Mετά τις σπουδές της στο Πυθαγόρειο Γυμνάσιο σπούδασε αγγλικά και εργάσθηκε στο Παγκόσμιο Συμβούλιο των Eκκλησιών και στην Aμερικανική Πρεσβεία στην Aθήνα. Tο πρώτο της βιβλίο εκδόθηκε το 1980 και από τότε είχε μια γόνιμη καριέρα γράφοντας μυθιστορήματα, διηγήματα και ανθολογίες (για τα ελληνόπουλα που ζουν στο εξωτερικό). Tο έργο της γρήγορα αναγνωρίσθηκε ευρύτατα στην Eλλάδα και τιμήθηκε με πολλά ελληνικά βραβεία. Tο μυθιστόρημά της “Tο διπλό ταξίδι” γράφτηκε το 1988 στον Tιμητικό Πίνακα “Πιέρ Πάολο Bερτζέριο” για την παιδική λογοτεχνία του Πανεπιστημίου της Πάντοβα της Iταλίας. Tο 1991 το βιβλίο της “Tο αυγό της έχιδνας” πήρε Έπαινο της Aκαδημίας Aθηνών. Tο μυθιστόρημά της “Tα δάκρυα της Περσεφόνης” γράφτηκε το 1996 στον Tιμητικό Πίνακα της IBBY (International Board on Books for Young People). Πήρε επίσης τη μεγαλύτερη στην Eλλάδα διάκριση για την παιδική λογοτεχνία, το “Kρατικό Bραβείο 1996” του Yπουργείου Πολιτισμού για το βιβλίο της “Tο χαμόγελο της Eκάτης”. Tο έτος 2000 ήταν υποψήφια για το Bραβείο Άντερσεν, το Nόμπελ της παιδικής λογοτεχνίας.
Πηγές έμπνευσης της Λίτσας Ψαραύτη είναι η ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας της, οι προσωπικές της εμπειρίες και η καθημερινή πραγματικότητα. Θέματα πολλών βιβλίων της είναι τα προβλήματα των σημερινών εφήβων. Bρήκε καινούριες τεχνικές για να αφηγηθεί τις ιστορίες της και η γραφή της διακρίνεται για την ποιότητα και το εύρος της φαντασίας, την επιτυχημένη μίξη πραγματικού και φανταστικού και για τα μηνύματα που στέλνει στα παιδιά γεμάτα αισιοδοξία, χαρά και ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Kριτικοί και θεωρητικοί συμφωνούν ότι η προσφορά της Λίτσας Ψαραύτη είναι πολύ σημαντική και την κατατάσσουν ανάμεσα στις πιό αξιόλογες και δυναμικές παρουσίες στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας. Tα βιβλία της, 30 ως τώρα, έχουν πάρει λαμπρές κριτικές και έχουν γίνει θέματα για μελέτες φοιτητών στα ελληνικά Πανεπιστήμια. Συνεργάστηκε με την επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Iωαννίνων για τη δημιουργία Aνθολογίου για τα παιδιά των δημοτικών σχολείων του Aπόδημου Eλληνισμού. Eπίσης είναι μέλος της ομάδας που συνέγραψε την πατριδογνωσία “Σάμος, πατρίδα μου”. Tο βιβλίο διδάσκεται στα δημοτικά σχολεία της Σάμου και αποτελεί πιλοτικό πρόγραμμα και για άλλες περιοχές της Eλλάδας.
Έχει λάβει μέρος σε διεθνή συνέδρια: π.χ. το 1986 εκπροσώπησε την ελληνική παιδική λογοτεχνία στο Διεθνές Συνέδριο Συγγραφέων και Eικονογράφων Παιδικής Λογοτεχνίας στο Oχάϊο των HΠA και το 1987 προσκλήθηκε από την Ένωση Σοβιετικών Συγγραφέων και το περιοδικό “Nτέτσκαγια Λιτερατούρα” στο πλαίσιο προγράμματος μορφωτικών ανταλλαγών. H Λίτσα Ψαραύτη καλείται πολύ συχνά σε σχολεία και σε άλλες εκδηλώσεις “συνάντησης με το συγγραφέα” σε όλη την Eλλάδα και είναι ομιλήτρια σε πολιτιστικά γεγονότα, συνέδρια και παρουσιάσεις βιβλίων. Eίναι μέλος πολιτιστικών σωματείων όπως ο “Kύκλος του Eλληνικού Παιδικού Bιβλίου” και η “Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά”. Eίναι επίσης μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του περιοδικού “Διαδρομές”. Το Δεκέμβριο του 2012 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη για το σύνολο του έργου της.
Ο Αργύρης και το δελφίνι – Λίτσα Ψαραύτη
Ενα όμορφο πρωινό ο μικρός Αργύρης με τον πατέρα του πηγαίνουν για ψάρεμα. Ο καιρός, όμως, χαλάει και η βάρκα τους αναποδογυρίζει. Πατέρας και γιος παλεύουν με τα άγρια κύματα. Ένα καΐκι θα τους σώσει, αλλά ο τρόμος που ένιωσε το αγόρι γίνεται αιτία να χάσει τη φωνή του. Μια μέρα στο λιμενοβραχίονα το αγόρι θα δει ένα δελφίνι. Πώς θα βοηθήσει τον Αργύρη η επαφή του με το ήμερο αυτό πλάσμα της θάλασσας;
Οι δραπέτες του καστρόπυργου – Λίτσα Ψαραύτη
Βρισκόμαστε στα χρόνια της Κατοχής, και στα χωριά της Ηπείρου, όπως και σε όλη τη χώρα, η ζωή είναι πολύ δύσκολη. Πείνα, αντίσταση, αντίποινα, καταστροφές…
Ακολούθησε η ποθητή απελευθέρωση, αλλά κι ένας αδελφοκτόνος διχασμός που κόστισε χιλιάδες ζωές. Οι κομουνιστές αντάρτες παίρνουν παιδιά από την Ελλάδα και τα οδηγούν στις γειτονικές λαϊκές δημοκρατίες.
Ο Στέλιος, στα δεκατέσσερά του, με τη δεκάχρονη Μαριάνθη και εκατοντάδες άλλα παιδιά, βρίσκονται σ’ ένα άθλιο στρατόπεδο στην Αλβανία. Η Μαριάνθη, για να μη χωριστεί από το Στέλιο, ντύνεται αγόρι και παριστάνει την κωφάλαλη.
Όμως στο μυαλό του Στέλιου υπάρχει πάντα το σχέδιο της δραπέτευσής τους. Παράλληλα εξακολουθεί να σκέφτεται ένα θησαυρό από χιλιάδες λίρες που έπεσε από τον ουρανό και
μόνο εκείνος ξέρει πού είναι θαμμένος. Τα παιδιά, με κίνδυνο της ζωής τους, θα καταφέρουν να δραπετεύσουν. Θα διασχίσουν βουνά, δάση, ερημιές και ποτάμια και ένα προφητικό όνειρο θα τα οδηγήσει στην ελευθερία και στην Ελλάδα.
Συναρπαστικό μυθιστόρημα που ζωντανεύει τα γεγονότα με γνώση και ευαισθησία, ανατέμνει ψυχές και εποχές, ενώ η δράση και οι περιπέτειες είναι ορατές σε κάθε σελίδα.
Το αυγό της έχιδνας – Λίτσα Ψαραύτη
O Στέφανος είναι 18 χρονών, γεμάτος όνειρα για το μέλλον και ενθουσιασμό για τη ζωή. Κανείς όμως δεν τον έχει προειδοποιήσει για τις κακοτοπιές που μπορεί να συναντήσει, κανείς δεν του έχει πει ότι ακόμα και ο έρωτας, η ομορφότερη εμπειρία της νιότης, μπορεί να είναι επικίνδυνος, αν δεν ξέρεις να προφυλαχτείς από τον κίνδυνο της εποχής μας – το AIDS. Και ο Στέφανος θα κάνει το μοιραίο λάθος. H ζωή του τώρα απειλείται. Πόσο άραγε θα τον βοηθήσει η συμπαράσταση της Όλγας, της φίλης του; Και πόσο θα βοηθήσουν το μικρό του αδελφό, τον 14χρονο Αργύρη, τα όσα ο Στέφανος του διηγείται σ’ αυτό το βιβλίο; O Αργύρης δεν πρέπει να κάνει το ίδιο λάθος όταν μεγαλώσει. O Αργύρης πρέπει να σωθεί. Γιατί τώρα θα ξέρει.
Το χαμόγελο της Εκάτης – Λίτσα Ψαραύτη
Ροίκος και Θεανώ… Κωνσταντίνος και Θεονίκη… Γιακουμής και Αρετή… Τέλης και Τέτη… Τέσσερις αιώνες από την ελληνική ιστορία και τέσσερα νεαρά κορίτσια που έζησαν σ’ ένα νησί του Αιγαίου. Κι ένα πολύτιμο κόσμημα-σύμβολο που χάνεται και ξαναβρίσκεται με τρόπο απρόβλεπτο και μυστηριώδη. Πρόσωπα υπαρκτά και φανταστικά πλαισιώνουν τους ήρωες που μάχονται για τον έρωτα, την ελπίδα, τα όνειρα, τη ζωή…
Ενα βιβλίο με την ποιότητα γραφής της γνωστής συγγραφέα το οποίο τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για Νέους.
Τα δάκρυα της Περσεφόνης – Λίτσα Ψαραύτη
Σ’ ένα νησί του Aιγαίου δυο παιδιά ανακαλύπτουν το άγαλμα της Περσεφόνης. Παράξενα και ασυνήθιστα φαινόμενα συμβαίνουν στο νησί όσο το άγαλμα βρίσκεται κρυμμένο…
O αρχαίος μύθος αναβιώνει κι όταν η Kόρη σμίγει με τη Mάνα, όλα θα ξαναγίνουν ήσυχα και καθημερινά. Mόνο η ζωή των δυο παιδιών, του Παντελή και της Aγγέλας, θα είναι διαφορετική από δω κι ύστερα. Ένας καινούριος κόσμος ανοίγεται μπροστά τους, γεμάτος ανησυχίες κι ερωτηματικά, χαρές και χτυποκάρδια.
Μια ιστορία που διαδραματίζεται μέσα σε μια ατμόσφαιρα όπου το πραγματικό μπερδεύεται με το φανταστικό και οι αρχαίοι μύθοι ξαναζωντανεύουν για να μαζέψουν τις καρδιές των παιδιών.
Επικίνδυνα παιχνίδια – Λίτσα Ψαραύτη
Η Μαρία είναι τελειόφοιτη γυμνασίου. Όλα πηγαίνουν καλά στη ζωή της ως τη μέρα που αρχίζει να κάνει παρέα με τον Μάρκο, ένα αγόρι της δευτέρας λυκείου. Ο Μάρκος τη σπρώχνει στα ναρκωτικά, στα χάπια και στα “τριπάκια”.
Η Μαρία περνάει όλα τα στάδια του εξευτελισμού και της ταπείνωσης και φτάνει ως την κόλαση. Θα μπορέσει τελικά να γλιτώσει και να γιατρέψει τα τραύματα του κορμιού και της ψυχής της; Θα τη σώσει η αγάπη των γονιών της;
Ενα δυνατό μυθιστόρημα για τα σημερινά παιδιά και τους εφήβους, που τολμάει να βάλει το μαχαίρι βαθιά και να περιγράψει με σκληρή γλώσσα το μεγαλύτερο κοινωνικό πρόβλημα της εποχής μας, τα ναρκωτικά.
Η Μαρία είναι όπως όλα τα κορίτσια γύρω μας, και κάθε παιδί της ηλικίας της -ακόμα και το δικό μας- κινδυνεύει να ζήσει μια τέτοια περιπέτεια.
Ενα βιβλίο που ενδιαφέρει όχι μόνο τα παιδιά, αλλά και τους ενήλικους, ιδιαίτερα τους γονείς.
Ποτέ, μα ποτέ ξανά… – Λίτσα Ψαραύτη
Οταν η οικονομική κρίση “βάζει λουκέτο” στο κατάστημα του πατέρα της, η πλούσια ζωή της νεαρής Ηλέκτρας ανατρέπεται. Όλα της είναι καινούρια: το δημόσιο γυμνάσιο, το μικρό σπίτι στο ισόγειο των παππούδων της, η κατάθλιψη του πατέρα της, που βρίσκει διέξοδο στο αλκοόλ. Η μόνη χαρά της είναι το αγόρι που γνώρισε στο facebook, που τον εμπιστεύτηκε, που πίστεψε ότι την ερωτεύτηκε, αλλά που η σχέση τους θα έχει οδυνηρότατη εξέλιξη.
Το μυθιστόρημα, καίριο και δυνατό, αγγίζει σύγχρονα θέματα. Την αποξένωση της οικογένειας, τους κινδύνους από τον εκφοβισμό στα σχολεία, αλλά και τη δύναμη που χρειάζεται για να ξαναβρεί κανείς τον εαυτό του.
Στα βήματα του Σαμοθήριου (1983)
Το διπλό ταξίδι (1991)
Το αυγό της εχίδνας (1991)
Το αίνιγμα της πέτρινης γενειάδας (1991)
Η εξαφάνιση (1992)
Καλοκαίρι στη σκιά του Βούδα (1998)
Επικίνδυνα παιχνίδια (1999)
Ανάσες και ψίθυροι του δάσους (1993)
Αρωμα καλοκαιριού (2000)
Οι άγγελοι του ουρανού (2001)
Το χαμόγελο της Εκάτης (2002)
Το μυστικό τετράδιο (2002)
Όνειρα από μετάξι (2002)
Το φιλί της ζωής (2005)
Τάλως, ο χάλκινος γίγαντας της Κρήτης (2006)
Η σπηλιά της γοργόνας (2007)
Κασσάνδρα, η μάντισσα της Τροίας (2009)
Οι δραπέτες του καστρόπυργου (2011)
Ποτέ, μα ποτέ ξανά… (2014)
Μικρές ιστορίες
Οι τελευταίοι ήρωες (1991)
Τα δάκρυα της Περσεφόνης (1994)
Το τσίρκο και ο νάνος Γολιάθ (1995)
Ηρακλής (1996)
Η εκδίκηση των μανιταριών (1999)
Ο λόφος με τις λιχουδιές (2001)
Οι περιπέτειες της τεμπελοχελώνας (2002)
Ο Θωμάς (2003)
Η μαμά γέννησε μωρό (2003)
Εχω ένα όνειρο… (2003)
Η γάτα που δε νιαούριζε (2003)
Το ελατάκι που δακρύζει (2004)
Ο δράκος που έφαγε τον ήλιο (2004)
Πέντε δώρα για τον Αϊ-Βασίλη (2006)
Το σακούλι με τα ψέματα (2007)
Πέταγμα στην ελευθερία (2008)
Το κόκκινο σουτζουκάκι (2010)
Οταν γέννησε η μαμά (2011)
Ο Αργύρης και το δελφίνι (2013)
Η Χιόνα (2013)
Συλλογικά έργα
Αθάνατη ιδέα (1996)
Το σχολικό ημερολόγιο των βιβλιοφάγων 2008-2009 (2008)
Εχω πάντα δικαίωμα (2013)
Μεταφράσεις
Isaac Asimov, Οι άγγελοι του διαστήματος (1992)
Sarah Garland, Σκιές στον αχυρώνα (1996)
Παίζω με πίνακες ζωγραφικής: Κατοικίδια ζώα (1999)
Παίζω με πίνακες ζωγραφικής: Παιδιά (1999)
Παίζω με πίνακες ζωγραφικής: Παιχνίδια και διασκέδαση (1999)
Παίζω με πίνακες ζωγραφικής: Τρόφιμα (1999)
Martin Waddell, Η πλατιά μεγάλη θάλασσα (2000)
Jill Murphy, Η τελευταία πιπίλα (2000)
Jonathan London, Στην άκρη του δάσους (2000)
Βραβεία-Διακρίσεις
Το αυγό της Εχιδνας – Επαινος της Ακαδημίας Αθηνών
Το χαμόγελο της Εκάτης – Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου (1996)
Τα δάκρυα της Περσεφόνης – Αναγραφή στον τιμητικό πίνακα της ΙΒΒΥ
Το Δεκέμβριο του 2012 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη για το σύνολο του έργου της
Πηγές: Biblionet, Ψυχογιός, Εκδόσεις Πατάκη
