Χρήστος Α. Χωμενίδης

Χρήστος Α. Χωμενίδης

Ελληνες λογοτέχνες
O Xρήστος Xωμενίδης γεννήθηκε το 1966 στην Aθήνα.
Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Aθηνών και παρακολούθησε μαθήματα νομικών στην Σοβιετική Ένωση και Επικοινωνίας στην Αγγλία. Αρχικά εργάστηκε σε δικηγορικό γραφείο των Αθηνών. Πρωτοεμφανίστηκε ως συγγραφέας το 1988, με διήγημά του στο περιοδικό “Playboy”. Έκτοτε συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες και περιοδικά, με πιο πρόσφατες τις συνεργασίες με “Τα Νέα” και με το περιοδικό “Capital”.
Tο 1993 εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα, “Tο σοφό παιδί” (Εστία, 21η έκδοση: Μάιος 2001· Εκδόσεις Πατάκη, 2008), που το 1997 μεταφράστηκε στα γαλλικά (“Le Jeune sage”, Seuil) και στη συνέχεια στα ιταλικά και στα εβραϊκά. Ακολούθησε το μυθιστόρημα “Tο ύψος των περιστάσεων” (Εστία, 1995, γαλλικά: “La hauteur des circonstances”, Seuil, 1998), η συλλογή διηγημάτων “Δεν θα σου κάνω το χατίρι” (Εστία, 1997), το μυθιστόρημα “H φωνή” (Εστία, 1998, 10η έκδοση: 1999· Εκδόσεις Πατάκη, 2011, γαλλικά: “La voix volee”, Seuil, 2003), καθώς και τα βιβλία “Δεύτερη ζωή” (διηγήματα, Εστία, 2000), “Υπερσυντέλικος” (μυθιστόρημα, Εστία, 2003), “Το σπίτι και το κελλί” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2005· 8η έκδοση, 2014), “Λόγια φτερά” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2009), “Στη Δευτέρα Παρουσία ας μας βάλουν απουσία” (διηγήματα, Πατάκης, 2010), “Ο κόσμος στα μέτρα του” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2014), “Νίκη” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2014, Κρατικό βραβείο μυθιστορήματος, Bραβείo μυθιστορήματος του περιοδικού “Αναγνώστης” και Βραβείο μυθιστορήματος Public), “Νεαρό άσπρο ελάφι” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2016). Τα βιβλία του έχουν µεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, ισπανικά, τσεχικά, λιθουανικά, τουρκικά και εβραϊκά. Μετέφρασε στα ελληνικά το θεατρικό έργο “The Rope” του Patrick Hamilton (α’ παράσταση: Θέατρο Χώρα, 1998), και έγραψε το σενάριο για την ταινία “Μαύρο γάλα” (σκην. Νίκος Τριανταφυλλίδης, 1999) και για την τηλεοπτική σειρά της ΕΤ1 “Η φωνή” (πάνω στο δικό του μυθιστόρημα, σκην. Γιώργος Οικονόμου, 18 επεισόδια, 2001). Για ένα μικρό διάστημα αναμίχθηκε στην πολιτική, ως μέλος της ΚΕ του κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς (ΔΗΜΑΡ). Μεταξύ 2002-2010 εργάστηκε ως ραδιοφωνικός παραγωγός, με καθημερινή εκπομπή στα ερτζιανά.
Σήμερα κατοικεί πάντα στην Κυψέλη και επιµένει να ελπίζει στο καλύτερο.
Μυθιστορήματα
Το σοφό παιδί (1993), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Το ύψος των περιστάσεων (1995), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Η φωνή (1998), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Υπερσυντέλικος (2003), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Το σπίτι και το κελλί (2005)
Το σοφό παιδί (2008), Εκδόσεις Πατάκη (E)
Λόγια-Φτερα (2009), Εκδόσεις Πατάκη
Το σπίτι και το κελλί (2010), Εκδόσεις Πατάκη (E)
Η φωνή (2011), Εκδόσεις Πατάκη (E)
Ο Κόσμος στα Μέτρα του (2012), Εκδόσεις Πατάκη
Το σπίτι και το κελλί (2014), Εκδόσεις Πατάκη (E)
Νίκη (2014), Εκδόσεις Πατάκη
Νεαρό άσπρο ελάφι (2016), Εκδόσεις Πατάκη
Ο φοίνικας (2018), Εκδόσεις Πατάκη
Ο βασιλιάς της (2020), Εκδόσεις Πατάκη
Ο Τζίμης στην Κυψέλη (2021), Εκδόσεις Πατάκη
Η δίκη Σουάρεφ (2023), Εκδόσεις Πατάκη

Διηγήματα
Δεν θα σου κάνω το χατίρι (1997), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Η δεύτερη ζωή (2000), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Ο αναβοσβήνης (2008), Τόπος
Στη Δευτέρα Παρουσία ας μας βάλουν απουσία (2010), Εκδόσεις Πατάκη

Αφηγήσεις-Άρθρα
Όσο πιο δυνατά με έδερνε, τόσο πιο δυνατά του τραγουδούσα (2017), Εκδόσεις Πατάκη

Θεατρικά έργα
Γίνεται δέντρο το πουλί; (2022), Νεφέλη

Συλλογικά έργα
Έρωτας σε πρώτο πρόσωπο (1997), Κέδρος
Παραμύθια από το μέλλον (2001), Μίνωας
Κώστας Γαβράς (2001), Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Αληθινές ιστορίες (2003), Μεταίχμιο
Μυθιστόρημα μιας πόλης (2004), Ωμέγα
Με ορθάνοιχτα μάτια (2004), Εκδόσεις Καστανιώτη
Γιώργος Πανουσόπουλος (2005), Αιγόκερως
Το ερωτικό των τεσσάρων (2006), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ιστορίες καπνού (2006), Μίνωας
Η Αθήνα τη νύχτα (2006), IntroBooks
Μ. Καραγάτσης: Ιδεολογία και ποιητική (2010), Μουσείο Μπενάκη
Παίγνια (2011), Futura
Ιστορίες ταχυδρομείου (2014), Ελληνικά Ταχυδρομεία
Υπάρχει λύση στο ελληνικό πρόβλημα; (2016), Ποικίλη Στοά
Τα κορόμηλα δεν θέλουν ζέσταμα (2017), Εκδόσεις Καστανιώτη
Passengers (2018), Free Thinking Zone
Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας (2018), Γαβριηλίδης
Ο πρώτος σταθμός (2018), Μεταίχμιο

Μεταφράσεις
La jeune sage (1997) – Γαλλικά
La hauteur des circonstances (1998) – Γαλλικά
La Voix Volee (2001) – Γαλλικά
Ιl Bambino Sagio (2000) – Ιταλικά
Sirket (2008) – Τουρκικά
Petinos Dixos Eleos (2009) – Eβραϊκά

Βραβεία
Νίκη – Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (2015)
Νίκη – Βραβείο Μυθιστορήματος – Περιοδικό “www.oanagnostis.gr” (2015)
Νίκη – Βραβείο Ελληνικού Μυθιστορήματος – Βραβεία Βιβλίου Public (2015)
Prix du Livre Européen 2021

Η δίκη Σουάρεφ – Χ. Α. Χωμενίδης

Η δίκη Σουάρεφ


«… Η δίκη Σουάρεφ έχει µία καρναβαλική µεγαλοπρέπεια. Φωτίζει το καρναβαλικό και το µεγαλειώδες της ανθρώπινης κατάστασης…»

Δηµοσθένης Καραµπαλίκης. Ο εµβληµατικότερος εν ζωή ποινικολόγος, πρωταγωνιστής στις πιο πολύκροτες δίκες του τελευταίου µισού αιώνα.
Σεραφείµ-Μάκης Σακκάς. Ο διευθυντής του γραφείου «Καραµπαλίκης και Συνεργάτες». Ευφυής, εργατικός, λεβέντης. Με ένα, όµως, σωµατικό ελάττωµα που —κι ας το κρύβει όσο µπορεί— τον περιορίζει, του πικραίνει τη ζωή.
Ο κόσµος της µαχόµενης δικηγορίας. Ο κύριος Φωτιάδης, εκκεντρική διάνοια. Ο Χάρης Τσετίνης, λαγωνικό των δικαστηρίων. Η Κωνσταντίνα Γιάννου, πανέµορφη, κόρη χρεοκοπηµένου βιοµήχανου. Ο Σόλων Λούσκος, µε το απωθηµένο ακαδηµαϊκής καριέρας και τις ανοµολόγητες πολιτικές φιλοδοξίες. Ο Ευθύµης Βογιατζής, σκοτεινός τύπος, ύαινα σωστή. Η Παναγιώτα Αϊβάλη, «κυρία του κυρίου» και κληρονόµος του γραφείου.
Ένα απόγευµα εµφανίζεται στο γραφείο ο Εδµόνδος Σουάρεφ. Ζητάει ακρόαση από τον Καραµπαλίκη. Μιλάει µε τον Μάκη Σακκά. Μεγαλέµπορος ο Σουάρεφ µουσικών οργάνων. Αποκαλύπτει ότι το 1983 δολοφόνησε έναν άνθρωπο. Ζητάει να παραδοθεί στη δικαιοσύνη. «Αδύνατον να δικασθείτε» απαντάει ο Μάκης. «Όλα τα εγκλήµατα στην Ελλάδα παραγράφονται µε την παρέλευση είκοσι ετών…»
«Θα δικαστώ. Θα µε δικάσετε εσείς!»
«Ίσως η δίκη να είναι για τον Σουάρεφ καθαρτήριο».
«Καθαρτήριο;»
«Πουργκατόριουµ στα λατινικά. Εκεί όπου οι ψυχές εξαγνίζονται. Ο προθάλαµος του Παράδεισου. Ή —εάν δεν αποδειχθείς άξιος— της Κόλασης…»
Ίσως η Δίκη Σουάρεφ να γίνει καθαρτήριο για όλους.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2023, 424 σελ.

Γίνεται δέντρο το πουλί; – Χ. Α. Χωμενίδης

Γίνεται δέντροYou can’t tie a mustang down – Ch. A. Chomenidis


Εκκινώντας από τον Ίωνα, τη «λιγότερο τραγική» από τις τραγωδίες του Ευριπίδη –περισσότερο θα του ταίριαζε ίσως ο χαρακτηρισμός «ειρωνικό δράμα»–, ο Χ.Α. Χωμενίδης γράφει ένα έργο που διαλαμβάνει –ανάλαφρα, μα καίρια– θεμελιώδη, διαχρονικά ζητήματα: Τις ρίζες κάθε ανθρώπου και τη σχέση του με τους γονείς του, βιωμένη ή φαντασιακή, την εξουσία και την ανάγκη της να προεκτείνεται στο μέλλον, τον γάμο ως φρίκη και ως φωλιά, τον έρωτα που φθίνει και τον πόθο που αναπάντεχα ανθίζει.

Μετάφραση: Patricia Felisa Barbeito
Ευθύνη Σειράς: Δήμητρα Κονδυλάκη
Θεατρική σειρά Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / Νεφέλη
Δίγλωσση έκδοση: Ελληνικά – Αγγλικά

Θεατρικό, Νεφέλη, 2022, 176 σελ.

Ο Τζίμης στην Κυψέλη – Χ. Α. Χωμενίδης

Ο Τζίμης στην Κυψέλη


Ο Χ.Α. Χωμενίδης εμπνέεται ευθέως από το σήμερα. Γράφει ένα –σχεδόν– ρεαλιστικό μυθιστόρημα, το οποίο διαδραματίζεται στην Αθήνα του 2021 και διαλαμβάνει ό,τι μας αγγίζει, μας συγκινεί, μας τρομάζει.
Ο κεντρικός του ήρωας, ο Τζίμης Παπιδάκης, παιδί των 60s και των 70s, γιος μιας θυρωρίνας, υιοθετημένος από έναν παλιό πρωταγωνιστή του Εθνικού Θεάτρου, βρίσκεται –στο κατώφλι των εξήντα του– ένα βήμα πριν από την εκπλήρωση του μεγάλου του ονείρου: να αναδειχθεί στον πρώτο και καλύτερο θεατρικό επιχειρηματία στην Ελλάδα. Το θέατρο που έχει κληρονομήσει στη Φωκίωνος Νέγρη και που –επί σαράντα σχεδόν χρόνια– ανέβαζε παραστάσεις τρίτης κατηγορίας, φτηνές φαρσοκωμωδίες και επιθεωρήσεις της συμφοράς να γίνει ο ομφαλός της θεατρικής Αθήνας.
Έχει αξιοποιήσει ο Τζίμης άριστα την πανδημία. Κατά την καραντίνα έχει ανακαινίσει εκ θεμελίων το θέατρό του. Έχει αγκαζάρει με γενναιόδωρες προκαταβολές την αφρόκρεμα των ηθοποιών, των συγγραφέων, των σκηνοθετών, των μουσικών… Όλους όσοι υπό κανονικές συνθήκες τον σνόμπαραν, τον θεωρούσαν παρακατιανό κληρονόμο ενός ένδοξου ονόματος.
Η παράσταση που προετοιμάζει, «Ο περονόσπορος», έχει όλες τις προδιαγραφές για να θριαμβεύσει. Ο Τζίμης διατελεί σε υπερδιέγερση. Λαχταρά όχι το επιχειρηματικό κέρδος, μα την υπαρξιακή δικαίωση. Ο Τζίμης Παπιδάκης, με το κιμπαριλίκι του, με τα ακριβά κοστούμια και με τις αρχοντικές χειρονομίες του, είναι ένας τύπος της πιάτσας. Συνάμα δε ένας ελαφροΐσκιωτος, όπως όλοι μας. Μέσα του ζει ο παιδικός εαυτός και οι πεθαμένοι του. Με εκείνους συνδιαλέγεται, σε εκείνους δίνει λογαριασμό. Κι ας επιμένει ότι απεχθάνεται τη νοσταλγικότητα.
Μια ανάσα πριν από τον θρίαμβό του, εξαιτίας μιας τυχαίας συνάντησης με έναν απελπισμένο, αδίστακτο άνθρωπο, ο Τζίμης Παπιδάκης θα καταστραφεί. Θα τον συντρίψει η νέα πραγματικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των fake news, των δολοφονιών χαρακτήρων. Εν πλήρει συγχύσει αθώος, ανίκανος να υπερασπισθεί τον εαυτό του, θα δοθεί βορά σε ένα αφιονισμένο πλήθος που ηδονίζεται να κατασπαράζει. Που κοχλάζει μεταξύ οίκτου και οργής.
Ο Τζίμης Παπιδάκης είναι ένας αναλογικός άνθρωπος σε ένα ψηφιακό σύμπαν. Στο πρόσωπό του οι επερχόμενες γενιές παίρνουν αιματηρή εκδίκηση από τις προηγούμενες. Κανείς δικός του δεν μπορεί να προστατεύσει τον Τζίμη. Ούτε η δεκαεννιάχρονη κόρη του, που ανήκει στο μέλλον. Ούτε καν η Κυψέλη, η οποία αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και από πατρίδα του μεταμορφώνεται σε έναν άξενο για εκείνον τόπο.
Ο Τζίμης στην Κυψέλη είναι το ρέκβιεμ όσων ανεπαισθήτως μένουν πίσω, σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται ραγδαία. Η επί του φοβερού βήματος απολογία ενός καλού ανθρώπου που απλώς τον ξεπερνάει η εποχή.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2021, 368 σελ.

Ο βασιλιάς της – Χ. Α. Χωμενίδης




“Δεν ήταν για σένα, Μενέλαε, η Ελένη…” µου ’χε πει κάποτε ο Οδυσσέας. “Για κανέναν δεν ήταν. Τέτοια οµορφιά πόσο να την αντέξεις;”

Ακούγονταν πειστικά τα λόγια του. Ότι µε έπνιγε η καλλονή της ή το πένθος της ή η µπερδεµένη, αξεδίψαστη ψυχή της. Έπειθαν. Μα δεν ίσχυαν. Ακούστε τη δική µου αλήθεια.

Την άφησα να φύγει επειδή την αγαπούσα. Και ήξερα, ένιωθα, λαχταρούσα να ξαναρχίσει τη ζωή της αλλιώς. Τι θα πει αγαπάω; Ανάθεµα αν έχετε προφέρει αυτό το ρήµα πέντε φορές σε όλη σας τη ζωή, τις τέσσερις για τη µάνα σας. Το τρέµετε – σας έχουν µάθει να το τρέµετε. Αγαπάω σηµαίνει γίνοµαι εκείνη που αγαπάω. Η µοίρα της δική µου µοίρα. Αν πέθαινε η Ελένη, θα θαβόταν η καρδιά µου. Όταν την είδα να σαλπάρει µε τον Πάρη, φρέσκος αέρας, δροσερός, φύσηξε εντός µου.

“Σου άρπαξε τη γυναίκα το κωλόπαιδο!” Καγχάζω. Μου ανήκε η Ελένη; Δε µας ανήκει τίποτα- το παρελθόν; το µέλλον; ό,τι µπορούµε να αγκαλιάσουµε ή να κουβαλήσουµε στην πλάτη µας; όχι! τίποτα, τίποτα! Τη στιγµή µόνο έχουµε. Και για να µη µας φύγει, τη λιώνουµε µες στην παλάµη µας. Εγώ δεν την έλιωσα τη στιγµή. Την άφησα να φτερουγίσει. Μακριά µου.

Η ιστορία µας βάφτηκε στο αίµα και στο ψέµα. Συνέβησαν όλα διαφορετικά από ό,τι τα έχετε ακούσει, συνέβησαν πάντως και θα ξανασυµβούν χίλιες χιλιάδες φορές ως τη συντέλεια του κόσµου – και λοιπόν; Βρίσκετε τίποτα ωραίο σε αυτά;

Ωραίο ήταν το δειλινό που το ’σκασε η Ελένη µε τον Μενέλαο. Ωραίο ήταν το χάραµα που ανοίχτηκε στο πέλαγος µε τον Πάρη. Παραδοµένη στη θεϊκή χαρά της. Εγκαταλείποντας τα πάντα πίσω της. Αυτό θα έπρεπε να ψάλλουν οι αοιδοί.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2020, 414 σελ.

Ο φοίνικας – Χ. Α. Χωμενίδης




Εµπνευσµένος από τον έρωτα της Εύας Πάλµερ και του Άγγελου Σικελιανού -µα όχι προσηλωµένος στα αληθινά γεγονότα- ο “Φοίνικας” είναι το πιο φιλόδοξο έργο του Χωµενίδη.
Καλύπτει εβδοµήντα σχεδόν χρόνια, από το 1860 έως το 1927. Κινείται από τα βοσκοτόπια της Πάρνηθας µέχρι τη Νέα Υόρκη των αρχών του 20ού αιώνα κι από το “µαύρο 1897” ίσαµε τους Βαλκανικούς Πολέµους, τη Μικρασιατική Καταστροφή, τη µεσοπολεµική Αθήνα, το Πήλιο, τους Δελφούς… Ένα πλήθος ιστορικών προσώπων -ή µυθιστορηµατικών αντανακλάσεών τους- παρελαύνει στις σελίδες του. Από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον Κωστή Παλαµά, την Κυβέλη έως τον Κώστα Καρυωτάκη, τον λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο, τον Μάρκο Βαµβακάρη…
Κυρίως όµως ο “Φοίνικας” δεν αφήνει ανέγγιχτο κανένα από τα µεγάλα, τα διαχρονικά ζητήµατα. Την καταγωγή και την ταυτότητα του καθενός, τον έρωτα, τη γονεϊκότητα, τις ολισθηρές στροφές του βίου, την πίστη και την προδοσία, την αγωνία για ένα νόηµα που θα υπερβαίνει τον θάνατο.
Ο φοίνικας, το εµβληµατικό πουλί που αιώνια καίγεται από την ίδια τη φωτιά του και αιώνια ξαναγεννιέται από τις στάχτες του, κυριαρχεί -έστω και αθέατος- από την αρχή του µυθιστορήµατος. Και αποθεώνεται στο τέλος του.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2018, 493 σελ.

Όσο πιο δυνατά με έδερνε, τόσο πιο δυνατά του τραγουδούσα – Χ. Α. Χωμενίδης




“… Το ελληνικό καλοκαίρι µού φαινόταν ανέκαθεν ο µοναδικός ακατάλυτος νόµος µας. Η άσπρη µας πέτρα ξέξασπρη που φωτίζει τον κόσµο και καταργεί τους λεκέδες του.
Η διαφανής σαυρούλα που σκαρφαλώνει στο περβάζι. Οι ρόδες των ποδηλάτων που µισοβυθίζονται στην άµµο. Οι αφίσες που προαναγγέλλουν το πανηγύρι του Αγίου Παντελεήµονος και του Σωτήρα. Δηµοτικολαϊκάσυγκροτήµατα πάνω σε πρόχειρα στηµέναικριώµατα στην πλατεία, αρνιά και γουρουνοπούλες που σουβλίζονται απ’ το πρωί, ο παπάς της ενορίας κερνάει το πιο καλό κοψίδι στον εξάδελφό του απ’ την Αστόρια. Το ελληνικό καλοκαίρι είναι τα βογκητά των ζευγαριών που κάνουν έρωτα πίσω από τα µισόκλειστα παντζούρια. Είναι η οθόνη του υπαίθριου σινεµά που θροΐζει σε ένα µελτεµάκι. Είναι τα θηριώδη σουτιέν και βρακιά της γιαγιάς που -κρεµασµένα από τα µανταλάκια- ρίχνουν σκιές προϊστορικών τεράτων στον απέναντι τοίχο. Στο ελληνικό καλοκαίρι, το µόνο που µπορείς να σφάξεις είναι ένα καρπούζι.
Εάν έγραφα µια ελληνική κωµωδία, θα έβαζα κάποιον φανατικό ιδεολόγο -αδιάφορο ποιανής ιδεολογίας- να επιχειρεί να εκφωνήσει λόγο σε παραλία. Ένας αέρας κυκλαδίτικος να καλύπτει τη φωνή του και να του παίρνει τα χαρτιά, ένα κύµα να τον µουσκεύει, ένα µισόγυµνοκορµί να τον ανταγωνίζεται θρασύτατα. Θα τον έβαζα να µουλαρώνει και να τελειώνει τον λόγο του µε τη φράση: “Θα Ξαναγυρίσουµε και θα Τρέµει η Γης!”. Κι έπειτα ένα σµήνος γλάρων -σαν χορωδία αγγέλων ή τραγοπόδαρων σατύρων- να τον ειρωνεύεται γαβγίζοντας.
Διαβάζω ελληνική µυθολογία. Κανείς απ’ τους θεούς ή από τις µοίρες δεν προαναγγέλλει πουθενά τη συντέλεια του κόσµου. Δεν απειλεί πως οι άνθρωποι θα κριθούν κατά τα έργα και τις αµαρτίες τους. Δεν προφητεύει µια Δευτέρα Παρουσία. Ποια Δευτέρα Παρουσία; Αφού όλα και όλοι είναι ήδη, νυν και αεί, εδώ. Και η γη δεν τρέµει παρά από τους οργασµούς µας. Κι απ’ τις ωδίνες των τοκετών µας.
Το ελληνικό καλοκαίρι περιέχει τα πάντα. Δίνει λογαριασµό µονάχα στον εαυτό του”.
Μέσα από κείµενα µικρότερα και µεγαλύτερα, επίκαιρα αλλά όχι επικαιρικά, που σκιαγραφούν όψεις της πραγµατικότητας ή απογειώνονται προς τη µυθοπλασία, µε θρύψαλα, αναµµένα κάρβουνα και βότσαλα, ο Χρήστος Χωµενίδης αποπειράται µία πρώτη αυτοβιογραφία. Όχι δική του. Όλων µας.
Τα κείμενα του βιβλίου δημοσιεύθηκαν σε μια πρώτη μορφή σε εφημερίδες, περιοδικά και διαδικτυακούς τόπους από το 2009 έως το 2017. Ξανακοιτάζοντά τα, διαπίστωσα ότι συγκροτούν μια ενότητα που παλινδρομεί μεταξύ μυθοπλασίας και καταγραφής της πραγματικότητας και αποδίδει ανθρώπους, γεγονότα και τοπία. Δείτε το παρόν βιβλίο ως μια απόπειρα συλλογικής αυτοβιογραφίας.
(από το Σημείωμα του συγγραφέα)

Συλλογική αυτοβιογραφία, Εκδόσεις Πατάκη, 2017, 382 σελ.

Νεαρό άσπρο ελάφι – Χ. Α. Χωμενίδης




“… Το άσπρο όμως ελάφι…
Όποιος το έχει δοκιμάσει θα σε διαβεβαιώσει πως η ευτυχία μπορεί να εδρεύει και στον ουρανίσκο. Όποιος το έχει γευτεί, έχει γευτεί παράδεισο.
Τη στιγμή του βίαιου θανάτου του το νεαρό άσπρο ελάφι εκκρίνει μια ουσία ψυχοτρόπο, αγχολυτική, αφροδισιακή, που δεν έχει ανιχνευτεί πουθενά αλλού στη φύση. Που δεν έχει παρασκευαστεί σε κανένα εργαστήριο. Το νεαρό άσπρο ελάφι σκλαβώνει ισόβια όσους ποτέ το έφαγαν: Στην προοπτική μιας δεύτερης φοράς είναι πρόθυμοι να πατήσουν όρκους, να γκρεμίσουν τον κόσμο τους, να προδώσουν τους ανθρώπους τους.
Γιατί να σταθώ εγώ εξαίρεση;”
Πρώην συγγραφέας, πρώην άνθρωπος του κόσμου, πρώην όμορφος, ο Μηνάς Αβλάμης έχει αποσυρθεί εδώ και εφτά χρόνια στην Κέρκυρα. Έχει διαλέξει μια καθημερινότητα κενή από συγκινήσεις και από κραδασμούς. Είναι αποφασισμένος να μην την αλλάξει ποτέ και για κανένα λόγο.
Το νεαρό άσπρο ελάφι θα τον ξαναβγάλει ξαφνικά στον δρόμο και θα τον οδηγήσει σε μια πόλη αλλόκοτη της Δυτικής Μακεδονίας. Εκεί θα έρθει αντιμέτωπος με ολόκληρο το παρελθόν του. Τα πιο δικά του πρόσωπα, οι πιο έντονες σχέσεις της ζωής του, θα τον κυκλώσουν για να τον δικάσουν ή για να τον συγχωρήσουν.
Μονάχα όμως ο ίδιος ο Μηνάς Αβλάμης μπορεί να εξιλεωθεί για τη φριχτή, κρυφή αμαρτία που τον συνέτριψε ένα απόγευμα ανοιχτά της Τήνου…
Συνδυάζοντας το ψυχεδελικό ύφος των παλιότερων βιβλίων του με την υπαρξιακή αγωνία των πιο πρόσφατων, ο Χ. Α. Χωμενίδης συνθέτει μία Nέκυια, μια προσωπική κατάβαση στον κόσμο των χαμένων μας παθών και απολαύσεων, που λίγο θέλουν για να ζωντανέψουν. Ή για να βρικολακιάσουν. Το “Νεαρό άσπρο ελάφι” είναι ένα μυθιστόρημα για τις παιδικές μας συγκινήσεις, για τους εφηβικούς μας έρωτες και για τις ενήλικες πανωλεθρίες μας. Στο τέλος όμως, το “Νεαρό άσπρο ελάφι” είναι ένας ύμνος στην αθανασία της αγάπης.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2016, 317 σελ.

Νίκη – Χ. Α. Χωμενίδης




Έζησε κάποτε ένα κορίτσι που βρέφος εβδομήντα ημερών το συνέλαβαν και το έστειλαν εξορία στις Κυκλάδες.
Έζησε κάποτε ένα κορίτσι που -στη διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου- η οικογένεια του κόπηκε στα δύο, όμως εκείνο δεν έπαψε στιγμή να αγαπάει κανέναν τους.
Έζησε κάποτε ένα κορίτσι που -όταν γεννήθηκε- ο πατέρας του ήταν “ο ηρωικός αρχηγός των εργατών” και -όταν μεγάλωσε- έγινε “ο προδότης της εργατικής τάξης”. Κι ας μην είχε προδώσει τίποτα από ό,τι πίστευε.
Έζησε κάποτε ένα κορίτσι που πέρασε όλη του την εφηβεία στη βαθιά παρανομία. Κλεισμένο σε ένα σπίτι, με ψεύτικο όνομα, χωρίς να πηγαίνει στο σχολείο, χωρίς να κάνει παρέες. Γιατί ήξερε πως, εάν οι Αρχές ανακάλυπταν ποιοι ήταν οι γονείς του, θα τους εκτελούσαν.
Κι όταν επέστρεψε στην ελευθερία, το κορίτσι εκείνο ερωτεύτηκε παράφορα, κόντρα στη θέληση και στην ανοχή της οικογένειάς του.
Το κορίτσι λεγόταν Νίκη. Και ήταν η μάνα μου. (Αυτό όμως έχει τη λιγότερη σημασία.)
Η ζωή της Νίκης είναι η ζωή όλων των παιδιών που έρχονται στον κόσμο με ένα βαρύ φορτίο στους ώμους, δεν το απαρνιούνται, ούτε όμως το αφήνουν να τα λυγίσει.
Οι άνθρωποι της “Νίκης” είναι η Ιστορία της Ελλάδας στον 20ό αιώνα.

Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2015
Βραβείο Μυθιστορήματος – Περιοδικό “www.oanagnostis.gr” 2015
Βραβείο Ελληνικού Μυθιστορήματος – Βραβεία Βιβλίου Public 2015

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2014, 494 σελ.

Ο κόσμος στα μέτρα του – Χ. Α. Χωμενίδης




Το 1982, ο Μάρκος Σιμώτας -ένας νεαρός μποέμ δικηγόρος, γιος εκτελεσθέντος ήρωα της Εθνικής Αντίστασης- τοποθετείται με απόφαση του Ανδρέα Παπανδρέου Κυβερνήτης στον Άγιο. Πηγαίνει στην αποικία με μοναδική του φιλοδοξία να περάσει τρία ξένοιαστα χρόνια. Ωσπου ερωτεύεται και ταυτίζει τη μοίρα του με τη μοίρα του νησιού. Τριάντα χρόνια αργότερα, ο γιος του ιχνηλατεί την πορεία του, προσπαθώντας να μπει στη θέση του και να διαλευκάνει το μυστήριο ενός χαμένου παιδιού.
“… Η ιστορία μου δεν είναι μια ερωτική ιστορία, ένα ρομάντζο με αποτρόπαια κατάληξη. Οπως δεν είναι και η ιλαροτραγωδία ενός ανθρώπου που την ψωνίζει με την εξουσία και με το πεπρωμένο του. Όχι. Ο νους μου ούτε θόλωσε ούτε και ψήλωσε ποτέ. Παρέμεινα έως τη στερνή μου ώρα στο νησί του Αγίου κύριος του εαυτού μου, πρώτος υπεύθυνος για όσα μου και τους συνέβησαν…”
Ο Άγιος αποτελεί μια παράλληλη Ελλάδα, μια μικρογραφία της μητέρας πατρίδας, που την παραμορφώνει αλλά και τη φωτίζει λοξά. Απ’ τις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν ιστορικά πρόσωπα -σαν τον Μανώλη Χιώτη- σε εντελώς απροσδόκητους ρόλους. Στο βάθος όμως, ο Χ. Α. Χωμενίδης διηγείται τη σπαρακτική περιπέτεια ενός ανθρώπου που πίστεψε ότι μπορεί να φέρει τον κόσμο στα μέτρα του.
“Όσο για κείνη την ιστορία υπάρχουν πολλές εκδοχές. Η καλύτερη όμως είναι πάντα αυτή που κλαις”, λέει ο Τάσος Λειβαδίτης.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2012, 414 σελ.

Στη Δευτέρα Παρουσία ας μας βάλουν απουσία – Χ. Α. Χωμενίδης




Σου φαίνεται κομματάκι νοσηρό; Αηδιάζεις μήπως στην εικόνα ενός καλοδιατηρημένου μπάρμπα που περιφέρει μια φοιτήτρια της Νομικής και την πλασάρει σε διαφόρους; Αδιαφορώ για τη γνώμη σου! Εμείς περνούσαμε εξαιρετικά. Νιώθαμε κάπως σαν παιδιά που έχουν βρει τον τρόπο να μπαινοβγαίνουν στις ζωές των μεγάλων και να τις αναστατώνουν. Ξέραμε ότι όσο είχαμε ο ένας τον άλλον…
Όσο είχαμε ο ένας τον άλλον… Υποψιάζεσαι βέβαια τη μοναδική μου αγωνία. Ότι μια μέρα θα συναντούσε η Ρούλα κάποιον, ο οποίος θα κατόρθωνε να τη γοητεύσει αληθινά και να ανατρέψει τους κανόνες του παιχνιδιού μας. Την είχα βάλει να μου υποσχεθεί πως, αν ποτέ συνέβαινε κάτι τέτοιο, δεν θα καταδεχόταν να μου χρυσώσει το χάπι, πως θα εξαφανιζόταν ακαριαία και δεν θα ξαναέδινε ποτέ σημεία ζωής.
Κι εκείνη ωστόσο -όσο παράξενο κι αν ίσως σου φαίνεται- έτρεμε ακριβώς το ίδιο ενδεχόμενο.

Διηγήματα, Εκδόσεις Πατάκη, 2010, 270 σελ.

Το σπίτι και το κελλί – Χ. Α. Χωμενίδης




Όταν ο νεαρός Παναγιώτης Σαντορίνης συναντάει για πρώτη φορά τον γοητευτικό εξάδελφο της μάνας του, δεν φαντάζεται ότι η σχέση του με τον θείο Πάνο και με την “Εταιρεία” του θα του καθορίσει τη ζωή… Όταν ο οραματιστής επιχειρηματίας Δημήτρης Γκίκας δέχεται τον Παναγιώτη Σαντορίνη στα γραφεία της “Οινοποιητικής Α.Ε.”, δεν υποψιάζεται ότι το παρελθόν του θα ξαναζωντανέψει κι ένας χορός καλικαντζάρων θα στηθεί γύρω του… Όταν η όμορφη Λουκία βαδίζει ανέμελη προς το νηπιαγωγείο της, δεν ξέρει ότι βρίσκεται ήδη στο επίκεντρο της τελευταίας μάχης ενός υπόγειου πολέμου…
Ο Χ. Α. Χωμενίδης συνθέτει το πιο φιλόδοξο μυθιστόρημά του, παρουσιάζει έναν ολόκληρο κόσμο σε αναβρασμό και δίνει τη δική του απάντηση στα ερωτήματα που ταλάνισαν τους Έλληνες κατά τα τελευταία σαράντα χρόνια.

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2010, 558 σελ. / Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2014, 558 σελ.

Λόγια-φτερά – Χ. Α. Χωμενίδης




Λίγο προτού πεθάνει, ο Τήνελλος, περίφημος αοιδός του 8ου π.Χ. αιώνα, διηγείται στον εγγονό του τη ζωή του: τα παιδικά του χρόνια στα παράλια της Ιωνίας, την ένταξή του στην ακολουθία του προαιώνιου αοιδού Αναβάτη, το πέρασμά του από τις Μυκήνες κι από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τους έρωτες, τα ταξίδια και τις μεταμορφώσεις του. Τις ηδονές που γεύτηκε, τα πάθη και τις συμφορές που -άθελά του;- προκάλεσε…
Δραματικός κι ευτράπελος, αχόρταγος κι αλαφροΐσκιωτος, ο Τήνελλος -παππούς του Οµήρου- αποτελεί συνάμα ήρωα-πρόγονο του Δον Κιχώτη αλλά και του Γαργαντούα. Το “Λόγια-φτερά” είναι ένα μυθιστόρημα περιπλάνησης σε έναν κόσμο που αποδεικνύεται πολύ πιο οικείος, χυμώδης και πολύχρωμος από όσο µας έχουν μάθει να τον φανταζόμαστε…
Επιστρέφοντας στον καιρό όπου οι μύθοι ακόμα πλάθονταν, ο Χ. Α. Χωµενίδης μιλάει αλληγορικά για την υπέρτατη δύναμη της αφήγησης. Το σύμπαν παίρνει νόημα και σχήμα μονάχα εφόσον το εξιστορούμε.
Ο τίτλος “Λόγια-φτερά” θα μπορούσε να είναι μετάφραση του ομηρικού “έπεα πτερόεντα”. Είτε παράφραση του βιβλικού “Εν αρχή ην ο Λόγος”…

Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2009, 370 σελ.

Ο αναβοσβήνης – Χρήστος Χωμενίδης




Η ιστορία που θα διηγηθώ διαδραματίζεται στη μακρινή Ποπεία, τη χώρα όπου βρήκαν καταφύγιο οι θεοί του Ολύμπου σαν τους ξερίζωναν οι χριστιανοί από την ίδια τους την πατρίδα.
Στην Ποπεία, λοιπόν, μια φορά κι έναν καιρό, ζούσε ένα νέο και όμορφο ανδρόγυνο. Εκείνος δούλευε στα τρένα μηχανοδηγός, εκείνη ήτανε δασκάλα του χορού. Κατοικούσαν σ’ ένα φτωχό πλην συμπαθητικό σπιτάκι δίπλα στο ποτάμι, αγαπιόντουσαν πολύ κι έκαναν σχέδια για το μέλλον, σχέδια που έμοιαζαν όλα απολύτως πραγματοποιήσημα. Στο τρίτο πάνω χρόνο του γάμου τους απέκτησαν ένα αγόρι που το βάφτισαν Φαέθωνα, γιατί γεννήθηκε ακριβώς τη στιγμή που ανέτελλε ο ήλιος. Λίγους μήνες αργότερα, συνέβη η συμφορά…

Διηγήματα, Τόπος, Εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος”, 2008, 61 σελ.

Υπερσυντέλικος – Χ. Α. Χωμενίδης




“Σέρβιρα στον εαυτό μου ένα τζιν, βγήκα στη βεράντα και άρχισα να βηματίζω πάνω κάτω. Πρώτη φορά στη ζωή μου αισθανόμουν ότι δεν με χωρούσε ο τόπος, ότι πνιγόμουν. Πρώτη φορά με φόβιζε το μέλλον. Πού θα βρισκόμασταν σε πέντε χρόνια; Το καραβάκι του έρωτά μας θα τσακιζόταν αργά ή γρήγορα στα κατσάβραχα της καθημερινότητας. Η λέξη “αποτυχία” μου φάνηκε ξαφνικά τόσο φρικτή – εγώ, που χλεύαζα τη διάκριση ανάμεσα σε “επιτυχημένους” και “αποτυχημένους”, ένιωσα ισόβια καταδικασμένος να είμαι στην απέξω. Στη χώρα των διαψευσμένων ελπίδων, εκεί όπου τα ρολόγια δείχνουν πάντα παρά πέντε. Με έπνιξε το αίσθημα της αδικίας. Δεν ήξερα -ούτε και με ένοιαζε- αν έφταιγε η έλλειψη ταλέντου, το ασυμβίβαστο του χαρακτήρα μας, τα κυκλώματα, τα κατεστημένα ή η στραβή μας τύχη… Απαξίωσα να ψάξω το νόημα της ζωής στη δόξα ή στα φράγκα, γι’ αυτό και το βρήκα στα μάτια της Μαρίας. Όμως το να σκύψω τώρα το κεφάλι και να συμβιβαστώ με το δήθεν πεπρωμένο μου θα μου φαινόταν ασυγχώρητη κακομοιριά. Την επομένη κιόλας, πήρα ιδιαιτέρως τη Μίνα και βάλαμε μπροστά το σχέδιο δολοφονίας του Θανάση Μουσαχίρη…”
Από την Ελλάδα στην Κένυα κι από τον παθιασμένο έρωτα στην έσχατη απελπισία, οι ήρωες θυσιάζουν το παρόν τους στο βωμό του μέλλοντος. Η μοίρα τους ωστόσο έχει γραφτεί στο χρόνο της οριστικής απώλειας: στον Υπερσυντέλικο.

Μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2003, 347 σελ.

Η φωνή – Χ. Α. Χωμενίδης




Ο Παλάσκας, δημοφιλής Έλληνας τραγουδιστής, χάνει τη φωνή του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Τη στιγμή που η πολλά υποσχόμενη καριέρα του μοιάζει να ανακόπτεται συναντά το Δώρο, έναν αλλόκοτο εικοσάχρονο Έλληνα που μόλις έχει επιστρέψει από τη γενέτειρά του, την Τασκένδη, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή στην πατρίδα των προγόνων του. Η “Φωνή” είναι το ευτυχέστερο έργο παρωδιακής πεζογραφίας των τελευταίων χρόνων. Οι τριακόσιες πενήντα σελίδες του διαβάζονται σε ρυθμό μπεστ σέλλερ παρασύροντας στο διάβα τους επιχειρηματίες, γυναίκες πονεμένες, πολιτικούς, διανοούμενους.

Μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1998, 348 σελ. / Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2011, 355 σελ.

Δεύτερη ζωή – Χ. Α. Χωμενίδης




“Ξαπλωμένος ανάσκελα, γουστάρω που η Μαργαρίτα μου ξεκουμπώνει το πουκάμισο. Θά τη φιλούσα με λατρεία, άμα δεν είχε γεμίσει το στόμα μου αίμα. “Μπαμπά, μπαμπάκα!” φωνάζει ο Φρίξος. Δεν τρέχει στον Παρασκευά, έρχεται προς το μέρος μου. Γιο πρώτη και τελευταία φορά αισθάνομαι τι σημαίνει πατρική περηφάνια. Στο ταβάνι, πλάι στον πολυέλαιο, αχνίζει μια μεγάλη κηλίδα. Δέν είναι, λοιπόν, δύσκολο ν’ ανέβω ώς εκεί πάνω. Θα ρίξω μια αφ’ υψηλού ματιά στο πλήθος των ανθρώπων κι ύστερα θα περάσω από μέσα της και θα εκτοξευτώ στον ουρανό για να προϋπαντήσω τον καινούργιο χρόνο”.

Διηγήματα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2000, 251 σελ.

Δεν θα σου κάνω το χατίρι – Χ. Α. Χωμενίδης




… Θα ήθελα να μάθω τη ζωή της με εκατομμύρια λεπτομέρειες και ύστερα να αποπειραθώ να της την ανατρέψω, όμως δεν ξέρω από που να αρχίσω και με ποιόν τρόπο να το επιδιώξω ακριβώς – την πλησιάζω απο πίσω και της σκάω ένα φιλί στο λαιμό. Απομακρύνομαι και την κοιτάω εξεταστικά -έχω την στιγμιαία αυταπάτη ότι μπορεί να φτάσουμε ως τα Χριστούγεννα μαζί- τη φαντάζομαι στο πλευρό μου σε διάφορα κλαμπ στη Αθήνα και στα πάρτυ που θα μας καλέσουν ή που θα πάμε απροσκάλεστοι . Θα τα έχουμε φτιάξει κανονικά και θα μιλάμε κάθε μέρα στο τηλέφωνο -μεσημέρι και βράδυ- και θα μαθαίνω ότι συμβαίνει στη δουλειά της, για το καινούργιο προιόν που της ανέθεσαν να διαφημίσει και για τις ίντριγκες μέσα στην εταιρεία, πληροφορίες που αντικειμενικά δε με ενδιαφέρουν καθόλου, μα ασφαλώς ούτε εκείνη θα την καίνε ιδιαίτερα, αφού την χαρά της ζωής δεν την αντλεί απο την εργασία αλλά από τους άντρες, όσους έχει κι όσους ονειρεύεται. Το σώμα της σιγά σιγά θα μου γίνει απολύτως οικείο, θα κάνουμε έρωτα με την άνεση των δακτυλογράφων που χτυπούν με το τυφλό σύστημα τα πλήκτρα, θα αναπτύξουμε δικούς μας κώδικες επικοινωνίας που δεν θα τους καταλαβαίνει κανείς άλλος – θα λέμε ασυναρτησίες και θα γελάμε στη μέση του δρόμου, επιδεικνύοντας δημόσια την ευτυχία μας…

Διηγήματα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1997, 192 σελ.

Το ύψος των περιστάσεων – Χ. Α. Χωμενίδης




Όταν ο μοσχαναθρεμένος πιανίστας Μαρίνος Φακιδάς πηγαίνει να καταταγεί στο Στράτευμα με τη γυαλιστερή Άλφα Ρομέο της ερωμένης του, ούτε που υποψιάζεται πως μπαίνει στην πιο κρίσιμη περίοδο της ζωής του. Επάνω στο αινιγματικό νησί Αυγό, η μάγισσα των συρματοπλεγμάτων καραδοκεί να τον πιάσει στο στόμα της, ενώ ο διοικητής ετοιμάζεται να φέρει όλους τους νέους Έλληνες αντιμέτωπους με το ιστορικό τους πεπρωμένο. Η συμπεριφορά του Αρχηγού του Πολεμικού Ναυτικού και η στάση των προαιώνιων αντιπάλων μας πυροδοτούν ανατροπές καθώς η δράση διαρκώς επιταχύνεται. Κι όταν όλα θα ‘ρθουν τα πάνω-κάτω, ποιος θα μπορέσει -τάχα- να σταθεί στο Ύψος των Περιστάσεων;

Μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1997, 325 σελ.

Το σοφό παιδί – Χ. Α. Χωμενίδης




Δεκαπέντε χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, το “Σοφό παιδί”, το μυθιστόρημα του Χρήστου Χωμενίδη που ενθουσίασε κοινό και κριτικούς και έγινε σημείο αναφοράς για τη γενιά της Mεταπολίτευσης, ξανακυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Για την καινούρια έκδοση το κείμενο έχει στοιχειοθετηθεί από την αρχή. Περιλαμβάνονται επίσης αποσπάσματα από τις κριτικές, πρόλογος του συγγραφέα, αναπαραγωγή της πρώτης χειρόγραφης σελίδας, ενώ το εξώφυλλο κοσμεί έργο του Δημήτρη Παπαϊωάννου, έργο το οποίο φιλοτέχνησε το 1990 διαβάζοντας το χειρόγραφο του μυθιστορήματος.
“Σήμερα -δεκαπέντε χρόνια και εφτά βιβλία αργότερα- γίνομαι ευτυχής όποτε συναντάω πιτσιρικάδες που μου μιλάνε για το “Σοφό παιδί”, καθώς και “λόγιους” οι οποίοι, ενώ τότε το είχαν απορρίψει μετά βδελυγμίας, τώρα καμαρώνουν ότι το νοσταλγούν. Χαίρομαι που επαναστοιχειοθετήθηκε και κυκλοφορεί σε μιαν αψεγάδιαστη έκδοση και αγωνιώ εάν το κείμενο -από το οποίο δεν πείραξα ούτε ένα κόμμα- θα αποδειχθεί ανθεκτικό” γράφει μεταξύ άλλων στον πρόλογό του ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης, για να καταλήξει: “Όσο νερό κι αν κυλήσει στο αυλάκι, ό,τι κι αν καταφέρω να γράψω μέχρι να πεθάνω, το “Σοφό παιδί” θα παραμείνει η κιβωτός της παιδικής μου ηλικίας”.
“Το ότι αυτό το βιβλίο διαβάζεται απνευστί, το είπα ήδη. Το ότι ο ισόρροπος, ακριβολόγος, λεξιλογικά πλουσιότατος και επιμελημένος στην απλότητά του λόγος, η χρήση μιας ελληνικής λαλιάς που είναι ταυτόχρονα λογία και λαλουμένη (τι άθλος κι αυτό!) και το ότι το διαρκές αυτοσχόλιο του αφηγουμένου ούτε μια στιγμή δεν διακόπτει τη ροή της αφήγησης, είναι ένα άλλο αποδεικτικό στοιχείο της θείας δωρεάς που φυσομανάει μέσα σε τούτον τον συγγραφέα”. (Θ.Δ. Φραγκόπουλος).

Μυθιστόρημα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1995, 312 σελ. / Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2008, 459 σελ.

Πηγές: Biblionet, Εκδόσεις Πατάκη, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Νεφέλη