Ιφιγένεια Σιαφάκα

Μικρό μνημόσυνο ερωδιών στις λέξεις – Ιφιγένεια Σιαφάκα

Ποίηση, Δρόμων, 2023, 76 σελ.

Το ραβαγιό του Αργίρι – Ιφιγένεια Σιαφάκα

Γράμματα στον Άγιο Βασίλη και στον Σεν Νικολά με… άλλες ιστορίες


Ένα βιβλίο για μικρούς και μεγάλους! Ο Παναγιώτης, η Ρηνούλα, η Νικολίτσα, ο Αργύρης, τα δίδυμα Ιωάννης και Αριάδνη, ο Μποντουάν, η Μονίκ και ένα ακόμη παιδί που αρνείται να πει το όνομά του και ζει στο Βέλγιο είναι οι ήρωες των επιστολών-ιστοριών προς τον Άγιο Βασίλη και τον Σεν Νικολά (Άγιο Νικόλαο), που –εκτός από τον κλασικό ρόλο της μεταφοράς των δώρων στα παιδιά– γίνονται τώρα και αποδέκτες των θεμάτων που απασχολούν, θλίβουν βαθιά, θυμώνουν ή τρομάζουν τους μικρούς μας φίλους. O λόγος δίδεται στα παιδιά, που –ανεξαρτήτως εθνικότητας ή (και) κοινωνικής προέλευσης– έχουν ως κύριο αίτημα την αγάπη και μιλούν με καθηλωτική αμεσότητα, χωρίς τα φίλτρα, τους φόβους, τις υπεκφυγές, τις προκαταλήψεις και τα στερεοτυπικά προσκόμματα των ενηλίκων.

Εικονογράφηση: Αναστάσης Μαδαμόπουλος

Διηγήματα, Έναστρον, 2022, 120 σελ.

Σκαντζόχοιρος με παπιγιόν – Ιφιγένεια Σιαφάκα

Ποίηση σε πέντε πράξεις και αυλαία


Στην κάμαρα σκοτεινιάζει. Ήχος από σαξόφωνο, κάπου μακριά. Ένας άντρας φωτίζεται απαλά από έναν προβολέα. Είναι μεσήλικας γυρτός μέσα στο μαύρο του παλτό κάθεται στην καρέκλα ενός στρωμένου τραπεζιού. Κόκκινο τραπεζομάντιλο, τρία πιάτα, δυο θέσεις αδειανές, μία καράφα με νερό, ψωμί. Ο άντρας, που ονομάζεται Ορέστης, αναδιπλώνεται σαν σαλιγκάρι απ’ το κρύο, σηκώνει τον γιακά και γέρνει το κεφάλι. Ίσως προσεύχεται ή εξευμενίζει οπτασίες. Ήχος μουσικής σταδιακά κυκλώνει τη σκηνή. Προστίθεται κι ένα βιολί. Η πόρτα που βρίσκεται στην πλάτη του ανοίγει. Αργά. Μία γριά γυναίκα, που θα την αποκαλούμε γριά και μόνον, φορώντας λευκό χιτώνα, ξεθωριασμένη απ’ τους αιώνες, τον κοιτάζει. Στο πρόσωπό της η συγκίνηση ευδιάκριτη. Σέρνεται προς το μοναδικό παράθυρο που διαθέτει το δωμάτιο για να βρεθεί στη δεξιά πλευρά του άντρα. Αυτός δεν έχει αντιληφθεί την παρουσία της ακόμη…

Ποίηση, Σμίλη, 2019, 88 σελ.

Λευκό από χθες – Ιφιγένεια Σιαφάκα

H μυστηριώδης εξαφάνιση του Πατρίκ Νέθελ το 1967 κι ένα συνταρακτικό νέο, δυο χρόνια αργότερα, πυροδοτούν την επιστολή της αδελφής του Φρίντας Νέθελ προς τον Φρανκ Σλάις, διευθυντή του ταχυδρομείου της επαρχίας του Λαβίλ. Η επιστολή θα ολοκληρωθεί σε δέκα ημέρες, εν μέσω μιας ακατάπαυστης χιονοθύελλας, και σε μια καθοριστική στιγμή για την οικογένεια των Νέθελ, ενώ αναμένεται η επιστροφή του εξαφανισμένου γιου. Τα γραφόμενα της Φρίντας Νέθελ αποκαλύπτουν όχι μόνο ένα βίαιο ενδοοικογενειακό τοπίο αλλά και την απρόσκοπτη συνδιαλλαγή του μ’ ένα αντίστοιχο κοινωνικό περιβάλλον, όπου η θρησκοληψία, η υποκρισία, η επιδειξιμανία και η άγνοια συντηρούν και ενδυναμώνουν. Κατ’ επέκταση, η βία, η τρέλα και η ευθύνη ξεδιπλώνονται ως κεντρικά μοτίβα στον λόγο της Φρίντας Νέθελ. Η μέρα της επιστροφής του αδελφού της θα επαληθεύσει, άραγε, την αντιστρόφως ανάλογη σχέση ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο, αποδίδοντας τα εύσημα σε μιαν ηρωίδα ή σε μιαν αντι-ηρωίδα εν τέλει;
Το μυθιστόρημα χαρακτηρίζεται από την αμεσότητα και το θεατρικό στοιχείο της πρωτοπρόσωπης αφήγησης, το τραγικό σε συνδυασμό με το μπουρλέσκ και το παράλογο, την υπόγεια ειρωνεία και το παίγνιο, την εναλλαγή της γλώσσας και των ρυθμών της. Αποτελείται από δεκαοκτώ κεφάλαια, των οποίων η γραμμική σχέση με τον χρόνο περιορίζεται στο δεκαήμερο της συγγραφής της επιστολής. Οι χαρακτήρες, οι σχέσεις και οι συγκρούσεις ανάμεσα στα πρόσωπα αποκαλύπτονται σπονδυλωτά μέσα από συμβάντα που λειτουργούν όπως η μνήμη και οι απωθήσεις και έχουν ως κύριο μέλημα τη δημιουργία ενός συμπαγούς μυθιστορηματικού χώρου, ο οποίος στη συνέχεια ανατρέπεται.

Μυθιστόρημα, Σμίλη, 2017, 256 σελ.

Μετάlipsi – Ιφιγένεια Σιαφάκα

Η “Μετάlipsi” της Ιφιγένειας Σιαφάκα αποτελεί ένα τολμηρό και παιγνιώδες πείραμα με τις δυνατότητες και τα όρια της ποιητικής γλώσσας, ένα εντελώς προσωπικό σχόλιο πάνω στην ατέρμονη περιπέτεια της γραφής και έναν φόρο τιμής στην αγωνία και στη λύτρωση του δημιουργού.
Απροσδόκητοι λεκτικοί συνδυασμοί, σπασμωδικός λόγος και προκλητικές εικόνες συνυπάρχουν σε ένα πεζόμορφο ποίημα, το οποίο ξεκινά με ένα απόσπασμα από το “Ποιητής στη Νέα Υόρκη” του Federico Garcia Lorca και είναι αφιερωμένο “στους φίλους”, τους εκλεκτούς και καταραμένους συν-κοινωνούς της ποιητικής μετάληψης.

Ποίηση, Γρηγόρη, 2015, 48 σελ.

Το πλεκτό και άλλες πλεκτάνες – Ιφιγένεια Σιαφάκα

αφηγΓΗματα ανάΔρομων πΛέξεων


Πώς το σφύριγμα ενός τρένου επιδρά σε μία σούπα; Τι σχέση μπορεί να έχει το ψεγάδι ενός σερβίτσιου με την επιλογή ενός παλτού; Πώς η παρασκευή της μαρμελάδας τριαντάφυλλου ενώνει ερωτικά δυο άντρες; Με ποιον τρόπο το σώμα απαντά στη μνήμη και πώς η μνήμη καταγράφεται στο σώμα; Είναι ικανό ένα γράμμα να στηρίξει μιαν ολόκληρη ζωή; Τι επιδιώκει ο κ. Μπιφ περιφερόμενος με μια τρύπια καρέκλα που μόλις κληρονόμησε; Ποια είναι η νέα μέθοδος Πλεκτού της γηραιάς αράχνης αυτοκράτειρας, ποια πλεκτάνη κρύβεται στους νέους τρόπους διακυβέρνησης της Αυτοκρατορίας του Πλεκτού και πώς θα αντιδράσουνε τα ζώα;
Αυτά και πολλά ακόμη ερωτήματα αναζητούν απάντηση σε 27 “αφηγήματα ανάδρομων πλέξεων”. Κοινός άξονας των ιστοριών είναι οι ανάδρομες κινήσεις της σκέψης των ηρώων: αν και δρουν σε διαφορετικές σελίδες μυθοπλασίας -ρεαλιστικές, υπερρεαλιστικές, σε αυτές του παραμυθιού ή του εσωτερικού μονολόγου, στον κόσμο του μαγικού ρεαλισμού ή στο χώρο που το επέκεινα της ποιητικής προσέγγισης επιφυλάσσει-, όλοι οι ήρωες προσεγγίζονται ως θύματα και θύτες ταυτόχρονα μίας “πλεκτάνης”. Άλλοτε κινούνται κατακερματισμένοι στο χωρόχρονο, άλλοτε συμβολοποιούν την πτώση τους, ενεργώντας εν αγνοία τους, κι άλλοτε, σε μία ύστατη προσπάθεια αυτοσυνειδησίας, έντρομοι ανακαλύπτουν. Η γλώσσα τους παρακολουθεί στενά, ανάδρομα και με διαφορετικό επίσης τρόπο, για να τους προσδιορίσει ως φορείς ενός μοναδικού και ιδιαίτερου κάθε φορά λόγου, ο οποίος επιχειρεί να τους ακούσει, να τους κατανοήσει, να τους αποκρυπτογραφήσει και να τους καταγράψει εντέλει με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια.

Διηγήματα, Ars Poetica, 2013, 128 σελ.

Το τραγούδι του λύγκα – Ιφιγένεια Σιαφάκα

Η Τριανταφυλλιά Αηδονοπάτη του Γεωργίου και της Ευλαμπίας, το γένος Παπαμπίτζη, είναι μία πολύ επιτυχημένη αρχιτέκτων με γελοίο όνομα. Η σχέση με την οικογένειά της, και ειδικά με τον επαρχιώτη αυταρχικό πατέρα της, το γυναικείο φύλο και το όνομά της βιώνονται τραυματικά. Σε μία απόπειρα αποθεραπείας, θα υποκύψει στη γοητεία ενός ψυχίατρου-ποιητή της κοσμικής Αθήνας και θα γίνει ερωμένη του. Το τέλος της δεκαετούς σχέσης τους θα είναι αναπάντεχα τραγελαφικό και, καταρρακωμένη από την εμπειρία, θα συναντήσει τον Ιάσονα, έναν ιδιόρρυθμο και επαναστατημένο σαραντάρη ηθοποιό. Η σχέση του Ιάσονα με τον πατέρα του τον Άλεξ, έναν εκκεντρικό αποσυρμένο επιχειρηματία, κρέμεται από μία κλωστή την οποία υποβαστάζει η μυστηριώδης μορφή της ωραίας Αλταμίρας. Όλοι θα αναμετρηθούν σκληρά με τις επιθυμίες, τις αναμονές, τις ματαιώσεις, τις φαντασιώσεις τους, αλλά κυρίως με το απελπισμένο αίτημά τους για αγάπη, η οποία, χλευάζοντάς τους απερίφραστα, θα τους προτείνει “Το Τραγούδι του Λύγκα”.
Το “Τραγούδι του Λύγκα” πραγματεύεται τη σύγκρουση ανάμεσα στα δύο φύλα, προσπαθώντας να ανιχνεύσει και να σχολιάσει τις αιτίες της. Βαθιά ερωτικά, τα πρόσωπα του μυθιστορήματος θα δώσουν τα πρωτεία στην ανάδυση του αρχέγονου ανθρώπινου τρόμου που ελλοχεύει στη συνάντηση. Η αλήθεια (ο μύθος) τους αποκαλύπτεται για να αναμετρηθεί με την πραγματικότητα και να συνομιλήσει με την ελληνορωμαϊκή μυθολογία ως φορέα συμβόλων του τρόπου με τον οποίο η ψυχή αντιλαμβάνεται τον κόσμο. Για το λόγο αυτό οι σχέσεις τους φαίνονται παράλογες και δεν υπάρχουν ιππότες και πριγκίπισσες ούτε νικητές ή ηττημένοι, μόνον μαριονέτες αντι-ήρωες, που κάποτε αγγίζουν το γκροτέσκο.

Μυθιστόρημα, Γρηγόρη, 2011, 310 σελ.

Λατινικά Γ΄ λυκείου – Ιφιγένεια Α. Σιαφάκα

Σπουδή και διδασκαλία, Γρηγόρη, 2001, 344 σελ.

Μια ματιά στη νεότερη ευρωπαϊκή λογοτεχνία – Ιφιγένεια Σιαφάκα

Τέχνης εκ-παίδευσις: Ποίηση


Το “Τέχνης εκ-παίδευσις” αποτελεί μια δουλειά πρωτοποριακή, η οποία αφορμάται από τα κείμενα του Ανθολογίου της Νεότερης Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας (Β Τάξη Ενιαίου Λυκείου, μάθημα επιλογής) αλλά δε σταματά στη μέχρι τώρα συνήθη διαπραγμάτευση του υλικού, που απευθύνεται στον εκπαιδευτικό χώρο. Η συγγραφέας κατασκευάζει ένα βιβλίο με μια ανοικτή οπτική, που το απευθύνει σε κάθε σκεπτόμενο αναγνώστη, προσπαθώντας να συνδυάσει την εκπαιδευτική πραγματικότητα με την παιδευτική πραγματικότητα· να ξεκλειδώσει τα κείμενα και να συνδέσει το υλικό, που προσφέρεται, με τον προβληματισμό της σύγχρονης καθημερινής ζωής, αναδεικνύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη ζωντάνια, τη διαχρονικότητα και την επαναστατικότητα της πραγματικής Τέχνης. Για το λόγο αυτό κάθε φορά χρησιμοποιεί και διαφορετικά μέσα, διανθίζοντας την έκδοση αφενός μεν με επιλεγμένα κείμενα, προερχόμενα από διαφορετικούς χώρους (ποίηση, πεζογραφία, θέατρο, δοκίμιο) και αφετέρου δε με υφολογικές διακυμάνσεις, οι οποίες ξεκινούν από τον απρόσωπο δοκιμιακό λόγο και φτάνουν στον πολύ προσωπικό-ποιητικό, καυστικό, σατιρικό και χιουμοριστικό τρόπο διαπραγμάτευσης, ανάλογο με τις πτυχές της εκάστοτε θεματικής. Αυτή ακριβώς η διαπραγμάτευση στιγματίζει το βιβλίο και συμπυκνώνει αυτό που θα ονομάζαμε πολυπρισματική δυναμική της εκ-παιδευτικής πράξης.

Θεωρία, Γρηγόρη, 2000, 423 σελ.

Λατινικά Β΄ λυκείου – Ιφιγένεια Σιαφάκα

Μεθόδευση της διδασκαλίας και εκμάθησης της λατινικής σε 5 οργανωμένες ενότητες

Σπουδή και διδασκαλία, Γρηγόρη, 1999, 256 σελ.

Λατινικά – Ιφιγένεια Α. Σιαφάκα

Θεωρία και πράξη


Η Θεωρία και Πράξη (Α’) αποτελεί το πρώτο μέρος μιας πρότασης μεθόδευσης της Λατινικής σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο και ως στόχο έχει να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της διδασκαλίας του μαθήματος στο Λύκειο. Ακολουθούν τρία βιβλία ακόμη: Θεωρία και Πράξη (Β’), Λατινικά για τη Β’ Λυκείου και Λατινικά για τη Γ’ Λυκείου.
Και οι δύο τόμοι της Θεωρίας και Πράξης έχουν κοινή δομή. Παρουσιάζουν τη θεωρία της Γραμματικής και του Συντακτικού και συνοδεύονται από ασκήσεις επαναληπτικού τύπου ανά γραμματικό και συντακτικό φαινόμενο, καθώς επίσης και από τις απαντήσεις τους. Οι ασκήσεις του Α’ τόμου αποσκοπούν στον έλεγχο της ύλης της Β’ Λυκείου, ενώ του Β’ τόμου στον έλεγχο της ύλης της Γ’ Λυκείου αντίστοιχα…

Σπουδή και διδασκαλία, A τόμος, Γρηγόρη, 1999, 455 σελ. / Β τόμος, Γρηγόρη, 2001, 215 σελ.