Λαμπρίνα Αλ. Μαραγκού

Ελληνες λογοτέχνες
Η Λαμπρίνα Α. Μαραγκού γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961.
Απεφοίτησε από το Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού, ολοκλήρωσε τις σπουδές της στην Γαλλική Φιλολογία και στην Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το διδακτορικό της, στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Η μεταδιδακτορική της έρευνα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στον τομέα της Κοινωνιολογίας, εστιάστηκε στην συγκριτική μελέτη της αρχαίας ελληνικής θεοσοφίας του Ευριπίδη με την ριζοσπαστική σκέψη του Νέγκρι. Έχει συγγράψει έξι μυθιστορήματα (Χνάρια στην Άμμο, Η αγάπη φοράει φτερά από μετάξι, Το καλοκαίρι με την Μέδουσα, Πάθος, Ποτέ δεν φτάνει το αρκετό, Αλγεινόν Ύδωρ) και πέντε δοκίμια (Γιώργος Χειμωνάς: ο Ιανός της ελληνικής λογοτεχνίας, Η σάρκα σου ως έμφυτος επίδεσμος, Μάτση Χατζηλαζάρου: Από την ποίηση στη μύηση, Η ιερότητα του Διονύσου: Από τις Βάκχες του Ευριπίδη στον Κιθαιρώνα του Νέγκρι, Το Αρχαίο Ελληνικό Αλφάβητο – Διόνυσος Δενδρίτης). Ασχολείται με την μελέτη της ελληνικής φιλοσοφίας.
Μυθιστορήματα
Πάθος (2007), Άγκυρα
Ποτέ δεν φτάνει το αρκετό (2016), Άνεμος Εκδοτική
Αλγεινόν ύδωρ (2017), Άνεμος Εκδοτική
Κασσάνδρα. Σκιές & λάμψεις (2023), Επίμετρο

Παιδική και εφηβική λογοτεχνία
Χνάρια στην άμμο (1997), Οδός Πανός
Η αγάπη φοράει φτερά από μετάξι (2003), Άγκυρα
Το καλοκαίρι με τη Μέδουσα (2009), Άγκυρα
Χνάρια στην άμμο (2015), Ρώμη

Δοκίμια-Μελέτες-Ερμηνεία-Κριτική
Γιώργος Χειμωνάς: Ο Ιανός της ελληνικής λογοτεχνίας (2008), Μπαρτζουλιάνος Ι. Ηλίας
“Η σάρκα σου ως έμφυτος επίδεσμος…” (2015), Ρώμη
Μάτση Χατζηλαζάρου (2016), Εκδόσεις Παπαζήση
Η ιερότης του Διονύσου (2019), Εκδόσεις Παπαζήση
Ψυχή και κόσμος στην Άλκηστη του Ευριπίδη (2023), Εκδόσεις Παπαζήση

Μεταφράσεις
Συλλογικό έργο, Βασικά κείμενα φιλοσοφίας (2013), Εκδόσεις Παπαζήση

Κασσάνδρα. Σκιές & λάμψεις – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

ΚασσάνδραΦιλοσοφικό μυθιστόρημα


Η μουσική που ακούς είναι ο ρυθμός που εσύ η ίδια έχεις διαλέξει να ακούς. Την ακούς μέσα στο κεφάλι σου, δεν έρχεται από τον εγκέφαλό σου γιατί και αυτός είναι ένα κομμάτι σάρκας. Η αρμονία της όμως δεν έχει να κάνει με τίποτα το υλικό. Είναι φτιαγμένη από τον νου, τον υπέρτατο νου, απ’ όπου όλοι μας ερχόμαστε και που βρίσκεται στο μάτι της καρδιάς. Οι περισσότεροι δεν το ξέρουν όμως εσύ και εγώ το γνωρίζουμε καλά. Έχουμε ταξιδέψει μέσα σ’ αυτή την μουσική, και εσύ ταξιδεύεις κάθε φορά που από το στόμα σου βγαίνουν λόγια χωρίς να ξέρεις πως. Μαντείες τα λένε οι περισσότεροι, μα δεν είναι μαντεία όπως την ορίζουν οι άνθρωποι. Είναι απλά η ουσία σου. Μιλάς με την ουσία, μιλάς με το νου. Και μάθε και τούτο: ο νους δεν είναι τίποτα άλλο παρά μόνο το ψιθύρισμα της πηγής που σου έρχεται στο στόμα καθώς χτυπάει στην σπείρα των αυτιών σου. Την ακούς και την λες, τίποτα άλλο. Δεν σε πιστεύουν γιατί δεν έχουν μάθει να ακούν, να αφουγκράζονται. Βλέπουν με τα μάτια και ψαύουν με τα δάκτυλα για να δουν αυτό που νομίζουν πως πρέπει να δουν.

Μυθιστόρημα, Επίμετρο, 2023, 150 σελ.

Η ιερότης του Διονύσου – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Από τις Βάκχες του Ευριπίδη στον Κιθαιρώνα του Negri


Ο Πενθέας λειτουργεί ως σπερματική αναπαράσταση για την δημιουργία μιας νέας τάξης και μάλιστα με την δική του αποδοχή (αποδέχεται την πρόταση του Θεού για διττή φύση, καθώς ντύνεται γυναικεία και υιοθετεί γυναικεία καμώματα). Ο σπαραγμός του, που προοικονομεί και το όνομα του, συναλλάσσει την δυαδικότητα με την μονάδα της συμπαντικής ισορροπίας. Η αναγκαστική κατακρεούργησή του από την ίδια την μήτρα που προήλθε, επιτάσσεται από την ίδια την Ανάγκη, γιατί μόνο αυτή έχει την εξουσία να αναδιαμορφώσει το δημιούργημά της. Συμβαίνει δηλαδή συμπαντικά ό,τι ακριβώς συμβαίνει και στην διαδικασία της δημιουργίας του ανθρώπου: μίτωση που έχει στόχο και σκοπό τη διαιώνιση της φύσης, την ψυχική διεργασία της δημιουργίας, την ολιστική ενδυνάμωση του νοήματος της ύπαρξης.

Το ιερό δράμα, λοιπόν, εστιάζεται στην διασκόρπιση, στον διαχωρισμό, στην επανένωση από την αρχή άλλων στοιχείων μεταξύ τους, στην διαφοροποιημένη θέση των πεσσών, καθώς αυτοί μετακινούνται με μια ορισμένη όμως τάξη, υπακούοντας στους κανόνες της Ανάγκης. Οι συνδυασμοί ποικίλλουν και δημιουργούν διάφορες ενσαρκώσεις αλλά ο πυρήνας τους παραμένει ο ίδιος. Και αν θεωρήσουμε τον πυρήνα σαν το πνεύμα, τότε η ψυχή που εμφορείται από αυτό αλλά επηρεάζεται και από το σώμα, καλείται μέσω της θεϊκής μανίας στην ανάμνηση της αυτογνωσία της.

Ερμηνεία και κριτική, Εκδόσεις Παπαζήση, 2019, 178 σελ.

Αλγεινόν ύδωρ – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Το νερό που πονά


Το νερό πονά. Η ροή του συντονίζεται με την κοσμική ψυχή. Αγκαλιάζει ή διώχνει το σώμα που βυθίζεται μέσα του. Το νερό νιώθει, αισθάνεται. Κλαίει και γελάει, οργίζεται ή χαίρεται, αγκαλιάζει ή πνίγει. Ο Χριστόφορος Οικονόμου το ξέρει αυτό καλά, από γεννησιμιού του. Γι’ αυτό και τον φοβίζει. Τον τρομοκρατεί ο ήχος του, η δύναμή του. Είναι η αναμέτρηση των δύο, που θα σηματοδοτήσει την πτώση του ενός και τη νίκη του άλλου. Αυτό νομίζει ο ήρωας. Θα περάσει πολλά για να καταλάβει πως το νερό δεν τον πονά, αλλά τον μαθαίνει. Μέσα από κείνο καταλαβαίνει τον έρωτα, τη μοναξιά, την απώλεια, τη θλίψη. Κυλάει μέσα του όπως η λέμφος, αναπόφευκτα. Ο μεγάλος κύκλος που κρύβει μέσα του τη Λευκοθέα, τη Μεγάλη Θεά, τη Μάνα, τη Μαριγώ, την Αθηνά, την Άννα, είναι υδάτινος, ρευστός και ανεξέλεγκτος. Σαν τη ζωή και σαν τον θάνατο.

Γράμματα, σκέψεις, οράματα, λέξεις, αισθήματα, όλα αυτά κυλούν μέσα στο νερό, άλλοτε ήρεμα και άλλοτε ταραγμένα. Είναι η ιστορία του Χριστόφορου Οικονόμου, είναι η ιστορία της ανθρώπινης ύπαρξης μπροστά στην αγωνία του θανάτου και της απώλειας του έρωτα.

Μυθιστόρημα, Άνεμος Εκδοτική, 2017, 250 σελ.

Χνάρια στην άμμο – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Τα όνειρα λένε, είναι μια προειδοποίηση αυτών που πρόκειται να συμβούν. Το υποσυνείδητο κτυπάει το καμπανάκι και όλα αυτά ξετυλίγονται στον ύπνο, σαν σε κινηματογραφική ταινία. Αυτό το τετελεσμένο με τρομάζει. Το γνωστό τέλος στην ζωή χαλάει τη γοητεία του απροσδόκητου. Παρόλα αυτά το δικό μου όνειρο όταν έρχεται στον ύπνο μου είναι καλοδεχούμενο. Ούτε για μια στιγμή δεν σκέφτομαι να δυσανασχετήσω για την αρχή του που είναι γεμάτη αγωνία και φόβο. Μέσα μου ξέρω το τέλος και ανυπομονώ να περάσουν γρήγορα οι δυσκολίες για να βυθιστώ στην ατελείωτη λάμψη του.
Το ίδιο όνειρο βλέπω από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, παιδάκι ακόμη, διωγμένη από την πατρίδα μου. Τώρα στα γεράματα οι εικόνες του είναι για μένα πληγές νοσταλγίας μα μαζί και απορίας, που τα χρόνια πέρασαν τόσο γρήγορα, δίχως να τα καταλάβω, ίδια με σταγόνες νερού, που φεύγουν μέσα από τα δάκτυλά μας, χωρίς να προλάβουμε όχι μόνο να πιούμε μια στάλα, μα ούτε να δροσίσουμε τα ταλαιπωρημένα χέρια μας.

 

Η αγάπη φοράει φτερά από μετάξι – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Όταν η Χάννα, το κουταβάκι της Λυδίας αρρώστησε από τον καημό του που το είχαν πάρει μακριά από την οικογένειά του, η Λυδία κατάλαβε πως τα ζώα αλλά και οι άνθρωποι, μπορούν να αρρωστήσουν όταν τους πάρουν μακριά από εκείνους που αγαπούν. Λυπήθηκε όμως περισσότερο όταν ο πατέρας έφυγε από το σπίτι και η μητέρα αρρώστησε όπως και η Χάννα, από τη θλίψη.
Παρόλο που η μητέρα της εξήγησε πως η αγάπη είναι τόσο λεπτή και τόσο εύθραυστη όπως τα μεταξένια φτερά της πεταλούδας και πως αν κάποτε σχιστούν, πράγμα όχι και τόσο σπάνιο, δύσκολα κολλούνται, η Λυδία αναρωτιόταν γιατί να έχουν σχιστεί τα φτερά της πεταλούδας του πατέρα.
Για μια στιγμή σκέφτηκε πώς θα ήταν αν μπορούσε να έφτιαχνε πεταλούδες με ατσάλινα φτερά, αλλά αμέσως κατάλαβε πως δεν θα μπορούσαν να πετάξουν. Το χαμόγελό της έγινε τότε πιο πλατύ και σκέφτηκε ότι της έφθανε να ξέρει πως οι πεταλούδες υπάρχουν όπως και η αγάπη.

 

Πάθος – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Πάθος, κινητήρια δύναμη ζωής ή, καλύτερα, η ίδια η ζωή. Το πάθος πλέκει τις ιστορίες, υφαίνει τις καταστάσεις, κεντά τα συναισθήματα. Διαδρομές φωτεινές και σκοτεινές, έρωτας και εγκατάλειψη, θλίψη και ευτυχία, ήλιος και φεγγάρι. Η ηρωίδα ταξιδεύει. Αναζητεί τον δικό της έρωτα. Τον ονομάζει Οδυσσέα γιατί μόνο μέσα στους κύκλους του ονόματός του μπορεί να χωρέσει η αγάπη. Άλλοτε τον βρίσκει, άλλοτε τον χάνει;
Ονομάζεται Ελένη. Η ωραία Ελένη, η Ελένη του πάθους, η πολυσυζητημένη φυσιογνωμία του πολέμου. Έχει καταλάβει από μικρή, πως η ζωή είναι πόλεμος. Έχει βιώσει την εγκατάλειψη του πατέρα και έχει χάσει τον πρώτο Οδυσσέα. Ακολουθούν και άλλοι. Γυναικείες μορφές έρχονται αντιμέτωπες με αντρικά πρότυπα, απρόοπτα γεγονότα φωτίζουν την περιπαιχτική διάθεση της ζωής, συμπτώσεις που την κάνουν δυστυχισμένη και άλλες που της χαρίζουν τη λύτρωση;
Mαζί με την Ελένη, η Λίζα και ο Μάνος, πιστοί σύντροφοι και συνοδοιπόροι, παλεύουν και κείνοι μέσα στη δική τους αναζήτηση. Παλεύουν με πάθος για να κατακτήσουν αυτό που επιθυμούν. Τελικά, το τι ακριβώς θα πετύχει ο καθένας τους, είναι η έκπληξη που ετοιμάζει η ζωή.
Γιατί η ζωή έχει μεγαλύτερη φαντασία από τη λογοτεχνία;

 

Γιώργος Χειμωνάς: Ο Ιανός της ελληνικής λογοτεχνίας – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Μία τερατώδης ανάπτυξη του αναπόφευκτου βιασμού του αισθήματος
Ο Γιώργος Χειμώνας χαρακτηρίζεται από το διπολισμό πεζογράφου και ποιητή, καθώς εξυφαίνει το λογοτεχνικό του προσδιορισμό στη διαχωριστική εκείνη γραμμή όπου ποίηση και πεζογραφία εφαπτόμενες, διαφοροποιούνται μόνο και μόνο για να οριοθετηθούν από τους ειδήμονες του πνεύματος.
Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά καθώς ο Γιώργος Χειμώνας ενστερνίζεται το φιλοσοφικό λόγο, τον κατ’ εξοχήν ποιητικό λόγο και μ’ αυτόν ντύνει τα μυθιστορήματά του χρησιμοποιώντας την “αφασική τελείωση” ενός αφηρημένου ζωγραφικού πίνακα.
Η εσωτερική του διαδρομή συμπίπτει με την ιστορική πορεία του ανθρωπίνου είδους, με την απομόνωση του ατόμου, με τις υπερβάσεις των ορίων πάντοτε με όπλο την ψυχαναλυτική σκληρότητα όχι μόνο ενός ιατρού, αλλά κυρίως ενός λογοτέχνη. Η εμφανής διαφοροποίηση των προσώπων των μυθιστορημάτων από την κανονική εκφορά μιας αναμενόμενης συμπεριφοράς που εμπίπτει στο πλαίσιο της κανονικότητας, είναι η μέθοδός του καθώς η αγωνία του διαφεύγει μέσω των συμβολικών μορφών, ονομάτων και πράξεων ακολουθώντας πάντοτε την πορεία μιας ενναλακτικής ψυχικής διαδρομής.
Η ανατομία της ψυχής μέσω των σωματικών μελών, αντηχεί τη σκληρότητα του Αρτώ αλλά τελειώνεται μέσα από την αδιάκοπη πάλη του συνειδητού με το ασυνείδητο.
Ο Ιανός της ελληνικής λογοτεχνίας στρέφει τα δυο του πρόσωπα συγχρόνως προς την υπέρβαση αφ’ ενός και στην παραδοχή αφ’ ετέρου.

 

Το καλοκαίρι με τη Μέδουσα – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Η Μέδουσα, η θεά Αθηνά, τα τέρατα της ελληνικής μυθολογίας, δεν συναντιούνται μόνο στην μυθολογία αλλά βρίσκονται καθημερινά μπροστά μας, μας οδηγούν στις επιλογές μας. Αυτό το ανακαλύπτει η Αλεξάνδρα στην τρυφερή ηλικία της εφηβείας… Οδηγός της ο έρωτας που ζωντανεύει στα μάτια του φοιτητή της Αρχαιολογίας και την κάνει να στραφεί βαθύτερα προς τον εαυτό της για να κατανοήσει το μυστήριο της μαγείας της ζωής.
Καλοκαιρινά σκιρτήματα κάτω από το αυστηρό βλέμμα της Μέδουσας, στιγμές κοινές στους εφήβους αλλά όχι κοινότυπες, φτιάχνουν αυτές τις ιδιότυπες διακοπές με οδηγό τον κρυφό αποσυμβολισμό της αρχαίας ελληνικής παράδοσης.
Τι είναι στ’ αλήθεια η Μέδουσα και το φίδι, και πως ανακατεύονται στη ζωή της Αλεξάνδρας, οπλίζοντάς την πότε με χαρά και αισιοδοξία και πότε οδηγώντας την στην μελαγχολία; Ο έλληνας θεός της την βοηθά σ’ αυτό το ταξίδι να κατανοήσει τα μυστικά περάσματα που πρέπει να ακολουθήσει για να συνειδητοποιήσει πως η ζωή είναι μια θαυμάσια περιπέτεια και είναι ευλογία να κάνει το μεγάλο ταξίδι με πυξίδα την γνώση και την αθωότητα.

 

“Η σάρκα σου ως έμφυτος επίδεσμος…” – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Ερμηνευτική απόπειρα εν χρω έξι ποιητών της μεταπολεμικής ποίησης
Οι ποιητές Έκτωρ Κακναβάτος, Νάνος Βαλαωρίτης, Μιχάλης Κατσαρός, Ντίνος Χριστιανόπουλος, Κατερίνα Αγγελάκη – Ρούκ και Μιχάλης Γκανάς δανείζουν στους αναγνώστες τα προσωπικά τους πασπαρτού, που έχουν κρυμμένα σε μυστικές θυρίδες, για να κοινωνήσουν μαζί τους τις επιθυμίες, τους συλλογισμούς, την εναλλακτική ματιά του κόσμου. Και οι επίδεσμοι μπορούν και να λειτουργήσουν σαν κουκούλι για να προφυλάξουν την πεταλούδα της ψυχής, η ύλη να μετουσιωθεί σε άυλη πνοή και το ποίημα να δραπετεύσει προς τον ουρανό….

 

Μάτση Χατζηλαζάρου – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Από την ποίηση στη μύηση
Η μελέτη αυτή διαπιστώνει ότι η ποιητική φωνή της Μάτσης Χατζηλαζάρου δυναμώνει στο πέρασμα του χρόνου, καθώς υποδηλώνει ένα ταξίδι στην αισθαντικότητα, στο φαντασιακό τοπίο του πάθους και στα ψιθυριστά αλλά συγχρόνως και σπαραχτικά λόγια του έρωτα… Πρόκειται για μια πορεία που τα φώτα της δυναμώνουν όταν τα αισθήματα αναζωπυρώνονται, όταν η εγκατάλειψη μεταλλάσσει την οδύνη της σε ύμνο τη στιγμή που η συνειδητοποίηση του μεγαλείου του έρωτα παίρνει την μορφή του πένθους. Λέξεις δυνατές, εικόνες γεμάτες από νοσταλγία για αυτό που πρόκειται να συμβεί, συναισθήματα που σκοτεινιάζουν από την εγκατάλειψη αλλά που την ίδια ώρα εκρήγνυνται σαν τα πυροτεχνήματα μιας προσμονής που οφείλει να εμφανιστεί. Η ποίηση της Μάτσης Χατζηλαζάρου δεν ανήκει σε κανένα ρεύμα, δεν έχει τα χαρακτηριστικά καμιάς φιλολογικής κατάταξης. Υπάρχει, όπως υπάρχει ο έρωτας, συμβαίνει, όπως συμβαίνει και η έκρηξη του πάθους, βιώνεται, όπως βιώνεται και η συγκίνηση του πρωτοεμφανιζόμενου θαύματος. Μια αθώα ποιητική παρουσία, μια ειλικρινής δίχως όρια κατάθεση ψυχής.

 

Ποτέ δεν φτάνει το αρκετό – Λαμπρίνα Α. Μαραγκού

Λένε πως ο έρωτας είναι αυτόχειρας… Λένε πως οι ερωτικές ιστορίες είναι λυπητερές στο τέλος τους και ελάχιστες από αυτές έχουν ένα αισιόδοξο φινάλε. Είναι όμως έτσι; Έρωτας, ενθουσιασμός, απελπισία, ένα μεγάλο παιχνίδι που κινεί τον κόσμο, τον γυρνάει σαν σβούρα και τον αφήνει πάλι στο σημείο που τον άρχισε.
Η ηρωίδα του βιβλίου ζει μέσα από τον έρωτα, μαθαίνει να παλεύει με τα αδιέξοδά του και στο τέλος νικά, γιατί καταλαβαίνει πως όλο το ερωτικό παιχνίδι είναι η ίδια η ζωή, η κάθε ανάσα που το σύμπαν, της επιτρέπει να παίρνει, το κάθε ξημέρωμα και ηλιοβασίλεμα, το κάθε δάκρυ και το γέλιο…
Χορεύει μέσα στην δίνη της επιθυμίας για να την μάθει καλύτερα, να την κρατά στην ψυχή της και να την κοινωνεί με τον άλλον αλλά και με τον εαυτό της για να κατανοήσει στο τέλος, πως ο έρωτας είναι πάντα ευλογία.

 

Πηγές: Biblionet, Εκδόσεις Παπαζήση, Οδός Πανός, Άγκυρα, Ρώμη, Άνεμος Εκδοτική, Επίμετρο