Σπούδασε κι εργάζεται στη δημοσιογραφία από διάφορες κατά καιρούς θέσεις στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο, στο ραδιόφωνο και ως σύμβουλος τύπου σε μεγάλες επιχειρήσεις. Όσον αφορά τη λογοτεχνία, έχουν κυκλοφορήσει από το 1973 μέχρι σήμερα έντεκα ποιητικές συλλογές του και τέσσερα παραμύθια. Εκτός εμπορίου κυκλοφόρησε, επίσης, έναν Καραγκιόζη και το ιδιότυπο λογοτεχνικό περιοδικό “Κέντρων”, μαζί με τον Δημοσθένη Κορδοπάτη. Συνεργάτης σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά (“Έρευνα”, “Εξώπολις”, “Index”, “ΚΛΠ”, “Λυχνάρι”, “Μανδραγόρας”, “Περίπλους”, κ.ά.) και εφημερίδες με χρονογραφήματα, δοκίμια και την παρουσίαση βιβλίων. Διετέλεσε μέλος στα Δ.Σ. του Αετοπούλειου Ιδρύματος, της ΔΕΠΑ Χαλανδρίου, του ΔΣ της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών, Γραμματέας του Κέντρου Έρευνας Μικρασιατικού Ελληνισμού του Δήμου Νέας Ιωνίας και πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου.
Έχει το όμορφο ιστολόγιο: Γιάννης Πλαχούρης – Προσωπικό ημερολόγιο
Στο Δέλτα των Ονείρων (1973)
Χρονιά καλοκαιριού (1977)
Δεκαοχτώ σκοποί στο ίδιο μοτίβο (1980)
Παράθυρα στο φως (1984), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Η Ελένη του παραθυριού και άλλα ποιήματα (1987), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Πορεία προς Ντο Δίεση (1992)
Ο σκοπευτής των λέξεων και η αδελφή φωνήεν (1995)
Το τραγούδι της λέξης (1997), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Σεπτέμβριος άνεμος (2001), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Ίχνη της νύχτας (2008), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Κυκλική ανάσα (2012), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Χειμερινό ηλιοστάσιο (2016), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Μάρτυρας ζωής (2020), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Μοιρολόγι: Αντιστροφή (2022), Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος
Πεζογραφία
Ο ανυπόταχτος (2002), Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
Ο Καραγκιόζης και ο Νικοτσάρας (2011)
Καθημερινές ιστορίες του κυρίου Λαμόγιου (2012), Φιλότυπον
Παιδική λογοτεχνία
Έτσι έμαθαν οι καλαμιές να τραγουδάνε (1993)
Μια μαργαρίτα στη γειτονιά των βιαστικών ανθρώπων (1998), Έσοπτρον
Το φύλλο που δεν ήθελε να πέσει (2004), Άγκυρα
Το πουλί και το γεράνι (2008), Άγκυρα
Συλλογικά έργα
Η Ελληνοτουρκική συνύπαρξη στη σύγχρονη ποίηση (1980)
Ερωτική Ανθολογία του Σπύρου Κοκκίνη (1985)
Ανθολογία Ελλήνων ποιητών (1987), Εκδόσεις Καρανάση
Greek Poetry Today (1995)
Σε όλα τα αντίστοιχα συνεχόμενα κάθε χρόνο «Ποιητικά ημερολόγια» (1995-2012)
Μοιρολόγι – Γιάννης Πλαχούρης
Αντιστροφή
Η συνηθισμένη κατεύθυνση των μοιρολογιών είναι ο καημός του ζωντανού για την απώλεια του αγαπημένου προσώπου. Εδώ οι ρόλοι αντιστρέφονται.
(…)Κοιτάς· το βλέμμα σου κραυγή στο βλέμμα μου καρφώνεις·/νεύεις, σιμώνω· τα μαλλιά φιλάς· παλμός απλώνεις/κι ως με τυλίγει γιασεμί το πατρικό σου χάδι/την ώρα που η Άτροπος βροντά ραβδιά, σημάδι /πως ξεδιαλέχτηκες να πας σορός με το κοπάδι,/αντιλογιάς ψιθύρισμα κόβεις στα δυο το βράδυ./Μου λες: Φθινόπωρο η φυλλωσιά της λεύκας πέφτει./Γραμμές, χωρίς σταλιά νερό, φυτρώνουν σε καθρέφτη,/όπου στο χνώτο, σαν χαρτί, κονδυλοφόρα μνήμη/σκίτσα μάς γράφει στο γυαλί που ο καιρός τα σβήνει.(…)
Στο «Μοιρολόγι – αντιστροφή», πολύστιχο ποίημα φιλοτεχνημένο με σχέδια του ζωγράφου Απόστολου Πλαχούρη και σε μορφή ομοιοκατάληκτου 15σύλλαβου, ο ετοιμοθάνατος πατέρας μοιρολογεί –λέγει δηλαδή τη μοίρα της ψυχής– στο παιδί του, ώστε εκείνο να κατανοήσει την κυκλική λειτουργία του χρόνου και να εγκαταλείψει τη θλίψη. Το παρηγορεί και του εξηγεί το γιατί και με ποια σειρά πρέπει να εκτελέσει διάφορες ταφικές λειτουργίες, όπως τις καθιέρωσε και τις ζητά αιώνες τώρα η ελληνική παράδοση. Πολλές από αυτές τις εκδηλώσεις εμφανίζονται κοινές από την αρχαιότητα στον χριστιανισμό, σε άλλες θρησκείες και λαϊκές δοξασίες. Θυμίζουμε, στην Πολιτεία του Πλάτωνα, τη διήγηση του Σωκράτη για τη μεταθανάτια περιπλάνηση της ψυχής του Ήρου, την αντίστοιχη Κόλαση του Δάντη, τις ανατολικές αφηγήσεις για τη μετενσάρκωση και το κάρμα.
Σχέδια: Απόστολος Πλαχούρης
Ποίηση, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 2022, 32 σελ.
Μάρτυρας ζωής – Γιάννης Πλαχούρης
Θεματικά και αυτά τα ποιήματα αφορούν τον υπαρξιακό (συνεπώς και τον πολιτικό) αγώνα απέναντι στην καθημερινότητα που δημιουργείται από την πλάνη και τη συνήθεια (“Στις πληγές του λευκού
γεννιέται το ποίημα”). Η εικονική πραγματικότητα καθορίζει πια όλες τις δραστηριότητες του ανθρώπου της εποχής μας, όμως ακόμα και στις πιο μικρές εκδηλώσεις τού δίνεται συνεχώς η ευκαιρία να βγει από τον λήθαργο.
Στεκόμουν κάτω από το υπόστεγο
μ’ έναν άγνωστο αδέσποτο σκύλο.
Έβρεχε.
Μόνο οι δυο μας ακούγαμε
τη μουσική στα πλήκτρα του δρόμου.
(“Ο σύντροφος ακροατής”).
Τα ποιήματα εκφράζουν την αντίληψη ότι η ευθύνη είναι ατομική και πως η ποίηση -η Τέχνη γενικότερα- είναι το μάτι της συνείδησης, η μόνη αλήθεια που μπορεί να δει και ν’ αποκαλύψει το ψέμα.
Ασύμμετρο αφήστε με
με την Ποίηση
που έριξε στη ζωή μου το περιττό
και δεν αφήνει από το ποτήρι να πιω
τον τρόπο των λωτοφάγων.
Αυτό συμβαίνει όποτε η τέχνη απλά δείχνει και δεν υποδεικνύει, επειδή οι κάθε είδους υποδείξεις/επιβεβαιώσεις σκοτώνουν ουσιαστικά τη ζωή.
Το νόημα κάθε πράξης δεν είναι το αποτέλεσμά της, αλλά η πράξη αυτή καθαυτή. “Ποτέ δεν της μίλησε.
Αθέατος στο σκοτάδι
μάζευε τους έρωτες που έπεφταν,
όταν χτένιζε την
καρδιά της.
(“Στο περιθώριο της αγάπης”).
Θεματικά και τεχνικά πρόκειται για πολύμορφη ποίηση (ελεύθερος στίχος, ομοιοκαταληξία, ρυθμός τονικός και μουσικότητα από παρηχήσεις ανάλογα με το τι πραγματεύεται, σε μια προσπάθεια συμφωνίας της μορφής με το περιεχόμενό της) που διαρκώς αναζητά και ανατρέπει, καθώς, όπως
επισημαίνει και ο ποιητής Γιάννης Κορίδης, “ο Πλαχούρης δεν υπακούει μόνο, αλλά και επαναστατεί, πάντα με τον δικό του εξελιγμένο τρόπο”.
Ποίηση, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 2020, 88 σελ.
Χειμερινό ηλιοστάσιο – Γιάννης Πλαχούρης
Όταν ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με το έργο του Γιάννη Πλαχούρη δε μπορεί να αμελήσει το πέρασμα από την αρχαιότητα, την ορθοδοξία και όλα τα συμπαρομαρτούντα που διέπουν τον ελληνισμό.
Γνώστης της ελληνικής ιστορίας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα ο συγγραφέας μας ξεναγεί με ένα δικό του τρόπο και όχημα την ποίηση σε ένα ταξίδι στον τόπο και στον χρόνο.
Η μυθολογία, οι βιβλικές αναφορές, αναδεικνύονται μέσα από τη γραφή όχι δογματικά αλλά πλασμένες με περισσότερη ελευθερία. Τα χαι – κου που στολίζουν τις σελίδες είναι εξαιρετικά. Η επαφή του με τη φύση και ο τρόπος που την περιγράφει δίνουν την εντύπωση πως ο αναγνώστης είναι κομμάτι αυτής και το βιώνει.
Είναι ένα βιβλίο που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο από το αναγνωστικό κοινό της ποίησης που δυστυχώς δεν είναι μεγάλο. – Σταμάτης Γκαβέτας
ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΕΥΤΗ
Σπίτι γεμάτο φωνές και ίσκιους.
Στον ακάλυπτο πίσω κατοικεί μια λεύκα που διαρκώς προσεύχεται.
Έχει το πείσμα του Ορφέα, καπνός και ασήμι και μουσική
που ξεριζώνει από τα κλαριά της η Όστρια
την πάει, την φέρνει κύκλους πάνω σε φως γυαλί.
Να μου λείπει τέτοιος δρόμος. χωρίς συντροφιά
αβέβαιος αν η Ευρυδίκη πίσω μου έρχεται
αν τα σανδάλια της περπατάνε ηχώ χωρίς σκοπό την πέτρα
αν η αγάπη μπορεί να μας δραπετεύσει από τον Θάνατο…
Ποίηση, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 2016, 64 σελ.
Καθημερινές ιστορίες του κυρίου Λαμόγιου – Γιάννης Πλαχούρης
Ο “κύριος Λαμόγιος” του Γιάννη Πλαχούρη αναφέρεται στην απρόσωπη, αλλά με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, κατηγορία… “ανθρώπων” που σαν βδέλλα απομυζούν την προσωπική μας ζωή. Αδίστακτος, σατανικός, γνώστης της ανθρώπινης φύσης υπάρχει στις εξουσίες και διαιωνίζεται με την ευθύνη και την ανοχή μας.
Πρόκειται για 64 διαφορετικές ιστορίες, γραμμένες με ειρωνεία και σαρκασμό. Είναι πρωτότυπες ιστορίες με έξυπνες και σε βάθος περιγραφές θέσεων και στάσεων ζωής. Εδώ, συναντιούνται υποταγμένοι και ανυπότακτοι πολίτες, πολιτικοί και ψηφοφόροι, εργοδότες και εργαζόμενοι, φοιτητές, διαδηλωτές, θρησκευόμενοι, αστυνομικοί, φίλοι, συγγενείς, ζητιάνοι, συνδικαλιστές, εκπαιδευτικοί, ελεγκτές, κ.ά. καθένας με την μαρτυρία του για ένα φαινόμενο που κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια, και όχι μόνο, στη δημόσια ζωή της χώρας μας. Ένας οδηγός για να καταλαβαίνουμε έγκαιρα το κάθε Λαμόγιο που μας πλησιάζει, αλλά και για να αναγνωρίζουμε την ευθύνη μας στην αναπαραγωγή του.
πίστη στο όνομα ή στο επώνυμο;
Έντρομος ρώτησε ο Αχρείος για την τοποθέτηση ενός νέου στην σοβαρή θέση του Ελεγκτή Δημοσίων Υποθέσεων. Τώρα τι κάνουμε; Ο άνθρωπος έχει επώνυμο Αδέκαστος. Ο κύριος Λαμόγιος τον καθησύχασε: «Το μικρό του όνομα είναι Δήθεν.»
μετά τον πάτο υπάρχει το άπατο
Με ευδιάκριτο τίτλο σε αρκετές ημερήσιες εφημερίδες αναφέρθηκε η περίπτωση δημόσιου λειτουργού, που τον συνέλαβαν την στιγμή που χρηματιζόταν. Δημοσιεύθηκαν αρκετές περιγραφές με σημαντικότερη ότι ο δωροδοκών πέταγε τα χρήματα στο πάτωμα και ανάγκαζε τον ανώτερο δωροδοκούμενο λειτουργό να γονατίζει για να μαζεύει ένα-ένα πενηντάευρο από κάτω.
«Η αναφορά του περιστατικού στην εφημερίδα δεν γίνεται τυχαία», τόνισε ο κύριος Λαμόγιος σε δωροδοκούμενο, στον οποίο παρέδινε τα χρήματα, αξιοπρεπώς στο γραφείο του χέρι με χέρι, μέσα σε φάκελο. «Εκεί, που θεωρείς πως έπιασες πάτο στην ξεφτίλα, το Σύστημα προειδοποιεί ότι μπορεί να σε εξακοντίσει στην άβυσσο της ξεφτίλας. Ένα μάθημα προς όλους σας για το τι θα λέτε αν, χτυπώ ξύλο, χρειαστεί να απολογηθείτε σε δικαστή.»
Πεζογραφία, Φιλότυπον, 2012, 96 σελ.
Κυκλική ανάσα – Γιάννης Πλαχούρης
Τρεις θεματικές ενότητες, “Εισπνοή” – “Παύση” – “Εκπνοή”, συνθέτουν την ποιητική συλλογή
του Γιάννη Πλαχούρη “Κυκλική Ανάσα”.
Η κυκλική αναπνοή – ανάσα είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται από μουσικούς σε ορισμένα πνευστά όργανα για να παράξουν μια συνεχή νότα χωρίς διακοπή. Αυτό επιτυγχάνεται με την εισπνοή μέσω της μύτης και με το κράτημα ποσότητας αέρα στα μάγουλα ενώ, ταυτόχρονα, από το στόμα…
ΦΙΛΙΑ ΠΟΥ ΕΣΠΕΡΝΕ Ο ΝΟΤΙΑΣ
Θεέ μου! τι εραστή απόκτησαν τα φύλλα
να μην τον βλέπουν όταν έρχεται
να τρέμουνε, να σπαρταρούν, να παραδίδονται,
να σβήνουν κίτρινα μέσα στην αγκαλιά του.
Eικονογράφηση: Απόστολος Πλαχούρης
Ποίηση, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 2012, 62 σελ.
Το πουλί και το γεράνι – Γιάννης Πλαχούρης
Η φιλία που αναπτύσσεται ανάμεσα σ’ ένα γεράνι, που ζει στο μπαλκόνι κάποιας πολυκατοικίας, και σε μια τρυγόνα, την Ονιτρίγ, που έρχεται από τον Νοτιά, βοηθά και τους δυο τους σε πολλές περιπτώσεις. Ξεπερνάνε απρόβλεπτους κινδύνους. Παίζοντας και μαθαίνοντας να ενεργούν μαζί, γίνονται καλύτεροι. Συνειδητοποιούν τη διαφορά να ζει κανείς συνειδητά και όχι μηχανικά και αυτόματα. Διακρίνουν την ωφέλεια της ειλικρινούς σχέσης και τον τρόπο να την χρησιμοποιούν.
Όμως, η φιλία για να διατηρηθεί χρειάζεται θυσίες. Θα τα καταφέρουν; Το πουλί και το γεράνι δεν είναι μόνοι. Τριγύρω τους, όπως και στους ανθρώπους, πολλά περιστατικά βάζουν τη φιλία τους σε συνεχή δοκιμασία και απαιτούν για να ξεπεραστούν τη δύναμη της καρδιάς τους.
Eικονογράφηση: Ευγενία Λογκβινόβσκα
Παιδική λογοτεχνία, Άγκυρα, 2008, 28 σελ.
Ίχνη της νύχτας – Γιάννης Πλαχούρης
Τα «ΙΧΝΗ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ» είναι η δέκατη ποιητική συλλογή του Γιάννη Πλαχούρη. Είναι ποιήματα που κινούνται στο μεταίχμιο της ζωής και του θανάτου. Ουσιαστικά εξετάζουν την αμετάβλητη φυσική διαδικασία που περιλαμβάνει όχι μόνο πρόσωπα, αλλά επεκτείνεται και σε καταστάσεις, στιγμές, καθώς και τον ρόλο που παίζει σε αυτή τη διαδικασία η προσωπική μας μνήμη.
Με την αντίληψη ότι «Οι σκιές είναι μέσο για να μάθεις που πηγαίνει η απουσία», περιγράφεται μια διαδρομή που μπορεί να φαίνεται αυστηρά ατομική, όμως—κατά περίεργο τρόπο—αποδεικνύεται οικεία σε όλους. Ο Γιάννης Πλαχούρης με τεχνική ναρκαλιευτή αποδομεί τους σχετικούς φόβους και τα πάθη. Παράλληλα υποδεικνύει το φως μιας δράσης ανθρώπινης, που οφείλει να γίνεται για τη δράση και μόνο, «χωρίς ανάγκη θεατή, χωρίς ακροατή», όμοια με «τραγούδι του γρύλλου που ζωγραφίζει την νύχτα».
Τα ποιήματα, ανάλογα με τα αισθήματα που εκφράζουν, ντύνονται με διαφορετικούς ρυθμούς και εκφράσεις (χαϊκού – ομοιοκαταληξία – ελεύθερος στίχος), καθώς για τον Πλαχούρη η ποιητική έκφραση οφείλει να ακολουθεί και να προσαρμόζεται στο συναίσθημα του ποιήματος.
ΣΤΙΧΟΙ ΑΠΟ ΚΙΜΩΛΙΑ
Τα ποιήματά του άπλωνε στο πεζοδρόμιο,
στίχοι από κιμωλία εύθραυστοι, έτοιμοι να πεθάνουν
στη βροχή, στον άνεμο, στη σόλα των παπουτσιών μας.
Φοβόμουν να πατήσω τον τόπο
που κάποιος απλώνει πραμάτεια τον πόνο του
με την ελπίδα να ξεπουλήσει…
Ποίηση, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 2008, 46 σελ.
Το φύλλο που δεν ήθελε να πέσει – Γιάννης Πλαχούρης
Όταν η αγάπη έλιωσε την παγωνιά του χειμώνα
Το φθινόπωρο τα φύλλα της λεύκας πέφτουν. Ακολουθούν, μαζί με άλλα, αδιαμαρτύρητα την προκαθορισμένη πορεία τους. Τι συμβαίνει, όμως, όταν κάποιο από αυτά θελήσει να υπερβεί τη φύση του;
Είναι το τελευταίο φύλλο μιας λεύκας που αγαπά με πάθος τη ζωή και αρνείται να πέσει. Αυτή του η αγάπη είναι που το οδηγεί ν’ ανακαλύψει τη δύναμη που κρύβει ο καθένας μας μέσα του, να μάθει να παρατηρεί και να γνωρίζει τον κόσμο γύρω του, να ζει με αξίες, αρχές και στόχους. Πάνω απ’ όλα, όμως, καταλαβαίνει ότι στη ζωή όλα κερδίζονται με προσπάθεια και όταν είναι έτοιμος κανείς να προσφέρει απλόχερα την αγάπη του, δίχως να τον νοιάζουν ανταλλάγματα, τότε νιώθει γενναίος και δυνατός να υπερβεί όλες τις δυσκολίες και τα εμπόδια.
Eικονογράφηση: Ειρήνη Καραλέκα
Παιδική λογοτεχνία, Άγκυρα, 2004, 28 σελ.
Ο ανυπόταχτος – Γιάννης Πλαχούρης
Σ’ ένα πανέρι προσφορών, ένας δημοσιογράφος ανακαλύπτει τυχαία μια ποιητική συλλογή, με χειρόγραφη αφιέρωση του ποιητή στον πρωθυπουργό της χώρας.
Ποιο μυστικό συνδέει τον άγνωστο ποιητή με τον επώνυμο πολιτικό; Και πώς κατέληξαν εκεί πεταμένα τα ποιήματα;
Η αναζήτηση των απαντήσεων φέρνει το δημοσιογράφο αντιμέτωπο με πολλές απρόβλεπτες καταστάσεις. Η προσπάθεια αποδεικνύεται ιδιαίτερα δύσκολη και επικίνδυνη. Το σύστημα, μόλις αισθάνεται ότι αμφισβητείται, αντιδρά με τρόπο ανελέητο, για να συντρίψει τους ανυπόταχτους.
Η εξαφάνιση του ποιητή μεταβάλλεται πλέον σε μια υπόθεση με πολλαπλές εκπλήξεις.
Μυθιστόρημα, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 2002, 247 σελ.
Σεπτέμβριος άνεμος – Γιάννης Πλαχούρης
Είκοσι τρία ποιήματα συνθέτουν την ένατη ποιητική συλλογή του Γιάννη Πλαχούρη με τίτλο “Σεπτέμβριος Άνεμος”.
Καθημερινά γεγονότα και υπαρξιακά ερωτήματα γίνονται αφορμές για μια απόπειρα κατάδυσης στο βάθος της αιτίας τους. Κεντρική αντίληψη του ποιητή είναι ότι χωρίς τον άνθρωπο, τη συνείδηση, δεν υπάρχει κόσμος, το αντικείμενό της.
Για την έκφραση αυτής της αντίληψης χρησιμοποιούνται μια σειρά ιδέες – αρχές ζωής στην καθημερινότητά τους, εκφρασμένες, κυρίως, με ελεύθερο και με ομοιοκαταληκτικό στίχο, σε διάφορες μορφές, όπως Σονέτο, Τριολέτο, Κέντρων, Δημοτικό Τραγούδι, την εκτεταμένη δεκαπεντασύλλαβη ενότητα “Γράμμα από το Μέτωπο” και το μορφικό εφεύρημα “Πεντάλφα”.
Τα σχέδια που κοσμούν τη συλλογή είναι του “Απόστολου”.
Ποίηση, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 2001, 61 σελ.
Μια μαργαρίτα στη γειτονιά των βιαστικών ανθρώπων – Γιάννης Πλαχούρης
Κάποιο πρωινό σε μια πολυάσχολη πόλη, ένας βιαστικός άνθρωπος, πηγαίνοντας στη δουλειά του, ακούει τη φωνή μιας μαργαρίτας. Έχει φυτρώσει στην άκρη ενός τσιμεντένιου τοίχου. Ζητά βοήθεια. Επειδή μεγαλώνει σε μια γειτονιά που αδιαφορεί τι συμβαίνει γύρω της, θα πεθάνει.
Ο βιαστικός άνθρωπος αναγκάζεται, πρώτα να δώσει την προσοχή του. Ύστερα, προσφέρει την αγάπη και το ενδιαφέρον του.
Τέλος, με τη συνδρομή ενός βιβλιοπώλη, αντιλαμβάνεται την αξία της Τέχνης κι επιλέγει ήρωες από άλλα κλασικά παραμύθια, ώστε όλοι μαζί να σώσουν τη μαργαρίτα.
Από εκείνη τη στιγμή και μετά, η απρόσωπη ψυχρή γειτονιά μεταμορφώνεται σε τόπο χαράς και καλοσύνης με ευεργετικά για όλους αποτελέσματα. Μια ιστορία μ’ έντονη πλοκή κι ενδιαφέρον, απλή στην αφήγηση και εύκολα προσεγγίσιμη, παρά τον συμβολικό χαρακτήρα και την πολυεπίπεδη σημασία της.
Παιδική λογοτεχνία, Εσοπτρον, 1998, 36 σελ.
Ο σκοπευτής των λέξεων και η αδελφή φωνήεν
«Αυτάρ ο τοίσιν οφείλετο νόστιμον ήμαρ». Στην υποχρέωση του ταξιδιού – ζωή τι ορίζει το «αφείλετο»; Ο πατέρας Οδυσσέας (=ο προορισμένος να βασανιστεί) ταυτόχρονα αποτελεί την αντίστοιχη Ιθάκη για ένα παιδί, που διασχίζοντας τοπία κατόπτρων, βιώνει την δική του περιπέτεια ζωής.
Ο χώρος, όπου εκδηλώνεται αυτή η κίνηση είναι σύγχρονος, η εποχή μας. Το «ήμαρ» προβάλλει αχτίδα καθρεφτισμένη στα νερά. Μεταβάλλεται από κυματισμούς αντιθέτων. Νοητικά πρότυπα κλείνουν ή ανοίγουν τις πηγές της αίσθησης, ως χαρά. Η επιθυμία γίνεται ανεκπλήρωτο πάθος και σχοινί. Η έννοια της συνάντησης. Η δροσιά ή ξηρασία των αδελφών, συντρόφων. Η γνώση, πουλί με τσακισμένα φτερά στο γυμνό κλαρί του κόσμου.
Σε αυτό το πανάρχαιο παιχνίδι, ποια είναι η μοίρα του κωπηλάτη;
Ιδιαίτερα, όταν αποτυπώματα επάνω του υπάρχουν η μνήμη – ρίζα και ο θάνατος, το αναμφισβήτητο γεγονός, ως τέρμα του ταξιδιού σε μια κίνηση ονείρων.
ΑΕΡΑΣ Η ΑΦΗ
Έτσι όπως ξετυλίγω το όνομά σου
ανοίγοντας τα γράμματα ένα – ένα
μοιάζει να περπατώ ανάμεσα στους ήχους.
Ποίηση, Ειρμός, 1995, 52 σελ.
Πορεία προς Ντο Δίεση
ΝΤΟ
Όσα συνάντησες κάποτε
χάνουν όσο περνάει ο καιρός
το σχήμα και το αίσθημα που τα συνόδευε
σαν πίνακες ζωγραφισμένοι δυο και τρεις φορές
που τώρα ξεθωριάζουν.
Ραγίζουνε τα χρώματα ανοίγουν πόρτες
και στα κενά βλέπεις να εμφανίζονται κομμάτια
οι παλιές εικόνες φτιάχνοντας Ένα
παράξενο παρών σαν όνειρο
Το Τώρα σμίγει με το Χθες το Πάνω με το Κάτω
Έτσι γεννιούνται μέσα τους πουλιά
έχοντας πόδια δένδρο
μάτια γεμάτα φύλλα και φθινόπωρα
βάρκες που ανοίγουν για πανί φεγγάρια
Όλα μαζί λέξεις γυμνές
σκιτσα, ίσκιοι μιας μνήμης
όμοια με τη ζωή μας.
Ποίηση, 1992
Έτσι έμαθαν οι καλαμιές να τραγουδάνε – Γιάννης Πλαχούρης
Στην άκρη της λίμνης γεννιέται μια καλαμιά. Στην διάρκεια της συναρπαστικής ζωής της μαθαίνει πολλά και θέλει να τα μοιραστεί με τις άλλες καλαμιές γύρω της. Όμως οι καλαμιές δεν έχουν φωνή. Πώς θα επικοινωνήσουν, λοιπόν, μεταξύ τους;
Το παραμύθι, μέσα από μια σειρά διδακτικές ιστορίες, ξεδιπλώνει την προσπάθεια των καλαμιών από τη γέννησή τους μέχρι τη στιγμή που θα πετύχουν αυτό που, για πολλούς, φαίνονταν ακατόρθωτο.
Γίνονται φλογέρες, αφού πρώτα κατακτήσουν αξίες όπως η αλληλεγγύη, η κατανόηση κι αποκτήσουν τη γνώση ότι όλα είναι Ένα.
«Γι αυτό» -επισημαίνει το παραμύθι –«στις λίμνες και στις ακροποταμιές, όπου οι καλαμιές είναι πολλές μαζί, ο αέρας μοιάζει πιο πηχτός, έχοντας μέσα του δάκρυα και λόγια».
Παιδική λογοτεχνία, Μιχάλης Σιδέρης, 1990
Η Ελένη του παραθυριού – Γιάννης Πλαχούρης
Τα περισσότερα ποιήματα είναι γραμμένα στην τριετία 1984 – 1987. Αποτελούν μια προσπάθεια προσέγγισης κι ερμηνείας διαφόρων περιστατικών – καταστάσεων ζωής κάτω από το πρίσμα μιας συγκεκριμένης φιλοσοφικής θεώρησης. Για τον λόγο αυτό μπορούν να αντιμετωπιστούν ως μια ενότητα και να δικαιολογηθεί η παρουσία παλαιότερων ποιημάτων με τον γενικό τίτλο «Επιστράτευση 1974».
Αυτά τα παλαιότερα ποιήματα έχουν γραφτεί τον Ιούλιο του 1974 στην Κω, μετά την πτώση της χούντας και την επιστράτευση, όπου ο Πλαχούρης βρέθηκε εκείνη την περίοδο υπηρετώντας την στρατιωτική του θητεία στην 122 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού.
ΠΕΜΠΤΗΣ ΜΕΣΗΜΕΡΙ
Έχεις τα βλέφαρα κλειστά
χτυπά στο αμόνι του μεσημεριού ο Ύπνος
δέκατη τρίτη ώρα,
Πέμπτη του ογδόντα έξη, Αύγουστος
ο υδράργυρος ψηλώνει και άλλο
μαζί με τις οσμές Πίσσας, Ιδρώτα, Θάνατου.
Γέμισε η κάμαρα Ίσκιους
όνειρα που έκατσαν στην πολυθρόνα
όμοια οι μικροί σου πόθοι.
Πώς σε μια νύχτα έγιναν σχοινιά;
Ποιος θα μπορέσει να σε λύσει;
Ποίηση, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 1987, 62 σελ.
Παράθυρα στο φως – Γιάννης Πλαχούρης
ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΟΙΗΜΑ ΓΙΑ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ
Από το ανοιχτό παράθυρο
ακούγονται μι-σολ, λα-σι, ρε-φα
ρίζες, φτερά, χορτάρια
και παραπίσω τρίτος όροφος
αταίριαστος ο Παναγής
με τις φωνές του σώματος
καντήλια και ξεσταύρια και χριστοί
πέφτουν επάνω στο μωρό
αστέρι σβύνοντας σε λάσπες
γι’ αυτό κρυώνω λες; ή που
Ποίηση, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., 1984, 30 σελ.
Δεκαοχτώ σκοποί στο ίδιο μοτίβο – Γιάννης Πλαχούρης
Η ποιητική συλλογή «δεκαοχτώ σκοποί στο ίδιο μοτίβο» κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 1980. Όλα τα ποιήματα επικεντρώνονται στα συναισθήματα ενός μετανάστη. Εκφράζουν με πάθος μιαν ήρεμη αγάπη, που αποκτά μυθικές διαστάσεις προς την πατρώα γη (στην περίπτωσή μας την Ήπειρο) επειδή δεν μπορούν να αφομοιωθούν εύκολα τρόποι, αντιλήψεις, πρόσωπα του νέου τόπου. Η ωραιοποίηση, όμως, της ανάμνησης του τόπου τους από τους μετανάστες εδώ καταγγέλλεται ότι αποτελεί τρόπο άμυνας και καταφύγιο του μετανάστη απέναντι στις αντιξοότητες.
Αυτή η θέση βρίσκει αντίθετο τον Πλαχούρη, που με τρόπο λυρικό – και χωρίς να στρατεύει την ποίησή του κομματικά, αναδεικνύει την υπαρξιακή αρχή ότι εμείς, τελικά, είμαστε οι υπεύθυνοι για την όποια ανοχή καταστάσεων ή γεγονότων.
ΠΡΩΤΟ ΕΡΩΤΙΚΟ
Κάθε μέρα, χρόνια τώρα ξυπνώντας, βρίσκω δίπλα μου
ένα ποτήρι γαρίφαλλα.
Είναι η στοργή της σκέφτομαι μέχρι
ν΄ ακούσω τη φωνή της ανθοπώλισσας.
Ύστερα, μένω το παιδί σε σκοτεινές αυλές
τα φώτα της οξώπορτας κλειστά
σκληρό το γαύγισμα, λυτός ο ξένος σκύλος.
Πόση ομορφιά γεμίζει η στιγμή
μ΄ εκείνο το χαμόγελο γαρίφαλλα
ίσα να ξεγελιέται η μοναξιά με δυο δεκάρικα.
Ποίηση, 1980
Στο Δέλτα των Ονείρων – Γιάννης Πλαχούρης
ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
ΕΙΜΑΙ μια σκούρα κηλίδα που γλιστρά σκυφτή στους θειαφοκα¬πνισμένους τοίχους. Με φτύνει ο ήλιος από περιφρόνηση καθώς έρποντας προελαύνω στην σιδερένια είσοδο. «Επτά και τρία λεπτά! Επτά και τρία λεπτά!». Έχουμε αργήσει χαζεύοντας τον ιδρώτα της αυγής στις πλαστικές αλέες, το σκυλί που δεν συνάντησε τη μέρα, νεκρό στο τσιμεντένιο ρείθρο. Έχουμε αργήσει να κλει¬στούμε στις ψηλοτάβανες αίθουσες με τα φερέτρινα παράθυρα, να τραγουδήσουμε ακόρντο με τις μηχανές τη συμφωνία μας.
ΚΑΝΟΝΙΚΑ τα σπουργίτια τώρα μεθυσμένα φως χορεύουν στην έξοδο της νύχτας και οι συναυλίες του αέρα ρυτιδίζουν την ξένοιαστη θάλασσα. Τα μυρωδικά τέτοιες ώρες μοιράζουν την καρδιά τους. Όμως εσείς
ΟΙ ΤΕΛΕΙΟΤΕΡΟΙ του ζωϊκού και οι γνώστες μετράτε την αξία των λεπτών σας με τα ρυθμικά των αργαλειών και εγώ ο υμνητής των σφραγίδων της κτίσης κρύβω τους στίχους μου κάτω από «Προς Εξαγωγήν Δελτία» δειλός δεσμώτης στις αποφάσεις απολύσεων.
Ποίηση, 1973
Χρονιά καλοκαιριού – Γιάννης Πλαχούρης
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Και χθες και τώρα κι αύριο θρηνεί η πικρομάνα
πότε για γιο ή γι’ αδερφό ή γι’ άντρα ή για πατέρα
Η ρίζα της χώρας μου φτάνει στο αίμα
Βαρύ λιθάρι η φτώχεια της, ταφόπλακα ο ξένος
ποτάμι σκάει η οργή σε μάτια που λογχίζουν
To δένδρο της χώρας μας ανθίζει με αίμα
Κι όταν σφαίρες την ρίχνουνε, σίδερα την πατάνε
γροθιά ορθώνει Ανάστασης θυσία τα παιδιά της
Τα κλαριά της χώρας μου καρπίζουν με αίμα
Ποίηση, 1977
Πηγές: Biblionet, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι., Φιλότυπον, Έσοπτρον, plachio.wordpress.com