Σπούδασε θεολογία και δημοσιογραφία στην Αθήνα και συνέχισε τις σπουδές του σε μεταπτυχιακό επίπεδο, στον τομέα της Βυζαντινής Παλαιογραφίας. Ζει στο Κριστιανσάντ της Νορβηγίας με την οικογένειά του, και υπηρετεί ως καθηγητής στο Τμήμα Θρησκείας, Φιλοσοφίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Άγκντερ (Agder). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινήθηκαν για αρκετά χρόνια στο χώρο της Βυζαντινής Ιστορίας, της Εκκλησιαστικής Ιστορίας και της Παλαιογραφίας, πριν στραφούν πρόσφατα στα πεδία της καινοτομίας και της πολιτικής χρήσης της θρησκείας, κυρίως της χριστιανικής. Έχει μεταφράσει το βιβλίο “Ιστορία της Καρδιάς από την Αρχαιότητα ώς τις μέρες μας”.
Το “Βλέμμα του Θεού” είναι η πρώτη του λογοτεχνική προσπάθεια.
Ιερά πατριαρχική και σταυροπηγιακή Μονή Λειμώνος – Απόστολος Φ. Σπανός
Μια συνοπτική και επιστημονικά τεκμηριωμένη παρουσίαση της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Λειμώνος, που ιδρύθηκε το 1526 μ.Χ. και έκτοτε αποτελεί πολύτιμο πνευματικό φάρο και ζωοδότρα πηγή για την εκπαιδευτική, οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα της ευρύτερης περιοχής της επαρχίας Μηθύμνης…
Μιά σύντομη ματιά στο βίο αγίων που ανέδειξε η Μονή· μια ξενάγηση στα μνημεία και το μουσείο της· ένα ξεφύλλισμα των χειρογράφων, των εγγράφων και των παλαιτύπων της βιβλιοθήκης της· μια ψηλάφηση κάποιων από τα αντικείμενα μεταλλοτεχνίας· ένα άγγιγμα ελάχιστων από τα χρυσοκέντητα άμφιά της…
Ο προσκυνητής-αναγνώστης καλείται σε μια βαθύτερη ανακάλυψη της από κάθε πλευρά σημαντικής Μονής Λειμώνος.
Φωτογράφιση: Κυριάκος Συκάς
Μοναστήρια, Ακρίτας, 2002, 110 σελ.
Χριστιανικά μνημεία της Μητροπόλεως Μυτιλήνης – Απόστολος Φ. Σπανός
Ένα ανεπανάληπτο “οδοιπορικό”, στα χριστιανικά μνημεία της Μητροπόλεως Μυτιλήνης, διαφωτίζει το πότε διαδόθηκε το Ευαγγέλιο στη Λέσβο. Άλλωστε, η παρουσίαση και καταγραφή, μεταξύ των άλλων εκκλησιαστικών “θησαυρών”, των παλαιοχριστιανικών μνημείων του νησιού, που χρονολογούνται, από τα μέσα του 5ου αιώνα, οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι η διάδοση του χριστιανισμού στο νησί τοποθετείται στους πρωτοβυζαντινούς χρόνους. Όλη η εκκλησιαστική ιστορία της Λέσβου “ιχνηλατείτε” αριστοτεχνικά με τον φωτογραφικό φακό του Γιάννη Γιαννέλου μέσα από την ζωντανή μαρτυρία των μνημείων, των τοιχογραφιών, των φορητών εικόνων και των λατρευτικών αντικειμένων, που έχουν αποθησαυριστεί στη συλλεκτική αυτή έκδοση.
Μμετάφραση: Τάνια Κάντζιου
Επιμέλεια: Νίκος Χατζηγεωργίου
Φωτογράφιση: Γιάννης Γιαννέλος
Εκκλησιαστική αρχιτεκτονική, Έφεσος, 2004, 244 σελ.
Το βλέμμα του Θεού – Απόστολος Σπανός
Μια αντίθρησκη φωτογράφος, ένας δόκιμος καλόγερος, ένας ανομολόγητος έρωτας.
Ανάμεσά τους επτά γρίφοι, που αποκωδικοποιούν ένα κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης, εξοβελισμένο από την Εκκλησία πριν αιώνες, επειδή αποτελούσε ύμνο στον έρωτα. Δίπλα τους οι τρεις καλύτεροί τους φίλοι. Στην προσπάθειά τους να λύσουν τους γρίφους, οι πέντε πρωταγωνιστές έρχονται αντιμέτωποι με τον εαυτό τους και τις επιλογές της ζωής τους, αλλά και με μια σειρά από ερωτήματα:
Μπορεί ο έρωτας να νικήσει τη ζωή;
Ποια είναι η σχέση του με τον χρόνο;
Τι σημαίνει πολιτισμός;
Πόσα ψέματα μπορεί να κρύβουν τα ιερά κείμενα;
Αλήθεια, η παρακοή των πρωτοπλάστων τούς οδήγησε έξω ή μέσα στον παράδεισο;
Ποιο είναι το μοναδικό λάθος που έχει παραδεχτεί ο Θεός;
Τι συμβολίζει ένας σταυρός με μια όμορφη γυναίκα σταυρωμένη στη θέση του Χριστού;
Είναι οι άλλοι άνθρωποι η κόλαση;
Ποια είναι η μέγιστη αλήθεια του ανθρώπου;
Και γιατί ο έρωτας δεν μπορεί παρά να βαδίζει χέρι χέρι με τον θάνατο;
Ένα μυθιστόρημα για τον πολιτισμό και τον έρωτα. Αλλά και για την αιώνια μάχη ανάμεσα στο μυαλό και την καρδιά.
Μυθιστόρημα, Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας, 2011, 365 σελ.
Στη σκιά του χρόνου – Απόστολος Σπανός
Πεζά μικρής χρονικής διάρκειας
Ο χρόνος είναι ήλιος. Σοφοί οι δαίμονες που μας έπλασαν, κι εμάς κι αυτόν ταυτόχρονα, τον έβαλαν
πίσω μας. Επειδή το μυαλό μας δεν αντέχει να τον δει κατάματα, τυφλώνεται. Έτσι, ό,τι καμωνόμαστε πως ξέρουμε απ’ το χρόνο είναι σκαλισμένο στην πλάτη μας. Μπροστά μας υπάρχει μόνο το σκοτεινό χνάρι του.
Στο κουκλοθέατρο που ονομάζουμε ζωή, όπου κι αν γυρίσεις, όπου κι αν στρέψεις το βλέμμα σου, η πότε πολύχρωμη και πότε γκρίζα σκιά του χρόνου είναι πάντα εκεί, σαν επιλογή που πριν προλάβεις να τη μετανιώσεις έγινε αμαρτία που δεν μπορείς πια να συγχωρήσεις. Ούτε να τη διαγράψεις μπορείς, ούτε να την ομορφύνεις. Αλλά αν τη δεις αντέχοντας τον πόνο της αλήθειας, γεύεσαι το αίμα της ζωής σου.
Διηγήματα, Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας, 2020, 112 σελ.
Το βλέμμα του Θεού (2011), Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας
Διηγήματα
Στη σκιά του χρόνου (2020), Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας
Δοκίμια-Μελέτες
Ιερά πατριαρχική και σταυροπηγιακή Μονή Λειμώνος (2002), Ακρίτας
Leimonos monastery (2003), Ακρίτας
Χριστιανικά μνημεία της Μητροπόλεως Μυτιλήνης (2004), Έφεσος
Συλλογικά έργα
Το βιβλίο στο Βυζάντιο: Βυζαντινή και μεταβυζαντινή βιβλιοδεσία (2008), Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.)
Ιερά Μονή Λειμώνος: Ιστορία, παλαιογραφία, τέχνη (2009), Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας
Μεταφράσεις
Høystad, Ole Martin, Ιστορία της καρδιάς (2010), Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας
Hanssen, Haakon Smedsvig, Αθήνα-Αλεξάνδρεια (2017), Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας
Πηγές: Biblionet, Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας