Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος

Ελληνες λογοτέχνες

Ο Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής “Δημιουργικής Γραφής και Νεοελληνικής Λογοτεχνίας”, Διευθυντής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κοινού Διαπανεπιστημιακού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών “Δημιουργική Γραφή” (Π.Δ.Μ. – Α.Π.Θ.) και του Κοινού Διαπανεπιστημιακού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών “Δημιουργική Γραφή” (Ε.Α.Π. – Π.Δ.Μ.) -το δεύτερο με τη μέθοδος της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Είναι πτυχιούχος και διδάκτορας νέας ελληνικής φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Το συγγραφικό του έργο και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν τη μελέτη και τη διδακτική της Δημιουργικής Γραφής, της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και της Θεωρίας της Λογοτεχνίας. Έχει εκδώσει οκτώ (8) επιστημονικά συγγράμματα: “Μίμης Σουλιώτης, ο ποιητής των στιγμών και των λέξεων” (Gutenberg 2020), “Μιλώντας για την Τέχνη, τον Πολιτισμό, τη Δημιουργική Γραφή…με τον Θάνο Μικρούτσικο” (Πατάκης 2017), “Η Θεσσαλονίκη στο έργο των Θεσσαλονικέων πεζογράφων” (Κώδικας 2006, Επίκεντρο 2013), “Σκηνικό – Χαρακτήρες – Πλοκή” (Ίων 2011), “Τα Ετεροθαλή. Μελέτες για την Παιδική, τη Νεανική και τη Λογοτεχνία για Ενήλικες” (Ίων 2012), “Η Δημιουργική Γραφή στο Νηπιαγωγείο” (Επίκεντρο 2013), “Προσαρμογές των Αναλυτικών Προγραμμάτων για το μάθημα της Γλώσσας στο Γυμνάσιο. Διαθεματικό πλαίσιο και σχέδια διδασκαλίας” τ.Α΄. Υποστηρικτικό υλικό και τ.Β΄ (ΥΠΕΠΘ-Π.Ι. 2008). Περισσότερα από εκατό (100) άρθρα του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους, ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά διεθνών συνεδρίων. Έχει διοργανώσει τέσσερα (4) διεθνή συνέδρια “Δημιουργικής Γραφής”, έχει επιμεληθεί εκδόσεις βιβλίων και συλλογικών τόμων και έχει συμμετάσχει σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα. Είναι μέλος πολιτιστικών φορέων και διεθνών εταιρειών, επιστημονικός υπεύθυνος του Patras World Poetry Festival και της ιστοσελίδας Culture Book, πρόεδρος της επιτροπής βραβείων ποίησης “Jean Moreas”, υπεύθυνος για την έκδοση του ηλεκτρονικού περιοδικού ΛΕΞΗtanil. Προκρίνει όμως, ανεπιφύλακτα, όλων τη συμμετοχή του ως ιδρυτικό μέλος στην πολιτιστική ομάδα του Πανελληνίου Συλλόγου Παραπληγικών – παράρτημα βόρειας Ελλάδας. Στο ενεργητικό του συμπεριλαμβάνονται πέντε (5) ποιητικές συλλογές: “Πορτολάνος” (Παρατηρητής 1999), “Εδουάρδοι και Αλφρέδοι” (Μανδραγόρας 2012), “Άνω τελείες και τέτοια” (Μανδραγόρας 2013), “Σημαδούρες” (Δίγαμμα 2015), “Οι 40, παλιές, Εκκλησιές” (Μανδραγόρας 2020) και μία (1) συλλογή διηγημάτων: “Μία νουβέλα σε 11 Μικρές και μεγάλες ιστορίες” (Γραφομηχανή 2015). Έχει συγγράψει τους στίχους (και έχουν μελοποιηθεί ποιήματά του) στο CD Γραφή Καθαρή (Μετρονόμος 2016). Έχει οργανώσει, επιμεληθεί επιστημονικά και παρουσιάσει δύο (2) τηλεοπτικές εκπομπές για την τέχνη της συγγραφής: i. “Δίγαμμα” στην ΕΡΤ3 (2016-2017, 18 επεισόδια) και ii. “Γραφή Καθαρή” στην ΕΡΤ2 (2019, 12 επεισόδια).

Ποίηση
Πορτολάνος (1999), Παρατηρητής
Εδουάρδοι και Αλφρέδοι (2012), Μανδραγόρας
Άνω τελείες και τέτοια (2013), Μανδραγόρας
Σημαδούρες (2015), Δίγαμμα
Οι 40, παλιές, εκκλησιές (2020), Μανδραγόρας

Νουβέλες
Μία νουβέλα σε 11 μικρές και μεγάλες ιστορίες (2015), Γραφομηχανή

Δοκίμια-Μελέτες
Η Θεσσαλονίκη στο έργο των θεσσαλονικέων πεζογράφων (2014), Επίκεντρο

Συλλογικά έργα
Εξουσία και δύναμη στην παιδική και νεανική λογοτεχνία (2010), Εκδόσεις Πατάκη
Σύγχρονη εφηβική λογοτεχνία (2011), Εκδόσεις Πατάκη
Σκηνικό, χαρακτήρες, πλοκή (2011), Εκδοτικός Όμιλος Ίων
Ελληνικής λογοτεχνίας: Τα ετεροθαλή (2011), Εκδοτικός Όμιλος Ίων
Θέματα παιδικής λογοτεχνίας (2012), Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Τα ποιήματα του 2012 (2013), Κοινωνία των (δε)κάτων
Καλλιεργώντας τη φιλαναγνωσία (2013), Διάδραση
Γυναικείες και ανδρικές αναπαραστάσεις στη λογοτεχνία για παιδιά και νέους (2013), Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Από τη Ρόζα Λούξεμπουργκ στο τερατώδες είδωλο της Ευρώπης (2016), Επέκεινα
Το παραμύθι από τους αδελφούς Grimm στην εποχή μας (2017), Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός
Μιλώντας για την τέχνη, τον πολιτισμό, τη δημιουργική γραφή… με τον Θάνο Μικρούτσικο (2017), Εκδόσεις Πατάκη
Μίμης Σουλιώτης: Ο ποιητής των λέξεων και των στιγμών (2020), Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός

Οι 40, παλιές, Εκκλησιές – Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος

ΔΩΡΕΑΝ ΟΛΑ
Όλοι θέλουν να διδάξουν πλέον δ.γ.
Μεταπτυχιακά με δίδακτρα από όλους προς όλους
Υπηρετούμε, βεβαίως, όλοι τη δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση

Είτε σε λένε Μέγα Αλέξανδρο και αποφάσισες να γράψουν Ιστορία
όπως την επιθύμησες
είτε Άι Γιώργη και πρέπει να τους πείσεις πως σκότωσες τον δράκο
είτε Ρόδινη και σκαλίζεις μικρές μικρές χαραγματιές στο δέντρο

λύτρωσέ μας απ’ όλους αυτούς τους τριμούτρηδες

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2020, 56 σελ.

Η Θεσσαλονίκη στο έργο των θεσσαλονικέων πεζογράφων – Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος

Ο ρόλος και οι λειτουργίες της λογοτεχνικής πόλης
Στην παγκόσμια λογοτεχνική παραγωγή σπουδαία έργα αποτυπώνουν πόλεις, οι οποίες επαναδημιουργούνται με τη γραφή, αναλαμβάνουν διακριτές λειτουργίες και επωμίζονται αισθητικούς και ιδεολογικούς ρόλους. Στη συγκεκριμένη μελέτη αποδεικνύεται ότι οι Θεσσαλονικείς πεζογράφοι, καθένας ανάλογα με τα βιώματα, τους προβληματισμούς και τις επιδιώξεις του, “συνομίλησαν” με την πόλη τους. Στη μεταγραφή αυτή σε έντεχνο λόγο η Θεσσαλονίκη μεταμορφώθηκε και συχνά μυθοποιήθηκε, πάντως σε κάθε περίπτωση αναδείχτηκε σε μία από τις σημαντικότερες πόλεις της λογοτεχνίας. Η Θεσσαλονίκη του Πεντζίκη, του Ιωάννου, του Μπακόλα, του Βασιλικού και του Αλαβέρα μπορεί να σταθεί επάξια δίπλα στο Παρίσι του Balzac, του Hugo, του Baudelaire και του James, το Λονδίνο του Dickens, του Edgar Allan Poe και της Virginia Woolf, το Δουβλίνο του Joyce, τη Νέα Υόρκη του John Dos Passos, τις αμερικάνικες πόλεις του Kerouac, την Αλεξάνδρεια του Καβάφη κ.ά.

Ιστορία και κριτική, Επίκεντρο, 2014, 400 σελ.

Σημαδούρες – Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος

«Το μεγάλο ποίημα»: (Στον Γιώργο Κορδομενίδη)

Γνωρίζεις πλέον πως το μεγάλο έργο είναι ένα αλλά
δυο φορές είναι που στέκεσαι να ιστορήσεις, αυτή τη μεταδοτική ιστορία, μπρος στην πύλη του Θεού
θα μιλήσει κι αυτός όταν έρθει η ώρα, όχι διαμεσολαβητές και θαύματα,
κι ούτε που θυμάσαι πώς ήτανε πριν -μία γέννα ασυγκράτητη (εδώ το υποπτεύομαι τελειώνουν οι ερημιές) – ούτε πώς θα είναι μετά -ένας ακέραιος θάνατος (να είσαι χωρίς να υπάρχεις)
Το γράφεις διαρκώς το μεγάλο ποίημα, παρέα με τις μικρές λαμπηδόνες -μάρτυρας στο μεσοδιάστημα που αναγγέλλει τον χρόνο- εσύ τη μέρα, αυτές τη νύχτα που κουράζεσαι
Σειρά με τη σειρά, παράγραφο με την παράγραφο, κεφαλαίο με κεφαλαίο, βιβλίο με το βιβλίο, όλη σου η ζωή ο θεμέλιος λίθος τους, η απόφαση να σε συναντήσω
Τα χέρια που σε κρατάνε στην πορεία, οι ματιές των συνοδοιπόρων που σε ξάναψαν, οι στάσεις τους που σε πίκραναν, οι λέξεις και οι αράδες που σε λύτρωσαν, όσα τους έμαθες και σου έμαθαν
Όλα μαζί κι αυτά, δεδομένα και ασταθή, σου υπαγορεύουν μεγάλα όνειρα
την επανάσταση αντί του αμαρτήματος της φλυαρίας, τη φυσική παρουσία όχι το αρνητικό της ύπαρξής μας ή καλύτερα πλέον την ψηφιοποιημένη εκδοχή του
Κι οι αγκαλιές, τα φιλιά, οι σπασμοί απλώς υπογραμμίζουν, αλλά σε καμία περίπτωση δεν σου χαρίζουν ούτε ένα λεπτό παραπάνω, κι ας είσαι ο πλάστης του κειμένου που τα ανέδειξαν…

Ποίηση, Δίγαμμα, 2015, 54 σελ.

Μία νουβέλα σε 11 μικρές και μεγάλες ιστορίες – Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος

Η νουβέλα του Τριαντάφυλλου Η. Κωτόπουλου συναπαρτίζεται από 11 Μικρές και μεγάλες ιστορίες. Είναι οι μεγάλες ιστορίες περιπέτειες ολόκληρες που θα βρουν τον δρόμο τους. Κι είναι οι Μικρές ολόκληρα μυθιστορήματα, που μένει να γραφτούν από έναν άλλο Τριαντάφυλλο ή έναν Ηλία, έναν Γιώργο, έναν Βασίλη…

Το σαλόνι είχε πλημμυρίσει από επισκευές στην ταράτσα τον προηγούμενο χειμώνα, το ξύλο είχε φουσκώσει και στα περισσότερα σημεία είχε ανοίξει. Έπρεπε να γνωρίζεις τα περάσματα για να μην τα αναποδογυρίζεις. Και γελούσανε με την Ελένη που μπερδευότανε. Οι τρεις τους ξέρανε πολύ καλά αυτά τα περάσματα από το ξύλο στη μουσική και στην ψυχή τους.
“H Νάνσυ”

-Κάποια μέρα θα μας κάνω στίχο, της έλεγε συχνά. Γιατί η ποίηση, όπως τα λέει κι ο Μόντης, “κοιτά ψηλά, όταν όλα, ακόμα και ο πεζογράφος, κοιτούν χάμω”. Σήμερα όμως ένιωθε πολύ κουρασμένη για να τη συνεπάρει κάτι τέτοιο. Κάτι άλλαζε μέσα της. Μπορεί να μην ήταν κάποια από τις συγκλονιστικές αλλαγές που ο Αντώνης οραματιζόταν για το κοινό, το δημόσιο, το παγκόσμιο συμφέρον, αλλά σίγουρα θα τράνταζε μια και καλή την ιδιωτική του ζωή.
“Ο μικρός Ηλίας”

Νουβέλα, Γραφομηχανή, 2015, 142 σελ.

Άνω τελείες και τέτοια – Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος

ΓΡΑΦΗ ΚΑΘΑΡΗ
Γραφή καθαρή
χωρίς αποσιωπητικά
Λόγια
άνευ σημείων και στίξης
Για να μπορούμε να συνεννοηθούμε
να ξέρω πού να σε βρω
και πώς να σε λογαριάζω
Σε παράταξη
απ’την άλλη μεριά
στην τελεία
Να πούμε τον δημοκράτη απ’τον φασίστα
τις ερωτήσεις απ’τα θαυμαστικά
τις υποσχέσεις
Να καταλάβω το εικός ή έστω το αναγκαίον
Εσύ ξέρεις να μου γράψεις
ή κρύβεσαι πάλι σε λευκές ουδετερότητες
Ν’απαντήσεις

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2013, 34 σελ.

Εδουάρδοι και Αλφρέδοι – Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος

ΕΠΙΒΙΒΑΣΗ
Τριανταφυλλιές, τριανταφυλλιές
και στο βάθος φοίνικες
παραλία
φωνές παιδιών
ΗλιοΒασίληδες
Μου απαγορεύτηκε να γράφω ως πανεπιστημιακός
Αργότερα και να διαβάζω
Μόνο θεωρίες, τυπικά δωμάτια
-επιστήμονας βλέπεις έγινα απ’ τον πατέρα,
η ανάγκη να συνεχίζω ήταν δική του-
Αναγκάστηκα να προδώσω πολλά
που ψάχνω τώρα ν’ αναστήσω
Κι ήρθα να πάρω τη σειρά μου ανάμεσά σας
-το να γυρίζω προς τα πίσω ήταν της μητέρας,
απ’ αυτήν έγινα ποιητής
η σκιά τους με ‘θρεψε-
αφού δεν μπόρεσα
να ζήσω με τους ανθρώπους,
δίπλα δίπλα με τα “Φώτα”
Με σεβασμό μα και θράσος
επιβιβάζομαι, σχεδόν πάντα, όταν οι άλλοι κατεβαίνουν.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2012, 37 σελ.

Πορτολάνος – Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος

«Γνωριμία»
Σου γνώρισα το μικρό κομμάτι της λίμνης
που περίσσευε στα μάτια μου
κι ενώθηκαν τα μη και τα όχι
Ανερμήνευτη συμπεριφορά στα κιτάπια
του χρόνου του δίσεκτου
προσεκτική επαναφορά σε νέες βάσεις
Η «αρμονία» σβήνει άραγε τις καρδιές
άλλων ανθρώπων φοβισμένων;
Βασανίστηκα να ξανοιχτώ
να ζήσω νιάτα μέσα στα γηρατειά
της συμβατικής σταδιοδρομίας,
δικαίωμα που εσύ έχεις στο χρόνο
κι αναρωτιέμαι για την ανάβαση των Πλατωνικών Διαλόγων