Νίκος Γ. Μοσχονάς

Στα νερά της Μεσογείου – Νίκος Γ. Μοσχονάς

Άνεμοι, κύματα, πειρατές


Δεκαεφτά θαλασσινά αφηγήματα με ιστορικό, πραγματικό πλαίσιο και αφετηρία στοιχεία αντλημένα από αρχειακές μαρτυρίες, από επίσημα έγγραφα του Ιστορικού Αρχείου Κεφαλονιάς.
Περιπέτειες νησιωτών και εμπόρων στα νερά της Μεσογείου, αντίξοες συνθήκες ταξιδιού, πάλη με ανέμους και κύματα, ναυάγια και επιθέσεις πειρατών, ληστείες εμπορευμάτων σε θάλασσα και στεριά.
Νησιώτες Κεφαλονίτες και άλλοι ξανοίγονται σε κοντινές ή μακρινές θάλασσες μεταφέροντας εμπορεύματα, ελπίδες κι όνειρα, αλλά συχνά ο γυρισμός στο νησί είναι αποτέλεσμα σοβαρής απώλειας και καταστροφής. Το ίδιο αίσθημα βιώνουν κι όσοι ξένοι ναυτικοί αναγκάζονται να προσεγγίσουν στην Κεφαλονιά δηλώνοντας την ζημιά που είχαν υποστεί από τη μανιασμένη θάλασσα.
Από το κεντρικό Ιόνιο και τον Κορινθιακό, στα μεγάλα πλάτη της Μεσογείου αναδύονται και κορυφώνονται οι αγωνίες, αλλά και βρίσκονται αγκυροβόλια όπου ακουμπάνε οι ελπίδες των ταλαιπωρημένων ναυτικών.

Το βιβλίο περιλαμβάνει γλωσσάρι ναυτικών όρων και ιδωματικών λέξεων, όπως επίσης έναν πίνακα των κυριότερων ανέμων και ανεμολόγιο ή, όπως λένε οι ναυτικοί, το ρόδο των ανέμων.
Οι αφηγήσεις απευθύνονται σε λάτρεις της ιστορίας, της θάλασσας και της περιπέτειας.

Αφηγήματα, Λογό_τυπο, 2020, 236 σελ.

Άδηλα και έωλα – Νίκος Γ. Μοσχονάς

Δεν είναι απίθανο να ισχυριστεί κάποιος πως το όνομα Υψηλάντης προέρχεται από κάποιον πρόγονο μεγάλης οικογένειας, που καταγόταν από τους ορεσίβιους Σκοτσέζους, τους Χαϊλάντερς… οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην Ανατολή και έγραψαν το επώνυμό τους επί το ελληνικότερον. Ποιος θα ψάξει την ετυμολογία του ονόματος και πού θα βρει πληροφορίες για κάποιο χωριό Υψηλή στον Πόντο; Βέβαια, υπάρχει και το χωριό Υψηλάντης στη Βοιωτία και η πόλη Ypsilanti στην πολιτεία Michigan των Η.Π.Α., αλλά αυτές οι ονομασίες προέκυψαν χάρη στα ανδραγαθήματα του Δημήτριου Υψηλάντη, κατά την Ελληνική Επανάσταση.

Στο βιβλίο αυτό συμπεριλαμβάνονται μερικά παράδοξα, που άλλοτε προκαλούν ερωτήματα κι άλλοτε περνούν απαρατήρητα. Πολλές φορές προκύπτουν από την προσπάθεια ερμηνείας κάποιου τυχαίου στοιχείου ή περιστατικού. Αλλά και ο εντοπισμός συμπτώσεων προκαλεί το ενδιαφέρον, καθώς και η προσπάθεια εξωραϊσμού ονομάτων που έχουν προκόψει από καταστάσεις μη αποδεκτές ή από χαρακτηριστικά μη αρεστά. Σε αυτά, ας προστεθούν και κάποια ολισθήματα γραφής. Σε κάθε περίπτωση μπορεί να υπάρξει και μια απλούστερη, φυσικότερη εξήγηση…

Όσα ακολουθούν, αποτελούν μια μικρή συμβολή στην αναζήτηση του ιδιότυπου.

Ονόματα, Εκδόσεις Αρχείο, 2019, 222 σελ.

Βασίλης Βασιλειάδης – Νίκος Γ. Μοσχονάς

Μονογραφία για τη ζωή και το έργο του ζωγράφου και σκηνογράφου Βασίλη Βασιλειάδη (1927-1991).

70 σελ.

Απρόοπτα περιστατικά – Νίκος Γ. Μοσχονάς

… Εντυπώσεις από ταξίδια, από αστικές διαδρομές κι από την επικοινωνία με πρόσωπα που έτυχε να συναντήσω στον δρόμο μου, να τα γνωρίσω και να συνδεθώ μαζί τους, να γίνω φίλος τους, και που δεν τα ξαναείδα ποτέ.
Στιγμές που βιώνουμε και πρόσωπα που ανταμώνουμε κι ανταλλάζουμε μαζί τους κάποιες φράσεις ανάγκης, χωρίς πραγματική γνωριμία, αλλά και άνθρωποι που περνούν δίπλα μας τυχαία…
Περιστατικά τυχαία κι απρόσμενα, που άφησαν το ίχνος τους χαραγμένο στη μνήμη. Απλά, φυσικά ή κάπως ιδιότυπα. Ανθρώπινα πάντα…
(Νίκος Μοσχονάς, από το προοίμιο)

182 σελ.

Στην επικαιρότητα του παρελθόντος – Νίκος Γ. Μοσχονάς

Ο ιστορικός Νίκος Γ. Μοσχονάς, μέσα από την συλλογή των δοκιμίων του για την επικαιρότητα του παρελθόντος, παραδίδει ένα ιδιαίτερο μάθημα Ιστορίας και Μικροϊστορίας που δελεάζει και τον πιο αδιάφορο αναγνώστη.
Εστιάζοντας σε διαχρονικά καθημερινά ζητήματα, επεξεργάζεται στιγμές που συνήθως παρακάμπτονται από την διδασκαλία της Ιστορίας, καθότι προορίζονται κυρίως για τους μελετητές. Κι όμως, αυτά είναι τα θέματα που αφορούν όλον τον κόσμο πολύ περισσότερο από τις χρονολογίες και τα μεγάλα γεγονότα.
Οι κοινές και οικείες στιγμές του δυτικού κόσμου (διατροφή, ένδυση, φυσικό περιβάλλον, δεισιδαιμονίες, ματαιοδοξία, τυχοδιωκτισμός, τυχερά παιχνίδια, μοιχεία κ.λπ.) περιγράφονται με επιστημονική συνέπεια, ευαισθησία και χιούμορ, οι δε βιβλιογραφικές αναφορές προσφέρουν στον αναγνώστη ενδιαφέροντα και γλαφυρά αποσπάσματα.

224 σελ.

Υπέροχη Ελλάδα – Νίκος Γ. Μοσχονάς

Αντιδραστικά δοκίμια
Τί ήταν τελικά αυτό που έστειλε εδώ τους Έλληνες και τί ήταν αυτό που τους μάγεψε; Βρήκαν μια γη σκληρή, στενόχωρη και σχετικά φτωχή, με μικρές απομονωμένες από ορεινούς όγκους πεδιάδες. Παράξενη, τρελή η ακτογραμμή της στεριάς που συνδυάζει την τραχιά της βουνίσια όψη με κάποιες χαρωπές ακρογιαλιές και συνομιλεί αδιάκοπα με τα άπειρα νησιά που κολυμπούν στα πελάγη. Στενός ο τόπος, αλλά γελαστός, λουσμένος στο φως. Τρελάθηκαν κι οι Έλληνες με αυτό το τοπίο που τους ξυπνούσε ιδέες και οράματα. Το αγάπησαν, χτίσανε πόλεις και τις έζωσαν με τείχη, το τίμησαν με ναούς θεών και στις φυσικές-του κοιλότητες έστρωσαν θέατρα και στάδια…
Φυσικά, ήρθε η στιγμή που οι Έλληνες συνήλθαν από το θάμπος που τους προξενούσε ο τόπος. Καιρός ήταν! Σ’ αυτό συνέβαλαν κι όλοι εκείνοι οι λαοί που πέρασαν από εδώ, ζήλεψαν, γκρέμισαν, χάλασαν. Το πέρασμά τους άφηνε κάθε φορά ρημαγμένο τον τόπο και τον λαό ανήμπορο. Κάποιοι από αυτούς, βέβαια, ξέμειναν και ρίζωσαν. Αλλά όταν ήρθε η εποχή που όσοι κατοικούσαν τη χώρα άρχισαν κάπως να προκόβουν, μεγαλοπιάστηκαν. Τί δεν αγαπήθηκε σ’ αυτή τη γη και τί δεν περιφρονήθηκε! Οι Έλληνες παθιάστηκαν με την καλοπέραση. Όχι πως είχαν και πολύ άδικο· ταλαιπωρημένοι από τους πολέμους και τις καταστροφές, την προσφυγιά και την ανώμαλη πολιτική κατάσταση, προσπάθησαν να σταθούν όρθιοι…

138 σελ.

Αναμνήσεις αρχείου – Νίκος Γ. Μοσχονάς

Ο απόπλους για το Ιστορικό Αρχείο της Κεφαλονιάς
Ο ιστορικός Νίκος Γ. Μοσχονάς θυμάται την όμορφη περιπέτεια που του επεφύλασσε το καλοκαίρι του 1970, όταν κλήθηκε να αναλάβει την διάσωση και την ανασύσταση του Ιστορικού Αρχείου Κεφαλονιάς. Ένας θησαυρός θαμμένος στη σκόνη, τα παρασιτοκτόνα και την υγρασία: αυτό περίμενε τον ιστορικό στο όμορφο νησί, για να περάσει το καλοκαίρι του μακριά από τον ήλιο, μέσα σε σκοτεινούς χώρους γεμάτους έγγραφα. Το πολύτιμο υλικό χρειάστηκε μεγάλο κόπο για να διασωθεί, αλλά είδε επιτέλους το φως και έγινε προσβάσιμο από τους ερευνητές.

120 σελ.

Racconti borghesi: Αστικά διηγήματα – Νίκος Γ. Μοσχονάς

Δώδεκα αστικά διηγήματα και ένας μονόλογος
“Συνόδεψε την Έλσα μέχρι το σπίτι-της· έμενε στο κέντρο. Έπειτα πήρε ένα ταξί. Ο δρόμος είχε κίνηση· άνθρωποι που κινούνταν προς τη μία και την άλλη κατεύθυνση, μια συνεχής ροή, καθημερινή, συνηθισμένη. Ο νους-του γύρισε στην ορχήστρα, μια ορχήστρα κι ο κόσμος, με πρώτα βιολιά, μαέστρους και σολίστες που υπάρχουν επειδή υπάρχουν τα ανώνυμα έγχορδα, τα ανώνυμα κρουστά και πνευστά, τα ανώνυμα φαγκότα, που κάνουν τον κόσμο να προχωρεί και τα κουδουνάκια του Θωμά που τον ξυπνούν θυμίζοντάς-του να ζει”.
(από το διήγημα: Το φαγκότο)

Περιλαμβάνονται τα διηγήματα:
– Η επέτειος
– Και άψονται αυτού και ου μολυνθήσεται
– Κερδοσκοπική αειφορία
Αγώνας δρόμου
Τιμητική βραδιά
– Ο αντίκτυπος
– Στο διαμέρισμα του δευτέρου
– Το φαγκότο
– Τα μαύρα γυαλιά
– Η παραίτηση
– Με τον Γενικό Διευθυντή στο βήμα
– Με το μπράτσο
και ο μονόλογος: Το πέταγμα του χαρταετού

153 σελ.