Γιώργος Ρούβαλης (1949-2019)

Τα ταξίδια του Οδυσσέα – Γιώργος Ρούβαλης

27 ΠΟΖΕΣ: 4 + 10 + 9 + 4
…
Ο κύκλος έκλεισε.
Λατινική Αμερική, η Έλια, η μισή ζωή σου (να πούμε/ τα τρία τέταρτα;).
Και ύστερα, Αθήνα και Ναύπλιο, οι ρίζες.
Στο ίδιο φιλμ 27 πόζες, η ζωή σου όλη.

Στ’ Ανάπλι… – Γιώργος Ρούβαλης

Μια τάξη, η μικροαστική· μια πόλη, το Ναύπλιο (κι η Αθήνα και μερικές άλλες)· μια εποχή, οι δεκαετίες του ’50 και του ’60, αλλά και τα πρόσφατα χρόνια. Ανθρώπινες ιστορίες της καθημερινής ζωής. Αγώνας για επιβίωση, για δουλειά, για ένα κρεβάτι στο νοσοκομείο, για τρεχούμενο νερό στο σπίτι. Αγώνας ενάντια σ’ αυταρχικούς γονείς, στο σκοταδιστικό σχολείο, στην κουτσομπολίστικη κοινωνία.
Είκοσι μία ιστορίες, γραμμένες με χιούμορ, όπου οι χαρακτήρες πολεμάνε μέσα από αντιξοότητες να κρατήσουν την αξιοπρέπειά τους, να επιπλεύσουν.
Αστυγραφία· ο απόηχος μιας αστικής επαρχιακής κοινωνίας και μιας εποχής που σβήνουν σιγά σιγά, με το μάτι ενός παρατηρητή, που σημειώνει το κάθε τι: τους χώρους, τις συνήθειες, τους έρωτες, τα τραγούδια, τους χορούς, τη διατροφή, τις διαστροφές τους. Είκοσι ένας μονόλογοι που μας κάνουν να θυμηθούμε τους Έλληνες μικροαστούς, την πολυπληθέστερη τάξη στη χώρα μας, της οποίας είμαστε οι περισσότεροι παιδιά.

Ναύπλιον, Σπηλιάδου 1 – Γιώργος Ρούβαλης

Το Ναύπλιο, η ωραιότερη πόλη της Ελλάδος, πρώτη της πρωτεύουσα, ζωντανεύει μέσα απ’ αυτό το διπλό βιβλίο.
Από τη μια, είναι αναμνήσεις ενός παιδιού, κάποιας μικροαστικής οικογένειας, που μεγαλώνει τις δεκαετίες του 1950 και 60 μέσα σ’ αυτό το συναρπαστικό σκηνικό, παλιά κάστρα, βενετσιάνικα, τούρκικα και νεοκλασσικά σπίτια οπλαρχηγών του 21, ένα σφύζον λιμάνι, πλούσιο κάμπο ολόγυρα και έντονη διοικητική δραστηριότητα. Από την άλλη, είναι μια λεπτομεριακή κοινωνιολογία της πόλης, όλων των θεσμών αλλά και των ανθρώπων της. Σχολεία, τοπικές εφημερίδες και πολιτική, οι γραφικοί τύποι, οικονομία, τουρισμός, τα σινεμά, το ποδόσφαιρο, το καλοκαίρι, οι στρατιωτικοί, οι πρόσκοποι, η Εκκλησία, η πνευματική ζωή, οι σχέσεις της με την γειτονική πόλη του Άργους και την Αθήνα.
Ακόμα, πλήθος ανθρώπων, επιφανών και αφανών, ανδρών και γυναικών, αναδύονται μέσα από τις σελίδες του. Ένας ρέκτης μεγαλέμπορος, ένας ξενοδόχος, ο μπακάλης της γειτονιάς, ένας μαέστρος οικοδόμος, δυο – τρεις δασκάλες, μια κορδελιάστρα, μια σοφή γριά, μουσικοί, κανταδόροι, πρόσφυγες…

Οι πέτρες και οι άνθρωποι. Μικροϊστορία του Ναυπλίου – Γιώργος Ρούβαλης

Η Μικροϊστορία του Ναυπλίου συντίθεται από μια σειρά κειμένων και πληθώρα φωτογραφιών που ασχολούνται με τις ζωές πλήθους κατοίκων του, ανδρών και γυναικών. Μετά από μια θεωρητική εισαγωγή του Μεξικανού ιστορικού Luis Gonzalez γύρω από τη σχετικά πρόσφατη έννοια της ιστορίας μικρών πόλεων ή χωριών (μικροϊστορία), βρίσκουμε περιγραφές κτιρίων, συνηθειών και βιογραφίες ανθρώπων, διανθισμένες με άφθονες παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες τους. Με διάταξη τις γειτονιές της πόλης (παλιά πόλη, προάστιο, Πρόνοια και προσφυγικός Συνοικισμός) ο αναγνώστης μπαίνει στο εσωτερικό της ζωής των πρωταγωνιστών, οι οποίοι μιλούν σε πρώτο πρόσωπο για το τι θυμούνται από το παρελθόν, την προσωπική τους βιογραφία καθώς και τα περασμένα χρόνια της πόλης. Συνήθειες, ταβέρνες, ανθρώπινοι τύποι, πλούσιοι, φτωχοί, μικρασιάτες πρόσφυγες, κανταδόροι, αντιστασιακοί, ωραίες κοπέλες, αλλά και θεσμοί όπως η τοπική πολιτική ζωή, η βιβλιοθήκη “Παλαμήδης”, ο Ναυτικός όμιλος, ο Κυνηγετικός Σύλλογος, η τοπική ομάδα του Πανναυπλιακού ζωντανεύουν μέσα απ’ αυτό το βιβλίο, που μας παρασύρει στη δίνη της ζωής, στην καρδιά της ωραιότερης πόλης της Ελλάδος.

Αναζητώντας την Σαλώμη – Γιώργος Ρούβαλης

Λιλιάνα, Βανέσσα, Ιλόνα, Σεσίλια αλλά και Άννα και Μαργαρίτα και Φρύνη. Κούβα, Μεξικό, Κολομβία, Ιταλία και Ελλάδα.
Άνδρες ταξιδευτές και άνδρες μετανάστες. Επιτυχημένοι, αποτυχημένοι, αλλά πάντα κυνηγοί. Όπου κι αν ταξιδεύουν, αναζητούν τον εξωτικό έρωτα, τον αγοραίο έρωτα ή και ερωτεύονται στ’ αλήθεια τραγικά κι απελπισμένα.
Όπως και να ‘ναι, στο Αναζητώντας την Σαλώμη, του Γιώργου Ρούβαλη, οι ήρωές του αφηγούνται με φιλοπαίγμονα διάθεση και αυτοσαρκασμό τις περιπέτειές τους, την αναπόφευκτη πολλές φορές
μοναξιά τους και τα πολλαπλά αδιέξοδα που συναντούν στις συντηρητικές και επαρχιακές κοινωνίες της ιδιαίτερής τους πατρίδας.
Ωστόσο, η παρατηρητικότητα, το χιούμορ, η ζωντάνια των περιγραφών και των χαρακτήρων, η βαθιά μελαγχολία αλλά και η ελπίδα για «ό,τι έχει κερδηθεί, για ό,τι έχει πια χαθεί», δίνουν ένα ξεχωριστό ανθρωπογεωγραφικό βάθος στο έργο του συγγραφέα, συνδέοντάς μας άμεσα με τις ελπιδοφόρες στιγμές της πεζογραφικής μας παράδοσης.

Ψαρομαχαλάς – Γιώργος Ρούβαλης

Η ψυχή του Ναυπλίου
Στην ιστορική και πανέμορφη πόλη του Ναυπλίου υπάρχει μια παλιά, γραφική γειτονιά, σκαρφαλωμένη στη μέση του βράχου της Ακροναυπλίας. Είναι ο Ψαρομαχαλάς, η πιο παλιά γειτονιά του σύγχρονου Ναυπλίου, που χτίστηκε από τους Βενετσιάνους γύρω στο 1500, ενώ τα προγενέστερα χρόνια η πόλη περιοριζόταν στην Ακροναυπλία, στην κορυφή του λόφου.
Το όνομά του προέρχεται από τους ψαράδες, που έμεναν και μένουν εκεί και κάπως από την εγκατάσταση Ψαριανών προσφύγων μετά την καταστροφή του νησιού τους το 1824. Είναι μια παραδοσιακή γειτονιά με σπιτάκια λαϊκής τεχνοτροπίας, συνήθως ξύλινα και εύθραστα, ασπρισμένα και νοικοκυρεμένα, λες και βρίσκεσαι σε νησί. Πολλοί τουρίστες αγνοούν ή δεν ευκαιρούν να ανέβουν εκεί και είναι κρίμα, γιατί το χρώμα του είναι μοναδικό. Οι κάτοικοί του είναι ακόμα ψαράδες, φτωχοί άνθρωποι, αλλά και μικροϋπάλληλοι και σήμερα ιδιοκτήτες πανσιόν και μικρών ξενοδοχείων με όλα τα κομφόρ. Έχουν από παλιά μια περηφάνια για τη γειτονιά τους, ένα εύθυμο και σκωπτικό πνεύμα και παράδοση στην καντάδα και το τραγούδι.
Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει ιστορικές και λογοτεχνικές αναφορές στον Ψαρομαχαλά, καθώς και πολλές μαρτυρίες ηλικιωμένων κυρίως κατοίκων του. Θυμούνται πώς ήταν η γειτονιά του τη δεκαετία του ’30, αλλά και ’40, ’50, ’60 και ’70, όταν η ζωή ήταν φτωχική αλλά απλούστερη. Υπάρχουν ακόμα πολλές παλιές, ασπρόμαυρες φωτογραφίες των οικογενειών τους και άλλες παλιές φωτογραφίες της γύρω περιοχής. (Προμαχώνας, Πέντε Αδέλφια, Μεντρεσές, κ.λπ.). Αναβιώνει έτσι μια ολόκληρη εποχή για τον σημερινό επισκέπτη, που έχει την ευκαιρία να μείνει σε κάποια από τις μικρές πανσιόν της γειτονιάς και να απολαύσει την ανεπανάληπτη ατμόσφαιρα και την εξαιρετική θέα της μαγευτικής πόλης και του Αργολικού Κόλπου από ψηλά.

Ταξίδι στη χώρα της Κίρκης – Γιώργος Ρούβαλης

Χιούμορ, παρατηρητικότητα, αυτοσαρκασμός και φιλοπαίγμονα διάθεση… Ο Γιώργος Ρούβαλης επιστρέφει στα πάτρια συγγραφικά του… εδάφη. Αυτή τη φορά με ένα γλυκόπικρο μυθιστόρημα με άρωμα εξωτικό που όπως και η συλλογή διηγημάτων του “Αναζητώντας την Σαλώμη” (επίσης από τις εκδόσεις Στοχαστής) αντλεί έμπνευση από το μεγάλο πηγάδι του Έρωτα. Του Έρωτα που κινεί γη και ουρανό, που παρασέρνει τους ανθρώπους στη δίνη του, που σε συνεπαίρνει και σε αλλάζει άρδην…
Ήρωες του Ρούβαλη και εδώ ένα σμάρι από άνδρες ταξιδευτές, φιλήδονους εραστές, αθώους… τυχοδιώκτες ή αλλιώς τρεις Έλληνες τουρίστες που ταξιδεύουν σε ένα εξωτικό νησί, στη Χώρα της Κίρκης, για να αποκτήσουν συνάφεια με διάφορες γυναίκες: λευκές, ξανθές, μαύρες, μουλάτες και άλλων χρωμάτων, που διατίθενται εν αφθονία εκεί. Έτσι, ο Ηρακλής, ο Πολυμήχανος και ο Σχολίατρος θα ενώσουν τις τύχες του στην προσπάθεια να γνωρίσουν τον έρωτα: τον εφήμερο, τον αγοραίο, τον αληθινό. Και όλα αυτά μέσα σε μια ατμόσφαιρα διακοπών, θάλασσας, τροπικής πλαζ, με ρυθμούς εξαίσιας ντόπιας μουσικής από κιθάρες, μαράκες, τύμπανα και άλλα κρουστά! Μάλιστα, θα γίνουν και το αντικείμενο μιας επιστημονικής έρευνας, όταν το έτος 2080, ένας μεταπτυχιακός φοιτητής κοινωνικής ανθρωπολογίας θα σχεδιάσει μια διατριβή με βάση ένα πακέτο e-mail που αντάλλαξαν οι τρεις ήρωές μας τη δεκαετία του 1990…

Αρχιπέλαγος με σειρήνες – Γιώργος Ρούβαλης

Το ποιήματα της παρούσης συλλογής γράφτηκαν και δημοσιεύτηκαν αρχικά στα ισπανικά (“Archipielago de Sirenas”, 2010) σε διάφορες χώρες της Λατινικής Αμερικής (Κούβα, Μεξικό, Βενεζουέλα, Πουέρτο Ρίκο, Καραϊβική), κυρίως τη δεκαετία του ’90. Τα περισσότερα αφορούν πόλεις της περιοχής. Η ελληνική μετάφραση είναι δική μου. Το Αρχιπέλαγος είναι φυσικά η Καραϊβική, μαγική και συναρπαστική περιοχή όπως και οι άνθρωποί της. Γ.Ρ.

Αποστολή στην Αμαζονία – Γιώργος Ρούβαλης

Ιστορίες ταξιδιών σε εξωτικές ζούγκλες, στη μυστηριώδη Αμαζονία, αλλά και στον παράδεισο κάθε ανδρός, την υποβλητική Σουηδία ή στα έγκατα της ευρωπαϊκής κουλτούρας, όπως την ζουν οι μεταφραστές λογοτεχνίας. Καθημερινές ιστορίες στην ελληνική επαρχία με ευαίσθητα παιδιά που ανακαλύπτουν τον κόσμο, έντιμους δημοσίους υπαλλήλους, που διατηρούν την αξιοπρέπειά τους και δεν ξεπουλάνε τα πάντα, αναμνήσεις από την παιδική ηλικία τη δεκαετία του 1960 σε κατασκηνώσεις νέων και πρωτόγνωρες ανακαλύψεις του τότε θαύματος, ενός ψυγείου. Ζωές απλών ανθρώπων, που γέρασαν ξεθάβοντας αρχαία αγάλματα και τα υπερασπίζονται με κάθε τρόπο, παρωχημένα μικροαστικά ειδύλλια νεαρών αγοριών και κοριτσιών, θαρραλέα θεώρηση του επερχόμενου θανάτου, σαλταδόροι της Κατοχής, καμάκια και ματάκηδες στην τουριστική λαίλαπα του 1960, σεξομανείς νεαροί, κι ατρόμητοι Λατινοαμερικάνοι επαναστάτες, στην Ελλάδα και στα πέρατα του κόσμου συνθέτουν ένα μωσαϊκό, που ο συγγραφέας παρουσιάζει με δεινότητα, οικονομία και χιούμορ.

Congo Cha Cha – Γιώργος Ρούβαλης

Το βιβλίο αυτό συντίθεται από δύο μέρη: από τη μια, τα γράμματα στην οικογένειά του στην Ελλάδα που έστελνε ένας Έλληνας μετανάστης στο Κογκό τη δεκαετία του ’60 λίγο μετά την Ανεξαρτησία της χώρας και, από την άλλη, με αφορμή τη μεταπτυχιακή διατριβή μιας φοιτήτριας, μια σειρά από κεφάλαια όπου εκτίθεται η ιστορία του Βελγικού Κογκό, της αποικιοκρατίας, της Ανεξαρτησίας, του ρόλου του Λουμούμπα, του Τσε Γκεβάρα, των Σοβιετικών και των Αμερικανών, καθώς και στοιχείων που συνθέτουν την ιδιοσυγκρασία της χώρας και των κατοίκων, όπως η ζωή των Ελλήνων εκεί, η κογκολέζικη μουσική, ο ρόλος της βελγικής διοίκησης ή του στρατού.