Ιωσήφ Βεντούρας

Ο Ιωσήφ Βεντούρας γεννήθηκε στα Χανιά της Κρήτης και ζει στην Αθήνα.
Έχουν κυκλοφορήσει 6 ποιητικές του συλλογές. Από τις Εκδόσεις Νεφέλη έχει εκδοθεί το βιβλίο του “Εβραίοι ποιητές του Μεσαίωνα”. Στις Η.Π.Α. κυκλοφόρησε το ποιητικό του βιβλίο «ΤΑΝΑΙΣ» σε δίγλωσση έκδοση και στο Ισραήλ μία ανθολογία ποιημάτων του. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Γαλλικά, Ιταλικά, Ισπανικά, Ρουμανικά, Σερβικά, Αραβικά και Εβραϊκά, έχουν δημοσιευτεί σε ελληνικά, ευρωπαϊκά και αμερικανικά περιοδικά και έχουν περιληφθεί σε ελληνικές και ευρωπαϊκές ανθολογίες. Έχει μεταφράσει ποιήματα των τροβαδούρων, του Jerome Rothenberg κ.α. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Διευθύνει το ελληνικό ηλεκτρονικό περιοδικό Poeticanet (www.poeticanet.gr) και την αγγλική ιστοσελίδα www.poeticanet.com.
Διατηρεί την προσωπική του ιστοσελίδα Ιωσήφ Βεντούρας.

Ποίηση
Υγρός κύκλος (1997), Γαβριηλίδης
Αριθμητική μιας ανάμνησης (1998), Γαβριηλίδης
Ταναΐς (2001), Γαβριηλίδης
Σχόλια σε μαύρο (2006), Γαβριηλίδης
Κυκλώνιο (2009), Μελάνι
Το παιχνίδι (2015), Τυπωθήτω
Τα ποιήματα του Πέτρου Αλώβητου (2020), Νίκας/Ελληνική Παιδεία Α.Ε.
Ταναΐς και Κυκλώνιο (2020), Νίκας

Αφηγήσεις
IBBUR: Οι εβραίοι της Κρήτης 1900-1950 (2018), Μελάνι

Συλλογικά έργα
Τα ποιήματα του 2008 (2009), Κοινωνία των (δε)κάτων
Τα ποιήματα του 2009 (2010), Κοινωνία των (δε)κάτων
Σάββατο, Μαυρομιχάλη 18 (2010), Γαβριηλίδης
Ο ταχυδρόμος φέρνει γράμματα: Ποιήματα (2017), Ελληνικά Ταχυδρομεία
Ναζισμός, Το ολοκαύτωμα των αξιών (2017), Ρόδον Εκδοτική
Ημερολόγιο 2020: 1821, Λογοτεχνία και επανάσταση (2019), Εκδόσεις Πατάκη

Ταναΐς και Κυκλώνιο – Ιωσήφ Βεντούρας

Σε ποιών φυκιών τις σκοτεινιές
Ο ήλιος βραδυπόρησε
κι ερήμωσαν τα σπίτια μας κενά

Στην παρούσα έκδοση συγκεντρώνονται εν είδει διπτύχου οι συλλογές ποιημάτων Ταναΐς (Εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2001) και Κυκλώνιο (Εκδόσεις Μελάνι, 2009) που μεταξύ των άλλων κοινών χαρακτηριστικών τους έχουν και το ότι αναφέρονται στο Ολοκαύτωμα και στις δοκιμασίες των Ελλήνων Εβραίων στα ναζιστικά στρατόπεδα του Β΄ Παγκόσμιου Πόλεμου.

Η έκδοση περιλαμβάνει μια ειδική εισαγωγή του κριτικού και γραμματολόγου Αλέξη Ζήρα ενώ στο τέλος, καταχωρούνται οι εξής βιβλιοκριτικές:
α) Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, «ΚΥΚΛΩΝΙΟ» (ομιλία της στις 14 Απριλίου 2010).
β) Ελισάβετ Αρσενίου: «ΤΑΝΑΪΣ, Η ποιητική ρυμούλκηση, επισκευή ναυπήγηση ενός ναυαγίου» (μεταγραφή της εισαγωγής της ιδίας στην αμερικανική έκδοση).
γ) Νάνος Βαλαωρίτης: Ιωσήφ Βεντούρας, Κυκλώνιο, εφημ. Η Αυγή/ Αναγνώσεις, 4 Απρ. 2010.
δ) Αγγελική Κωσταβάρα: «Η μετουσίωση της καταβύθισης του Ταναΐς σε διαχρονική εμπειρία βάθους» www.iventura/ 193.html [12 Δεκ. 2018] ε) Νικόλας Σεβαστάκης: «Όταν η πηγή είναι πληγή. Σκέψεις για το ποιητικό ίχνος του Κυκλώνιου». www.iventura/229. html [12 Δεκ. 2018] ζ) Μαρία Τσάτσου, «ΤΑΝΑΪΣ: Ομαδικό λυρικό επιτύμβιο», Καθημερινή, 15 Δεκ. 2012

Σχεδίαση εξωφύλλου: Κατερίνα Μαμάη

Ποίηση, Νίκας, 2020, 118 σελ.

Τα ποιήματα του Πέτρου Αλώβητου – Ιωσήφ Βεντούρας

Η μικρούλα με τα σπίρτα

Η νύχτα αφήνει αυλακιές
Ψύχος πληθαίνει τις πληγές
Στο πρώτο σπίρτο που άναψε
Μαχαίρι το φεγγάρι

Τρέμει κλαίει ο λαός
Είναι ο βασιλιάς γυμνός

Ποίηση, Νίκας/Ελληνική Παιδεία Α.Ε., 2020, 40 σελ.

IBBUR: Οι εβραίοι της Κρήτης 1900-1950 – Ιωσήφ Βεντούρας

Στον εβραϊκό μυστικισμό η λέξη “Ibbur” σημαίνει εγκυμοσύνη και αναφέρεται στην προσωρινή μετοικεσία μιας άλλης πρόσθετης ψυχής στο σώμα ενός ζωντανού ανθρώπου, ώστε να επιτελεστεί ένα έργο.

Αισθάνθηκα ότι οι ψυχές των Εβραίων της Κρήτης που χάθηκαν άδικα στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής του νησιού με στοίχειωσαν. Έτσι, ως ένα είδος χρέους σ’ αυτές, προσπάθησα να συγκεντρώσω σε μορφή μαρτυρίας-χρονικού αφηγήσεις, έγγραφα και φωτογραφίες ώστε ο αναγνώστης που δεν είναι εξοικειωμένος με την ιστορία του νησιού να αντιληφθεί την αδιάλειπτη παρουσία τους από το 1900, μια παρουσία η οποία προσέθεσε πολλά στην πολυμορφία του κοινωνικού ιστού, τον άδικο χαμό τους το 1944 και την περιπέτεια των ελάχιστων εκείνων που διασώθηκαν.

Αφηγήσεις, Μελάνι, 2018, 260 σελ.

Το παιχνίδι – Ιωσήφ Βεντούρας

ΤΟ ΔΑΚΡΥ
Είδε το δάκρυ της αυγής
στο πρόσωπο του ρόδου
(Τρεις αετοί υψώθηκαν
κρυφτήκανε στον ήλιο)

Είδε αυτή τη σταγόνα
να κυλά να μεγαλώνει
και ν’ αγκαλιάζει τρυφερά
μια παπαρούνα
Είδε τα σέπαλα
που έλαμψαν στο φως
‘Ακουσε σήμαντρα
και καλπασμούς αλόγων
Τότε

Μία ακακία πρόβαλε
ολάνθιστη στον κήπο
(ο κάπταιν Χουκ του κρύφτηκε
κι ο μορφασμός του εχάθη)

Ποίηση, Τυπωθήτω, 2015, 56 σελ.

Κυκλώνιο – Ιωσήφ Βεντούρας

Η λέξη κυκλώνιο παραπέμπει στο δηλητηριώδες υλικό “Ζyklon Β” το οποίο οι Ναζί χρησιμοποιούσαν για τη δολοφονία των εγκλείστων στο Άουσβιτς με βιομηχανικό τρόπο. Η λέξη παραπέμπει επίσης στην καταστροφική θύελλα που ονομάζουμε στη μετεωρολογία κυκλώνα.

Στην προσωπικότητα του επιζήσαντος δημιουργείται μία σχάση με τρόπο που η μνήμη να φαίνεται ότι είναι κάποιου Άλλου. Κάποιος Άλλος είναι αυτός που πορεύτηκε δια μέσου του κυκλώνα και το ποίημα αρθρώνει την αποσπασματική αφήγηση αυτού του Άλλου, προσπαθώντας να αναδείξει ένα ελάχιστο από την οδύνη της διαδρομής του και εμμέσως από την ενοχή του για τη σωτηρία του.

Ο Ιωσήφ Βεντούρας έχει αναφερθεί σε προηγούμενο ποιητικό του βιβλίο (“Ταναΐς”, Εκδόσεις Γαβριηλίδη, 2001) στο δράμα της εξόντωσης των Εβραίων της Κρήτης από τους Γερμανούς κατακτητές.

Με το “Κυκλώνιο” ο Ι. Β. επανέρχεται στο τρομερό ιστορικό γεγονός της εξολόθρευσης των Εβραίων της Ευρώπης και ιδιαίτερα της Ελλάδας στα στρατόπεδα θανάτου των Ναζί.

Ποίηση, Μελάνι, 2009, 36 σελ.

Σχόλια σε μαύρο – Ιωσήφ Βεντούρας

«Για εκείνον»
Ξεράθηκε η φραουλιά
Κι ο θάνατος με τα φιλιά
Του στράγγισε το αίμα
Γιατί
Στεφάνι τον πεθύμησε
Με φύλλα ελιάς και δάφνες.

(από τη σελ. 15 του βιβλίου)

Ποίηση, Γαβριηλίδης, 2006, 37 σελ.

Ταναΐς – Ιωσήφ Βεντούρας

Στάχτη και φωτιά με τύλιξαν
όταν το βλέμμα έστρεψα
στο έσχατο εντός μου
γιατί σ’ ένα σκοινί περπάτησα
γι’ αυτό που λάμπει
όταν ο ήλιος έστελνε κυρτό το φως του
σε αυτό που ήταν άβυσσος
κι έπειτα πάλι πίσω
εκεί όπου υψώθηκα κορμός