Διονύσης Στεργιούλας

Ελληνες λογοτέχνες
Ο Διονύσης Στεργιούλας γεννήθηκε στα Γρεβενά το 1967 και ζει στη Θεσσαλονίκη.
Ασχολήθηκε με την ποίηση, την κριτική και τον δοκιμιακό λόγο. Διάβασε ποιήματά του σε “Εβδομάδες Ποίησης” του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα (Αθήνα 1990, 1992, 1993), σε εκδήλωση του βελγικού πανεπιστημίου Université libre de Bruxelles (ULB, Βρυξέλλες, 31.3.1995) και σε άλλες εκδηλώσεις. Συνεργασίες του έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά και φιλολογικά περιοδικά (“Τραμ”, “Εντευκτήριο”, “Νέα Συντέλεια”, “Πόρφυρας”, “Κουκούτσι”, “Δυτικές Ινδίες”, “Δέκατα”, “Μπιλιέτο”, “Εμβόλιμον”, “Θευθ”, “Μικροφιλολογικά” κ.ά.), στο διαδικτυακό περιοδικό Book Press και στο ένθετο “Βιβλιοθήκη” της εφημερίδας Ελευθεροτυπία (2010-2011). Επιμελήθηκε αφιερώματα σε Έλληνες λογοτέχνες για το περιοδικό “Οδός Πανός” (Διονύσιος Σολωμός, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Κ. Π. Καβάφης, Ζωή Καρέλλη, Λογοτέχνες της Θεσσαλονίκης). Συμμετείχε σε εκπομπές της Δημοτικής Τηλεόρασης Θεσσαλονίκης TV100 (“Ένα βιβλίο ένα ταξίδι”) αφιερωμένες στον Κ. Π. Καβάφη, στον Γιώργο Βαφόπουλο, στον Γιώργο Ιωάννου, στην Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, κ.ά. Στίχοι του μελοποιήθηκαν από τον μουσικό Στέργιο Κώττα (δίσκος “Εξαρχής”).
Έχει τα blog:
Out of the Walls
Το Δωμάτιο του Ποιητή/The Poet’s Room
Ποίηση
Καθόλου ποιήματα (2019), Νησίδες
Το παράδοξο του ζην (2021), Νησίδες

Θεατρικά έργα
Στο ίδιο δωμάτιο (2022), Νησίδες

Δοκίμια-Μελέτες-Ιστορία και κριτική
Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος για τον Διονύσιο Σολωμό (2004), Οδός Πανός
Πέντε ποιητές της Θεσσαλονίκης (2006), Οδός Πανός
Ο Καβάφης και η υποδοχή του έργου του (2014), Νησίδες
Ο Φραντς Κάφκα και η Μοσχούλα (2017), Νησίδες
Κώστας Καρυωτάκης: Ένας απρόσμενος διάλογος (2019), Οδός Πανός

Αρθρογραφία
Οι μαθητευόμενοι της οδύνης (1995), Οδός Πανός

Συλλογικά έργα
Eπίσκεψις Οσίου Παϊσίου (2017), Εκδόσεις Αθανάσιου Αλτιντζή

Στο ίδιο δωμάτιο – Διονύσης Στεργιούλας

Στο ίδιοΘεατρικός μονόλογος


Μόνο με όρους της αρχαίας τραγωδίας μπορεί να περιγραφεί η σύντομη ζωή της σημαντικής ποιήτριας Ανθούλας Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, που δημιούργησε το έργο της στη Θεσσαλονίκη του μεσοπολέμου. Αφού μέσα σε μία δεκαετία έχασε από ασθένειες τον αδελφό της, τη μητέρα της και την αδελφή της, τελείωσε αθόρυβα και η δική της ζωή, στη μέση ακριβώς της άνοιξης του 1935 (16 Απριλίου), στο σανατόριο Ασβεστοχωρίου. Στον θεατρικό αυτόν μονόλογο αναπλάθονται ποιητικά οι τελευταίες στιγμές της στο δωμάτιο του σανατορίου.

Θεατρικό, Νησίδες, 2022, 48 σελ.

Οι μαθητευόμενοι της οδύνης – Διονύσης Στεργιούλας




Αδιέξοδα
Ξυπνώ και βλέπω μπροστά μου ένα τείχος. Το τείχος αυτό με περιβάλλει κάθε στιγμή. Ίσως να μην είναι τίποτα περισσότερο από ένα δημιούργημα της φαντασίας μου. Κι όμως, να ‘το πάλι μπροστά μου, να παίρνει τη μορφή μεσαιωνικού κάστρου και μέσα του να με φυλακίζει. Κόβει τα φτερά του έρωτα, κόβει τα φτερά των ονείρων και με προσγειώνει στην πεζή καθημερινότητα. Τότε αντιλαμβάνομαι πόσο μόνος είμαι σ’ αυτόν τον πλανήτη των έξι δισεκατομμυρίων ψυχών, σ’ αυτόν τον πλανήτη με τις ατέλειωτες μνήμες και τους απαισιόδοξους στίχους των ποιητών:
«Χωρίς περίσκεψι, χωρίς λύπη, χωρίς αιδώ
μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη.»
Ψάχνω τους τρόπους και τις λύσεις. Αναζητώ την προσωπογραφία μου:
«Ποιος αλήθεια είμαι εγώ και πού πάω
με χίλιες δυο εικόνες στο μυαλό;»…

Αρθρογραφία, Οδός Πανός, 1995, 102 σελ.

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος για τον Διονύσιο Σολωμό – Διονύσης Στεργιούλας




Ο αγαπητός φίλος Διονύσης Στεργιούλας μου ζήτησε, υπό μορφήν συνεντεύξεως, να του μιλήσω για τις σχέσεις μου με τον Σολωμό ή μάλλον για την απασχόλησή μου με τον Σολωμό και για το μικρό έργο που απέρρευσε από αυτήν. Η εξομολόγησή μου εξελίχθηκε σε μια πρώτη μορφή συνεντεύξεως. Αργότερα μου ζήτησε και μια δεύτερη, υποβάλλοντάς μου διάφορες ερωτήσεις πάνω σε ποικίλα θέματα που προκαλεί στον αναγνώστη τόσο το σολωμικό έργο όσο και ο ίδιος ο Σολωμός. Δέχτηκα, για να μην του χαλάσω το χατίρι αλλά στις πιο πολλές ερωτήσεις του ένιωθα απροετοίμαστος ή ακατάλληλος να απαντήσω. Το τελικό αποτέλεσμα της δεύτερης συνέντευξης δε με ικανοποιεί αλλά στο κάτω κάτω το βιβλίο δεν είναι εντελώς δικό μου. Οι αναγνώστες, αν ευχαριστηθούν, θα χαρώ· εάν ενοχληθούν από κάποιες απαντήσεις, ας μην ξεχνούν ότι μερικές απαντήσεις τους βοήθησαν να δουν καλύτερα τον Σολωμό. Άλλωστε, έτσι κι αλλιώς έχω κι εγώ τις αδυναμίες μου.

Μελέτη-Ιστορία και κριτική, Οδός Πανός, 2004, 64 σελ.

Πέντε ποιητές της Θεσσαλονίκης – Διονύσης Στεργιούλας

Αναγνωστάκης, Βαφόπουλος, Θέμελης, Καρέλλη, Πεντζίκης

Μελέτη-Ιστορία και κριτική, Οδός Πανός, 2006, 31 σελ.

Ο Καβάφης και η υποδοχή του έργου του – Διονύσης Στεργιούλας

Εμπόδια και αλληλεπιδράσεις


Η σύντομη αυτή μελέτη γράφτηκε για να διαβαστεί ως ομιλία σιη 10η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου, σε εκδήλωση με τίτλο: «150 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή Κ. Π. Καβάφη» (Θεσσαλονίκη, 17 Μαΐου 2013). Ο προφορικός χαρακτήρας του κειμένου και τα συγκεκριμένα χρονικά όρια δεν επέτρεπαν τις εκτενείς παρεκβάσεις και την επαρκή παράθεση αποσπασμάτων από τις πηγές, που θα λειτουργούσαν ως επιπλέον τεκμηρίωση για κάποιες από τις απόψεις μου. Παρά τις μεταγενέστερες διορθώσεις, προτίμησα, για λόγους που κυρίως σχετίζονται με τη δομή, το εύρος του θέματος και τη μικρή έκταση του κειμένου, να διατηρήσω και στην τελική μορφή τον αρχικό προφορικό -αλλά με πυκνότητα πληροφοριών- χαρακτήρα. Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι όλες οι αναφορές σε παλαιότερες πηγές είναι απολύτως διασταυρωμένες.
Θεσσαλονίκη 19.11.2014

Μελέτη-Ιστορία και κριτική, Νησίδες, 2014, 28 σελ.

Ο Φραντς Κάφκα και η Μοσχούλα – Διονύσης Στεργιούλας




Τα λογοτεχνικά κείμενα έχουν, όπως τα δέντρα, το ορατό μέρος και τις ρίζες. Ακόμη και αν κανείς εντρυφήσει μια ολόκληρη ζωή στο ορατό μέρος, μόνο εικασίες θα μπορεί να κάνει για την υπόγεια ζωή, τους σχηματισμούς των ριζών και τις μυστικές διαδρομές του νερού και των θρεπτικών συστατικών από το έδαφος προς τα φύλλα και τα άνθη.
Ο συγγραφέας διερευνά το μεγάλο μυστήριο της γραφής εστιάζοντας κυρίως σε δύο λογοτεχνικά έργα: στο διήγημα “Όνειρο στο κύμα” του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και στο μυθιστόρημα του Φραντς Κάφκα “Η δίκη”. Ένα δοκίμιο για τη γραφή, την έμπνευση και τις διακειμενικότητες στη λογοτεχνία, με αναφορές σε δημιουργούς όπως ο Όμηρος, ο Διονύσιος Σολωμός, ο Κ.Π. Καβάφης και ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης και σε λογοτεχνικούς ήρωες και ηρωίδες όπως τα πρόσωπα της “Οδύσσειας” η φεγγαροντυμένη του “Κρητικού”, το βοσκόπουλο και η Μοσχούλα του “Ονείρου στο κύμα” και ο Γιόζεφ Κ. της “Δίκης”.

Δοκίμιο, Νησίδες, 2017, 48 σελ.

Κώστας Καρυωτάκης: Ένας απρόσμενος διάλογος – Διονύσης Στεργιούλας




Συμμετέχουν σε αυτόν τον διάλογο οι παρακάτω ποιητές, με τη σειρά που εμφανίζονται στο κείμενο: Κ. Γ. Καρυωτάκης, Κ. Π. Καβάφης, Οδυσσέας Ελύτης, Μανόλης Αναγνωστάκης, Γιώργος Σεφέρης, Ρίτα Μπούμη-Παπά, Νίκος Καββαδίας, Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Μίλτος Σαχτούρης, Δημήτρης Παπαδίτσας, Νίκος Εγγονόπουλος, Ανδρέας Εμπειρίκος, Γιώργος Σαραντάρης, Νικηφόρος Βρεττάκος, Μαρία Πολυδούρη, Ανδρέας Κάλβος, Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου, Τάκης Παπατσώνης, Αλέξανδρος Μπάρας, Γιώργος Θέμελης, Τάκης Σινόπουλος, Νίκος Καρούζος, Μυρτιώτισσα, Γιάννης Ρίτσος.

Ιστορία και κριτική, Οδός Πανός, 2019, 16 σελ.

Καθόλου ποιήματα – Διονύσης Στεργιούλας




Στη θεματολογία των ποιημάτων περιλαμβάνονται η ζωή και ο θάνατος, η Ιστορία, τα ανθρώπινα λάθη, οι εν δυνάμει επιλογές του βίου, η Θεσσαλονίκη ως παρελθόν και παρόν. Ενδεικτικοί τίτλοι: «Κάθε της τρικυμία», «Σε ναό της Εφέσου», «Βίος θάνατος βίος», «Ανδρέας Κάλβος», «Θεοδόσιος, 390 μ.Χ.», «Ο πριν βέβηλος τόπος», «Εξώφυλλα σαν επιτύμβιες στήλες», «Άνθρωποι αντιδάνεια», «Αν δεν ήταν δέντρο». Στην εναντιοσημία του τίτλου της συλλογής καθρεφτίζονται οι αντιφάσεις αλλά και η ενοποιητική δύναμη του ποιητικού λόγου, που συνδέει φαινομενικά αντίθετες ή μακρινές μεταξύ τους έννοιες και καταστάσεις.

Ποίηση, Νησίδες, 2019, 48 σελ.

Το παράδοξο του ζην – Διονύσης Στεργιούλας

Το παράδοξο του ζην

Ποίηση, Νησίδες, 2021, 34 σελ.

Πηγές: Biblionet, wikipedia.org, Οδός Πανός, Νησίδες