Μανόλης Ξεξάκης

Ελληνες λογοτέχνες
Ο Μανόλης Ξεξάκης γεννήθηκε στο Ρέθυμνο Κρήτης.
Το 1966 εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου και ζει. Σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και εργάστηκε διαδοχικά ως καθηγητής φροντιστηρίου, ως διευθυντής ραδιοφωνίας της ΕΡΤ-2 Θεσσαλονίκης (1983-19869 και ως συνεργάτης διαφημιστικής εταιρίας. Από το 1982 έως το 1987 παρουσίαζε την εκπομπή “Ο κόσμος του βιβλίου” στη ραδιοφωνία της ΕΡΤ-2. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1971 και υπήρξε στενός συνεργάτης του περιοδικού “Το τραμ”. Κυκλοφόρησε τα εξής βιβλία : “Ο θάνατος του ιππικού” (αφηγήματα, 1977), “Ασκήσεις μαθηματικών” (ποιήματα, 1980), “Πλόες ερωτικοί” (ποιήματα, 1980), “Κάτοπτρα μελαγχολικού λόγου” (ποιήματα, 1987), “Πού κούκος, πού άνεμος” (μυθιστόρημα,1987), “Σονάτα κομπολογιών” (διηγήματα και μικρά πεζά, 2000). Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά και στα αγγλικά.
Μυθιστορήματα
Πού κούκος; Πού άνεμος; (1987)
Πού κούκος; Πού άνεμος; (1999), Νεφέλη
Το θέατρο της οικουμένης: Τα θεμέλια της ζωής (2018), Ιανός
Το θέατρο της οικουμένης: Βαλς των σκιών (2019), Ιανός
Το θέατρο της οικουμένης: Ουρανοδύτης (2022), Ιανός

Αφηγήσεις-Διηγήματα
Ο Θάνατος του Ιππικού (1977)
Ο θάνατος του ιππικού (1980), Μπαρμπουνάκης Χ.
Σονάτα κομπολογιών (2000), Νεφέλη
Ο θάνατος του ιππικού (2001), Σύγχρονοι Ορίζοντες (Ε)

Ποίηση
Πλόες ερωτικοί (1974), Μπαρμπουνάκης Χ.
Ασκήσεις μαθηματικών (1980), Μπαρμπουνάκης Χ.
Κάτοπτρα μελαγχολικού λόγου (1987)
Ποιήματα 1972–2006 (2008), Σύγχρονοι Ορίζοντες

Συλλογικά έργα
Συνάντηση (1997), Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης Κοζάνης
Μια πόλη, ένας συγγραφέας (2001), Μίνωας
Εν Θεσσαλονίκη: 13 σύγχρονοι πεζογράφοι (2001), Ιανός
Ενδοσκεληδόν (2008), Ζήτρος
Το συναμφότερον (2015), Αρμός

Το θέατρο της οικουμένης: Ουρανοδύτης – Μανόλης Ξεξάκης

Το θέατροΤόμος Γ’


Με τον τρίτο αυτόν τόμο, που έχει τίτλο Ουρανοδύτης, ολοκληρώνεται Το Θέατρο της Οικουμένης, ένα μυθιστόρημα που ανιχνεύει αντιφάσεις στον έρωτα, στην κατασκοπεία και στην ιδέα «ψυχή».
Στον έρωτα, που υπονομεύεται από την προδοσία για την οποία ευθύνονται τα ένστικτα.
Στην κατασκοπεία, που είναι αναγκαία για τη συνέχεια των κοινωνιών μας αλλά και παραβαίνει τους νόμους τους.
Στην ιδέα «ψυχή», που δημιουργεί προσδοκίες για αιώνιο μέλλον αλλά κι είναι κατασκευή του εγκεφάλου μας.
Εκτός από τη συναρπαστική πλοκή, που θα ανταμείψει τον υπομονετικό αναγνώστη, αναλύεται στο βιβλίο η ελληνική ταυτότητα όπως την αποτύπωσε ο Ρήγας Φεραίος στη Χάρτα του, εμπλέκονται στην αφήγηση στίχοι του Οδυσσέα Ελύτη κι αποσπάσματα του Ηράκλειτου κι εισάγεται ως κλειδί της ειρωνείας Αμερικανός καθηγητής της Ψυχιατρικής, φαντασιακό μείγμα από τον Νόαμ Τσόμσκι, τον Φίλιπ Ροθ και τον Ίρβιν Γιάλομ. Αναφέρεται, επίσης, το έγγραφο του 1822 που κατατάσσει την Ελλάδα στα ευγενικά έθνη. Με αυτό καταργήσαμε ‒πρώτοι από όλους τους Ευρωπαίους εταίρους μας‒ τη δουλεία.

Οι δύο πρώτοι τόμοι είναι: Το θέατρο της Οικουμένης. Τόμος Α’ – Τα θεμέλια της ζωής & Το θέατρο της Οικουμένης. Τόμος Β’ – Βαλς των σκιών.

Μυθιστόρημα, Ιανός, 2022, 400 σελ.

Το θέατρο της οικουμένης: Βαλς των σκιών – Μανόλης Ξεξάκης

Τόμος Β’


Το “Θέατρο της Οικουμένης” είναι άλμα προς την αιωνιότητα της ομορφιάς, ζωές που ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους, αναμνήσεις που πέρασαν από το εκκολαπτήριο των θαυμάτων του λόγου. Κι είναι τα όρια της λογικής, οι βραχονησίδες του Αιγαίου, άγγελοι απαλλαγμένοι από την τυραννία του φύλου τους, το ψυχομαντείο του Αχέροντα, η Κύπρος και τα ουράνια κλωσόπουλα, οι σκέψεις μας.

Στον Α’ τόμο έστησα το σκηνικό κι έντυσα τους ηθοποιούς με τα ρούχα της δουλειάς. Εδώ, στον δεύτερο, παρουσιάζω το έργο στο οποίο θα παίξουν. Εικονογραφώ την κατασκοπεία, τον έρωτα και τις αθάνατες ψυχές. Η ιστορία των ανθρώπων είναι για γέλια. Μόνο που δεν υπάρχει πιο έξυπνο ον από εμάς για να γελάσει με όσα κάνουμε.

Πολλοί νομίζουν ότι γράφουμε παρατηρώντας την πραγματικότητα, πως είμαστε φωτογράφοι των
γεγονότων. Ακόμη κι όταν όλα μοιάζουν αληθινά, το λογοτεχνικό κείμενο υπερέχει, δεν είναι μόνο τα
συστατικά του.

Μυθιστόρημα, Ιανός, 2019, 392 σελ.

Το θέατρο της οικουμένης: Τα θεμέλια της ζωής – Μανόλης Ξεξάκης

Τόμος Α’


Η έννοια της ψυχής, ο προδομένος έρωτας και η κατασκοπεία αποτελούν τη μαγιά αυτού του μυθιστορήματος. Το σκουλήκι της αφήγησης τρυπά το μήλο της ιστορίας από ένα τραγικό γεγονός: το θάνατο της πρώην αγαπημένης του Βασίλη, του ήρωα, στο πάρκο του Λευκού Πύργου. Ένα προικοσύμφωνο του 1923, η Χάρτα του Ρήγα και ο Συντηρητής το θρέφουν. Ένα ταξίδι στην Κρήτη φέρνει στο προσκήνιο παλιές υποθέσεις και μυστικά. Κι όλα αυτά με φόντο την οικονομική κρίση στην Ελλάδα και τις επιπτώσεις της στις ζωές όλων.
“Σε αυτό το βιβλίο αναφέρονται πρόσωπα που διακρίθηκαν στις επιστήμες και στις τέχνες, διαβόητοι ηγέτες που έσυραν έθνη στη φρίκη, κυρίως, όμως, άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Έμαθα από τις ζωές τους, αλλά όσα γράφω γι’ αυτούς δεν είναι απολύτως αληθινά. Όλοι δέχτηκαν τη σπορά της φαντασίας, έγιναν πλάσματα της λογοτεχνίας.
Μόνο εσείς, αναγνώστες μου, είστε αληθινοί. Κι είστε κρίκοι μιας αλυσίδας που πάει πίσω, στον πρώτο άνθρωπο. Εκείνον που πλάστηκε χωμάτινος, αλλά ζωντάνεψε με φύσημα του Θεού, όπως βεβαιώνει η Βίβλος.
Δεν ξέρω πόση ζωή φύσηξα στα δικά μου πλάσματα της λογοτεχνίας. Αν βρήκατε αρκετή, κρατήστε τη.
Από εσάς τη δανείστηκα για να γράψω.
Το 1570, ο Αβραάμ Ορτέλιους έφτιαξε 8 χάρτες για τη γήινη επιφάνεια και τους ονόμασε Theatrum Orbis Terrarum, δηλαδή Θέατρο της Οικουμένης. Έμεινα κατάπληκτος, όταν το διάβασα. Γιατί να ονομάσει τον κόσμο «θέατρο»; Σύντομα κατάλαβα ότι είχε δίκιο. Έχουμε υψώσει στον ουρανό τις επιστήμες και τις τέχνες, έχουμε καλυτερέψει τη ζωή, χωρίς να απομακρυνθούμε από τη μεταφυσική, τη μαντεία και τους χορούς των σπαθιών σε πίστες από κόκαλα ανθρώπων.
Θέατρο παίζουμε, με στόχο την αθανασία, όταν δεχόμαστε ότι η ψυχή μας επιβιώνει μετά το θάνατο και συνεχίζει σε μεζονέτα ή στο μηχανοστάσιο των παθών. Θέατρο παίζουμε, με στόχο το κέρδος, όταν κάνουμε πολιτική αξιοποιώντας την κατασκοπεία. Και θέατρο παίζουμε, με σκοπό τη διαιώνιση της ζωής, όταν ερωτευόμαστε.
Αυτά ήθελα να επισημάνω κι εγώ γράφοντας το βιβλίο. Είχα βρει τον τίτλο”.

Μυθιστόρημα, Ιανός, 2018, 368 σελ.

Ποιήματα – Μανόλης Ξεξάκης

1972-2006


Κορδόνια, Όνειρα, Λημνίσκοι, Χρόνος: Βιβλία μαθηματικών: Πλόες ερωτικοί

Ποίηση, Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2008, 217 σελ.

Ο θάνατος του ιππικού – Μανόλης Ξεξάκης




Eικονογράφηση: Α. Φασιανού

Αφηγήσεις, Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2001, 82 σελ.

Σονάτα κομπολογιών – Μανόλης Ξεξάκης

Διηγήματα και μικρά πεζά


Ηλεκτρικό Αναμνησιολόγιο, θα έλεγα ότι είναι αυτό το βιβλίο, αν είχα που να κρύψω αυτές τις κακόηχες λέξεις. Ηλεκτρικό, γιατί μοιάζει να αναδύονται ξαφνικά, με τον ολομέτωπο τρόπο του ηλεκτρικού ρεύματος, πολλές λεπτομέρειες από τη ζωή των ηρώων, και Αναμνησιολόγιο γιατί τίποτα δεν γίνεται σύγχρονα. Πάντα κάποιος αφηγητής ανασύρει υλικά του παρελθόντος και τα εκθέτει. Δεν περνούν συγκλονιστικά γεγονότα από αυτές τις σελίδες. Ίσως στο πιο ψηλό κλαρί τους κελαϊδεί η καθημερινότητα· τα χρόνια της εφηβείας και λίγο περισσότερο τα επόμενα. Στιγμές με τον έρωτα στο προσκήνιο. Χλωμά σκιρτήματα και καρδιές νεανικές, άγουρα κορίτσια και τρυφερά που έρχονται μαζί με την Άνοιξη. Κάποια άλλα κονταροχτυπήματα με ιδέες – όταν οι ιδέες καθόριζαν τη ζωή μας. Εποχές αλλοτινές πριν από 20 και 30 χρόνια, αλλά και περισσότερα, όταν ο αφηγητής είναι άνθρωπος γεννημένος τη δεύτερη δεκαετία του προηγούμενου αιώνα, άρα ψημένος σε μεγάλα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία της πατρίδας μας. Ναι, αυτά τα κείμενα είναι άνισα και μόνο η χρονική απόσταση που τα χωρίζει τα κάνει να λάμπουν το ίδιο. Κάποιες φορές, τα ξεχωρίζει η μαγεία της γλώσσας, άλλοτε το ύφος, η τοπική διάλεκτος, οι συμπεριφορές, ένα βουνό από μικρά όχι στην τυποποιημένη ζωή μας.

Διηγήματα, Νεφέλη, 2000, 150 σελ.

Πού κούκος; Πού άνεμος; – Μανόλης Ξεξάκης




Ερωτικό μυθιστόρημα χωρισμών και πολέμου

Μυθιστόρημα, Νεφέλη, 1999, 265 σελ.

Ασκήσεις μαθηματικών – Μανόλης Ξεξάκης




«Άσκηση πρώτη»
Άγνωστε χι που λείπεις απ’ αυτό το σύστημα
που λείπεις απ την ψυχή μου
φυγάδευσέ με στους λόφους των αριθμών
τα χρόνια που περνούν με ρυτιδώνουν
η νύχτα φορεί τον αγαπημένο μου χιτώνα του σκοταδιού.

Ποίηση, Μπαρμπουνάκης Χ., 1980, 40 σελ.

Ο θάνατος του ιππικού – Μανόλης Ξεξάκης




Το πένθιμο λουλούδι
Ο Καπετάν σούπερ Πριόβολος
Το ολόκαρδο βούρκωμα

Διηγήματα, Μπαρμπουνάκης Χ., 1980, 88 σελ.

Πλόες ερωτικοί – Μανόλης Ξεξάκης




1. Εγώ, ο Μανόλης Ξεξάκης,
καπετάνιος της αμφιβολίας για τα συμβαίνοντα στον κόσμο,
το “σωτήριο” έτος 1974,
προσπαθώντας να βρω το δρόμο μου,
μέσα από συγκρουόμενα ίχνη, που οδηγούσαν σε αμφίβολα λιμάνια,
διάκρινα στο παρελθόν μου, τοποθετημένο ψηλά,
ένα αβέβαιο κύμα από έρωτα,
που επιθυμώ να κατρακυλίσει στην αφρισμένη πρύμνη,
μακριά απ’ τη γέφυρα του καραβιού.
Λοιπόν, βρισκόμενος σ’ εφτά πατώματα ύψος-ψηλά,
έβλεπα απέναντι το σπιτάκι της λογικής σκοτεινιασμένο.
Κι άρχισε να ρίχνει απ’ τη νύχτα στις τρεις.
Έρριχνε χιόνι πεταλούδα και σκεπάστηκαν τα δέντρα.
Σηκώθηκε και περπάτησε σε διαδρόμους νοσταλγίας
κι επέστρεψε και χάνονταν συνεχώς,
ως το λαιμό χιονισμένο πρωΐ, η εικόνα σου στο μυαλό μου…

Ποίηση, Μπαρμπουνάκης Χ., 1974, 44 σελ.

Πηγές: Biblionet, Μπαρμπουνάκης Χ., Νεφέλη, Σύγχρονοι Ορίζοντες, Ιανός