Μιχάλης Φακίνος

Το τελευταίο μυθιστόρημα του 20ού αιώνα
Τα βράδια δραπετεύαμε λέγοντας ιστορίες για καύσωνες και ανεμοστρόβιλους. Αλλά η μεγάλη απόδραση είχε ετοιμαστεί για τις 31 Δεκεμβρίου 1999, τότε που είπαμε να πάμε να βρούμε τα θαμμένα μπουκάλια με το κρασί των τελευταίων χρόνων του 20ού αιώνα και ν’ αποχαιρετίσουμε τη χιλιετία χωρίς σιδεριές και μαντρότοιχους… Ήμαστε έξι. Όλοι με ονόματα σκύλων… Ο Τζακ που κουβαλούσε στην πλάτη του το ημερολόγιο με τις εννέα ημέρες… Ο Ντικ που έριχνε στάχτη στη φαλάκρα του για να ξαναφυτρώσουν οι παιδικές του μπούκλες… Ο Ροκ που έκανε τις κραυγές στις ταινίες τρόμου του Χόλιγουντ… Ο Φοξ που έβλεπε την Παναγία κι είχε θάψει τα μπουκάλια στο αμπελάκι του… Ο Μπιλ, ο μεγαλύτερος εν ζωή Έλληνας ηθοποιός, που άκουγε τη φωτιά να έρχεται κι είχε μονομαχήσει στο Ηρώδειο για την τιμή του Σαίξπηρ… Κι ο Ρεξ, εγώ, ο αυτόπτης μάρτυρας των τελευταίων ημερών του 20ού αιώνα, που αφηγούμαι μια απόδραση ενώ η ορχήστρα παίζει το «Βαλς του Αποχωρισμού» μέσα στην ομίχλη…
Ένα βιβλίο για τους δραπέτες των τεσσάρων τοίχων. Ένα βιβλίο γι’ αυτούς που ανακαλύπτουν ξαφνικά το χρόνο και ξαναβρίσκουν τις χαμένες λέξεις τους. Ένα βιβλίο για τους ανθρώπους που μας ζητούν να τους πάρουμε στην πλάτη μας και να τους πάμε παραπέρα. Ένα βιβλίο για το τέλος του αιώνα.

Η επικάλυψη δεν είναι σοκολάτα
Τα τελευταία λόγια του ετοιμοθάνατου έμοιαζαν με αστείο… Μήνυμα; Χρησμός; Διαθήκη; Ή ένα καλά κρυμμένο μυστικό; Ο παππούς πεθαίνει… Και η παράσταση αρχίζει! Η φράση, από στόμα σε στόμα, κάνει το γύρο της πόλης, σπέρνοντας παγίδες που μέσα τους πέφτουν γυμνασμένα κορμιά, κομμώτριες που ξυρίζουν άντρες, αστυνομικοί, τυφλοί που “βλέπουν” ποδόσφαιρο, αυτόχειρες, παπάδες, νοσοκόμες, κυνηγοί, δραπέτες, ένα παιδί-θαύμα και μια Πόρσε…
Η πόλη καίγεται υπό το μυστηριώδες μειδίαμα του Όρσον Ουέλες και όλα μοιάζουν φυσιολογικά.
Σαν παγωτό που η επικάλυψη δεν είναι σοκολάτα…

Αμερικάνικη κραυγή
Η Μέριλιν Μονρόε, ο Μπους, ο Αϊνστάιν, ο Σαρλό κι ένας παραμυθάς αποκλεισμένοι από το χιόνι, μια νύχτα Αποκριάς, σ’ ένα ορεινό ελληνικό χωριό-φάντασμα, που οι μυημένοι, συνθηματικά, το λένε “Παρίσι”. Εκεί είναι το όριο. Ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα, στο ορατό και στο αόρατο, στο παιχνίδι και στην πραγματικότητα, στη ζωή και στο θάνατο. Εκεί το τέλος, εκεί και η αρχή. Όπου ο σκοτωμένος από τα ναρκωτικά φίλος αφηγείται λεπτομέρειες από τον Κάτω Κόσμο και οι ζωντανοί προσπαθούν να του φτιάξουν μια ιστορία για να μη φύγει άγνωστος, ασήμαντος και μόνος. Ήχοι και εικόνες, κραυγές και ψίθυροι ακούγονται από τον Πάνω και τον Κάτω Κόσμο, καθώς όλοι, σιγά σιγά, πίσω από τις μάσκες, ανακαλύπτουν τον εαυτό τους. Ένα ταξίδι μύησης για ανθρώπους χωρίς ιστορία, αφού ο καθένας μας, τελικά, κουβαλά στις πλάτες του το δικό του “Κιβώτιο”, γράφοντας τη δική του μυθολογία.

Αναμνήσεις ενός λωτοφάγου
Tο Σημείο Αλφα είναι ένας τόπος μαγικός. Aχανής και άδειος, χωρίς όνομα. Eκεί ένας άνθρωπος στέκεται μόνος. Γυμνός, χωρίς μνήμη, χωρίς εικόνες, χωρίς λέξεις. Kάποτε καταφθάνει εκεί ο Aρχιτέκτονας με χιλιάδες εργάτες και τόνους υλικά για να οικοδομήσει ένα γιγάντιο έργο, με ακαθόριστο όμως προορισμό. Kαθώς το έργο ανυψώνεται τερατωδώς, μέρα με τη μέρα, ο μοναχικός άνθρωπος αρχίζει να ανακαλύπτει τις λέξεις και τις μνήμες του, να γνωρίζει τη φιλία, το φόνο, το μίσος, την τιμωρία, την αγάπη και τη ζωή, και ν’ αποκτά ταυτόχρονα ένα σκοπό: να ομορφύνει τον αφιλόξενο τόπο.
O Aρχιτέκτονας του βιβλίου μοιάζει να διευθύνει μια ορχήστρα ανθρώπων και υλικών· να χειρίζεται τον Tόπο και το Xρόνο για να οικοδομήσει παράλληλα τη δική του ιστορία, τη δική του άνοδο και πτώση· να ωθεί τη μνήμη να γεννήσει ιστορίες και όλα να νομίζεις πως είναι έργα του: μια υπέροχη δύση, ένα σεξουαλικό σημάδι εξ ουρανού, μια βάρκα θαμμένη στα έγκατα της γης, δυο κοράκια που μιλούν ανθρώπινα, ένας Άγγελος με λέπια ψαριού, άψυχοι και έμψυχοι ήρωες σε ένα αλληγορικό μυθιστόρημα, όπου ο ρεαλισμός και ο σουρεαλισμός, η πραγματικότητα και η φαντασία, το όνειρο και ο εφιάλτης αποκαλύπτονται διαδοχικά στον αναγνώστη σαν τα απαγορευμένα αξιοθέατα της μνήμης του Ανθρώπου.

Η έρημος έρχεται
Σε μια πόλη που μοιάζει να καταρρέει, να παλιώνει και να βυθίζεται μες στη σιωπή, στην αδιαφορία, στη μελαγχολία και στους ανθρώπους-σκιές, τέσσερεις φίλοι, πρώην δραπέτες ψυχιατρείου, χρησιμοποιώντας τα ονόματα των αδελφών Μαρξ, των παλαιών κωμικών, φτιάχνουν μια ορχήστρα και παίζουν μουσική χωρίς να ξέρουν μουσική. Σαν άγγελοι προπομποί κάποιου αδιευκρίνιστου μηνύματος παίζουν παντού, προσπαθώντας να βγάλουν από το ακροατήριό τους εικόνες και συναίσθημα, να δώσουν, με τον δικό τους κώδικα, το στίγμα της εποχής.
Μαζί τους “κολλάει” η Ωραία Μπέλα, που ερωτοτροπεί με το θάνατο, που αφηγείται υπέροχες, άγριες ιστορίες, που προσπαθεί να βάλει μια τάξη στο Χάος, αλλά που κάποτε θα χαθεί και η ίδια μέσα στο χάος των ιστοριών της. Η σκοτεινή πόλη μοιάζει να αναζητεί μια χαραμάδα φως, καθώς πέφτει πάνω της και τη σκεπάζει η κίτρινη σκόνη που έρχεται από την έρημο, ενώ οι ήρωες του βιβλίου, αδαείς και αβοήθητοι, ψάχνουν να αρθρώσουν έναν καινούργιο Λόγο με τα ετερόκλιτα υλικά του Χάους.

Η Ρόζα – 1975
Στίχοι: Μιχάλης Φακίνος

Η Ρόζα η ναζιάρα με τα σγουρά μαλλιά
στα θέατρα γυρίζει και ψάχνει για δουλειά.

Φωτογραφίες δείχνει σαν σταρ του σινεμά
να παίζει Γενοβέφα ντυμένη στα λευκά.

Στα θέατρα γυρίζει και ψάχνει για δουλειά
μα στην κακούργα Αθήνα δε βρίσκει πουθενά.

Της πρότειναν να γίνει του Τσάκαλου καρφί
μα εκείνη λέει όχι με βροντερή φωνή.

Ντυμένη Γενοβέφα τη βρήκαν το πρωί
με ρουζ μπογιαντισμένη σαν να `ταν στη σκήνη.

Λευκή ευθεία γραμμή
Τη νύχτα που κάηκε η πρωτεύουσα ένας άντρας βρέθηκε να βαδίζει πάνω στη λευκή ευθεία γραμμή της Εθνικής Οδού χωρίς να ξέρει ποιος είναι και πού πηγαίνει. Συλλαμβάνεται. Ανακρίνεται σαν καφκικός ήρωας. Οδηγείται σε μια αχαρτογράφητη βραχονησίδα συντροφιά με τέσσερα γουρούνια και χιλιάδες επιθετικούς γλάρους. Εκεί, ολημερίς, κάνει μετεωρολογικές μετρήσεις και σκάβει λάκκους χωρίς να ξέρει γιατί, και το βράδυ δίνει αναφορά στον αόρατο Καίσαρα υπό το βλέμμα της Αντζελίνας Τζολί…
Μια σκοτεινή ιστορία που μοιάζει με επινόηση αλλά εκφράζει τόσο αληθινά τις φοβίες, τις αγωνίες και τα όνειρα των ανθρώπων που αναζητούν την ταυτότητά τους.
Μια βασανιστική κατάδυση στα ανεξερεύνητα βάθη της μνήμης.

Φύλακας στην πισίνα
Ένα πλακάκι ξεκολλάει και σπάει με κρότο στον πάτο της άδειας πισίνας. Ο φύλακας ξυπνάει… Και το παιχνίδι της λήθης με τη μνήμη αρχίζει. Τα “ξυλοπάπουτσα της Μνήμης” βροντούν σ’ αυτό το μυθιστόρημα και ξυπνούν τα κοιμισμένα όνειρα και τα “κρυμμένα τιμαλφή” εκεί ψηλά, στην κορυφή του Λόφου των Λύκων, όπου, λησμονημένος και παντελώς μόνος, ο φύλακας χρόνια περιμένει το νερό που θα γεμίσει την άδεια πισίνα.
Κάτω από το Λόφο, στην ταραγμένη πόλη, δύο αινιγματικοί άντρες, ο Μεσιέ με τα πολλά ονόματα και ο σιωπηλός Δάσκαλος, παρατηρούν ένα ακαταλαβίστικο σχήμα γραμμένο στον τοίχο με τα συνθήματα…
Όμως, όση στάχτη κι αν πέσει στη μνήμη, η Ιστορία και η αλήθεια παραμονεύουν σε δυο φωτογραφίες: Μια σειρά με στρατιώτες τυφλωμένους από τα αέρια του Α’ Παγκόσμιου πολέμου, και μια τσίτσιδη γυναίκα, κουρεμένη γουλί, που τη διαπομπεύουν με τη λήξη του Β ’ Παγκόσμιου πολέμου. Και μετά ο Γ’ Παγκόσμιος πόλεμος…
Όλα σαν ένας μακρύς επικήδειος γραμμένος μέσα στο αλχημικό εργαστήριο κάποιου πωλητή αναμνήσεων.

Πηγές: BIBLIONET, Εκδόσεις Κέδρος, Εκδόσεις Καστανιώτη