Παυλίνα Παμπούδη

Χάρτινη ζωή – Παυλίνα Παμπούδη

Μυθιστορία


Πρόκειται για μια «μυθιστορία» που καλύπτει το χρονικό διάστημα 1900-2000 και της οποίας η πλοκή, καθώς εκτυλίσσεται σύρριζα στις διαπλοκές της ελληνικής Ιστορίας, «μνημειώνει» και τη ζωή ανθρώπων που αναλώθηκαν σε παράλληλους, εσωτερικούς εμφύλιους, περνώντας τα δικά τους πάθη μαζί με όλα τα δεινά του τόπου.
Οι άνθρωποι αυτοί, μέλη των δυο οικογενειών της συγγραφέως, από την πλευρά του πατέρα και από την πλευρά της μητέρας, διαφορετικής καταγωγής, κουλτούρας και ιδεολογίας, κινούνται από τη μοίρα στο χώρο και το χρόνο, πιόνια σ’ ένα παράλογο παιχνίδι όπου δεν κερδίζει κανείς.
Η Χάρτινη ζωή χαρακτηρίζεται από την ιδιαιτερότητα της αρθρωτής εξιστόρησης. Η μυθιστορία συντίθεται από μικρά πεζογραφήματα (με πρωταγωνιστές τους ίδιους πάντα ήρωες-αντιήρωες), και από εμβόλιμα γραπτά ντοκουμέντα, δημόσια και ιδιωτικά: επίσημα έγγραφα, επιστολές, ερωτικά γράμματα, δημοσιεύσεις, σημειώσεις μαρτυρίες και επίκαιρα της εποχής – όλα από το αρχείο της συγγραφέως.
Με τις συνεχείς εναλλαγές «φανταστικής» και «πραγματικής» πραγματικότητας, ανασυντίθεται ένα ολόκληρο παζλ, όλο χαμένα, περισσευούμενα και παράταιρα κομμάτια. Και το φοβερό αυτό οικογενειακό παζλ γίνεται, ταυτόχρονα, κι ένα ιδιωτικό χρονικό του 20ού αιώνα στην Ελλάδα.
Στη νέα αυτή έκδοση, τα ονόματα πρωταγωνιστών και κομπάρσων είναι τα αληθινά – καθώς όλοι τους έχουν πλέον αποδημήσει και όλοι «δεδικαίωνται».

Ημερομηνία Πρώτης Έκδοσης: 2002

Μυθιστόρημα, Ροές, 2023, 384 σελ.

Νυχτολόγιο – Παυλίνα Παμπούδη

ΝΥΧΤΑ ΔΙΑΣΠΑΡΤΗ από γαβγίσματα και άστρα
Σαν από χρόνια παιδικά και σαν στο ύπαιθρο
Πυκνοκατοικημένη όμως, σφύζοντας
Υβριδικά όντα από μελάνι, που
Με τη μουσική αλλάζουν σχήμα αδιάκοπα
Σαν κάποιος να τα ονειρεύεται
Όμως τον ονειρεύονται αυτά
Και άθελά τους μεγαλώνουν εκτοπίζοντας
Καταστροφή μεγάλη–

Ποίηση, Ροές, 2021, 88 σελ.

Σημειώσεις για το άγραφο – Παυλίνα Παμπούδη

ΤΟ ΓΡΑΜΜΕΝΟ 1 (Ν’ αρχίσω, είπα):
Ν’ αρχίσω, είπα, έναν νέο κύκλο
Έστω σπείρα έστω έλλειψη: ας διαλέξω
Τρεις ιστορίες να διαπλέξω
–μια από παραβολές, μια από ίσκιους, μια πιο δύσκολη–
Στην πρώτη
Θα έβγαινα Τρίτη πρωί στην πόρτα με βροχή
Δρόμοι υγροί σαλιγκαριών
Ποιος ξέρει ποιον θ’ ακολουθούσα
Θα απομακρυνόμουν όσο άντεχα
Χωρίς προοπτική
Θα μ’ έχανε το δάσος
Θα ’χανα το σανδάλι μου σε φτέρες προϊστορικές
Μνήμη φωλιά σκορπιών θα σκόρπιζε η θνητή μου φτέρνα
Θα έτρωγαν τα πετεινά του ουρανού τα ψίχουλα
απ’ τα λόγια μου
Μόνο στροφές για την επιστροφή
Και θα ’χε γίνει πια η πόρτα υποβρύχια:
Ή θα καταδυόμουν
Ή θ’ άνοιγα μαύρη ομπρέλα και θ’ ανέβαινα στη δόξα.

Ποίηση, Εκδόσεις Πατάκη, 2021, 48 σελ.

Παράξενες κι ακόμα πιο παράξενες ιστορίες – Παυλίνα Παμπούδη

Ο απερίγραπτος κόσμος της Παυλίνας Παμπούδη είναι, αναμφισβήτητα, ένα σύμπαν αναγνωστικής απόλαυσης. Και χαράς.
Η εξωφρενική ιστορία του κ. Μπένζαμιν Μπελμάγιερ και της Κιμ, τα απομνημονεύματα μιας μπάσταρδης σκύλας, η τρυφερή ερωτική αλληλογραφία ενός διάσημου αγνώστου, η φλογερή περιπέτεια του τυχερού Τζόναθαν Ντος, η ενδιαφέρουσα περίπτωση ενός μυστηριώδους διαχειριστή πολυκατοικίας, κτλ. κτλ.

Πρόκειται για 36 λίγο-πολύ παράξενες ιστορίες (όλες βαθιά φιλοσοφημένες και όλες με ηθικά διδάγματα), που απευθύνονται σε αναγνώστες με χιούμορ, αίσθηση του παραλόγου ή, έστω, με κάπως ιδιαίτερη αίσθηση της κοινής λογικής.

Διηγήματα, Καλειδοσκόπιο, 2020, 144 σελ.

Ο Σιγανός που μιλάει με τα πράγματα

Ο Γρηγόρης Στασινός έχει ένα μοναδικό χάρισμα: μπορεί να επικοινωνεί και να συνεννοείται με όλα τα πράγματα στο άμεσο περιβάλλον του.
Οι καθημερινοί σύντροφοί του είναι όχι μόνο τα παιχνίδια, αλλά και οι άλλοι “συγκάτοικοί του” στο σπίτι, τα έπιπλα και τα αντικείμενα: του αποκαλύπτουν μυστικά, του μαθαίνουν πράγματα, κουβεντιάζουν μαζί του, παίζουν, τραγουδούν, τσακώνονται, φιλιώνουν.
Αλήθεια, δεν είναι πολύ διασκεδαστικό (και χρήσιμο) να έχεις πάνω από εκατό ενδιαφέροντες φίλους;
Πού σταματάει η φαντασία και πού αρχίζει η πραγματικότητα; Κανείς δεν μπορεί να το πει με σιγουριά – ούτε καν οι “μεγάλοι”.
Δεν μπορεί να μας διαφωτίσει για το θέμα αυτό ούτε καν η ανατροπή του τέλους της ιστορίας!
Μια ιστορία δήθεν για παιδιά, με ήρωα ένα πραγματικό παιδί – ένα σύγχρονο μοναδικό παιδί με παρατηρητικότητα, χιούμορ και φαντασία.

15 1/2 κάπως περίεργα παραμύθια

Είναι ένα βιβλίο παιδικό, που δεν απευθύνεται όμως μόνο στα παιδιά. Η ιστορία του Τιπιτιπιρού, ενός χοντρού πουλιού με ριγέ πούπουλα και καρό φτερά που ζούσε στο βυθό της θάλασσας και τρεφόταν αποκλειστικά με πράσινα βότσαλα, η ιστορία του Ουφ και της Οχου, η ιστορία του δεινόσαυρου Μπούλη, η ιστορία του γάτου που έκανε αυγά και ήξερε να γαβγίζει, και άλλες εντεκάμισι ιστορίες τρελών καταστάσεων είναι όλες του ιστορίες με ανατρεπτικό χιούμορ και χωρίς ηθικό δίδαγμα.

24 παραμύθια

Για γέλια και για γράμματα
Ένα διασκεδαστικό βιβλίο για παιδιά κάθε ηλικίας (σημερινά, χθεσινά, αυριανά, παντοτινά) και, γενικά, για όλους όσους γνωρίζουν στοιχειωδώς το αλφάβητο και τυχόν ενδιαφέρονται για άλογα, βατράχια, γοργόνες, δράκους, ελεφαντόμυγες, ζαργάνες, ηλεκτρικές σκούπες, θησαυρούς, ιππότες, καλικάντζαρους, λουκάνικα, μάγους, νάνους, ξωτικά, οδοντίατρους, παλιοπράγματα, ρομπότ, σκουλήκια, τέρατα, υποπρόξενους, φαντάσματα, χαλίφηδες, ψαρόβαρκες και ωραίους ωτορινολαρυγγολόγους.

Η χρυσή ιστορία

Κεφάτες ιστοριούλες με χρώματα για παιδιά έως 6 ετών. Καθεμιά χρωστά το όνομά της στο χρώμα που την ομορφαίνει. Πρωτότυπη και χαρούμενη γνωριμία με όσα ζωντανεύουν τη ζωή των μικρών και των μεγάλων.

Παραμυθοτράγουδα και καληνύχτες

Τραγούδια με πιτζάμες και παραμύθια με παντόφλες, αστεία και τρυφερά και πουπουλένια, γραμμένα για πολύ προσωπικές στιγμές ανάμεσα σε παιδάκια και μαμάδες και μπαμπάδες και παππούδες και γιαγιάδες και θείες και θείους και φίλους και φιλενάδες.

Τα 24 παράξενα ζώα του αλφαβήτου

Είναι ένα πολύ προχωρημένο, χιουμοριστικό και κεφάτο αλφαβητάρι, με πολύ προχωρημένη φαντασία. Για τα παιδιά που θα ζήσουν αύριο σε μια πολύ προχωρημένη πραγματικότητα.

Μύθοι για πολύ μεγάλα παιδιά

Το Σκεπτόμενο Γουρούνι, η Τρύπα κι ο Σοφός, το Τρίτο Φύλο, ο Καθρέφτης που είχε άποψη, ο Σκύλος που δεν άκουγε στο όνομα Ισίδωρος, η Μύγα και η Μολότωφ, το περίεργο μαγαζάκι της Τζένης… Αυτό – μυθοποιούμενοι μύθοι με τρελά ηθικά διδάγματα και πολύ χιούμορ.

Χρίστος και Χριστίνα

Μια ιστορία μόνο για Χρίστους και Χριστίνες. Μια ιστορία όχι μόνο για γέλια!

Χάρτινη ζωή

Ένα ιδιωτικό χρονικό του αιώνα: Μυθιστορία
Η ιστορία δυο μεγάλων οικογενειών που πορεύονται σύρριζα στην Ιστορία, περνάνε όλα τα δεινά του τόπου και αναλώνονται σε παράλληλους, ενδοοικογενειακούς εμφύλιους.
Στην εξέλιξη παρεμβάλλονται έγγραφα δημόσια και ιδιωτικά, επιστολές, ερωτικά γράμματα, δημοσιεύσεις, σημειώματα, σημειώσεις: τα γραπτά ντοκουμέντα μένουν για πάντα εμβόλιμα στο θάνατο και οι ζωντανοί εμβόλιμοι στη χάρτινη ζωή τους…

Ποιήματα 1971-1993

Συγκεντρωτική έκδοση των συλλογών: “Σχεδόν χωρίς προοπτική δυστυχήματος” (επιλογή), 1971, “Τα μωρά των αγγέλων, άσπρα και τυφλά”, 1974, “Αυτός εγώ”, 1977, “Καρτ ποστάλ”, 1980, “Τα υστερόγραφα”, 1979, “Το μάτι της μύγας”, 1983, και “Ιστορία μιας ώρας σε πτυσσόμενο χρόνο”, 1993.

Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ
Παραπατάμε, τρέμουμε
Τρέχουμε στα τέσσερα
Μαστιγωμένοι, ενωμένοι απ’ το γοφό
Προς το χαμό με τη μικρότερη κλίση-

Στα έγκατά του
Περιμένει ο άγγελος
Με τον κεφαλοθραύστη του Ευαγγελισμού-

Σκυλολόγιο

Στοιχεία κυνικής φιλοσοφίας, κυνικοί διάλογοι, κυνικές σκέψεις
Αυτό το σκυλολόγιο είναι ταυτόχρονα και ημερολόγιο – οπότε μπορείτε να σημειώνετε εδώ τις μέρες των γενεθλίων, της γιορτής, των επετείων και των ραντεβού των σκύλων σας.
Αν δεν έχετε σκύλο, αποκτήστε, όσο το δυνατόν πιο γρήγορα – αλλιώς οι μέρες σας θα παραμείνουν άδειες…
Όπως και νάχει το πράγμα όμως, στα Στοιχεία Κυνικής Φιλοσοφίας και στις Κυνικές Σκέψεις αυτού του σκολολογίου, σίγουρα θα βρείτε πολλά πράγματα χρήσιμα για τη ζωή σας!

Πρώτη ύλη

Μικρό, προσωπικό, συνειρμικό λεξικό από σημειώσεις πρώτης ύλης
82 μικρά κείμενα της μέρας και της νύχτας, γκρίζα και χρωματιστά πτερόεντα, με αφορμές ερεθισμούς από Λέξεις ή από Ποιητές – εφόσον και οι λέξεις και οι ποιητές, ως πτερόεντα, “έλκονται από το φως και τα χρώματα, ανεβαίνουν σε κύκλους, πλησιάζουν ακροθιγώς τα νοήματα, γονιμοποιούν ερήμην, φεύγουν ακαριαία, ξανάρχονται”.
Ένα σμήνος από λιγότερο ή περισσότερο παράξενες σκέψεις με εξωσκελετό, φτερά, πολλά πόδια, κεραίες και κεντρί, σε μορφή μικρού, προσωπικού, συνειρμικού λεξικού, φτιαγμένου από σημειώσεις – που αξιοποιήθηκαν εν μέρει ή που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν περαιτέρω κάπου, κάποτε.

Τρελαμένα παραμύθια

Η πριγκίπισσα Ρε, μια αρκετά ασυνήθιστη πριγκίπισσα, συναντά στους στάβλους τον εξωτικό Αχά, ο τυχερός Τζόναθαν Ντος, προσπαθώντας να αποκτήσει δισέγγονα, παντρεύεται την τσιγγάνα Μπέσι, η εύθυμη Μαίρη, που γελάει με τα πάντα, διασταυρώνεται με τον σκυθρωπό Μπεν, η μικρή μάγισσα Λιλαλιλή πάει με το σχολείο της εκπαιδευτική εκδρομή σε μια ανθρώπινη πόλη, ο Αγαπουλαμού μπερδεύεται με τις ηλικίες του, και το αόρατο υπερμωρό, ο Πίπερμαν, έρχεται μάλλον αργά για να σώσει τον κόσμο…

Ο Μέρλιν και η Ντολτσέτα

Ο Μέρλιν είναι ο πιο νεαρός, ο πιο σοφός και ο πιο καλός βασιλιάς του κόσμου. Ο φοβερός ρήγας Αλώχ και η γυναίκα του, η λάμια Φάουσσα, στέλνουν κουρσάρους, ερημώνουν τη χώρα του και τον αρπάζουν. Η πριγκίπισσα Ντολτσέτα σώζει από το θάνατο τον αιχμάλωτο, τον ελευθερώνει, και δραπετεύουν μαζί. Μετά από πολλές περιπέτειες, καταφέρνουν να φτάσουν κάποτε στην πατρίδα του. Αλλά εκεί ο Μέρλιν, μόλις τον φιλά η μητέρα του, ξεχνά την Ντολτσέτα.
Η Ντολτσέτα, για να ξανακερδίσει τον Μέρλιν, πρέπει να πάρει πίσω αυτό το φιλί…
“Ο Μέρλιν και η Ντολτσέτα” είναι ένα παλιό, παραδοσιακό παραμύθι, γραμμένο όμως κάπως αλλιώτικα.

Ημερολόγιο του διπλού χρόνου

Δεκαεννιά τρισυπόστατα ποιήματα συνθέτουν ένα προσωπικό, υποκειμενικό ημερολόγιο που καταργεί το γραμμικό χρόνο υπέρ του βιωμένου. Μαθητεία επώδυνη και περίπλοκη στην ανασύνθεση της ατομικής και ποιητικής υποκειμενικότητας. Το πρώτο σκέλος του ποιήματος, νύκτιο, αφορά τον απέραντο κόσμο, σε όλες του τις διαστάσεις, ένα εκτός που εξακτινώνεται και στέκει απέναντι στο πρόσωπο. Το δεύτερο, είναι η παρέμβαση του άλλου, η νουθεσία και η επιτίμηση, η διαπίστωση και η περιγραφή μέσα στο ξένο βλέμμα. Το τρίτο, είναι η περισυλλογή και η στρατηγική, προσεκτικά οργανωμένη ή τυχαία, της ολοκλήρωσης, της κατάκτησης της ενότητας του προσώπου και του έργου. Μια συλλογή για τη γραφή, το υποκείμενό της, τα πολλαπλά της απεικάσματα.
“2, Τετάρτη – Ακινδύνου, Ελπιδοφόρου”
(π.μ.)
(Ψυχές παγίδευαν μορφές στο δρόμο.
Τις έσβηνε η δύσπνοια.
Κύματα λήθαργου.
Ίσως περνούσε θάλασσα.
Τα μυστικά της άμμου
Φανέρωνε ψιθυριστά, έπαιρνε πάλι πίσω.
Ισοπεδώθηκαν οι μαλακοί αμμόλοφοι
Της γνώσης.
Προς το χάραμα,
Πέρασαν κυνηγοί με τα σκυλιά τους.
Πέρασε και ολόκληρο το δάσος, φεύγοντας
Στο σύνορο του ύπνου μου όπου
Έμενα, για πάντα, αφύλαχτη.)
(μ.μ.)
Μία ωραία εικόνα είναι,
Είπε ο Συμμαθητής.
Μία μεταφορά
Ανύποπτης ζωής.
Δεν έχει άλλη σημασία το σημαινόμενο.
Το νόημα
Εξαντλείται
Στην περιγραφή σου.
Όπως κι εσύ.

Τιμαλφή

Μικρό ανθολόγιο
Το μικρό αυτό ανθολόγιο καλύπτει όλες τις εποχές -ξεκινά από μερικά πολύ νεαρά τραγούδια, τα οποία προτάσσω, όχι μόνο για συναισθηματικούς λόγους, αλλά και γιατί θεωρώ ότι έχουν κάποιο σημειολογικό ενδιαφέρον. Το υπόλοιπο βιβλίο περιλαμβάνει ποιήματα (και δυο πεζά κείμενα) από όλες τις μέχρι τώρα συλλογές μου, εκτός από την πρώτη πρώτη (η οποία, εξάλλου, ανήκει σε κάποια δεκαπεντάχρονη επαναστάτρια με άλλο όνομα).
Το κριτήριο της επιλογής ήταν πολύ απλό, σχεδόν ενστικτώδες. Βασίστηκα στην επιλεκτικότητα της μνήμης -η οποία, όπως ξέρουμε, λειτουργεί όπως οι δυνάμεις της φύσης: και τυχαία, και άδικα, και αλάνθαστα… Έτσι, διάλεξα τα ποιήματα, ή τα αποσπάσματα από τις ποιητικές συνθέσεις, που ήξερα “απέξω”. Σκέφτηκα ότι εφόσον είχα συγκρατήσει το λόγο τους, σήμαινε, μάλλον, ότι είχαν λόγο. Σήμαινε ότι κάποια από αυτά που συλλαμβάνονται και διατυπώνονται κάποτε, μπορεί να αποκτούν ρίζες και δική τους οντότητα, να παραμένουν ζωντανά, να εξακολουθούν να θέλουν να πουν κάτι! Θεώρησα λοιπόν πολύτιμα αποκτήματα μου τα λάφυρα της μνήμης, και τα ονόμασα “Τιμαλφή”.

Τα χίλια φύλλα

Χίλιες αντένες τσακισμένες για το σήμα
Και σήματα είναι όλα
του ακατανόητου
Οι ερωτήσεις έχουν λείψει όλα είναι η απάντηση

Το σπίτι στους 40 δρόμους

Στο νέο της αυτό βιβλίο η Παυλίνα Παμπούδη αυτοβιογραφείται ποιητικά, κάνοντας αναφορές στους “πεζούς” χώρους που σηματοδότησαν την ως τώρα διαδρομή της: συνθέτει μια ιστορία ολόκληρη, με σχόλια και “διαλόγους” μεταξύ δρόμων, κατοικιών, δωματίων, επίπλων, αντικειμένων, στοιχειωμένων στη μνήμη και στη ζωή της, συνομιλεί ζωντανά με συγγενικά πρόσωπα (και πράγματα) που βρίσκονται ακόμα δίπλα της ή έχουν περάσει ήδη σε άλλη διάσταση. Και βρίσκει το νήμα μιας αόρατης, αδιάρρηκτης σύνδεσης που διατρέχει αδιαλείπτως το ασυνεχές χρόνου, σχέσεων, ανθρώπων και τόπων…

Το μοβ άλμπουμ

Το βιβλίο αυτό πρωτοτυπεί αρκετά, καθώς συνοδεύεται από φωτογραφικό υλικό: παλιές φωτογραφίες “εικονογραφούν” τα ποιήματα, και τα ποιήματα περιγράφουν, βιογραφούν και “ψυχογραφούν” με ευαισθησία και ακρίβεια τα εικονιζόμενα άτομα (φιλενάδες, συγγενείς – ή και ζώα) που τα έχουν εμπνεύσει.

Ο Ιβάν ο Τρομερός

Και άλλα τρελαμένα παραμυθοτράγουδα
Πρόκειται για μια συλλογή από 80 αστεία και τρυφερά παραμυθοτράγουδα, παλιότερα και καινούργια, που παρουσιάζουν ένα σωρό ενδιαφέροντες τύπους: το Γούρι, το Θαλαθθοθκούληκο, τα Ποντίκια στο Ψυγείο, την Μπαμπαλού, τους 45 Γιάννηδες, την Νταρντανονεράιδα, τον Ρουθουνορούφαλο, τα Σπουργιτόσκυλα τα Σεληνιακά κ.ά.
Οι έμμετρες αυτές διασκεδαστικές ιστορίες, γραμμένες με τρελό κέφι, εμφορούνται από κάποιες μάλλον πολύ προχωρημένες (ή πολύ νοσταλγικές) απόψεις περί παιδαγωγικής, και είναι μεν χωρίς “μηνύματα”, αλλά σίγουρα μπορούν να προσφέρουν άφθονα ερεθίσματα σε μικρά και σε μεγάλα παιδιά…

40 κάπως περίεργες ιστορίες

Μια συλλογή σαράντα μικρών αφηγημάτων, παλιότερων και καινούργιων, στην οποία περιλαμβάνονται: επτά “μυθιστορήματα” μπονζάι, ένας παράξενος μονόλογος, ένας ακόμα πιο παράξενος μονόλογος σκύλου, μερικοί εξωφρενικοί μύθοι με σοβαρά ηθικά διδάγματα, αρκετά nonsense “παραμύθια”, ένα διήγημα “νουάρ” κ.ά. Όλα αυτά σε πολύ μικρή φόρμα και όλα -το καθένα με τον τρόπο του- κάπως περίεργα, διασκεδαστικά, απροσδόκητα, ανατρεπτικά.

Το χεράκι στον ιστό

Η ηρωίδα, η Ξένη, αντιλαμβάνεται ξαφνικά πως βρίσκεται πιασμένη σ’ ένα δίχτυ: στον απέραντο ιστό μέσα στον οποίο είμαστε όλοι παγιδευμένοι. Και ανακαλύπτει πως, εφόσον αυτός ο ιστός είναι διάτρητος, εκείνη μπορεί να μπαινοβγαίνει σε μαύρες τρύπες χρόνου, σε “λήμματα” της ζωής της και της ζωής άλλων, πραγματικών ή μυθιστορηματικών προσώπων, και να οδηγείται από τον έναν κόμβο στον άλλο.
Σ’ αυτό το μυθιστόρημα “φανταστικού ρεαλισμού” κινητά τοπία, αναίτια γεγονότα, ανεξήγητες καταστάσεις, πεζοί βίοι (πολλές φορές και με τις δεύτερες εκδοχές τους), εντοπίζονται σε διαπλεκόμενες διαδρομές – που ακολουθούν ίσως τα ίχνη κάποιου ασύλληπτου συμπαντικού σχεδίου.