Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος

Ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος (1901-1982), εκπαιδευτικός και λόγιος, από το Αιτωλικό, όπου γεννήθηκε το 1901.

Σπούδασε φιλολογια, στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και εργάστηκε ως καθηγητής, έχοντας δικό του εκπαιδευτήριο στην Αθήνα.

Παρά την επαγγελματική του ενασχόληση προσηλώθηκε από νέος στην υπηρεσια των γραμμάτων και έγινε ο πολυγραφότερος των συγγραφέων της γενιά του. Ακάματος φιλολογικός εργάτης, ποιητής, πεζογράφος, οξυδερκέστατος κριτικός της τέχνης και των γραμμάτων, δοκιμιογράφος, λυρικός στοχαστής, ακούραστος ταξιδιώτης και μελετητής, διηγηματογράφος, μυθιστοριογράφος – δεν έγραψε μόνο θεατρικά έργα – έδωσε μιά πληθωρική προσφορά σε όλα τα είδη του λόγου, που φέρουν τη σφραγίδα της ποιότητας, το πηγαίο της έμπνευσης, την ειλικρίνεια της πνευματικής ευθύνης, την πυκνότητα του υψηλού στοχασμού και την καλλιέπεια του ύφους. Ανικανοποίητος πάντα και κυνηγώντας την εκφραστική τελειότητα, συγκερασμένη με την απόλυτη υπευθυνότητα του πνευματικού ανθρώπου, τη διαρκή φροντίδα γιά το βαθύτερο θησαύρισμα των μυστικών πηγών της γνώσης, έφθασε το Λόγο του να έχει μιά πλαστικότητα μουσικής υπόκρουσης.

Η ποίησή του αβρή, ευαίσθητη, γεμάτη αποχρώσεις λυρικού οίστρου, δίνει στους στίχους του την κομψότητα της μουσικής φράσης.

O πεζός του λόγος, μεστός, λαγαρός, καλλιεπής, αρμονικός, διολισθαίνει ανάλαφρα ανάμεσα από τις πολυδαίδαλες ψυχικές διακυμάνσεις των ηρώων του, και μας τις παρουσιάζει μπροστά μας σαν σε ανοιχτό βιβλίο.

Και όλα αυτά διαρθρωμένα αρμονικά με όλο το μαγνάδιο και το μυστικό της καλλιτεχνικής δημιουργίας, που ο Παναγιωτόπουλος το ρυθμίζει με μαεστρία, κάτοχος του χώρου του πεζού λόγου, από την αρχαιότητα ίσαμε σήμερα, όσο λίγοι στον καιρό του.

Τα ταξιδιωτικά του βιβλία είναι λυρικοί στοχασμοί πάνω στις ομορφιές των τοπίων, των ιστορικών μνημείων, των πολιτιστικών εκδηλώσεων των λαών που είδε και γνώρισε. Ομως, όντας φιλόλογος, ιστορικός και εκπαιδευτικός αισθάνεται την ανάγκη να είναι, όσο μπορεί πιό χρήσιμος και κατατοπιστικός, γιά τον κάθε αναγνώστη.

Συνεργάτης της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας με 3.000 άρθρα, και των κυριότερων φιλολογικών περιοδικών και προπάντων της «Νέας Εστίας» από την ίδρυσή της το 1927, ίσαμε σήμερα. Συνεργάστηκε με τις εφημερίδες «Πρωία» (1933-1940) και «Ελευθερία» (1956-1967). Καθηγητής της ιστορίας της Νεοελληνικής φιλολογίας στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης, μέλος του Οργανισμού Εθνικού Θεάτρου, καθώς και πολλών άλλων σωματείων και Οργανισμών.

Τιμήθηκε με το έπαθλο Παλαμά γιά το κριτικό έργο του: «Κωστής Παλαμάς», και με το Α’ Κρατικό Βραβείο πεζογραφίας γιά τη συλλογή διηγημάτων του τα «Εφτά κοιμισμένα παιδιά» (1956). Με την πτώση της δικτατορίας το 1974, έγινε γιά ένα διόστημα Υπουργός Πολιτισμού και αργότερα διορίστηκε Πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΡΤ. Το 1976 ανακηρύχτηκε επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, γιά την πνευματική προσφορά του στα ελληνικά γρόμματα.

Πολλά από τα έργα του μεταφράσθηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες.

Έφυγε από τη ζωή τον Απρίλιο του 1982 στην Αθήνα.