Σπούδασε για ένα χρόνο σε ιδιωτικό σχολείο (1831) και στη συνέχεια βοήθησε στη μόρφωση των αδελφών της. Την περίοδο 1835–1838 εργάστηκε ως δασκάλα στο Χέντερσφιλντ, λόγοι υγείας όμως την ανάγκασαν να εγκαταλείψει τη θέση αυτή και να επιστρέψει στο πατρικό της. Μαζί με την αδερφή της Έμιλι ταξίδεψαν στις Βρυξέλλες για να σπουδάσουν ξένες γλώσσες. Το 1854 νυμφεύτηκε τον εφημέριο Άρθουρ Μπελ Νίκολς. Η Σαρλότ Μπροντέ θεωρείται η σημαντικότερη συγγραφέας από τις τρεις αδερφές, καθώς ξεχώριζε για το πεζογραφικό της ταλέντο, τις ικανότητες ρεαλιστικής παρατήρησης και τη λεπτή ειρωνική της διάθεση.
Συνέγραψε τέσσερα μυθιστορήματα: «Τζέιν Έιρ» (1847), «Σίρλεϊ» (1849), «Βιλέτ» (1853) και «Ο καθηγητής» (που εκδόθηκε μετά το θάνατό της). Από τα έργα της δημοφιλέστερο υπήρξε το μυθιστόρημα «Τζέιν Έιρ» που διακρίθηκε για το ρεαλισμό και τη λογοτεχνική δύναμή του. Έφυγε από τη ζωή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της στις 31 Μαρτίου 1855.
Τζέιν Έιρ
Η Τζέιν Έιρ, ορφανή, μεγαλώνει χωρίς αγάπη με τους συγγενείς της, που τελικά τη στέλνουν στο Ίδρυμα Λόγουντ. Η δύναμη και η αδάμαστη θέλησή της τη βοηθούν να τα βγάλει πέρα στο σκληρό, εχθρικό ορφανοτροφείο. Λίγα χρόνια αργότερα είναι πια μια νέα, μορφωμένη γυναίκα, γεμάτη όνειρα για τη ζωή.
Όταν προσλαμβάνεται ως γκουβερνάντα της μικρής Αντέλ στο Θόρνφιλντ Χολ, όλα δείχνουν να αλλάζουν προς το καλύτερο. Και σύντομα ανάμεσα στην Τζέιν και τον εργοδότη της, τον γοητευτικό Έντουαρντ Ρότσεστερ, αρχίζει να γεννιέται μια βαθιά, ιδιαίτερη σχέση. Όμως κάτι παράξενο συμβαίνει στο Θόρνφιλντ. Ένα τρελό, τρομακτικό γέλιο στοιχειώνει τους διαδρόμους, και τις νύχτες κανείς δεν νιώθει απολύτως ασφαλής. Και ο Έντουαρντ προσπαθεί πάση θυσία να κρατήσει κρυφό το σκοτεινό μυστικό του…
Μια αθάνατη ιστορία αγάπης και μυστηρίου, που μεταφέρθηκε δεκαεννέα φορές στον κινηματογράφο και επτά στην τηλεόραση, διασκευάστηκε σε όπερα, μιούζικαλ και μπαλέτο και παραμένει αδιαμφισβήτητα ένα από τα πιο δημοφιλή μυθιστορήματα όλων των εποχών.
Σίρλεϊ
Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στο Γιόρκσαϊρ του 1811-12, κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής ύφεσης που προκλήθηκε στην Αγγλία, εξαιτίας των Ναπολεόντειων πολέμων και του πολέμου του 1812 και εκτυλίσσεται με φόντο τις εξεγέρσεις των Λουδιτών στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας του Γιόρκσαϊρ.
Το μυθιστόρημα αποτελείται από δύο σκέλη που συνυφαίνονται. Το πρώτο αφορά στους αγώνες των εργαζομένων ενάντια στους ιδιοκτήτες των κλωστοϋφαντουργικών μύλων και το δεύτερο αφορά στην έντονη εσωτερική συναισθηματική ζωή των δύο ηρωίδων του βιβλίου.
Η Σίρλεϊ, είναι μια ισχυρή και πεισματάρα κοπέλα, που μετακομίζει σε ένα μικρό χωριό όπου έχει κληρονομήσει μία τεράστια έκταση γης, ένα σπίτι και έναν μύλο. Ο Ρόμπερτ Μουρ υπενοικιάζει αυτόν τον μύλο και τον λειτουργεί ως κύριος ιδιοκτήτης της επιχείρησης. Το εμπόριο δεν πάει καλά και πολλοί έμποροι αντιμετωπίζουν ενδεχόμενη πτώχευση. Οι ιδιοκτήτες μύλων όπως ο Ρόμπερτ Μουρ, αναγκάζονται να διώξουν πολλούς από τους εργαζόμενούς τους. Η φτώχεια και η απόγνωση του κόσμου οδηγεί σε μεγάλη ένταση μεταξύ των αγροτών και της ανώτερης τάξης και οι κληρικοί βρίσκονται ανάμεσά τους. Ο Ρόμπερτ Μουρ ασχολείται πάρα πολύ με την προβληματική δουλειά του και δεν δίνει προσοχή στη μακρινή ξαδέλφη του, την ευαίσθητη και ντελικάτη Κάρολαϊν Χέλστοουν που είναι κρυφά ερωτευμένη μαζί του. Η Κάρολαϊν και η Σίρλεϊ γίνονται επιστήθιες φίλες. Ο Ρόμπερτ σκέπτεται το γάμο με την πλούσια και ανεξάρτητη Σίρλεϊ, για να ξεφύγει από το οικονομικό του αδιέξοδο, αλλά βαθειά μέσα στην καρδιά του έχει την ξαδέλφη του, Κάρολαϊν…
Βιλέτ
Δημοσιευμένο τον Ιανουάριο του 1853, πέντε χρόνια μετά την εκπληκτική επιτυχία της “Τζέην Έυρ”, το μυθιστόρημα Βιλέτ αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής κοπέλας ώς τη στιγμή που η ζωή της κατασταλάζει. Μεγάλα κομμάτια του, μεταπλασμένα με αριστοτεχνικό τρόπο σε λογοτεχνία, αποτυπώνουν μάλλον τη ζωή της ίδιας της Σάρλοτ Μπροντέ. Λεπτότατες ψυχολογικές παρατηρήσεις παρακολουθούν την περιπέτεια της ηρωίδας λεπτό προς λεπτό: έναν απροσδόκητο έρωτα, μια μεγάλη αγάπη, την αγωνία, τη μοναξιά, το θάρρος ενός ανθρώπου που ψάχνει το δρόμο του.
Ο αναγνώστης παρασύρεται σ’ άλλον χρόνο, συνδιαλέγεται, εισχωρεί στο τοπίο του 19ου αιώνα.
Ο καθηγητής
Το μυθιστόρημα “Ο καθηγητής”, που εκδόθηκε το 1857, δύο χρόνια μετά το θάνατο της Σάρλοτ Μπροντέ, διηγείται, τις περιπέτειες ενός νεαρού άνδρα του Ουίλλιαμ Κρίμσγουορθ, στο δρόμο προς την ευτυχία. Το πρώτο από τα τέσσερα βιβλία της -βασισμένο, όπως και το “Βιλέτ”, σε εμπειρίες της όταν το 1842 σπούδαζε γαλλικά στις Βρυξέλλες- προοιωνίζεται το ρόλο που θα παίξουν σ’ ολόκληρο το έργο της το πεπρωμένο μαζί με την αδιασάλευτη πίστη και τον ακέραιο χαρακτήρα. Η Σάρλοτ Μπροντέ μεταμφιέζεται εδώ σε καθηγητή που ξεκινάει τη ζωή του κυκλωμένος από εμπόδια, και αργά αργά το άστρο της μοίρας του τον οδηγεί στο αραξοβόλι των όσων ονειρεύτηκε.
Ανατρεπτικό βιβλίο για την εποχή του και την αισθητική της, ίσως το πιο ρεαλιστικό της Μπροντέ.
Ο νεαρός Γουίλλιαμ Κρίμγουωρθ, θέλοντας να χαράξει ο ίδιος το δρόμο της ζωής του, αρνιέται τις προσφορές των δύο Λόρδων θείων του και καταφεύγει στο μεγαλύτερο αδελφό του Έντουαρντ, ο οποίος είναι ένας επιτυχημένος έμπορος.
Όμως οι προσπάθειες του να σταδιοδρομήσει και ο ίδιος στο εμπόριο αποτυχαίνουν και, καθώς είναι απόφοιτος του φημισμένου κολλεγίου του Ήτον, βρίσκει δουλειά σαν καθηγητής Αγγλικών σ’ ένα σχολείο του Βελγίου.
Εκεί ερωτεύεται την κόρη της διευθύντριας του γειτονικού παρθεναγωγείου, η οποία δείχνει στην αρχή να ανταποκρίνεται στο αίσθημα του, αλλά στη συνέχεια τον εγκαταλείπει και παντρεύεται τον μεσόκοπο αλλά πλούσιο διευθυντή του κολλεγίου.
Ο νεαρός Γουίλλιαμ πληγωμένος και ταπεινωμένος παραιτείται από τη θέση του και προσπαθεί να επιβιώσει δίνοντας μαθήματα Αγγλικής, ενώ ταυτόχρονα βρίσκει παρηγοριά στη συντροφιά που του προσφέρει η νεαρή δασκαλίτσα Φράνσις, την οποία τελικά παντρεύεται και δημιουργεί μαζί της μια ευτυχισμένη οικογένεια.
Μυθιστορήματα
Τζέιν Έιρ – Jane Eyre (1847)
Σίρλεϊ – Shirley (1849)
Βιλέτ – Villette (1853)
Ο Καθηγητής – The Professor (1857)
Διηγήματα
The Spell
The Secret
Lily Hart
The Foundling
The Green Dwarf
My Angria and the Angrians
Albion and Marina
Tales of the Islanders
Tales of Angria
Mina Laury
Stancliffe’s Hotel
The Duke of Zamorna
Henry Hastings
Caroline Vernon
The Roe Head Journal Fragments
Πηγές: BIBLIONET, Wikipedia, Πέλλα, Δαμιανός, Παπαδημητρίου, Κάκτος, Μίνωας, Ζαχαρόπουλος Σ.Ι., Άγκυρα, Σμίλη, Πατάκης, Αύρα, Modern Times, DeAgostini Hellas, Bell/Χαρλένικ Ελλάς, Σαββάλας, 4π Ειδικές Εκδόσεις Α.Ε., Φιλότυπον, Susaeta