Σε ηλικία επτά ετών έχασε τον πατέρα της. Τη στοιχειώδη και µέση εκπαίδευση τελείωσε στο χωριό της. Σπούδασε ένα χρόνο στο Πάντειο Πανεπιστήµιο και τέσσερα χρόνια στη Σχολή Μαιών του Μαιευτηρίου Αλεξάνδρα. Σαν µαία εργάστηκε στο δηµόσιο, σε αγροτικά ιατρεία του τόπου της, για δεκαεπτά χρόνια. Ζει στη Βαλύρα Μεσσηνίας. Στα Γράµµατα εµφανίστηκε το 1993. Πολλές εργασίες της έχουν δηµοσιευτεί στα λογοτεχνικά περιοδικά: “Πνευµατική Ζωή”, “Τριφυλιακή Εστία”, “Νέα Αριάδνη”, “Έκφραση”, “Ιθώµη”, “Μαθητική Χαρά”, στις εφηµερίδες “Σηµαία”, “Φωνή”, “Μεσσηνιακός Λόγος”, “Μεσσηνιακά Νέα”, “Η Φωνή του Αγίου Νίκωνα”, “Τα νέα των Σουλιµαίων”, “Γεωργιτσάνικα Νέα” και άλλες. Ποιήµατα και διηγήµατά της έχουν συμπεριληφθεί στις εξής ανθολογίες:
1) “Ανθολογίες για παιδιά και νέους”, εκδόσεις “Τοξότης”,
2) “Λογοτέχνες του καιρού µας” (Ανθολογία Νεοελληνικής Ποίησης), εκδόσεις “Πνευµατική Ζωή”,
3) “Παναθήναια 2004”, εκδόσεις ΔΕ.ΕΛ.,
4) “Ανθολογία ποίησης” (1ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 2005), εκδόσεις “Υδρόγειος”,
5) “Ανθολογία ποίησης -Διηγήµατος”, εκδόσεις “Πολιτιστική Συνεργασία”, 2006,
6) “Μεσσηνιακές Δηµιουργίες”, τόµοι Α’, Β’, Γ’, Δ’, Ε’ της “Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων”, που εκδόθηκαν αντίστοιχα το 2006, 2008, 2011, 2012, 2014,
7) “Διεθνής Γιορτή Ποιητών Δ.Ε.ΕΑ.” 2011, εκδόσεις “Σµυρνιωτάκης”,
8) “Διεθνής γιορτή ποιητών”, εκδόσεις “Σµυρνιωτάκη”, 2011 και 9) “Ποιητές και ζωγράφοι”, εκδόσεις “Σµυρνιωτάκη”, 2013.
Για το έργο της έχουν γραφτεί άριστες κριτικές και έχει τιµηθεί µε πολλές διακρίσεις από αρµόδιους φορούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Καλεσµένη από αρµόδιους φορείς έχει πραγµατοποιήσει οµιλίες σε Δηµοτικά Σχολεία, Δήµους και Πολιτιστικούς Συλλόγους. Έχει εργοβιογραφηθεί στην “Πελοποννησιακή Λογοτεχνία” του Κώστα Σταµάτη, στη “Διαρκή Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας” του Μιχάλη Σταφυλά και στη “Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας” του Χάρη Πάτση, τόµος 14 και 27. Είναι τακτικό µέλος της “Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών”, της “Δ.Ε.Ε.Λ.” και της “Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων” και του “Συνδέσµου Ιστορικών Συγγραφέων”.
Διέξοδος και φυγή (1997)
Από καρδιάς (2008)
Του νου και της καρδιάς (2016), Λεξίτυπον
Παιδική ποίηση
Τα χελιδόνια (1993)
Δροσοσταλιές και νότες (1994)
Δροσοσταλιές και νότες (2016), Λεξίτυπον
Τραγούδια
Δηµοτικά τραγούδια και µοιρολόγια του τόπου µου (2004)
Διηγήματα
Στην άκρη της πόλης (1996)
Οι λεύκες ξαναγέµισαν πουλιά (1999)
Η κυρά του λόφου (2011)
Απ’ όσα γράφει η ζωή (2018), Λεξίτυπον
Αφηγήσεις-Μύθοι-Λαογραφία
Άλλα αλήθεια και άλλα παραµύθια (1995)
Μύθοι-θρύλοι-Ιστορίες (2001)
Τα δώδεκα παιδιά του χρόνου (2013)
Λαογραφικά (2018), Λεξίτυπον
Η Γυναίκα στο Δημοτικό Τραγούδι (2022), Λεξίτυπον
Η Γυναίκα στο Δημοτικό Τραγούδι – Γαρυφαλλιά Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη
Λαογραφικό
Γυναίκα! Το μισό του ουρανού, το μισό της Γης. Ο Παράδεισος για κάποιους, η κόλαση για άλλους. Ούτως ή άλλως, οι γυναίκες αριθμούν πάνω από τον μισό πληθυσμό του πλανήτη μας. Ασχολήθηκαν μ’ αυτήν πολλοί. Ποιητές, συγγραφείς, ζωγράφοι, καλλιτέχνες την αποθέωσαν και άλλοι της έριξαν το ανάθεμα.
Είχα την τύχη να γεννηθώ σε χωριό, κοντά στη φύση, και τα πρώτα μου ακούσματα ήταν τα κελαηδήματα των πουλιών, το ζουζούνισμα των εντόμων την άνοιξη, οι φωνές των οικόσιτων ζώων και τα μουσικά μου ακούσματα ήταν τα δημοτικά μας τραγούδια σε χαροκόπια και γιορτάσια των απλών ανθρώπων του λαού, που με ευλόγησε ο Θεός και συμμετείχα. Αγάπησα πολύ το δημοτικό μας τραγούδι, ανεκτίμητο κομμάτι της παράδοσης του λαού μας, και τώρα που ήρθαν τα δύσκολα, βάζω κι εγώ ένα λιθαράκι στην προσπάθεια που γίνεται για τη διάσωση των ιερών και των οσίων.
Δημοτικό τραγούδι, ποίηση του λαού μας μεγάλης λογοτεχνικής αξίας, σε γλώσσα στρωτή, απλή, όμορφη, με παρομοιώσεις, αλληγορίες, προσωποποιήσεις, διαμάντια και μαλάματα της ευαίσθητης ψυχής του λαού μας. Μέσα από τα τραγούδια του ο λαός εκφραζόταν. Τραγουδούσαν οι άνθρωποι τις χαρές και τις λύπες τους, τη χιλιάκριβη τη λευτεριά, την πίκρα, τα βάσανα και τα σκοτάδια της σκλαβιάς, τον έρωτα, τη χαρά της ζωής, τους αγώνες και τις αγωνίες τους, τα συναισθήματά τους. Το δημοτικό τραγούδι έρχεται από πολύ μακριά, από τις ραψωδίες του Ομήρου, τα ακριτικά, τα κλέφτικα, και φθάνει ως το σήμερα. Είναι τ’ αχνάρια, τα βήματα και η περπατησιά ενός λαού στις χιλιετηρίδες που πέρασαν. Για τη μεγάλη αξία των δημοτικών μας τραγουδιών έχουν γράψει πολλοί Έλληνες και ξένοι. Οι συλλέκτες των δημοτικών μας τραγουδιών και οι συλλογές είναι εκατοντάδες. Το δημοτικό τραγούδι είναι ένα κομμάτι της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς των Ελλήνων, είναι οι ρίζες μας και η ταυτότητά μας.
Ζώντας τα πιο πολλά χρόνια μου σε χωριά, κοντά στους απλούς ανθρώπους, γνώρισα τη δύσκολη ζωή τους με τους πολλούς κόπους και πόνους και τις λιγοστές χαρές τους. Όχι πως δεν τα γνώριζα όλα αυτά, αφού από αγροτική οικογένεια κατάγομαι.
Έζησα από κοντά το θάρρος, την εργατικότητα, τη δύναμη, την υπομονή, την επιμονή και την αποφασιστικότητά τους. Θαύμασα πολύ τις γυναίκες του λαού, τις αγρότισσες, για το πώς κατάφερναν να κάνουν τόσα πράγματα. Αυτές οι γυναίκες ήταν η μια κολόνα που στήριζαν το σπίτι, την οικογένεια. Στο σπίτι νοικοκυρές, δέσποινες, στα παιδιά δασκάλες, στους γονείς βοηθός, στον σύντροφο στήριγμα, εργάτριες στο χωράφι και στα ζώα. Και όλα αυτά σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία, που ήθελε τη γυναίκα πολλά βήματα πίσω από τον άνδρα. Και όμως, οι γυναίκες αυτές πορεύονταν ολοζωής με αγάπη, αυτοθυσία, υπομονή και επιμονή για το σπίτι και τους ανθρώπους τους.
Θαυμάζοντας αυτές τις γυναίκες, με πρώτη τη ΜΑΝΑ μου, σκέφτηκα να σεργιανίσω στον όμορφο, πολύχρωμο κι ευωδιαστό χώρο του δημοτικού μας τραγουδιού και να τολμήσω να καταγράψω μέσα από τους στίχους του τι έγραψαν οι απλοί άνθρωποι του λαού για τη γυναίκα.
Φυσικά δεν είναι δυνατόν να τα συμπεριλάβω όλα, γιατί το θέμα είναι μεγάλο και πολύ εκτεταμένο. Γι’ αυτό ζητώ την κατανόηση και την επιείκεια των αναγνωστών και όλων όσοι αγαπούν τα δημοτικά τραγούδια για παραλείψεις και ατέλειες.
Γαρυφαλλιά Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη
Περιέχει Βιβλιογραφία
Λαογραφία, Λεξίτυπον, 2022, 136 σελ.
Απ’ όσα γράφει η ζωή – Γαρυφαλλιά Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη
Ακούσματα, μνήμες και βιώματά μου, στάθηκαν η αφορμή για να γράψω τα διηγήματα αυτού του βιβλίου. Ιστορίες, άλλες ευχάριστες και άλλες δυσάρεστες, σαν αυτές που γράφει η ίδια η ζωή, δίχως να ρωτάει κανέναν και χωρίς να δίνει πουθενά λογαριασμό, γιατί έτσι της αρέσει.
Έτσι είναι όμως η ζωή, ξεπερνάει σε φαντασία και πλοκή τον καλύτερο παραμυθά, τον πιο ευφάνταστο γραφιά που φτιάχνει μυθιστορίες…
Διηγήματα, Λεξίτυπον, 2018, 128 σελ.
Λαογραφικά – Γαρυφαλλιά Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη
Απόκριες – καρναβάλι στα Σουλιμοχώρια της Τριφυλίας
Λαογραφία, Λεξίτυπον, 2018, 40 σελ.
Δροσοσταλιές και νότες – Γαρυφαλλιά Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη
Ποιήματα για παιδιά
Την ποιητική συλλογή «Δροσοσταλιές και νότες» έγραψα το 1994. Τη βρήκα ξεχασµένη στα συρτάρια µου, την ανέσυρα και την αφιερώνω µε αγάπη σε όλα τα παιδιά, που είναι η ελπίδα, το µέλλον και τα στολίδια του κόσµου.
Ποιήματα για παιδιά, Λεξίτυπον, 2016, 78 σελ.
Του νου και της καρδιάς – Γαρυφαλλιά Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη
Σκέψεις και συναισθήµατα, “Του νου και της καρδιάς” είναι γραµµένα στα τριανταπέντε ποιήµατα της συλλογής που κρατάτε στα χέρια σας.
Τα έντεκα πρώτα έχουν καταχωρηθεί σε ποιητικές ανθολογίες ή έχουν δηµοσιευτεί σε λογοτεχνικά έντυπα.
Ποίηση, Λεξίτυπον, 2016, 74 σελ.
Η κυρά του λόφου – Γαρυφαλλιά Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη
Ανθρώπινες ιστορίες έγραψα στα επτά διηγήματα αυτού του βιβλίου.
Ιστορίες από τις αναρίθμητες εκφάνσεις της ζωής του ανθρώπου. Οι ήρωες του βιβλίου είναι άνθρωποι απλοί, καθημερινοί ,καταδεκτικοί , με τα μυστικά και τις αλήθειες τους , τα λάθη και τα πάθη τους.
Συμπεριφορές και στάσεις κάποιων ανθρώπων απέναντι στα συμβάντα, τα προβλήματα της ζωής τους αλλά και τον θάνατο,ξεδιπλώνονται στις σελίδες του.Γιατί όσο απευκταίος κι αν είναι ο θάνατος , όσο οξύμωρο κι αν φαίνεται , είναι και αυτός κομμάτι της ζωής.
Μακάρι τα ευχάριστα γεγονότα να είναι καθημερινά στη ζωή των ανθρώπων….
Διηγήματα, 2011
Από καρδιάς – Γαρυφαλλιά Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη
«Σκέψεις»
Αρμονία και χορός
των λέξεων είναι η ποίηση.
Της αγάπης και του πόνου
λουλούδι
της ψυχής άρωμα κι ευαισθησία.
Παιδιά της σιωπής
και της μοναξιάς τα βιβλία
είναι περίσσευμα και κατάθεση ψυχής.
Ποίηση, 2008
Πηγές: Biblionet, Λεξίτυπον
