Ποιητής, μεταφραστής, θεωρητικός του κινηματογράφου και δοκιμιογράφος έζησε το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του στην Αθήνα.
Από το 1970 έως το 1988, στο Παρίσι, συμμετείχε ενεργά στη γέννηση και την εξέλιξη του ποιητικού γλωσσοκεντρικού κινήματος.
Τα βιβλία ποίησής του, “Επίμαχα” (1973), “Κορμί κείμενο” (1975) και ποιήματά του, που δημοσιεύτηκαν σε γνωστά περιοδικά (“Change”, “Perimetres”, “N.R.S.”, “Change International”, “Les Temps Modernes”, κ.ά.), θεωρούνται από τα πρώτα γλωσσοκεντρικά κείμενα.
Το 1973 ιδρύει το περιοδικό “Χνάρι” (πρώτη περίοδος 1973-1976) και ακολουθούν τα “Χνάρια”, το 1985, που συνδιευθύνει μαζί με το ζωγράφο Γιώργο Λαζόγκα.
Υπήρξε για πολλά χρόνια υπεύθυνος του τομέα ποίησης στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα. Διηύθυνε μαζί με το Νάνο Βαλαωρίτη το περιοδικό “Συντέλεια” (εκδ. Εξάντας), και συνδιηύθυνε μαζί του τη “Νέα Συντέλεια” (εκδ. Άγκυρα), ως το τέλος της ζωής του.
Δημοσίευσε δοκίμιά του σε περιοδικά και εφημερίδες και σε ειδικές εκδόσεις των Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Δράμας και του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών (στο πλαίσιο, ιδιαίτερα, των εκδηλώσεων “Κινηματογράφος και πραγματικότητα”, τις οποίες εγκαινίασε μαζί με τον Β. Σπηλιόπουλο).
Εργάστηκε στις βασικές ομάδες των εκπομπών: “Χρώματα” (Ε.Τ.1), “Ψηφιδωτό” (Ε.Τ.2), “Νέες εικόνες”, “Η τέχνη της φωτογραφίας”, ως ερευνητής – σεναριογράφος.
Πάνω στην (ή με) την ποίησή του έγιναν ταινίες (Καπλανίδης, Πλαϊτάκης κ.α.) και βιντεο-ποιήματα (Σαντοριναίος).
Παρουσίασε στο Centre Georges Pompidou ποιητικά του δρώμενα καθώς και μια επιλογή ελληνικών ντοκιμαντέρ (“Ελληνικός Πολιτιστικός Μήνας”, 1981).
Διοργάνωσε στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Κύπρο, ποιητικές και άλλες εκδηλώσεις, και εκπροσώπησε την ελληνική ποίηση στο εξωτερικό, στις συναντήσεις “Διεθνές Φεστιβάλ Καινούργιας Ποίησης” (Παρίσι, 1983), “Διεθνείς Συναντήσεις Ποίησης” (Cogolin, 1985), “Polyphonix” (Παρίσι, 1986) και “Φωνές της Μεσογείου” (Lodeve, 2005).
Ποίησή του μελοποίησαν οι συνθέτες Θωμάς Σλιώμης, Χάρης Ξανθουδάκης, Πάρις Παρασχόπουλος, Ηλίας Βαμβακούσης. Εξέδωσε, εν όλω, τις ποιητικές συλλογές: “Όργια και εμπόδια” (Εξάντας), “Προς, Στοιχειώσεις, Πόροι” (Μαραθιά), “Επίμαχα, Κορμί κείμενο” (β’ έκδοση, Μαραθιά) και “Πέραμα” (Μανδραγόρας).
Για την ποίησή του έγραψαν δοκίμια, άρθρα και μελετήματα οι Ζαν-Πιερ Φάυ, Ανδρέας Μπελεζίνης, Μαντώ Αραβαντινού, Νάνος Βαλαωρίτης, Τάκης Σινόπουλος, κ.ά.
Πέθανε απροσδόκητα στην Αθήνα, τη Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010, από οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο. Μόλις τρεις μέρες πριν, είχε λάβει μέρος στις εκδηλώσεις της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης στο Bacaro, διαβάζοντας μεταφράσεις του των ποιητών Κάρλος Ντρουμόντ ντε Αντράδε και Φερνάντο Πεσόα.
Όργια και εμπόδια – Αντρέας Παγουλάτος
Ινές χρώμα της θάλασσας θολωμένο που ξάφνου αναβράζει. Συνάντηση με την Ινές, το κορμί της θροΐζει σαν φυλλωσιά όλες τις νότες των πουλιών που κουρνιάζουν όταν αναταράζει τον αέρα το μεγάλο μετεώρισμα κι η πτώση του αετού απειλητική, θανατική. Το κορμί της Ινές κυκλωτικά κι ας δίνει την υπόσχεση μιας απόλυτης ηρεμίας η φίλη των ηδονών και της κραιπάλης, αιχμές στα ερωγλέφαρα μάτια. Στ’ ανοίγματα της Ινές αραβικά τραγούδια, χοροί και καυτερά μεθυστικά αρώματα, μεσόγειος γλυκασμός κι εβραϊκή λαγνεία. Καύλα για την Ινές, το κορμί, τον αέρα της, χέρια χειρονομίες για να την ανοίξουν, να ψάξουν μέσα της, νύχια δόντια να τη χαράξουν, να τη σημαδέψουν, να τη φάνε, αν γίνεται, ως το ύστατο ρίγος του ερωτότροπου κορμιού, στη σκοτεινή κορυφογραμμή που ανάβει σε πυρρίχιο χορό, χείλη γλώσσα να βυζάξουν τους χυμούς, τη δροσιά, να δεχτούν το σήμα της κλειτορίδας, γλώσσα τη γλώσσα, μορφές βαθύπνοες και λόγια παράλογα σαγηνευτικά της κλειτορίδας της Ινές. Όντας μέσα της, είναι μέσα σου, σε κατακλύζει το λαμπερό αίμα της Ινές…
Η Ινές δεν απαντά, χορεύει τα λόγια της…
(Αθήνα, Παρίσι, Αθήνα, 1971-76, 1984-88)
Ποίηση, Εξάντας, 1991, 60 σελ.
Προς. Στοιχειώσεις. Πόροι. – Αντρέας Παγουλάτος
Με τον Αντρέα Παγουλάτο έχουμε να κάνουμε μ’ έναν ποιητή, που θεληματικά και προγραμματικά αποδιοργανώνει τη γλώσσα για να της ανασύρει την ποιητική της ουσία. Το υλικό του, που όπως κάθε υλικό είναι φυσικά δικό του με την έννοια ότι πηγάζει από το ασυνείδητό του, ωστόσο δεν είναι εκφραστικό, με την έννοια ότι εκφράζει μια ψυχική κατάσταση, αλλά μάλλον μια υπόσταση, μια φιλοσοφία του λόγου και του γραπτού…
Νάνος Βαλαωρίτης
Ποίηση, Μαραθιά, 1996, 93 σελ.
Πέραμα – Αντρέας Παγουλάτος
Το πρώτο μέρος του ποιήματος “Πέραμα” γράφτηκε στο Παρίσι το 1979· το δεύτερο και πιο εκτεταμένο μέρος, που αποτελείται από 22 ποιήματα (κάθε σελίδα και ποίημα), άρχισε να αρθρώνεται το 1983 και δέχτηκε πολλές επεξεργασίες από το 1986 ως το 1996, στο Παρίσι και την Αθήνα· το τρίτο μέρος ολοκληρώθηκε το 2004 στην Αθήνα και το τέταρτο, τα χρόνια 2004 και 2005, στην Αθήνα.
Τα τρία μέρη που απαρτίζουν το ποίημα “Ανα(σ)τρέψιμη Τροπή”, γράφτηκαν το 1992 στην Αθήνα.
Α. Π.
Ποίηση, Μανδραγόρας, 2006, 46 σελ.
Όργια και εμπόδια (1991), Εξάντας
Προς. Στοιχειώσεις. Πόροι. (1996), Μαραθιά
Πέραμα (2006), Μανδραγόρας
Συλλογικά έργα
Νάνος Βαλαωρίτης (1999), Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών
Κινηματογράφος 2002 (2003), Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ)
Κινηματογράφος 2003 (2004), Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ)
Lazongas Α4 (2005), Άγκυρα
Σε ξένο τόπο (2006), Αιγόκερως
Νικόλαος Κάλας (2006), Μανδραγόρας
Cinema em Transe: Βραζιλιάνικος κινηματογράφος (2006), Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Ιστορία και πολιτική στο έργο του Παντελή Βούλγαρη (2007), Εκδόσεις Παπαζήση
Η σκόνη του χρόνου (2009), Μίλητος
Φώτος Λαμπρινός (2009), Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Γιόρις Ίβενς (2010), Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Προς τη νέα ανθρωπολογία (2012), Αρμός
Μεταφράσεις
Pessoa, Fernando, Ωδές και ποιήματα. Ποιήματα (2004), Άγκυρα
Πηγές: Biblionet, Εξάντας, Μανδραγόρας, Μαραθιά