Παναγιώτης Γούτας

Η εγγύτητα των πραγμάτων – Παναγιώτης Γούτας

Διηγήματα, Νησίδες, 2021, 140 σελ.

Μποέμ και Ρικάρντο – Παναγιώτης Γούτας

Τρεις νουβέλες και μία συνάντηση


Στην πόλη-νήσο Ευδαίμονα, ο Μποέμ, συγγραφέας-σκιά, αναστατώνει με την παρουσία του τον Βασίλη Κουτουκά, συντηρητή έργων τέχνης.
Νοτιότερα, το πνεύμα του Ρικάρντο-Μάρκες πλανάται πάνω από το ιερό νησί Ορτυγία, και οι άνθρωποι της ερημικής παραλίας που συχνάζουν εκεί τα τελευταία χρόνια περιμένουν την υλοποίηση ενός πανάρχαιου χρησμού. Ένα ορφανό αγόρι από την Πορτογαλία αποσπά την προσοχή των λουομένων με τα σπάνια χαρίσματά του.
Ο εγγονός ενός μοιράρχου της ελληνικής χωροφυλακής, που έφυγε από τη ζωή τριάντα πέντε χρόνια πριν, εκδράμει οικογενειακώς στους Δελφούς, για να προσφέρει τα αναθήματα της αγάπης του στο ιερό του Απόλλωνα, προκειμένου να αποκατασταθεί η επικοινωνία με τον αγαπημένο παππού του.

Νουβέλες, Κέδρος, 2018, 224 σελ.

Τζαζ, παθήσεις και άλλα τινά – Παναγιώτης Γούτας

Ιστορίες σύντομες, άλλες πιο απλωμένες κι άλλες που αγγίζουν σε έκταση τη μικρή νουβέλα. Ήρωες της διπλανής πόρτας, που κάποια ουλή του παρελθόντος ή κάποιο πάθος του παρόντος τούς κατατρώει, αλλά δεν τους καταβάλλει. Άντρες ευάλωτοι, νοσοφοβικοί, αλαφροΐσκιωτοι και γυναίκες εύθραυστες, που άγγιξαν ή ξεπέρασαν κάποια όρια, υπερβαίνοντας την κόκκινη γραμμή των αντοχών τους. Συγγραφικές εμμονές που ανακυκλώνονται και ανεπίδοτοι έρωτες του παρελθόντος που επιστρέφουν και εκδικούνται. Ένας ολόκληρος κόσμος, αφανής και ασάλευτος, που οι υπόγειες εκρήξεις του ξεσπούν και, σαν λάβα ηφαιστείου, ανασύρονται στην επιφάνεια. Και η μουσική τζαζ, σε πολλά σημεία του βιβλίου, να δίνει τον τόνο, άλλοτε ως υπόκρουση ηχητική κι άλλοτε χτίζοντας και στηρίζοντας τους χαρακτήρες και την εξέλιξη κάθε ιστορίας.
Τριάντα διηγήματα του Παναγιώτη Γούτα, γραμμένα στο διάστημα ενός τετάρτου του αιώνα.

Διηγήματα, Κέδρος, 2015, 272 σελ.

Τα λάφυρα του Αυγούστου – Παναγιώτης Γούτας

Μέσα στην άπνοια και στο βύθισμα του θέρους η μνήμη βασανιστικά επιμένει. Παλιά καλοκαίρια, ιστορίες λησμονημένες, πρόσωπα του παρελθόντος σιγοκαίνε στη στάχτη του νου. Θέλουν να πάρουν σάρκα και οστά, να βγουν στην επιφάνεια. Αλλά και η άπιαστη στιγμή του παρόντος, που κυλά σαν μαγική χρυσόσκονη στην παλάμη και γίνεται χθες, σκαλώνει κάποιες φορές στο βλέμμα μου, ακινητοποιείται ανέλπιστα, μου γνέφει μυστικά να την αγγίξω. Αρκεί, τότε, ένα ασήμαντο γεγονός για ν’ ανάψει η σπίθα και να σκιρτήσει το κείμενο. Είκοσι ένα αφηγήματα, με φόντο τη Χαλκιδική του χτες και του σήμερα, τη Σκιάθο και το Όρος, συνθέτουν αυτή τη συλλογή. Λάφυρα καλοκαιρινά στη μάχη με το χρόνο, που γλιστρά και ξεφεύγει.

Αφηγήματα, Αλεξάνδρεια, 2001, 73 σελ.

Το ίδιο έργο της ζωής μου – Παναγιώτης Γούτας

Οδός Αδριανουπόλεως. Οδός Μαρασλή. Οδός Εμμανουήλ Ροΐδη. Σοκάκια αγαπημένα που ξυπνούν μέσα μου τη χαμένη αθωότητα. Όσο κι αν άλλαξαν, όσο κι αν μεταμορφώθηκαν, ξέρουν καλά να κρύβουν τα παλιά μυστικά τους. Σε γωνίες και πλατείες. Σε χαμηλά σπιτάκια ακατοίκητα. Σε μαγαζιά με αλλαγμένες πινακίδες. Σε διασταυρώσεις και αλσύλλια. Σε πρόσωπα γνωστά που ακόμα θυμούνται.
Γόνατα ματωμένα από χώματα, ποδήλατα και ιδρωμένα φανελάκια. Άνθρωποι απλοί, καθημερινοί. Οικογενειάρχες, νοικοκύρηδες αλλά και περιθωριακοί. Ρακοσυλλέκτες και μισότρελοι. Καμιά αντιπαροχή δεν μπόρεσε να αλλοιώσει τις λεπτομέρειες της μνήμης. Καμιά πολεοδομική αναμόρφωση δεν κατάφερε να τους εξορίσει, να τους διαγράψει. Η γειτονιά ψυχορραγεί, μα ζωντανεύει μέσα από τις θύμησες. Απ’ τις παλιές φωτογραφίες.
Ξεκίνησα, την άνοιξη του ’96, να συνθέσω κομμάτι-κομμάτι αυτό το παζλ του παρελθόντος, με την ίδια συγκίνηση που τακτοποιεί κάποιος παλιά οικογενειακά κειμήλια.

Αφηγήματα, Αλεξάνδρεια, 2002, 171 σελ.

Η ρεβάνς – Παναγιώτης Γούτας

Μια παλιά ασπρόμαυρη φωτογραφία, τραβηγμένη στην κεντρική πλατεία της Κομοτηνής, στις αρχές της δεκαετίας του ογδόντα, μοιάζει να είναι το μόνο που έχει απομείνει να συνδέει δυο παλιούς συμφοιτητές και φίλους. Είκοσι δύο χρόνια μετά, στη Θεσσαλονίκη, ο Ορέστης Ακριβός, οικογενειάρχης πλέον, φτασμένος δικηγόρος, και ο Φάνης Μαλικούδης, εργένης ακόμη, πανεπιστημιακός και ακτιβιστής της Greenpeace, ζουν σαν ξένοι στην ίδια πόλη. Οι ζωές τους θα ξαναδιασταυρωθούν και το ξύπνημα του παρελθόντος θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις. Η εκδίκηση, οι ερωτικές προδοσίες, τα ψέματα και οι φιλοδοξίες θα πέσουν στην τσόχα, σε μια παρτίδα όπου δύσκολα θα ξεχωρίσουν οι νικητές από τους χαμένους, τα θύματα από τους θύτες.

Μυθιστόρημα, Μεταίχμιο, 2004, 264 σελ.

Γυναίκα στις δύο και μισή – Παναγιώτης Γούτας

Εκείνη, μια γυναίκα της εποχής μας, βρίσκεται εγκλωβισμένη σε έναν γάμο που έχει αναστείλει όλα τα όνερα και τις επιθυμίες της.
Εκείνος, ένας μοναχικός και παράξενος άνδρας, μπαίνει ξαφνικά στη ζωή της.
Το βλέμμα του την αφυπνίζει και την ωθεί σε πρωτόγνωρες εμπειρίες. Η θλίψη και η μοναξιά της μεταλλάσσονται ανέλπιστα σε χαρά, σε λαχτάρα για ζωή, σε έρωτα δίχως όρια. Επιτέλους θα ζήσει, θα ονειρευτεί, θα υπηρετήσει τη γυναικεία και την ανθρώπινη φύση της.
“Είναι κάποιες στιγμές στη ζωή του ανθρώπου που δεν μπορεί να τις αποφύγει όσο κι αν προσπαθήσει. Θα μπορούσε να τις χαρακτηρίσει κανείς μοιραίες στιγμές, με το σκεπτικό πως η μοίρα διαλέγει τους ανθρώπους που θα χρησιμοποιήσει. Και οι άνθρωποι αυτοί απλώς υπακούουν, σαν υπνωτισμένοι, ολότελα παραδομένοι και υποταγμένοι στις εντολές της”.

Μυθιστόρημα, Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2006, 192 σελ.

Ενός καφέ μύριοι έπονται – Παναγιώτης Γούτας

Χιλιάδες καφέδες έρχονται στη μνήμη του Χάρη Σεμνού. Της νιότης και της άγουρης εφηβείας του. Της στρατιωτικής του θητείας και της δουλειάς του. Του έρωτα και της αναπόλησης. Της συγγραφικής αγωνίας. Φουσκώνουν τα χρόνια στο μυαλό όπως το καϊμάκι σε μπρίκι τούρκικου καφενέ. Μπερδεύονται οι γεύσεις, οι ποικιλίες, τα αρώματα, σε ένδοξο παρελθοντικό χρόνο αλλά και στο άγονο παρόν, αναδίδοντας ένα δικό τους ξεχωριστό άρωμα, κι αφήνοντας μια ιδιαίτερη επίγευση στο στόμα. Το γλυκό χαρμάνι της ζωής που τον κρατάει ζωντανό και τον διεγείρει. Ακόμα και τώρα που έχει κόψει, πλέον, τους καφέδες.

Αφηγήματα, Νησίδες, 2010, 140 σελ.

Πάντα είναι Αύγουστος – Παναγιώτης Γούτας

“Ένα κόλπο… Ένα κόλπο χρειάζεται, Τζακ, για ν αλλάξει το σκηνικό. Κάτι δυνατό και πρωτόγονο, τρελό και έξυπνο. Κάτι μοναδικό κι απίθανο, που θα μας ανεβάσει ατμόσφαιρες ψηλά”.
Τις πρώτες ημέρες εκείνου του Αυγούστου, μέσα από κόλπα και γνωριμίες με γυναίκες, ο Τζακ και ο Μένσα αποζητούν μια διέξοδο από τα προβλήματα της καθημερινότητας, που τους πιέζουν ασφυκτικά. Τον ίδιο καιρό, κάποιοι παλιοί συμμαθητές, πενηντάρηδες πλέον, οργανώνουν την ετήσια συνάντησή τους για να θυμηθούν τα παλιά. Κάτω από τον ελληνικό ήλιο που ξελογιάζει, οι γυναίκες του Αυγούστου θα αναλάβουν πάλι να διορθώσουν ή και να καταστρέψουν -ποιος ξέρει- ό,τι η συνήθεια και η καθημερινότητα έχουν χτίσει…
Ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα με δύο παράλληλες ιστορίες, που συμβαίνουν τον ίδιο Αύγουστο και με αφετηρία την ίδια πόλη.

Μυθιστόρημα, Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2011, 280 σελ.

Διεισδύσεις στα βιβλία των άλλων – Παναγιώτης Γούτας

Μελέτες και βιβλιοκρισίες (2003-2011)


Στα μέσα του 2002 άρχισα δειλά τις διεισδύσεις μου στα βιβλία άλλων συγγραφέων, ξεκινώντας με το μυθιστόρημα του Περικλή Σφυρίδη “Μεταμόσχευση νεφρού”. Έκτοτε, συνέχισα να δημοσιεύω βιβλιοκρισίες και κριτικές μελέτες σε διάφορα έντυπα κι εφημερίδες της χώρας. Με τον καιρό, κατέληξα σε ένα μίνιμουμ δεδομένων που πρέπει να τηρούνται για να είναι ένα κείμενο βιβλιοκρισίας ανεκτό και αναγνώσιμο. Αναφορά σε στοιχεία που έχουν να κάνουν με το βιβλίο αυτό καθεαυτό, επαρκή πληροφόρηση-ενημέρωση πάνω στο περιεχόμενό του, αναφορά και στα υπόλοιπα έως τώρα έργα του συγγραφέα και συσχετισμός με το προς παρουσίαση έργο, και μια θέση στο τέλος, μια προσωπική εκτίμηση, έντιμη και ειλικρινή, ούτε ισοπεδωτική ούτε υμνητική, απ’ αυτό που έμεινε σαν απόσταγμα στην ψυχή και στη σκέψη του σχολιαστή-αναγνώστη.
Το πρώτο μέρος αυτού του βιβλίου αφορά πέντε κριτικές μελέτες που γράφτηκαν στο διάστημα 2006-2011. Στο δεύτερο μέρος υπάρχουν 42 βιβλιοκρισίες που αφορούν το χρονικό διάστημα 2003-2011. Όλες τους, είτε δημοσιεύτηκαν σε έγκυρα λογοτεχνικά περιοδικά και ένθετα εφημερίδων της χώρας είτε αναγνώσθηκαν σε βιβλιοπαρουσιάσεις ή ημερίδες λόγου.

Bιβλιοκρισίες, Νησίδες, 2011, 204 σελ.

Ντόρτια – Παναγιώτης Γούτας

Τα «Ντόρτια» είναι η πρώτη ποιητική συλλογή του Παναγιώτη Γούτα.

Εμείς, εδώ κάτω, ακόμα πολεμούμε αδίκως.
Ψηνόμαστε στο ακατανόητο καμίνι του εφήμερου
και σας μνημονεύουμε.
Σας φέρνουμε δίπλα μας,
τις λίγες στιγμές που αναπαυόμαστε,
γαληνεύουμε,
και πάλι συνεχίζουμε τον μάταιο αγώνα μας.

Επιμέλεια σειράς: Κώστας Ριτσώνης

Ποίηση, Ποιήματα των Φίλων, 2012, 85 σελ.

Μικρό παιδί σαν ήμουνα… – Παναγιώτης Γούτας

«Μια μικρούλα με ολόμαυρα κοτσίδια, με πλησιάζει στην αυλή. Έχει λυμένα κορδόνια. Αλλάζει τα μπροστινά της δοντάκια και τσεβδίζει. «Κύριε, θα μου τα δέθειθ;»
Ξεχνώ προς στιγμή αυχενικό και ορθοστατικό, κι εκείνη τη ζάλη που ώρες-ώρες με παραλύει, και, σκύβοντας στα λασπωμένα παπουτσάκια της, προσκυνώ την αθωότητα».

Μικρά πεζά, Μπιλιέτο, 2013, 39 σελ.