Μανώλης Παπαδολαμπάκης

Ο Μανώλης Παπαδολαμπάκης γεννήθηκε στα Χανιά, το 1944, όπου και έζησε μέχρι που τελείωσε το γυμνάσιο.
Μετά της αποφοίτησή του από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π., πήγε στο Παρίσι για μεταπτυχιακά: αρχικά στην πολεοδομία και τελικά στη «φιλοσοφία του χώρου», με τη μαθητεία του στον Ανρί Λεφέβρ. Αυτή η παρέκκληση από την «καθαρή επιστήμη» αποτέλεσε την πρώτη γέφυρα για το πέρασμα στη λογοτεχνία, μέσω μιας μεικτής δοκιμιακής γλώσσας: της μυθοποιητικής του χώρου, που διδάσκει στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ. ως επ. καθηγητής. Η δεύτερη γέφυρα υπήρξε η μετάφραση ισπανόφωνης, αποκλειστικά, λογοτεχνίας. Και η τρίτη (και ουσιαστικότερη) γέφυρα είναι τα ταξίδια που, όπως γράφει ο ίδιος, «δεν είναι μόνο τα εξωτερικά – στο Μαρόκο ή την Ισπανία όπου έζησα και στη Σαντορίνη όπου ζώ – , αλλά κυρίως τα εσωτερικά, ταξιδεύοντας μέσα μου σε μια μυθολογική Λατινική Αμερική. Ταξιδεύοντας και με τους δυό αυτούς τρόπους, γεννιούνται και τρέφονται τα μυθιστορήματα». «Η Τριλογία του Μύθου» άρχισε με τους Αναχωρητές και Υπνοβάτες (1990), συνεχίστηκε με τη Φυλή της Σάντα Μπάρμπαρα (1997) και ολοκληρώνεται με το Οια- Walkman, τρία μυθιστορήματα που ενώ διαβάζονται και αυτόνομα, συνδέονται μεταξύ τους μέσω των κοινών ηρώων τους και της συνέχειας των ιστοριών τους.

Μυθιστορήματα
Αναχωρητές και υπνοβάτες (1990), Εξάντας
Η φυλή της Σάντα Μπάρμπαρα (1997), Απόπειρα
Οία – Walkman (2000), Ίνδικτος
Post mortem (2014), Γαβριηλίδης
Η συνεδρία των βασανισμένων επιθυμιών (2015), Γαβριηλίδης
Οπισθόπλους (2017), Αστάρτη

Δοκίμια-Μελέτες
Για μια κοινοτική δομή και μια αυτοδιαχείριση του χώρου (1977), Εκδόσεις Καστανιώτη
Χώροι της ελευθερίας (1983), Εκδόσεις Καστανιώτη

Οπισθόπλους – Μανώλης Παπαδολαμπάκης

Στην πόλη με τα κομμένα κεφάλια

Αντί να διαπλεύσει πρόσω τη ζήση του, ο συγγραφέας αναπλέει τα μυθιστορήματά του, παρενθέτοντας επιλεγμένα απομνημονεύματα ενσωματωμένα στη μία και αδιαίρετη μυθοπραγματικότητα της μυθοπλασμένης και της πραγματικής ζωής του, αναζητώντας στη δεύτερη τον λόγο της πρώτης, για να την καταλάβει στο σύνολό της και όχι απλώς να την αναθυμηθεί. Για τον ίδιο λόγο, προβαίνει και σε ένα αναλογισμό για την τέχνη του μυθιστορήματος και τη σχέση του με αυτό: μία τρισκελής οπισθοπλοΐα προς τον χρόνο και τον τόπο της γέννησής του στα Χανιά, με τέλος και αφετηρία της το σπήλιο δύο ανυπότακτων ανταρτών του ΕΛΑΣ στην Κρήτη, που η ιστορία τους σηματοδοτεί το φόντο όπου προβάλλονται οι δικές του · οι οποίες δεν θα είχαν λόγο να δημοσιοποιηθούν αν δεν αφορούσαν και άλλους, και αν δεν εντασσόντουσαν σε παραγράφους της Ιστορίας, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της Ισπανίας και της Λατινικής Αμερικής.

Πριν από τον αναγνώστη, αυτό το ανάδρομο ταξίδι προς τις πηγές μαγεύει τον αφηγητή του με τα παιχνίδια που παίζει η μνήμη, μη μπορώντας πάντα να διακρίνει το πραγματικό από το φανταστικό μετά από τόσα χρόνια, αλλά και εξαιτίας των ρήξεων του γραμμικού χρόνου της εξιστόρησης από τον αφηγηματικό με τις αναχρονίες και τους συνειρμούς που δεν υπάκουσαν πάντα σε χρονολογική σειρά και τάξη.

Μυθιστόρημα, Αστάρτη, 2017, 240 σελ.

Η συνεδρία των βασανισμένων επιθυμιών – Μανώλης Παπαδολαμπάκης

Τι είδους σχέση μπορεί να έχει το κόκκινο αστέρι της επανάστασης με τον ερωτικό κύκλο που σχηματίζεται γύρω του; Μια απάντηση επιχειρεί να δώσει ένα μυθιστόρημα γραμμένο γύρω από μια ταινία της ιστορίας δύο ανυπόταχτων ανταρτών της Κρήτης που κινηματογραφείται από ένα συνεργείο δύο γενεών με διπλάσια πάνω-κάτω ηλικία η μεγαλύτερη από τη μικρότερη. Η καθημερινή συμβίωση τους στη δίμηνη διάρκεια των γυρισμάτων θα βγάλει στην επιφάνεια διαφορές -αλλά και συγκλίσεις- και θα λειτουργήσει σαν καταλύτης της εκδήλωσης βασανισμένων επιθυμιών.

Μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης, 2015, 165 σελ.

Post mortem – Μανώλης Παπαδολαμπάκης

Πηγαίνω να εκτελέσω τον Πινοτσέτ

Οι πραγματικές και οι μεταφυσικές ιστορίες του μυθιστορήματος, εκτός από τον δικό τους λόγο ύπαρξης και αξία, γίνονται το μέσον της αφήγησης μιας άλλης, που τις διαπερνά και τις συνθέτει σε μία: την αυτομυθιστορία ενός ανθρώπου που πηγαίνει να διαλεχθεί με τον Θάνατο στους τόπους του θανάτου ενός λαού. Μια διπλή πορεία που εξωτερικά διασχίζει τους τόπους της εσχατιάς της Γης στη Χιλή και εσωτερικά το χάος του διαλόγου με την εσχατιά της ζωής, όπου συζητούν ο πεζός με τον ποιητικό λόγο, η ορθολογική με τη μαγική σκέψη, η φυσική με τη μεταφυσική, η επιστημονική με τη φιλοσοφική άποψη και ο μύθος με την πραγματικότητα. Από το ελληνικό αρχιπέλαγος μέχρι την Παταγονία και τη Γη του Πυρός, η αφήγηση ανελίσσεται στη μορφή αρχαίου δράματος που διατηρεί αδιάπτωτη την ανάγνωση μέχρι την κορύφωση της κάθαρσης του τέλους στο Τέλος του Κόσμου.

Μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης, 2014, 375 σελ.

Οία-Walkman – Μανώλης Παπαδολαμπάκης

Η τριλογία του μύθου ΙΙΙ

Μια συναρπαστική περιπέτεια ιδεών, γεγονότων και προσώπων είναι το Οία-Walkman, διαπερνώντας τόπου και χρόνους απομακρυσμένους, ενίοτε, μεταξύ τους, αλλά και ταυτόχρονα ενοποιημένους και αλληλοδιαλεγόμενους, μέσω κοινών ηρώων, καθώς και των παρεμβαλλόμενων δοκιμιακών διερευνήσεων του συγγραφέα για τη φύση της συγγραφής αυτής καθεαυτής, στην περίπτωση που η Ιστορία αποδίδεται και με τον τρόπο της μιυθιστορίας: μια μυθ-Ιστορία. Ένα “μη επίσημο” πρόσωπο της Ιστορίας, συντεθειμένο από προσωπικές ιστορίες, που τις συνδέει ένας κοινός Μύθος, ο οποίος ταξιδεύει από τη σπηλιά του “Ινδιάνου” του ηφαιστείου της Σαντορίνης στη ζούγκλα των Ίντιος Σαπατίστας στο Μεξικό, έχοντας διασχίσει συναφείς ιστορίες στην Αθήνα, τη Μαδρίτη, την Αβάνα και αλλού. Οι επί μέρους ήρωες αυτού του μυθιστορήματος συναρθρώνουν ένα συλλογικό πρόσωπο τριων διαδοχικών γενεών, που το παρακολουθούμε από τα τέλη της δεκαετίας του 60 μέχρι τα πρόθυρα της νέας χιλιετίας, με τον Μύθο πιο πραγματικό παρά ποτέ, αφού “ο ζων Μύθος εκτελεί με τη σειρά του τα ιστορικά γεγονότα που τον θέλησαν νεκρό”, όπως γράφει ο συνήγορος του συγγραφέας.