Σπούδασε νομικά και φιλολογία. Εργάστηκε στη δημόσια μέση εκπαίδευση.
Έχει εκδώσει δεκατρία βιβλία ποίησης (“Τα άλογα του Μυροβλήτου”, Αθήνα, 1974· “Ηγησώ”, Κείμενα, 1979· “Χώμα”, Κέδρος, 1985· “Η προσευχή του αναιδούς”, Καστανιώτης, 1991· “Το κυπαρίσσι των εργατικών”, Καστανιώτης, 1995· “Φορτίο”, Καστανιώτης, 1997· “Προς τα κάτω”, Νεφέλη, 1999· “Ελάχιστα πριν”, Νεφέλη, 2005· “Λιμός”, Νεφέλη, 2007, κ.ά.), ένα βιβλίο µε πεζά κείμενα (“Ακτή στο φως του χειμώνα”, Καστανιώτης, 1994) και ένα με μεταφρασμένη αρχαία ελληνική λυρική ποίηση. Ποίησή της έχει μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες.
Το 2008 της απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το βιβλίο της “Λιμός” ενώ το 2014 της απονεμήθη το Βραβείο Ποίησης του ηλεκτρονικού λογοτεχνικού περιοδικού Αναγνώστης για το βιβλίο της “Το ελάχιστο ψωμί της συνείδησης”).
Ακτή στο φως του χειμώνα (1996), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ποίηση
Υδάτινες ώρες (1971)
Τα άλογα του Μυροβλήτου (1974), Ιδιωτική Έκδοση
Ηγησώ (1979), Τυπογραφείο “Κείμενα”
Χώμα (1984), Κέδρος
Η προσευχή του αναιδούς (1991), Εκδόσεις Καστανιώτη
Το κυπαρίσσι των εργατικών (1995), Εκδόσεις Καστανιώτη
Φορτίο (1997), Εκδόσεις Καστανιώτη
Προς τα κάτω (1999), Νεφέλη
Ελάχιστα πριν (2005), Νεφέλη
Λιμός (2007), Νεφέλη
Πως αυτοκτονούν οι Ασσύριοι (2010), Εκδόσεις Πατάκη
Ο τρόμος ως απλή μηχανή (2012), Εκδόσεις Πατάκη
Το ελάχιστο ψωμί της συνείδησης (2014), Μελάνι
Παράκτιος οικισμός (2017), Μελάνι
Είκοσι τέσσερις χτύποι και σιωπή (2019), Μελάνι
Ευγενής ναυσιπλοΐα (2021), Μελάνι
Συλλογικά έργα
Φεγγάρι: Επιτραπέζιο εβδομαδιαίο ημερολόγιο 2016 (2015), Εκδόσεις Πατάκη
Θησαυροί της άμμου: Ποίηση της ελληνικής κρίσης (2019), ΑΩ Εκδόσεις
Μεταφράσεις
Stuart Woods, Palindrome (1994)
Danielle Steel, Τα δώρα της σελήνης (1994)
Colin Wilson, Μυστήρια του σύμπαντος (1997)
Colin Wilson, Ufo και εξωγήινοι (1999)
Πίνδαρος. Ολυμπιόνικοι (2008), Εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος”
Πιό μουσική απ’τη μουσική (2010), Νεφέλη
Βραβεία
Λιμός – Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το 2008
Ευγενής ναυσιπλοΐα – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
Ο ΥΠΝΟΣ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ
Φορτωμένος καραβίσια σκουριά
Ήρθε κι εδώ απ’ το λιμάνι ο Αέρας.
Μόνος εγκάτοικος μιας πόλης
Ερημωμένης από πανδημία πανικού.
Γυροφέρνει τις πλατείες και στο τέλος
Σωριάζεται όπως όπως κατάχαμα
Κάτω απ’ τα στέγαστρα της λαχαναγοράς.
Ένας άστεγος σχεδόν, κοιμισμένος
Ανάμεσα σε φρούτα και μαρούλια
Που ξέφυγαν από τελάρα ή φορτηγά.
Εδώ, καθόλου δεν φυσά. Βαθύς ύπνος
Καταπίνει τον άσαρκο γίγαντα.
Τα λιγοστά ανοιχτά παράθυρα
Τα τρώει τ’ αλάτι που κουβάλησε
Απ’ τον νεώσοικο με τις παλιές λαμαρίνες.
Αυτές που πέταξε στην αποβάθρα,
Μπροστά στα γέρικα ποντοπόρα,
Αλλα παροπλισμένα κι άλλα
Χωρίς ποτέ να βγούνε στα νερά.
Το ροχαλητό του εδώ κι εκεί παρασέρνει
Τα στρατσόχαρτα όπου θα τύλιγαν ψάρια
Και το παπούτσι του τελευταίου πελάτη
Που το ‘βαλε στα πόδια ανάμεσα
Σε τρεις χιλιάδες άλλους νηστικούς.
Ποίηση, Μελάνι, 2021, 64 σελ.
Είκοσι τέσσερις χτύποι και σιωπή – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
Το δέκατο τέταρτο βιβλίο ποίησης της Δήμητρας Χ. Χριστοδούλου σηματοδοτεί μια κατάληξη πολύχρονων αναζητήσεων της ποιήτριας για μια δομή σύντομη, πυκνή, με καθαρό θέμα και πνευματική αντιστοίχιση της ζωής του ποιήματος προς αυτή της ζωής μιας ημέρας. Έτσι περιλαμβάνονται εδώ πενήντα ποιήματα γραμμένα όλα σε ακριβώς είκοσι τέσσερις στίχους (με τη σκόπιμη εξαίρεση ενός μόνο ποιήματος). Κοιτάζουν όλα προς την πόλη, τα παιδιά και τον θάνατο. Και η διάρκειά τους μοιάζει να υπαινίσσεται την αναπότρεπτη εκπνοή κάθε χρόνου, φυσικού ή καλλιτεχνικού, στο όριό του: Τη σιωπή.
Ποίηση, Μελάνι, 2019, 66 σελ.
Παράκτιος οικισμός – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
Σ’ έναν τόπο που μοιάζει ανατριχιαστικά παγωμένος και σε μια ηλικία μεταιχμιακή, ο “Παράκτιος Οικισμός”, δέκατο τρίτο βιβλίο ποίησης της Δήμητρας Χ. Χριστοδούλου, είναι, όπως χαρακτηριστικά υπαινίσσεται και ο τίτλος του, μια σχετικά ευσύνοπτη συμπαράθεση ποιημάτων πολύ κοντά πλέον στο βέβαιο πλην απρόβλεπτο όριο. Η υπαρξιακή αγωνία και η κοινωνική παρατήρηση διαπλέκονται στη βιωματική βάση συνθέσεων με φόρμα αφηγηματική, σταθερή την επιδίωξη του ρυθμού και της καθαρότητας στο θέμα και τον γνώριμο από την ως τώρα ποιητική της διαδρομή υποδόριο πικρό σαρκασμό.
Βραφείο Ποιήσεως “Ζαν Μωρεάς” – Γραφείον Ποιήσεως/Εφημερίδα “Πελοπόννησος” 2018
Ποίηση, Μελάνι, 2017, 56 σελ.
Το ελάχιστο ψωμί της συνείδησης – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
Δωδέκατο βιβλίο ποίησης της Δήμητρας Χ.Χριστοδούλου, που κατατίθεται σαράντα χρόνια πλέον μετά την πρώτη της εμφάνιση στα γράμματα, το 1974, συνεχίζει να ξετυλίγει εκείνο το νήμα πικρού σαρκασμού, υπαρξιακής ανησυχίας και εντατικής κοινωνικής παρατήρησης, που διατρέχει όλο και πιο καθαρά τα βιβλία της της τελευταίας δεκαετίας και που προσέδωσε έναν ιδιαίτερα διακριτό τόνο στην ποιητική της φωνή.
Βραβείο Ποίησης – Περιοδικό “www.oanagnostis.gr” (2015)
Ποίηση, Μελάνι, 2014, 98 σελ.
Τα άλογα του μυροβλήτου – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
Η παρρησία των εποχών
ανθοφορία των βρύων
πάνω στο βράχο που κοιμούνται
τα άλογα του Μυροβλήτου’
όπως κειμήλια πενθίμων ενιαυτών
όπως Δευτερονόμιον ερήμων ήχων.
Ηγησώ – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
ΚΟΜΜΕΝΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ
Κρατούν ακόμα χώμα και τυφλά
Αρώματα που αιμορραγούν. Απορημένοι
Οι μίσχοι προς τον ουρανό. Θα βρέξει.
ΧΛΩΡΙΔΑ
“Ω σπάνια, σπάνια πράσινα κορίτσια
Με φούστες κόκκινες και χρυσά δαχτυλίδια.
Μυρίζουν πράσινο σαπούνι και μελάνι.
Πρωί τα πάνε για περιτομή οι μαμάδες
Μέσα απ’ αυτά τα σκονισμένα μονοπάτια”
Ελεγαν κλαίγοντας τα κυπαρίσσια.
Χώμα – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
ΜΙΚΡΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΗΣ
ΙΙ
Φυσούσε λίγο κι οι μνηστήρες εκοιτούσαν το αίθριο μελαγ-
χολικοί να γεμίζει από περαστικά κίτρινα φύλλα. Πέρα,
στα βασιλικά βοσκοτόπια, τα ζωντανά θα είχανε πλαγιά-
σει. Δούλοι σαρώνανε χωρίς μιλιά τα ψίχουλα από τα τρα-
πέζια. Εσβηνε η χαμηλή φωτιά κι έπινε η νύστα την πρώ-
την ελαφριά ψυχρούλα. Ο αργαλειός της δεν ακουγόταν.
Από ώρα, είχε αρχίσει πια να ξηλώνει.
Ακτή στο φως του χειμώνα – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
Μια φωτεινή παραβολή για συντοπίτες, εραστές και φίλους.
Και δέκα παραμύθια σκοτεινά για ζώα, για πουλιά και για χτίσματα.
Μια νουβέλα με τροφή και κοσμήματα για τον Έρωτα που δε γερνά και το Θάνατο που χάνει.
Και δέκα ιστορίες με μαχαίρι και ξυράφι για παιδιά που περπατούν στον αέρα και γονείς που φοβούνται το φως.
Οπου οι καλοί νικάνε πάντα, αλλά ούτε εκείνοι ζουν καλά ούτε εμείς καλύτερα.
Φορτίο – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Δες πώς συσσωρεύεται η κτίση
Κάτω απ’ το βλέμμα του ανθρώπου.
Τι απομένει… Εν’ απέραντο σεντόνι.
Τις άκρες του θα σηκώσει μοναχός.
Τον μπόγο θα φτιάξει της κατοικημένης γης,
Ακόμη και της στέπας και της θάλασσας,
Στον ώμο του θα τον φορτώσει
Και θα φύγει.
Ελάχιστα πριν – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Εδώ είμαι, στο σπιτάκι του σκύλου.
Τρώω χώμα, πίνω φόβο,
Καμιά φορά κοιτάζω τ’ άστρα.
Ποτέ δεν έχασα το σεβασμό μου προς αυτά.
Κι αν τα γαυγίζω, δεν μου μένει πλέον
Αλλος τρόπος να γράψω στίχους.
Λιμός – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
ΤΟ ΠΑΓΩΝΙ
Αν είναι δυνατό να μη γκρινιάζει,
Να μην είναι αστραφτερός και πανέξυπνος,
Να βλέπει τα πόδια του και να ντρέπεται,
Τότε και μόνο ίσως, τώρα πια,
Θα πρέπει να τον γράψω αυτόν τον στίχο.
Ο τρόμος ως απλή μηχανή – Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου
Δες τον. Με πτυχία και πέτρινο μουστάκι.
Σέρνει δυο τρία πεινασμένα κουτσούβελα
Και νιώθει παντελώς αγράμματος
Μπρος στον Παλαιό των Ημερών. Τον Πιστωτή του.
Σπρώχνει ένα κουτάβι στην κοιλιά του.
Μισεί και ντρέπεται και φοβάται.
Χάσκει το στόμα του από δύσπνοια.
Δεν προσδοκά καθαρό αέρα.
Ολη του η σκέψη μια μουντζούρα με το δάχτυλο
Πάνω στο όνομα, στην καταγωγή, στα κιλά του.
Σκιαγραφούμενος σ’ ένα γραμμάτιο
Περνά κατευθείαν στον Χάρο.
Ούτε κι εκεί δεκτός. Πρέπει πρώτα
Να ζητιανέψει τα ναύλα.
Πηγές: Biblionet, Μελάνι, Εκδόσεις Πατάκη, Νεφέλη, Κέδρος, Εκδόσεις Καστανιώτη
