Χάρης Μελιτάς

Τέσσερις ενοχές – Χάρης Μελιτάς

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2021, 64 σελ.

Ακολουθία – Χάρης Μελιτάς

Ποίηση, Εκδόσεις Γκοβόστη, 2020, 64 σελ.

Εξαιρέσεις – Χάρης Μελιτάς

Σαράντα πέντε ποιήματα στο 14ο βιβλίο του Χάρη Μελιτά από τις εκδ. Μανδραγόρας και 13ο ποιητικό τα τελευταία 23 χρόνια.
Μια ιδιαίτερη φωνή που αποκτά το στίγμα της με τρόπο δυναμικό αλλά και ταυτοχρόνως επώδυνο. Ίσως γι’ αυτό τα ποιήματά του δεν είναι άλλο παρά ένας καλοδιατυπωμένος κλαυσίγελος, με ευστροφία, κυριολεξία και αυτοσαρκασμό. Αλλά και έκδηλη πικρία/απολογισμό ζωής ενός ώριμου πολίτη-ποιητή που διαλέγει ως επίλογο τους στίχους:
“Οραματίζομαι ένα χαμένο αύριο.
Χωρίς αύριο”.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2018, 280 σελ.

Ελαφρόπετρα – Χάρης Μελιτάς

Γυρίζω πίσω
απ’ το δρόμο των στιγμών
που δεν έζησα.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2016, 64 σελ.

Κυνηγώντας τον δολοφόνο μου – Χάρης Μελιτάς

Ενδέκατη ποιητική συλλογή του Χάρη Μελιτά στην τελευταία 20ετία, δεύτερη, μετά την “Ελεύθερη πτώση”, στο 2015. Με έναν τόνο τραγικού λυρισμού -προϊόν και αποτέλεσμα μιας παρατεταμένης εθνικής αλλά και ατομικής απόγνωσης, με ένα καυστικό αυτοσαρκασμό στα όρια της προσωπικής αποκαθήλωσης και της ανθρώπινης αποξένωσης, ο Μελιτάς περιγράφει για λογαριασμό του, αλλά φαίνεται πως εκφράζει μια συνολικότερη τάση μέσα στην ολοένα και δυσχερέστερη θέση που βρισκόμαστε, τα δεινά της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας. Υψωμένα τείχη, παράλληλοι καλλιτεχνικοί μονόλογοι, απουσία συλλογικής έκφρασης και προοπτικής, μια έντονα βιωμένη υπαρξιακή αδιέξοδη πορεία, είναι οι θεματικές που διατρέχουν και αυτή τη συλλογή -που φαίνεται πως έρχεται να προστεθεί και να διαβαστεί ως συνέχεια της “Ελεύθερης πτώσης” του και πτώσης μας.

Άλλος ανοίγει το παράθυρο να μπω
άλλος χαράζει στον καθρέφτη τη μορφή μου
άλλος τις μέρες μου κρυφά σκηνοθετεί
άλλος φυτεύει τα μαχαίρια στην ψυχή μου.

Σκυφτός στα καταγώγια της ακτής
το χρόνο καταπίνω λίγο λίγο
εκείνο το παιδί αναπολώ
που μου ΄λεγε νωρίτερα να φύγω.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2015, 48 σελ.

Ελεύθερη πτώση – Χάρης Μελιτάς

Κοινωνική εξέγερση και ποιητικό ελιξίριο στη δέκατη ποιητική συλλογή του Χάρη Μελιτά της τελευταίας 20ετίας. Μέγιστος κοινός διαιρέτης των ποιημάτων του η απόγνωση και ο φόβος που οδηγούν τα βήματά μας τα τελευταία χρόνια.
Έπεσε.
Η τιμή του βάμβακος.
Το αργό πετρέλαιο.
Το χρηματιστήριο.

Έπεσε.
Μια βροχή παράλογη.

Έπεσε.
Απ’ τον τρίτο όροφο
Σαν βαρύ ρεμπέτικο.
Ένα περιστέρι και στην καυστική της αλήθεια τον Μέγιστο κοινό διαιρέτη: 3650 αυτοκτονίες
36500 άστεγοι
365000 λουκέτα
3650000 άνεργοι
365 ποιήματα
Ένα την ημέρα προ φαγητού.
Ελιξίριο ευεξίας.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2015, 32 σελ.

Το κάπα του κόνδορος – Χάρης Μελιτάς

Περιλαμβάνονται τα διηγήματα: Το κάπα του Κόνδορος, Χώμα στα μάτια, Ντάμα σπαθί, Του κώλου τα εννιάμερα, Το άλλο πρόσωπο του γκάνγκστερ, Το τέλος, Θεωρίες πιθανοτήτων, Το μυστικό της μαύρης πεταλούδας
«Το κάπα του Κόνδορος»
Μπήκε στην τάξη ψυχρός, βλοσυρός, σχεδόν αμείλικτος.
Βόλεψε με δυσκολία το ογκώδες κορμί του στην παλιά πολυθρόνα της έδρας και αφού κατάφερε να δαμάσει τα πελώρια χέρια του στο τραπέζι, είπε με επίσημο ύφος: “Ονομάζομαι Κορνήλιος Κόνδωρ. Είμαι ο καινούργιος σας καθηγητής των Ελληνικών”.
Διαπιστώνοντας πως η δήλωσή του δεν επιδοκιμάστηκε δεόντως απ’ το κοινό, άφησε φουριόζος την έδρα κι άρχισε να βηματίζει πάνω-κάτω στην αίθουσα.
Έμοιαζε στ’ αλήθεια με όρνεο. Η μύτη του ένα σουβλερό απειλητικό ράμφος, το στόμα του μια τεράστια λαίμαργη καταβόθρα έτοιμη να μας καταπιεί σαν ποντίκια. Κουνούσε διαρκώς σαν φτερούγες τα χέρια του, έτσι που μια στιγμή φοβήθηκα πως θ’ απογειωθεί και θα μας κατασπαράξει…

Διηγήματα, Μανδραγόρας, 2014, 62 σελ.

Άρωμα σκουριάς – Χάρης Μελιτάς

Χαϊκού με τίτλο


“Εξορισμένος
σε μια θάλασσα νεκρή
εισπνέω μνήμες”
Ο Χάρης Μελιτάς, επίκαιρος και ταυτόχρονα διαχρονικός, ευφυής, κοφτός και πυκνός, είρων, σαρκαστικός και αυτοσαρκαστικός, ευαίσθητος, συγκινητικός και ονειροπόλος καταγράφει την πραγματικότητα, περιγράφει χαρακτήρες, συμπεριφορές και αντιδράσεις με εργαλείο τη συντομότερη ποιητική φόρμα, τα χαϊκού, στα οποία προσθέτει σύμφωνα με την παγιωμένη τεχνική του τίτλο που διαλέγεται με το υπόλοιπο ποίημα.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2014, 64 σελ.

Ποτάμι κόκκινο – Χάρης Μελιτάς

Χαϊκού με τίτλο


Έβδομη ποιητική συλλογή, τέταρτη στην ενότητα των χαϊκού με τίτλο, που εγκαινίασε με το “Πατέ στρουθοκαμήλου” το 2008 ο Χάρης Μελιτάς. Ευθύβολα, ακριβούς στόχευσης, καίρια στη σύλληψη και στην εκτέλεση ποιήματα που εξακολουθούν να περιστρέφονται γύρω από τα οικεία θέματα: την ύπαρξη και την ανυπαρξία, το θάνατο και τη ζωή -μια ποιητική στάση ζωής το έργο του- τις σχέσεις στην οικογένεια, την κοινωνική ανισότητα και αδικία, τη ματαίωση των ονείρων, το ξέφτισμα των ιδανικών. Ένα κόκκινο ποιητικό ποτάμι γεμάτο από παπαρούνες που “αψηφούν το άρωμα”, αφού “ψηφίζουν χρώμα”. Ένα διαρκές παιχνίδι λέξεων, αλλά και συναισθήματος, ειρωνείας, ενίοτε αυτοσαρκασμού, σιωπών που υπονοούν πολύ περισσότερα απ’ όσα τελικά βγαίνουν στο φως. Τα ποιήματά του συνοψίζουν την έκδηλη πικρία, την τραγικότητα του δημιουργού, αλλά και την ικανότητά του ως ποιητή.
Με δυο σταγόνες κόκκινο στους στίχους του, ο Χάρης Μελιτάς καταφέρνει να σπάσει το μαύρο φτιάχνοντας στο βάθος ένα αχνό περίγραμμα ενός δικού του ποιητικού κόσμου κατάλευκης ελπίδας. – Κώστας Κρεμύδας

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2013, 61 σελ.

Η διαθήκη – Χάρης Μελιτάς

Την πρόφτασε ξημέρωμα στη σκάλα.
Της λέει:
Καμιά γυναίκα.
Καμιά γυναίκα δεν μου έδειξε τη θάλασσα.
Του σεντονιού τις αμμουδιές
ακόμα το κορμί σου αυλακώνει.
Ας ήξερα τουλάχιστον
ποιο είναι τ’ όνομά σου.
Του λέει:
Όνειρο είναι.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2013, 29 σελ.

Παράσταση ήττας – Χάρης Μελιτάς

Περιέχονται τα ποιήματα:
– Διαδικασία αφαίρεσης
– Ωράριο εργασίας
– Τελευταία ζαριά
– Η καραμέλα
– Εκείνο το γυαλί ανάμεσά μας
– Ανάποδο ποίημα
– Τυχαία συνάντηση
– Tilt
– Το καρνάγιο του χρόνου
– Πίσω απ’ τον σπασμένο καθρέφτη
– Το μυστικό του μαύρου καθρέφτη
– Οι χαμαιλέοντες
– Ονείρων και Μνήμης γωνία κ.ά.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2012, 45 σελ.

Μαύρη σοκολάτα – Χάρης Μελιτάς

50 χαϊκού με τίτλο


Η παρούσα ποιητική συλλογή συγκαταλέγεται μεταξύ των βραβευμένων στον 15ο Ετήσιο Διαγωνισμό Ποιητικών Συλλογών Κιλκίς που διοργανώθηκε από το Α.Σ. της Μ.Κ.Ε. “ΤΕΧΝΗ” Κιλκίς υπό την προεδρία της κ. Ευαγγελίας Παπαδοπούλου-Πάγκου, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, τον Ιούνιο του 2010.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2011, 58 σελ.

Γλώσσα λανθάνουσα – Χάρης Μελιτάς

Ψυχής ένεκεν η ποίηση συνεχίζει ν’ απασχολεί, να εμπνέει και ν’ ανοίγει ρωγμές εκεί που άλλοτε πασχίζαμε να χτίσουμε βεβαιότητες/αυταπάτες. Τα υλικά ανταποκρίνονται στην πρώτη, ή μάλλον στην επίπονη αναζήτηση, στοιχίζονται, αποσυναρμολογούνται/αποσυντίθενται, προκειμένου να επαναδιαταχθούν σε θέση μάχης. Ανάλογα με την επιμονή, την άσκηση, τη θέληση, την κρίση του χειριστή μύστη κατατίθενται οι «ματωμένες σελίδες» άλλοτε ως απελευθέρωση κι άλλοτε ως αμηχανία. Επιπροσθέτως απαιτείται οξύνοια προκειμένου να διαταραχθεί το σύνηθες και να αναδειχθεί το καινούργιο. Γιατί όντως έχει γίνει κατάχρηση των χαϊκού στις μέρες μας με κίνδυνο την εκ των προτέρων δικαιολογημένη δυσπιστία του αναγνώστη.
Από την άλλη η δυναμική της ποίησής τους διευκολύνει πειραματισμούς, ευνοεί υπερβάσεις, ενσωματώνει στους κανόνες τους μια σύγχρονη αισθητική, ένα νεωτερικό βλέμμα. Το νευρώδες του ύφους, η οικονομία του λόγου, η ευαισθησία της έκφρασης, συνιστούν εύκολα αξιοποιήσιμες κατακτήσεις του Χάρη Μελιτά που μεθοδικά/διεξοδικά αναλώνει τα αποθέματά του, όχι τόσο για να επιβάλει το έργο του, όσο για να διασκεδάσει τους φόβους και τις αμφιβολίες του:
Μόλις νυχτώσει
ανοίγω στα λάθη μου
Σε περιμένω.
Η νέα κατάθεση/έκθεση του νεοεκλεγέντος αντιπρόεδρου της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών έρχεται να επιβεβαιώσει τις πολλαπλές εκδοχές/παραλλαγές της ποίησής του που παραμένει λιτή, ευανάγνωστη, ομολογημένη (κι ενίοτε ανομολόγητη), τρυφερή, κριτική, καυστική, ειρωνική και κάποτε τραγική:
Χτες με κλονίζαν
οι κηδείες των παιδιών.
Τώρα, των γέρων. – Κώστας Κρεμμύδας

ΚΟΥΚΟΣ ΜΟΝΟΣ
Όλη τη νύχτα
κρυβόταν στην τράπουλα
Η ντάμα σπαθί.
45 χαϊκού με τίτλο

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2010, 61 σελ.

Εραστής ειδώλων – Χάρης Μελιτάς

Τετράστιχα σε επιτύμβιες στήλες, μια αναλυτική περιγραφή ιστοριών, κοινωνικής κριτικής και κρίσης εικόνες, ολοκληρωμένες φράσεις προτάσεις και συχνά αναλυτικά διατυπωμένες περιγραφές με την κλασσική δομή της αρχής-μέσης-τέλους με ένα συμπέρασμα απόφθεγμα συχνά πικρό και ειρωνικό, στρεφόμενο εξ ιδίων και κατά εαυτού, ο Χάρης Μελιτάς προσπαθεί να μεταδώσει τη σκέψη του μεταποιώντας την σε στίχους: Φίλησε χώμα μα βρήκε θέση/ ως πρέσβης εικονικών ηδονών/ συλλέγοντας πεταλούδες/ για λάγνα ευυπόληπτα φίδια./ Ώσπου τη νύχτα των ενοχών/ άνοιξε λάθρα ένα κλουβί/ για να πετάξουν οι ψευδαισθήσεις/ ως τα Βαλκάνια κι ίσως ψηλότερα./ Οι εκτροφείς ερπετών εξοργίστηκαν/ τον απέλασαν με μια σφαίρα στο πόδι.
Μάταια τα παρόντα τον πνίγουν, οι φόβοι και οι φοβίες τον κατατρέχουν, το τέλος (που δεν αποκλείει) δεν απεύχεται, απλώς επιμένει και ελπίζει να συμμετάσχει, από τη δική του σκοπιά που δεν είναι και τόσο διαφορετικοί από αυτή των απλών ανθρώπων, στη συγγραφή του τελευταίου τραγουδιού μιας δικής του «αιρετικής ιστορίας»: Σε μια βιβλιοθήκη κιτρινίζουν/ συγγράμματα που δε θα ξανανοίξω/ με σκιάζουν δρόμοι που ξανά δε θα διαβώ/ φίλοι που δε θα μου χτυπήσουν πια την πόρτα/ τόποι που ξέρουνε πως δεν θα επιστρέψω.
Με εμφανές το μέτρο, τη μουσικότητα και το ρυθμό ο Χάρης Μελιτάς υποστηρίζει μια γραφή και ένα προσωπικό ύφος που παραμένει νευρικό, καυστικό αλλά και ήρεμο επιλέγοντας το χιούμορ, την πικρία και τον αυτοσαρκασμό ως αφετηρία μιας δικής του παράστασης: Δεμένος στους καλπάζοντες καιρούς/ ορούς/ εικονικών αληθειών θα αφαιρέσω/ σε κούρσα πουλημένη νικητής/ κιοτής/ δεν τερματίζω, απ’ το άλογο θα πέσω.
«Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου ταξιδεύω τις νύχτες»
Η γυναίκα του αγαπούσε τα ζώα
ο γιος του λάτρευε τους ανθρώπους
όσο για κείνον, ισορροπούσε
δίνοντας αξία στα πράγματα

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2009, 47 σελ.

Πατέ στρουθοκαμήλου – Χάρης Μελιτάς

41 χαϊκού με τίτλο


Το «Πατέ στρουθοκαμήλου» που περιλαμβάνει 41 «χαϊκού με τίτλο» είναι το δεύτερο ποιητικό εγχείρημα του Xάρη Mελιτά, μετά τη συλλογή «22+1 μουσικά ποιήματα» που είχε εκδοθεί το 1995.
Tα τρίστιχα του Mελιτά ιστοριογραφούν τη θλίψη, τον κλαυσίγελω, την υποδόρια ειρωνία, το σαρκασμό, τις διαψεύσεις και τις ανομολόγητες ενοχές του δημιουργού τους, διαφοροποιούμενα από τα κλασικά χαϊκού, τόσο ως προς την υπαρξιακή αγωνία που τα χαρακτηρίζει, όσο και ως προς τους τίτλους που φέρουν ―τίτλους οργανικά δεμένους με τα ποιήματα που συνομιλούν, συνυπάρχουν, αποσαφηνίζουν και εισάγουν στο κυρίως ποίημα.
Έχοντας ως εργαλείο τον ελλειπτικό λόγο των χαϊκού, ο Xάρης Mελιτάς καταγράφει με ιδιότυπη ευαισθησία, φρεσκάδα, χιούμορ και αυτοσαρκασμό, όσα συμβαίνουν γύρω του και μέσα του αποβλέποντας όμως πάντα σ’ ένα διάλογο με τον αναγνώστη. Προσπαθεί να δώσει, μέσω αυτής της αυστηρής και εξαιρετικά λιτής φόρμας, το ρομαντισμό και τη λυρικότητα, τη φλόγα και το πάθος που πάντα τον διακατέχουν από τα νεανικά του χρόνια μέχρι τη σημερινή ωριμότητά του. Kι όλα αυτά με τονικότητα και αρμονία, μέτρο και ρυθμό που συνυπάρχουν παράλληλα και επάλληλα, σχεδόν με «ψυχαναγκαστική» νομοτέλεια.
Έτσι τα νευρικά, ευφυή και απέριττα 41 χαϊκού μπορούν να διαβαστούν με μια ανάσα, αλλά και να ξαναδιαβαστούν πολλές φορές αποκαλύπτοντας κάθε φορά καινούριες κρυμμένες ιδέες.
«Οδός Θεμιστοκλέους»
Αν επιμείνεις
στον εξοστρακισμό μου
πάω στον Ξέρξη.

Ποίηση, Μανδραγόρας, 2008, 62 σελ.

22+1 μουσικά ποιήματα – Χάρης Μελιτάς

«Ο Ηρακλής»
Θυμάσαι, φίλε, φοιτητές στη Σαλονίκη,
τότε που κρύβαμε τον ήλιο στις ματιές
εσύ την Άννα αγκαλιά κι εγώ τη Νίκη
στο ταβερνάκι στις Σαράντα Εκκλησιές
εκεί που πίναμε κρασί απ’ τις καρδιές.

Τα μεσημέρια σαν ερχόταν Κυριακή
στο Καυτανζόγλειο να δούμε Ηρακλή
κι ύστερα πρέφα δυο δεκάρες το καπίκι
χόρευαν τ’ άστρα λες και γιόρταζαν τη νίκη
γελούσε η Άννα, γελούσε η Νίκη.

Θυμάσαι, φίλε, μια βραδιά στη Σαλονίκη
με το πτυχίο ξεκινήσαμε γι΄αλλού
πώς ‘ξαργυρώσαμε την Άννα και τη Νίκη
σ’ ένα ταμείο κάποιου μέλλοντος θολού
μη με ρωτάς το ‘χω ξεχάσει προ πολλού.

Τώρα στρωμένοι στο ψητό της Κυριακής
ούτε ρωτάμε πόσο ήρθε ο Ηρακλής
για τουρισμό μονάχα στη Θεσσαλονίκη
για μια επείγουσα δουλειά – για κάποια δίκη
καημένη Άννα, καημένη Νίκη.

Ποίηση, Από τη συλλογή “Η νύχτα στο πιάνο, 22+1 μουσικά ποιήματα”, 1995