Σοφία Μπαρδάνη-Σημαντήρη

Ελληνες λογοτέχνες
Η Σοφία Ν. Μπαρδάνη-Σημαντήρη γεννήθηκε στην Απείρανθο Νάξου. Μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε κλασσική φιλολογία στο πανεπιστήμιο Αθηνών. Υπηρέτησε στη Β/θμια Εκπαίδευση καθηγήτρια στην Άρτα, στο 1ο λύκειο Αγ. Αναργύρων, Δ/ντρια στο 6ο Γυμνάσιο Ν. Λιοσίων και από το 1994-2002 Προϊσταμένη του 4ου Γραφείου Β/θμιας Εκπ/σης Γ΄Δ/νσης Αθήνας. Συνδικαλίστρια με μακρά θητεία, Μέλος, Γεν. Γραμματέας, Πρόεδρος για πολλά χρόνια του Δ.Σ. της Γ΄ ΕΛΜΕ Δυτ. Αττικής και πάντα παρούσα όπου επιτάσσει το χρέος του ανθρώπου. Μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (ΕΕΛ) από το 1991. Πρόεδρος των Φιλολόγων Δυτ. Αθήνας μέχρι σήμερα. Είναι μέλος του Δ.Σ. του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Παιδείας (9 χρόνια μέχρι σήμερα), εκλεγμένη με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Αγίων Αναργύρων. Μέλος του Δ.Σ. της επιτροπής κρίσεως νέων μελών (εκλεγμένη στις εκλογές της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών 2014).
Έλαβε τιμητικές πλακέτες για την επιστημονική, παιδαγωγική, πολιτιστική και συγγραφική προσφορά της στην εκπαίδευση και στη λογοτεχνία από το δήμο Αγίων Αναργύρων, το 4ο γραφείο Β/θμιας εκπαίδευσης Γ΄ Δ/νση, από το 3ο γυμνάσιο Καματερού, 2η φορά από το δήμο Αγίων Αναργύρων και συλλόγους πολιτιστικούς. Ως πρόεδρος του Δ.Σ. του συνδέσμου φιλολόγων πραγματοποίησε συνέδρια και ημερίδες (στην ιστορία, στα νέα ελληνικά, στα αρχαία ελληνικά), συνέδρια για κοινωνικά θέματα, σε πολλά Πολιτιστικά Κέντρα. Παρουσίασαν το σύνολο του έργου της ο δήμος Αγίων Αναργύρων, ο Ναξιακός σύλλογος Αγίων Αναργύρων, ο απεραθίτικος σύλλογος Γαλατσίου, ο σύλλογος Απειράνθου Νάξου, η Ομοσπονδία Ναξιακών Συλλόγων, τις δύο τελευταίες ποιητικές της συλλογές. Βραβεύτηκε από το υπουργείο πολιτισμού το δοκίμιό της “Γυναικεία πρόσωπα στην Ιλιάδα” και πέρασε στην εφημερίδα της κυβέρνησης (αρχείο βιβλιοπωλείου Γρηγόρης) και στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Ως μέλος του Δ.Σ. του Ο.Π.Α.Π. οργάνωσε ποικίλες εκδηλώσεις-ομιλίες (εθνική αντίσταση, η ποίηση στη ζωή μας, 28η Οκτωβρίου, η μέρα της γυναίκας), εκθέσεις βιβλίων και ομιλίες για τη σημασία του, δύο διαγωνισμούς ποίησης και πεζογραφίας (βραβεύτηκαν τα καλύτερα και η βράβευση έγινε στο πολιτιστικό κέντρο). Έχουν δημοσιευθεί άρθρα της στο Φιλολογικό Περιοδικό της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων (ΠΕΦ), στην εφημερίδα Ριζοσπάστης, άρθρα της και ποιήματα στο περιοδικό Ναξιακά, ποί ηση και πεζά στο περιοδικό Ναξιακά Γράμματα, στο περιοδικό Περιεχόμενα, στη Φωνή των λογοτεχνών και στη Λογοτεχνική Πρωτοχρονιά της Ε.Ε.Λ.. Έχουν μεταφραστεί έργα της στα Ολλανδικά, Ιταλικά και Αγγλικά.
Ποίηση
Πέρα απ’ τους ίσκιους (1988)
Παραχάραξη (1990), Ηριδανός
Εκ βαθέων (2005), Γρηγόρη
Μνήμη της γης μου (2011), Graphopress
Πολύτονα (2011), Graphopress
Συν-ομιλίες (2015), Δρόμων

Νουβέλες
Αχ μωρέ Ιωάννα (1988), Κώδικας

Διηγήματα
Πώς η Γερτρούδη εκπαιδεύει τα παιδιά της (2017), Βεργίνα

Δοκίμια-Μελέτες-Ερμηνεία και κριτική
Το παιδί στην ποίηση του Ν. Βρεττάκου (1993)
Γυναικεία πρόσωπα στην Ιλιάδα (2001), Γρηγόρη
Δοκιμές στην “Τέταρτη διάσταση” του Γ. Ρίτσου (2004), Γρηγόρη

Βραβεία-Διακρίσεις
Εκ βαθέων – Α΄ Βραβείο Ποίησης ΣΙΚΕΛΙΑΝΑ 2004 (20ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός) (2005)
Δοκιμές στην “Τέταρτη διάσταση” του Γ. Ρίτσου – Β΄ Βραβείο Δοκιμίου ΣΙΚΕΛΙΑΝΑ 2004 (20ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός) (2005)

Πώς η Γερτρούδη εκπαιδεύει τα παιδιά της – Σοφία Μπαρδάνη-Σημαντήρη




…Βρισκόμουν ακριβώς απέναντί της και οι λέξεις πετάγονταν ασυνάρτητες, σαΐτες στον αέρα ή άλλες τόσο χαμηλότονες που δεν έβγαζες νόημα κανένα ή δεν άκουγες τίποτα.

Δεν έβλεπα τα πρόσωπα των παιδιών, μόνο τις πλάτες και τα κεφάλια τους κι ένιωθα τον σπασμό που πέρναγε τα χέρια, το σώμα τους, έντρομη πως θα ξεσπάσουν από στιγμή σε στιγμή. Διέκοψα τότε τη Μαρή ζητώντας συγγνώμη με την ελπίδα μιας χαλάρωσης από την πλευρά των παιδιών και τη δική της. Φάνηκε για λίγο να χαλαρώνουμε όλοι και παίρνοντας θάρρος η Μαρή ήρθε πιο κοντά στα
παιδιά, στη μέση του χώρου θέλοντας να συνεχίσει:

“Λοιπόν, κύριοι… και δεσποινίδες…” Ακούστηκε τόσο παιδαριώδες και γελοίο… δεκατετράχρονοι και δεκατετράχρονες, κύριοι και δεσποινίδες. Η Μαρή τρομοκρατημένη, πήγε πίσω από την έδρα κλαψουρίζοντας, αλλά και υψώνοντας το χέρι απειλητικά στον άνεμο που σηκώθηκε μέσα στην τάξη· εκατό παιδιά όρθια, αλαλάζοντα “κύριοι και δεσποινίδες” κοροϊδεύοντας, χαχανίζοντας σε επωδό… “κύριοι και δεσποινίδες… κύριοι και δεσποινίδες…”

Διηγήματα, Βεργίνα, 2017, 68 σελ.

Συν-ομιλίες – Σοφία Ν. Μπαρδάνη-Σημαντήρη




Πνευματικές συναντήσεις με ποιητές και πεζογράφους, άλλους ταξιδεμένους, άλλους ζωντανούς ακόμη, άλλους νέους δημιουργούς. Αποστάγματα σκέψεων, προβληματισμών και συναισθημάτων από το έργο και τη ζωή τους που θησαύρισαν το νου και τη ψυχή μας με ομορφιά, όνειρα, οράματα τερπνά, ιδανικά. κι εμείς ευγνώμονες καταθέτουμε ψηφίδες στην τόσο σημαντική κριτική για αυτούς, από σπουδαίους των γραμμάτων μας. Για όσους φώτισαν την ταπεινή ζωή μας, εργάτες της ποίησης και της πεζογραφίας, γράφουμε, με το λόγο της καρδιάς και του νου την πρόσταξη.

Ποίηση, Ερμηνεία και κριτική, Δρόμων, 2015, 176 σελ.

“Εκ βαθέων” – Σοφία Μπαρδάνη-Σημαντήρη


Α΄ Βραβείο ποίησης στον 20ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό “Σικελιανά” (2004)

Ποίηση, Γρηγόρη, 2005, 37 σελ.

Δοκιμές στην “Τέταρτη διάσταση” του Γ. Ρίτσου – Σοφία Μπαρδάνη-Σημαντήρη




Ο χρόνος και η μνήμη, γεφύρια να κρατήσουμε τη μικρή ζωή μας. Να ταξιδεύουμε στ’ “απωλεσμένα”, να βρισκόμαστε στο τώρα ν’ αποζητούμε το αύριο παλλόμενο σε νέους σκοπούς, σ’ οράματα τερπνά αφού περάσαμε την κάμινο.
Κι η σιγουριά του ποιητή τα χνάρια, το σημάδι πως δεν περπατήσαμε πάνω στη γη άβουλοι και μοιραίοι κι η μοίρα στα δικά μας χέρια, με το λόγο προπομπό του ταπεινού μαντατοφόρου στη βεβαιότητα πως:
-ήμασταν νέοι πριν από χιλιάδες χρόνια, νέοι ύστερα από χιλιάδες χρόνια, γιατί ο χρόνος και ο ήλιος έχουν την ίδια ηλικία -την ηλικία μας.
Τη βεβαιότητα πως:
-αυτό το φως δεν είναι καθόλου ανικατοπτρισμός -μα το δικό μας φως φιλτραρισμένο μέσα απ’ όλους τους θανάτους. (“¨Οταν έρχεται ο ξένος”, Γ. Ρίτσος)

Ερμηνεία και κριτική, Γρηγόρη, 2004, 98 σελ.

“Γυναικεία πρόσωπα” στην Ιλιάδα – Σοφία Μπαρδάνη-Σημαντήρη




Σ’ ένα έπος ηρώων, έπος ανδρών, όπως είναι η Ιλιάδα του Ομήρου, όπου το κλέος κυκλώνει την ανδρική παρουσία και καταυγάζει με το φως του θρύλου προπάντων τους ηγεμόνες, η γυναίκα οράται στον ορίζοντα κυρίως του οίκου και των έργων των χεριών της, στον ορίζοντα μιας ευγενικής δέσποινας, αρχόντισσας, ή μιας θεόμορφης, υφαίνοντας την δική της ιστορία. Με τα πρόσωπά της καταπιάνεται αυτό το βιβλίο -άλλωστε ο τίτλος είναι δηλωτικός του εγχειρήματος- στοχεύοντας στη θέαση των ομηρικών γυναικών, με την πληρότητα της μάνας, της συζύγου, της γυναίκας.
Αν το επιτύχαμε, ο αναγνώστης θα το πει.
Εμείς απλά καταθέσαμε… από την καρδιά μας.

Ερμηνεία και κριτική, Γρηγόρη, 2001, 119 σελ.

Πηγές: Biblionet, Γρηγόρη, Ηριδανός, Graphopress