράφημα ταραγμένων ψυχών, πάντα ξεχωριστών, πάντα ανθρώπων που ξεφεύγουν από τον μέσο όρο και την κοινή λογική. Μόνο που εδώ ο συγγραφέας αφήνει τα κοινωνικοπολιτικά του σχόλια να περάσουν στο περιθώριο, στα πίσω – πίσω, με μια εντελώς διακριτική παρουσία και αφήνει τα πάντα στους δυο του χαρακτήρες. Με έναν σφιχτοδεμένο ρυθμό, με μια αριστοτεχνική σύλληψη, με ένα, ανεπανάληπτης δεξιοτεχνίας, ξεδίπλωμα της ιστορίας και με μια εντυπωσιακή δομή, στέρεα και συμπαγή, το έργο αυτό σχεδόν θα μπορούσε να είναι η βάση για μυθιστόρημα ή θεατρικό, ακόμη και για μουσικό έργο. Και είναι εκπληκτικό το πώς κάποιος μπορεί να συνδυάζει την ταχύτητα και την ακρίβεια με τόσο εντυπωσιακά αποτελέσματα χωρίς να του ξεφεύγει “νότα”, χωρίς να φαλτσάρει στο παραμικρό.

Νουβέλα, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2016, 60 σελ.

Παραδώστε τους αντιστασιακούς – Γιώργος Κατσούλας

Πρόκειται για το πιο μεστό, το πιο σπαρακτικό, το πιο περίτεχνο, το πιο βαθιά φιλοσοφημένο, το πιο έντονο δραματουργικά, το πιο πυκνό, το πιο λαμπρά μελετημένο έργο του συγγραφέα και ίσως ένα από τα καλύτερα του νεοελληνικού θεάτρου. Ένας χώρος, λίγοι χαρακτήρες και ο συγγραφέας βρίσκεται στο στοιχείο του. Έχοντας να πει μια απλή ιστορία, για τον αν ένας άνθρωπος κάτω από τον φόβο της τιμωρίας ή την επιβράβευση του κατακτητή θα παραδώσει τελικά τους αντιστασιακούς που κρύβει στο υπόγειό του, ο δημιουργός του απλώνεται σε πολλά επίπεδα και μεγαλουργεί σε όλα. Αποφεύγει τα λάθη του παρελθόντος με τις ηθικές διδασκαλίες και τις μεγαλοστομίες, χαμηλώνει τους τόνους και διεισδύει στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Από τον τρόπο με τον οποίο ξετυλίγει την αγωνία, με Χιτσκοκική θα έλεγε κάνεις μαεστρία, μέχρι την ανάπτυξη χαρακτήρων και τις μεταξύ τους συγκρούσεις, καθώς και τα φιλοσοφικά και κοινωνικοπολιτικά ζητήματα που βάζει για τη μάχη μεταξύ καρδιάς και μυαλού, συναισθήματος και λογικής, φτιάχνει ένα έργο τεράστιας ψυχολογικής, φιλοσοφικής και συγκινησιακής δύναμης. Διαβάζοντάς το κανείς, είναι αδύνατον να μην τον συνεπάρει η δύναμη της ιστορίας, η ανάπτυξη των χαρακτήρων, οι σπαρακτικοί διάλογοι, και η φιλοσοφική του υπόσταση· παρόλο που το έργο διαδραματίζεται στην περίοδο του ναζισμού, τα ζητήματα που βάζει είναι επίκαιρα ακόμη και στις μέρες μας. Πρόκειται ασφαλώς για τη ναυαρχίδα του πλούσιου έργου του που το πιο εντυπωσιακό απ’ όλα είναι ότι γράφτηκε σε μια μόλις εβδομάδα.

Θεατρικό, Αγγελάκη Εκδόσεις, 2016, 78 σελ.

Παραδώστε τους αντιστασιακούς – Γιώργος Κατσούλας

Ο Γιώργος Κατσούλας διασκευάζει το ομώνυμο θεατρικό έργο του, με το οποίο απέσπασε τρία βραβεία, σε μυθιστόρημα και δίνει τη δική του προσωπική ματιά στα γεγονότα της Κατοχής.

“Περίεργο κράμα αυτοί οι αντιστασιακοί. Πώς μπορούσαν να χαμογελάνε, όταν οι ζωές τους κρέμονταν σε μια κλωστή; Πώς επιδείκνυαν τέτοια ευαισθησία, την ώρα που ήταν σαν κυνηγημένα αγρίμια; Πώς είχαν το κουράγιο να φερθούν τόσο τρυφερά ο ένας στον άλλον, τη στιγμή που η ζωή τούς φερόταν τόσο σκληρά; Πώς έβρισκαν την αντοχή να συνεχίσουν να πολεμάνε, όντας εξουθενωμένοι από την πείνα; Πώς είχαν τη δύναμη να αγαπήσουν, όταν τους περιτριγύριζε τέτοιο μίσος; Πώς δεν άφηναν τον εαυτό τους να μετατραπεί σε ζώο, τη στιγμή που τα σκυλιά του πολέμου ορμούσαν για να τους ξεσκίσουν; Πού έβρισκαν το σθένος; Πού έβρισκαν το ηθικό ανάστημα και ο πόλεμος δεν τους μετάλλασσε σε κτήνη; Από πού πήγαζε αυτή η ισχύς; Αυτή η δύναμη; Αναμφίβολα, μια τέτοια δύναμη προερχόταν από τα τρίσβαθα της ψυχής, από εκεί όπου φωλιάζει το αντίθετο του θανάτου. Και το αντίθετο του θανάτου δεν είναι η ζωή, αλλά η αγάπη”.

Μυθιστόρημα, Εκδοτικός Οίκος Α. Α. Λιβάνη, 2017, 304 σελ.

15 ταινίες στο φως της κριτικής – Γιώργος Κατσούλας

Μια ιστορική, φιλοσοφική και κοινωνικοπολιτική ανάλυση


“Το βιβλίο μου δεν είναι για τους πολλούς. Το βιβλίο μου έγινε για τους λίγους. Έγινε γι΄ αυτούς που θεωρούν τον κινηματογράφο ως υπέρτατη τέχνη, και όχι για κείνους που βλέπουν ταινία για να περάσει η ώρα τους. Έγινε για κείνους που όταν βλέπουν μια καλή ταινία εκστασιάζονται όπως οι κουλτουριάρηδες όταν πηγαίνουν θέατρο, όπως οι διανοούμενοι όταν διαβάζουν ένα βιβλίο, και όπως οι μορφωμένοι όταν κοιτάνε έναν πίνακα ζωγραφικής. Βέβαια, καλό θα ήταν κάποτε οι λίγοι να γίνουν πολλοί για να μπορούμε εμείς οι λίγοι να γλυτώνουμε από τις βλακείες των πολλών. Αλλά είναι θέμα κράτους, και πού θα δώσει βαρύτητα. Όσο το κράτος είναι τραλαλά, μια μικρή ελίτ δεν μπορεί να σώσει τίποτα. Τα μερμήγκια θα την κατασπαράξουν. Έτσι, λοιπόν, το βιβλίο μου είναι μόνο για τους λίγους”.

Ερμηνεία και κριτική, Ζαχαράκης Κ. Μ., 2018, 232 σελ.

Ψυχίατρος Τυπάλδος – Γιώργος Κατσούλας

“Μα ήταν ο Τυπάλδος. Πώς θα μπορούσε να κάνει πίσω; Ο διάσημος ψυχίατρος. Ένας Υπεράνθρωπος. Αυτός που πάλευε με τα πάντα. Που πάλευε με την κατάθλιψη, που πάλευε με τον αυτισμό, που πάλευε με το παρελθόν του, που πάλευε να κάνει μιαν απλή σχέση, που πάλευε να τον κατανοήσουν οι άνθρωποι, η ελπίδα των γονιών, η ελπίδα των παιδιών. Αυτός που – σχεδόν πάντα – είχε δίκιο. Αυτός είχε το χάρισμα και την κατάρα. Η ιδιοφυΐα. Λοιπόν; Τι να την έκανε την ιδιοφυΐα του αν δείλιαζε τώρα; Τι είναι η ιδιοφυΐα χωρίς θάρρος; Χωρίς θέληση; Χωρίς να μπορείς να κοιτάξεις στα μάτια το βλέμμα που σε κατατροπώνει και να του πεις «κάνε πιο κει». Πού είναι η ιδιοφυΐα, όταν η ατολμία επελαύνει επάνω σε φτερωτά άλογα και σε καλεί στον ίδιο σου τον όλεθρο; Ποια είναι η ιδιοφυΐα όταν η ατσαλένια πανοπλία της θέλησης κάνει φτερά και σκορπίζεται στον άνεμο; Όλα θα τα αντιμετώπιζε τώρα. Σε μια σκοτεινή αρένα όπου οι σύμμαχοι του σκότους θα γλεντούσαν χωρίς σταματημό. Και θα ήταν εκεί μόνος. Αυτός και όλοι τους. Ένας εναντίον όλων. Αυτός και τα σκοτάδια του…”

Περισσότερο ένα φιλοσοφικό θρίλερ, μια πραγματεία πάνω στη θεωρία του υπεράνθρωπου, ένας στοχασμός πάνω στην “Υψενική” και “Νιτσεϊκή” φιλοσοφία, παρά ένα καταιγιστικό αστυνομικό με συνεχείς ανατροπές και υπερβολές, το μυθιστόρημα του Γιώργου Κατσούλα επικεντρώνεται στο χαρακτήρα του Ψυχιάτρου Τυπάλδου, ενός αυτιστικού γιατρού με σύνδρομο Άσπεργκερ και παρακολουθεί βήμα βήμα την πορεία του για τη σύλληψη ενός παιδεραστή.

Μυθιστόρημα, Υδροπλάνο, 2020, 500 σελ.