Ο Αριστείδης Αντονάς ξεκίνησε τις σπουδές του στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών αλλά τις εγκατέλειψε το 1984 για να αποφοιτήσει ως Αρχιτέκτων Μηχανικός από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι το 1988 και υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Nanterre. Δίδαξε φιλοσοφία, θεωρία της αρχιτεκτονικής αλλά και αρχιτεκτονικό σχεδιασμό σε πανεπιστήμια όπως το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Massachussets Institute of Technology και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Από την ηλικία των δέκα ετών (κατά τις θερινές διακοπές, όσο έλειπε από την πόλη) παρουσίασε έντονη αλλεργική δύσπνοια που τον ανάγκαζε να μένει ξύπνιος τις νύχτες. Άρχισε να γράφει στη διάρκεια των μοναχικών αυτών αϋπνιών, στην αρχή θεατρικά έργα και κατόπιν πεζογραφία. Μαζί με τον εικαστικό καλλιτέχνη Ζάφο Ξαγοράρη και την ποιήτρια Φοίβη Γιαννίση (που έζησε μαζί του επί δεκαεπτά χρόνια) εξέδωσε το λογοτεχνικό περιοδικό “Μαύρο Μουσείο” που κυκλοφόρησε το 1986 με ψευδυπόγραφα κείμενα, διανθισμένα με πλαστά βιογραφικά υποτιθεμένων πεζογράφων: τα δημοσιεύματα παρουσιάζονταν αναμεμειγμένα με αληθινά στοιχεία που φανέρωναν τους πραγματικούς συντελεστές του περιοδικού. Ο συγγραφέας Ε. Χ. Γονατάς (από τους λίγους που αντελήφθησαν τη φάρσα) έγινε ο δάσκαλός του στη γραφή και στην ανάγνωση. Κατά τη διαμονή του στο Παρίσι ο Αντονάς γνώρισε τη φιλοσοφική σκηνή της εποχής και ήρθε σε επαφή με τον Jacques Derrida. Επέστρεψε από την Γαλλία και εργάστηκε ως επαγγελματίας αρχιτέκτων: έκτισε κατοικίες και καταστήματα, σχεδίασε επίσης σειρά κτισμάτων χωρίς εργοδοτική εντολή, προτείνοντας την εγκατάσταση ιδιόμορφων κτιριολογικών προγραμμάτων σε ειδικές τοποθεσίες. Τα λογοτεχνικά του κείμενα χαρακτηρίστηκαν εν σμικρύνσει φιλοσοφικά μυθιστορήματα, αφηγήματα τρόμου, περιπετειώδεις ιστορήσεις, αστυνομικά διηγήματα, οικογενειακά χρονικά, μινιμαλιστικές καταγραφές, αδύνατοι αποχωρισμοί, αποκρυφιστικές αλληγορίες, ηθικές παραβολές.
Νουβέλες
Ο πολτός των πραγμάτων (2020), Αντίποδες
Αφηγήσεις
Οι δύο μισοί (1995), Στιγμή
Οι τέσσερεις κήποι (1996), Στιγμή
Ο πολτός των πραγμάτων – Αριστείδης Αντονάς
Ανοιγοκλείνω τα μάτια ή δεν τα ανοιγοκλείνω; Νιώθω σίγουρα μια σύσπαση στο μάτι, ένα “τικ” χτυπάει επαναλαμβανόμενα στο βλέφαρο. Στο αριστερό μάτι, και ίσως είναι απλή διαταραχή του κυκλοφορικού. Πιθανώς ασήμαντη διαταραχή.
Πιθανώς όχι ακριβώς ανεξήγητο ανοιγοκλείσιμο. Είμαι ακόμη σε κακή κατάσταση, είμαι κουρασμένος, εξαντλημένος, σε απόγνωση, νεκρός. Ξυπνάω; Γιατί; Είμαι τέτοιο ράκος που πρέπει αμέσως να ξανακοιμηθώ να μη βλέπω καθόλου γύρω μου. Με απασχολούσε άραγε κάτι προχθές; Πριν απ’ όλα αυτά είχα ζωή; Πριν συμβεί ό,τι συνέβη, γινόταν κάτι που αξίζει να θυμηθώ; Περιμένω κάτι από το παρελθόν; Περιμένω δηλαδή να θυμηθώ κάτι που ξεχνάω;
Έχω παρελθόν; Πού χάθηκε ό,τι γινόταν πριν; Και μήπως λίγο πριν, θυμόμουν κάτι για πιο πριν; Μήπως κι από πριν δεν είχα ξεχάσει το πριν, αν υπήρχε κάτι εκεί; Τώρα ξυπνάω από λήθαργο. Κι όμως δεν μπορώ να βγω ακριβώς έξω από το λήθαργο, δεν θυμάμαι τι ήταν πριν από αυτόν, δεν θυμάμαι την αρχή του, μήπως δεν είναι λήθαργος λοιπόν αλλά κανονική κατάσταση”.
Ένας άνθρωπος απέναντι στα αντικείμενα, απέναντι σε μια βιτρίνα που περιέχει έναν νεκρό και μία τσάντα, απέναντι στον διευθυντή του, απέναντι στην έρευνα για το φόνο, απέναντι στον πολτό των πραγμάτων. Ο Αντονάς, χρησιμοποιώντας μια στοχαστική λογοτεχνική γλώσσα, η ένταση της οποίας αυξάνεται διαρκώς, παραδίδει ένα αλλόκοτα επίκαιρο μυθιστόρημα.
Νουβέλα, Αντίποδες, 2020, 120 σελ.
Οι τέσσερεις κήποι – Αριστείδης Αντονάς
Αφήγημα, Στιγμή, 1996, 83 σελ.
Οι δύο μισοί – Αριστείδης Αντονάς
Αφήγημα, Στιγμή, 1995, 77 σελ.
Πηγές: Biblionet, Αντίποδες