Δημήτρης Βλαχοπάνος

Από ήλιο και στάχτη – Δημήτρης Βλαχοπάνος

Υπήρξαν -και υπάρχουν- υπέροχοι άνθρωποι. Που βάζουν το χέρι τους στη φωτιά για να σώσουν απ’ τις φλόγες της τη ζωή. Και υπήρξαν -και υπάρχουν- ελεεινά τέρατα. Που ανάβουν με το χέρι τους τη φωτιά για να λιώσουν μες στις φλόγες της τη ζωή. Ο συγγραφέας περιφέρεται, απ’ τη μια, στα τοπία της βαθιάς κι ασυννέφιαστης φυσικής ανθρωπιάς, εκεί που οι άνθρωποι έχουν μάθει να δίνουν χωρίς να περιμένουν ανταμοιβή και αναγνώριση. Και περιπλανιέται, απ’ την άλλη, στους φλεγόμενους τόπους, εκεί που η ναζιστική κτηνωδία γκρεμίζει και δολοφονεί χωρίς να λογαριάζει όρια και κανόνες. Η διαδρομή απ’ την άγνοια στη γνώση κι απ’ την πλάνη στην αλήθεια είναι μια δοκιμασία σκληρή. Μα είναι απόλυτη ανάγκη να τη διανύσει απ’ την αρχή ως το τέλος με τα μάτια της ψυχής του ανοιχτά εκείνος που θέλει να μάθει ποιος είναι και να βγει νικητής μες απ’ τα κάθε λογής οδοφράγματα που ορθώνονται μπρος του. Κι όταν πλησιάσει και νιώσει τον πόνο του άλλου, τον πόνο του ανίσχυρου και ανυπεράσπιστου, είναι βέβαιο πως θ’ ανοίξει όλα τα παράθυρα της ψυχής του για να λάμψει μέσα της η αλήθεια.
Και θα κρατά κι ένα φως πάντα ανοιχτό για να φωτίζει μ’ αυτό το δρόμο προς την ελπίδα και την ανθρωπιά.

Μυθιστόρημα, 24 γράμματα, 2023, 410 σελ.

Βουρκωμένο Ποτάμι – Δημήτρης Βλαχοπάνος

Αληθινή ιστορία
Ο πνιγμός στο Κομμένο
16/8/1943


Στις 24 Απριλίου 1941 η στρατιωτική ηγεσία της Ελλάδας υπογράφει την παράδοση της χώρας στο ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας και στο φασιστικό της Ιταλίας.
Τα όπλα σίγησαν στα βόρεια σύνορα για να ηχήσουν δαιμονικά εντός των συνόρων. Οι γερμανοί εισέβαλαν στην Ελλάδα και μαζί με τους συμμάχους τους, ιταλούς και βούλγαρους, μοίρασαν τα εδάφη της. Και ξεκίνησαν και οι τρεις τις ληστρικές εκκαθαρίσεις σπέρνοντας το θανατικό και τον τρόμο στα χωριά και στις πόλεις. Οι μαχητές παίρνουν το δρόμο του γυρισμού με το κεφάλι ψηλά.
Μα είναι μακρύς και δύσβατος ο δρόμος της επιστροφής τους. Κι ήταν κάποιοι που έκαναν μήνες να φτάσουν στα σπίτια τους. Κι άλλοι που χάθηκαν περιπλανώμενοι στα δάση και τις ερημιές της συλλογισμένης πατρίδας. Ένα βουρκωμένο ποτάμι έβγαινε μπρος τους κι έκλεινε τους δρόμους. Κι ένα βουρκωμένο ποτάμι κυλούσε στις φλέβες τους κι άνοιγε τους δρόμους. Καταιγίδες ξεσπούσαν εντός τους, όταν σηκώνονταν τα νερά του και βάθαινε ο βυθός του. Μέσα στον κουρνιαχτό της κατοχής και στην οργή της αντίστασης, ο θάνατος κι η ζωή στριμώχνονται εναγωνίως στο δίχτυ των ταλαντεύσεων. Ποιανού τελικά έγραψε η μοίρα να ζήσει και ποιανού να πεθάνει;

Μυθιστόρημα, 24 γράμματα, 2022, 304 σελ.

Γάμος στις φλόγες – Δημήτρης Βλαχοπάνος

Αληθινή ιστορία βασισμένη στη σφαγή του Κομμένου 1943


Στα Καλάβρυτα, στο Δίστομο, στο Κοντομαρί, στη Δράκεια στο Κομμένο και αλλού ολοκαυτώματα που ακόμα ζητούν δικαίωση αλλά πάνω απ’ όλα ζητούν μια θέση στη μνήμη και τη σκέψη του σύγχρονου Έλληνα.

Εκεί, στο Κομμένο της Άρτας, ο Δημήτρης Βλαχοπάνος ψάχνει να βρει τις λέξεις για να ξαναπλάσει την τραγική ιστορία του χωριού του που την ίδια μέρα έζησαν το χαροκόπι του γάμου και τον χορό του Χάρου στην πιο τραγική σφαγή αμάχων της γερμανικής κατοχής: 317 αθώες ψυχές σφαγιάστηκαν, από τις οποίες 97 ήταν βρέφη ή παιδιά.

Ας γίνουν όλα αυτά τα μαρτυρικά χωριά και πόλεις το σημείο αναφοράς για τον ανθρωπισμό σε όλον τον πλανήτη.

Μυθιστόρημα, 24 γράμματα, 2021, 286 σελ.

Νομική και δένδρα εν δράσει – Δημήτρης Βλαχοπάνος

– Ως πού μπορεί να φτάσει η αποξένωση μέσα σε ένα καθεστώς ανυποληψίας;
– Τι σήματα κινδύνου εκπέμπουν τα δένδρα, οι τοίχοι και γενικώς τα αντικείμενα καθημερινής χρήσης;
– Και τι μπορεί να σημαίνει ένας συνήθης έρωτας;
Στρατιωτική δικτατορία 1967 -1974. Άντρες συμβιβασμένοι, γυναίκες ανυπότακτες και ασυμβίβαστες. Οι νέοι θέλουν ν’ αλλάξουν τον κόσμο. Ο έρωτας, απείθαρχος και ανυπάκουος, τρομάζει το καθεστώς.
Φθινόπωρο του ’72. Τα πανεπιστήμια ξυπνούν, το καθεστώς τρίζει. Νομική Αθηνών, Φλεβάρης 1973. Οι φοιτητές εξεγείρονται. Οι δικτάτορες παρακολουθούν έντρομοι. Οι αστυνομικές αρχές υποβλέπουν τις στρατιωτικές. Και αντίστροφα. Τα δένδρα ηχούν! Και φοβίζουν. Ο μηχανισμός αγωνιά και ψάχνει εναγωνίως ενόχους και ηθικούς αυτουργούς. Όταν τελικά τους συλλάβει, κορυφώνεται η γελοιοποίηση και η παράκρουση.
Το σαθρό σύστημα μπορεί να καταρρεύσει μ’ ένα μονάχα παιδικό φύσημα, με δυο μόνο λόγια παιδιού. Γιατί μεθά η εξουσία τον άνθρωπο κι ύστερα αυτός δεν ξέρει τι κάνει και πού πάει.

Πεζογραφία, 24 γράμματα, 2021, 466 σελ.

Στ’ ανοιχτότερα τ’ ουρανού – Δημήτρης Χρ. Βλαχοπάνος

Ποιήματα


Κι αν ένα χαμόγελο δεν μπορείς να μου δώσεις
να το ξέρεις καλά
πως θ’ ανοίξω γι’ αλλού τα πανιά μου
και σ’ άλλες ακτές θα γυρέψω να το βρω.
Μα κι αν κι εκεί δεν το βρω,
θα μου φτάνει που τ’ άνοιξα
και θα πλέω πια
μ’ ανοιχτά τα πανιά μου
στ’ ανοιχτά πέλαγά μου

Ποίηση, Apiros Hora, 2020, 80 σελ.

Κώστας Αναστασίου – Δημήτρης Χρ. Βλαχοπάνος

Της Μουσιωτίτσας
των πυρών
και των κυμάτων


Το νέο, πέμπτο κατά σειρά, μυθιστόρημα του Δημήτρη Βλαχοπάνου, «Κώστας Αναστασίου – της Μουσιωτίτσας των πυρών και των κυμάτων» κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2019 από τις εκδόσεις «Άπειρος Χώρα», με επιμέλεια της Προέδρου του Συνδέσμου Φιλολόγων Κορινθίας, Φιλολόγου ΜΑ, Αντιγόνης Βογιατζή – Ζακούρα.
Εξιστορεί την πολυτάραχη ζωή του Κώστα Αναστασίου, ανθρώπου της ελληνικής επαρχίας, που βίωσε τη ναζιστική κτηνωδία της 1ης γερμανικής μεραρχίας εντελβάις εναντίον του χωριού του Μουσιωτίτσα Ιωαννίνων, την 25η Ιουλίου 1943, καθώς και τον Εμφύλιο Πόλεμο (1946-1949).
Ελένη Χρυσουλάκη

Μυθιστόρημα, Apiros Hora, 2019, 256 σελ.

Πάμε μια βόλτα στο Θηλέων – Δημήτρης Χρ. Βλαχοπάνος

Νοσταλγικές εικόνες μιας τρυφερής περιπλάνησης σε χρόνια σκληρά και αγαπημένα. Χρόνια μιας κυνηγημένης μα ανυπότακτης νιότης.
Κόμη εκτενισμένη απερίττως και τυλιγμένη πλεξίδας. Ποδιά μελανή, λευκόν περιλαίμιον, ζώνη μελανή. Ομοιόμορφη εξωτερική και εσωτερική ζωή. Όλα υπό αυστηρό έλεγχο. Σελίδες γεμάτες υποχρεώσεις, νουθεσίες και αποβολές.
Γυμνάσιο θηλέων. Ένας πίνακας ποικίλων αντιθέσεων και απέραντων συνειρμών. Η ομορφιά ενός περίπατου στο θηλέων. Και μιας στάσης στην αυλή της ιστορίας του. Ή στην ιστορία της αυλής του.
Όλο και κάτι καλό μπορεί να προκύψει…

Ιστορία, Πεζογραφία, Apiros Hora, 2018, 96 σελ.

Ισσάκ Μιζάν – Δημήτρης Χρ. Βλαχοπάνος

Αριθμός βραχίονα 182641


Το οδοιπορικό του Ισαάκ Μιζάν από την Άρτα στα στρατόπεδα Άουσβιτς – Μπιρκενάου και Μπέργκεν – Μπέλζεν δεν είναι παρά η κοινή τραγική πορεία εκατομμυρίων Εβραίων που έζησαν την κτηνωδία του ναζισμού και γίνανε οι μάρτυρες μιας απερίγραπτης φρίκης που κάνει την ιστορία να ντρέπεται για τον άνθρωπο και τον πολιτισμό του. Το βιβλίο αποτυπώνει, φυσικά, τον ψυχικό κόσμο του ήρωα που εξοικειώνεται, μέσα σ’ ένα θλιβερό εφιαλτικό τοπίο, με την απερίγραπτη βία και το θάνατο, αλλά πορεύεται άγρυπνος πάνω απ’ τους καπνούς και τις στάχτες αγαπημένων προσώπων. Σκοπός του, ωστόσο, είναι να κρατήσει αναμμένη τη φλόγα πάνω απ’ τις μαρτυρικές μορφές εβδομήντα περίπου χιλιάδων Ελλήνων Εβραίων που έσβησαν μέσα στα κρεματόρια και δεν επέστρεψαν ποτέ στην πατρίδα τους. Αλλά ταυτόχρονα να καταγγείλει όλη τη βιομηχανία θανάτου που ενσαρκώνει ο ναζισμός και να μοιραστεί με τον αναγνώστη του την αγωνία ενός κόσμου που αναπνέει ακόμα το δηλητήριο της ναζιστικής και φασιστικής ιδεολογίας. Ο Ισαάκ Μιζάν είναι η άγρυπνη συνείδηση που μάχεται και θυσιάζεται ανά τους αιώνες για να μένει ζωντανή πάντα η γλυκύτητα του ανθρώπου και να λάμπει στο πρόσωπό του η ομορφιά της ζωής.

Μυθιστόρημα, Apiros Hora, 2017, 286 σελ.

Αγαπημένη μου αδελφή Άλεξ… – Δημήτρης Χρ. Βλαχοπάνος

Μια αληθινή ιστορία


Ένας γάμος μέσα στη φωτιά και τη βία της κατοχής. Κάτω από τα απειλητικά βλέμματα του γερμανικού στρατού. Ένας γάμος στο ιστορικό χωριό Κομμένο Άρτας το δεκαπενταύγουστο του 1943. Γερμανοί στρατιώτες, αντάρτες δεξιοί και αριστεροί σε διάταξη μάχης, εκκαθαριστική “επιχείρηση Ζάλμινγκερ” και σφαγές στην Ήπειρο τον Ιούλιο, εκκαθαριστική “επιχείρηση Αύγουστος” και διασπορά ειδήσεων φόβου και τρόμου στα χωριά και στις πόλεις, υπεύθυνοι που κρατούν στα χέρια τους τη μοίρα χιλιάδων ανθρώπων, άμαχοι στο έλεος των επιδρομένων, ο Άρης και ο Ζέρβας στα πρόθυρα του εμφυλίου…

Ο πατέρας της νύφης Θεόδωρος Μάλλιος. Αυτός πρέπει να πάρει τη μεγάλη απόφαση. Ο Αλέξανδρος, ο μικρός αδερφός. Αυτός πενθεί αφόρητα και όσο κανείς άλλος τον αποχωρισμό που θα φέρει ο γάμος. Η μάνα Βασιλική Μάλλιου. Ο μεγάλος αδερφός Σπύρος. Η δωδεκαμελής οικογένεια. Μια μεγάλη κορνίζα που ετοιμάζεται για την ευλογημένη ώρα. Και η νύφη. Η Αλεξάνδρα. Που ακολουθεί τη μοίρα της. Τη μοίρα που φτιάχνουν οι άλλοι.

Μυθιστόρημα, Πέτρα – Ηπειρωτικές Εκδόσεις, 2013, 206 σελ.

Λίγο πριν τα σύννεφα – Δημήτρης Χρ. Βλαχοπάνος

Η Μαρία και ο Μάνος θα χαθούν και θ’ αγνοεί ο ένας τη μοίρα του άλλου. Όλα στη ζωή τους κινούνται πια πάνω στις τροχιές του τυχαίου. Μα, χωρίς και οι ίδιοι να νιώθουν γιατί, επικοινωνούν νοερά, παρατηρώντας από απόσταση τα γεγονότα των 30 τελευταίων χρόνων της ιστορίας. Τι γυρεύουν να βρουν; Πιθανόν εκείνο που έχασαν και δεν βρήκαν στα πρόσωπα που τους έστειλε η ζωή. Θα αποδεχτούν αυτή τη μοίρα, που ίσως να ‘βαλαν κι εκείνοι το χέρι τους για να γίνει, ή θα παλέψουν να την αλλάξουν;

Τι μας ενώνει; Τι μας χωρίζει; Αν ψάχνεις γι’ απάντηση, είναι σα να θέλεις να κρατήσεις στη χούφτα τον άνεμο. Το ελάχιστο γίνεται μέγιστο. Και το μέγιστο γίνεται ελάχιστο. Και μετέωρος ο άνθρωπος μέσα σ’ αυτόν “τον κόσμο το μικρό το μέγα”, αναζητά μια δικαίωση και μια νίκη. Να προλάβει. Γιατί απειλείται απ’ το χρόνο, απειλείται απ’ την ιστορία, απειλείται απ’τον εαυτό του, απειλείται απ’όλα. Να προλάβει να ζήσει αυτό που δεν έζησε. Και να διαχειριστεί αυτός τη ζωή του. Για να κερδίσει ό,τι δικαιούται απ’ αυτήν.

Μυθιστόρημα, Εμπειρία Εκδοτική, 2011, 254 σελ.

Του Έρωτα και του Μύθου – Δημήτρης Χρ. Βλαχοπάνος

Ποίηση, Πλανόδιον, 2009, 77 σελ.