Βασίλης Γκουρογιάννης

Κόκκινο στην Πράσινη Γραμμή – Βασίλης Γκουρογιάννης

… Το παλιό λεωφορείο, ένα Βόλβο εικοσαετίας, με αεροπορικό βόμβο και ξερούς τριγμούς, ξεκίνησε για μια σύντομη περιήγηση στην παλαιά Λευκωσία και αποκεί θα κατευθυνόταν προς το ξενοδοχείο Nicosia. Στην ατμόσφαιρά του πλανιόταν η αίσθηση ότι εγκατέλειπαν πίσω στη Μακεδονίτισσα τους νεκρούς συμπολεμιστές, ηττημένοι από το πάθος για μια παγωμένη μπίρα. Έτσι κι αλλιώς, δεν μπορούσαν να τους παρηγορήσουν. Δεν γνωρίζουν αν οι νεκροί χρειάζονται παρηγοριές. Αυτό που έγινε πριν από λίγο ήταν μια βιαστική συνάντηση έπειτα από τριάντα τόσα χρόνια παλαιών φίλων, οι οποίοι δεν είχαν τίποτε πλέον να πουν πέρα από τα τυπικά και ανυπομονούσαν να χωρίσουν με εύσχημο τρόπο. Εξάλλου οι νεκροί ήταν ήδη ενήλικες: ήταν τριάντα τριών ετών νεκροί. Είχαν πια προσαρμοστεί να είναι νεκροί, ενώ ως ζωντανοί βίωσαν μόλις είκοσι πέντε χρόνια, και προφανώς τα είχαν λησμονήσει…

Με πρωταγωνιστές μια ομάδα βετεράνων του πολέμου στην Κύπρο το 1974, κατά την εισβολή του Αττίλα, οι οποίοι επιστρέφουν στα πεδία των μαχών τριάντα τόσα χρόνια μετά, ο Βασίλης Γκουρογιάννης στήνει ένα υπαρξιακό μυθιστόρημα για τον αγνοημένο αυτό πόλεμο αλλά και για κάθε πόλεμο. Μεγάλο μέρος του μυθοπλαστικού υλικού του βιβλίου είναι βασισμένο σε μαρτυρίες ελλήνων και τούρκων βετεράνων που έλαβαν μέρος στα γεγονότα.

Βραβείο Μυθιστορήματος – Περιοδικό “Διαβάζω” 2010

Μυθιστόρημα, Μεταίχμιο, 2021, 528 σελ.

Αναψηλάφηση – Βασίλης Γκουρογιάννης

Ένα πολιτικό, υπαρξιακό μυθιστόρημα που απεικονίζει μια Ελλάδα με τα τραύματα του εμφυλίου, της δικτατορίας, της μεταπολίτευσης και της κρίσης, μια εξαιρετική αναψηλάφηση της Μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Ο ήρωας του βιβλίου -μέλος μιας αντιστασιακής οργάνωσης κατά τη δικτατορία, η οποία εξαρθρώθηκε από τους χουντικούς- καταφεύγει στη Βαρκελώνη. Με τα ψυχολογικά βάρη που φέρει, δεν επιστρέφει στην Ελλάδα παρά πενήντα χρόνια αργότερα. Όταν όμως επιστρέφει, βρίσκει μια χώρα σε οικονομική, πολιτική, ηθική και γλωσσική παρακμή, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να την αντέξει. Από τους παλιούς του συντρόφους, άλλοι έχουν πέσει στην αφάνεια, άλλοι έχουν αναλάβει υπουργικούς θώκους, άλλοι έχουν καταδικαστεί για διαφθορά. Έτσι, το όνειρο για μεταλλαγή της ελληνικής κοινωνίας προς το καλύτερο να είναι πλέον ένα κουρελιασμένο πανί.

Μυθιστόρημα, Μεταίχμιο, 2019, 424 σελ.

Το ασημόχορτο ανθίζει – Βασίλης Γκουρογιάννης

Μια μυθική “αυτοκαταδίωξη” εξελίσσεται τον καιρό του πολέμου στους τόπους της Θεσπρωτίας ή Τσαμουργιάς. Οι μουσουλμάνοι Τσάμηδες (αρχαίοι Θυάμιδες), εξισλαμισμένοι χριστιανοί που λησμόνησαν και λησμονήθηκαν, συνεργάστηκαν με τους κατακτητές Ιταλούς και Γερμανούς, με αποτέλεσμα να χυθεί πολύ αδελφικό αίμα στο οποίο οι ίδιοι άγρια πνίγηκαν. Ο λόγος ποιητικός αλλά και εκρηκτικός ανατινάζει τα προσχωσιγενή “ιστορικά” και “ηθικά” τοπία, ερεθίζει την αμνησία και αποκαλύπτει σκληρές αλήθειες. Όμως πάνω απ’ όλα σκιαγραφείται η σχιζοφρενική πανανθρώπινη περιπέτεια, που εκδηλώνεται κυρίως σε λαούς ή “κομμάτια” λαών με πλούσιο ασυνείδητο αλλά ελλειματική συνείδηση.

Μήδεια – Βασίλης Γκουρογιάννης

Η Μήδεια είναι, από άποψη μορφής, έμμετρη συμπύκνωση μυθιστορήματος. Από άποψη ουσίας, θέλει να είναι καθρέφτης του σύγχρονου κόσμου. Η Κολχίδα να σημαίνει υπαινικτικά τον συντετριμμένο χώρο του ανατολικού σοσιαλισμού, ένα θραύσμα του οποίου, η Μήδεια, εκτινάχθηκε ως την Κόρινθο. Η Κόρινθος να σημαίνει τον δήθεν στέρεο δυτικό κόσμο. Εδώ η Μήδεια εκφέρεται πότε ως πρόσωπο “μετανάστης”, πότε ως χώρος ή και χώρα. Διατυπώνονται υπαινιγμοί για τους Αργοναύτες και το ρόλο τους και ακροθιγώς υπονοείται ποιο ήταν στον αιώνα μας το “χρυσόμαλλο δέρας”. Ο υπαινικτικός φασισμός της Κολχίδας γίνεται αρχόμενος ναζισμός στην Κόρινθο. Ο ρατσισμός εμφανής και οι πολίτες ήδη ικανοί να στήσουν κρεματόρια ανθρώπινης σάρκας.

Ο θίασος των Αθηναίων – Βασίλης Γκουρογιάννης

Το έτος 326 μ.Χ. μαίνονται στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία οι θρησκευτικές και αισθητικές συγκρούσεις μεταξύ των Χριστιανών και των Ελλήνων (ειδωλολατρών).
Ο θιασάρχης Θέσπις συγκεντρώνει στην Αθήνα ηθοποιούς με το σκοπό να αναβιώσει την τραγωδία, οι παραστάσεις της οποίας είχαν από μακρού διακοπεί. Ήδη τα ένδοξα θέατρα της Ελλάδος χρησιμοποιούνται πλέον για θηριομαχίες και μιμικές παραστάσεις. Η προσπάθεια όμως αυτή του θιασάρχη εμπλέκεται στις θρησκευτικές και πολιτικές συγκρούσεις της εποχής.
Καθώς δεν του παραχωρούνται θέατρα για παράσταση τραγωδίας, η οποία αντιμετωπίζεται σαν δαιμονικό σύμβολο της αρχαίας λατρείας, αναγκάζεται να καταφύγει στο ιερό αλλά ερειπωμένο θέατρο της Δωδώνης, κοντά στο ιερό μαντείο. Αλλά και μέσα στα σπλάχνα του θιάσου αναπτύσσονται μεταξύ του Θέσπι και της Μελπομένης, της Ευρυδίκης και της Γαίας ενδιαφέρουσες έλξεις και απωθήσεις, που ολοκληρώνουν τον κύκλο που άνοιξε με το όραμα αναβίωσης της τραγωδίας.

Βέβηλη πτήση – Βασίλης Γκουρογιάννης

Κατά τη διάρκεια μιας μελλοντικής στρατιωτικής εμπλοκής Ελλάδας-Τουρκίας, ένα τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος κατορθώνει και πετά σε χαμηλό ύψος πάνω από την Ακρόπολη προξενώντας απροσδόκητο εθνικό σοκ. Από τους κραδασμούς της πτήσης προκαλούνται φθορές στα μνημεία και διαταράσσεται η στατικότητα του Παρθενώνα, ο οποίος υφίσταται αισθητική παραμόρφωση.
Προκειμένου να αποκατασταθεί η βλάβη του μνημείου χρειάζεται να αποσυναρμολογηθεί πέτρα πέτρα. Στις εργασίες αποκατάστασης συμμετέχουν Έλληνες και αλλοδαποί μετανάστες. Κατά την εξέλιξη των οικοδομικών εργασιών φανερώνεται το σύγχρονο πρόσωπο της χώρας χωρίς φτιασίδια, και αναδεικνύεται κατά το δυνατόν η κοίτη της Ιστορίας χωρίς προσχώσεις, προκαταλήψεις και στερεότυπα.

Κόκκινο στην Πράσινη Γραμμή – Βασίλης Γκουρογιάννης

… Το παλιό λεωφορείο, ένα Βόλβο εικοσαετίας, με αεροπορικό βόμβο και ξερούς τριγμούς, ξεκίνησε για μια σύντομη περιήγηση στην παλαιά Λευκωσία και αποκεί θα κατευθυνόταν προς το ξενοδοχείο Nicosia. Στην ατμόσφαιρά του πλανιόταν η αίσθηση ότι εγκατέλειπαν πίσω στη Μακεδονίτισσα τους νεκρούς συμπολεμιστές, ηττημένοι από το πάθος για μια παγωμένη μπίρα. Έτσι κι αλλιώς, δεν μπορούσαν να τους παρηγορήσουν. Δεν γνωρίζουν αν οι νεκροί χρειάζονται παρηγοριές. Αυτό που έγινε πριν από λίγο ήταν μια βιαστική συνάντηση έπειτα από τριάντα τόσα χρόνια παλαιών φίλων, οι οποίοι δεν είχαν τίποτε πλέον να πουν πέρα από τα τυπικά και ανυπομονούσαν να χωρίσουν με εύσχημο τρόπο. Εξάλλου οι νεκροί ήταν ήδη ενήλικες: ήταν τριάντα τριών ετών νεκροί. Είχαν πια προσαρμοστεί να είναι νεκροί, ενώ ως ζωντανοί βίωσαν μόλις είκοσι πέντε χρόνια, και προφανώς τα είχαν λησμονήσει…
Με πρωταγωνιστές μια ομάδα βετεράνων του πολέμου στην Κύπρο το 1974, κατά την εισβολή του Αττίλα, οι οποίοι επιστρέφουν στα πεδία των μαχών τριάντα τόσα χρόνια μετά, ο Βασίλης Γκουρογιάννης στήνει ένα υπαρξιακό μυθιστόρημα για τον αγνοημένο αυτό πόλεμο αλλά και για κάθε πόλεμο. Μεγάλο μέρος του μυθοπλαστικού υλικού του βιβλίου είναι βασισμένο σε μαρτυρίες Ελλήνων και Τούρκων βετεράνων που έλαβαν μέρος στα γεγονότα.

Σενάριο αθανασίας – Βασίλης Γκουρογιάννης

Ένα μυθιστόρημα υπερρεαλιστικό, χειμαρρώδες, ηθικό, άσεμνο, χριστιανικό, αθεϊστικό, θεολογικό, σαρκαστικό, ποιητικό. Προπάντων, μια αλληγορία για την πάλη του ανθρώπου με το μυστήριο της ζωής.
Ήταν ένα έξοχο κινηματογραφικό πλάνο που θα το ζήλευε ο Ταρκόφσκι. Ξαφνικά κυριεύτηκε από μαγεία και του δημιουργήθηκε η παραίσθηση ότι η Μαρίνα δεν ανεβαίνει από το μετρό για να τον συναντήσει αλλά αναστήθηκε από τα έγκατα της γης και αναλήπτεται προς τον ουρανό. Όταν έφτασε στο τελευταίο σκαλοπάτι, άπλωσε με αγωνία το χέρι του και την άρπαξε σφιχτά από το μπράτσο για να μη συνεχίσει την πορεία της προς τον ουρανό, πριν του αποκαλύψει για ποιο λόγο ήρθε στη γη να τον συναντήσει.

Διηγήσεις παραφυσικών φαινομένων – Βασίλης Γκουρογιάννης

Διότι η ψυχή είναι αγιογραφημένη εκκλησία. Όπως ζωγραφίστηκε, ζωγραφίστηκε. Δεν επιδέχεται μεταλλαγή των μορφών. Ο κόσμος πάλι έχει τους καθρέφτες του. Αυτοί αποτελούν τις πολεμίστρες απ’ όπου ο χρόνος εύστοχα μας πυροβολεί, καθώς σιμώνουμε το πρόσωπο μέχρι την κάννη. Αυτούς τους καθρέφτες οι παραφυσικές υπάρξεις τούς γνωρίζουν. Γι’ αυτό τους αντιστρέφουν και καθρεφτίζονται μόνο στην πίσω σκοτεινή πλευρά.
Οι δεκαέξι διηγήσεις αναφέρονται όλες σε φαινόμενα εξαρχόμενα των φυσικών νόμων και αντλούν από μια μακρόχρονη κληρονομιά θρύλων και παραδόσεων, σε μια εποχή που τείνει οριστικά να εξαφανίσει τη Μνήμη.
Οι “Διηγήσεις παραφυσικών φαινομένων” είναι ένα βιβλίο που δεν κατατάσσεται εύκολα σε κάποια από τις γνωστές κατηγορίες του γραπτού λόγου. Γιατί δεν πρόκειται ούτε για ποιητικές πρόζες ούτε για αφηγηματικά ποιήματα. Δεν πρόκειται ούτε για επιστημονικό βιβλίο ούτε για παρεπιστημονικό. Είναι επιστημονικοφανές από πρόθεση, βαθύτατα ποιητικό αλλά καθόλου ποιητικίζον. Είναι ένα βιβλίο πρωτότυπο από κάθε άποψη, που διαβάζεται από όλους, αλλά αποζημιώνει τον καθένα ανάλογα με τη διάθεση και την ικανότητά του για συμμετοχή. Αυτή είναι, άλλωστε, η δικαιοσύνη της Τέχνης.