Ηρώ Νικοπούλου

Ανέμου – Ηρώ Νικοπούλου

Ποίηση, Πλανόδιον, 1999, 54 σελ.

Σαν σε καθρέφτη – Ηρώ Νικοπούλου

Μια παιδική ανάμνηση, στις παρυφές του ονείρου, ανοίγει την αυλαία του βιβλίου· η ίδια ανάμνηση, παραλλαγμένη αλλά συνεχίζοντας την ίδια γειτνίαση με το όνειρο, την κλείνει. Στο μεσοδιάστημα η ηρωίδα (ή, μήπως, οι ηρωίδες;) έχει ταξιδέψει, έχει ερωτευτεί, έχει δημιουργήσει. Ωστόσο, στην Αθήνα ή στη Χάγη, στο ταξίδι με το τρένο ή ακούγοντας την ιστορία της μικρασιάτισσας γιαγιάς, το ταξίδι της Άρτεμης (ή, μήπως, της Χάρης) είναι πρωτίστως τάξεως ψυχικής. Είτε περιδιαβαίνει στα σοκάκια της Χάγης είτε σ’ εκείνα των Εξαρχείων, αυτό που δεσπόζει δεν είναι η εξωτερική κίνηση μα η εσωτερική ένταση. Και όταν αναζητεί μια υποτιθέμενη μητέρα κάπου στην Ολλανδία, η αναζήτηση πάλι ψυχική υπόθεση είναι. Έτσι, ο μικρός αφηγηματικός λαβύρινθος που στήνει η συγγραφέας σ’ αυτή την πρώτη της εμφάνιση δικαιώνεται πλήρως στο πιο κρίσιμο πεδίο για τον αναγνώστη: το ψυχικό, καθώς όλα γίνονται στην άλλη πλευρά του καθρέφτη. (Γιώργος Ξενάριος)

Μυθιστόρημα, Μεταίχμιο, 2003, 217 σελ.

Ομελέτα με μανιτάρια – Ηρώ Νικοπούλου

Το νεαρό κορίτσι που βιώνει έναν συμβολικό ακρωτηριασμό, μια επίδοξη μητέρα που δεν ήξερε να παίξει με τις κούκλες της, μια μεσόκοπη που χάνει σταδιακά την όραση της γιατί κάποτε αρνήθηκε να δει.

Πρόσωπα και ρόλοι που τα όρια τους μπλέκονται δημιουργώντας κατοπτρικές αντανακλάσεις. Εφιαλτικοί λαβύρινθοι σχέσεων που μέσα τους οι ήρωες ανακαλύπτουν το ασύμπτωτο της ηλικιακής με την ουσιαστική ενηλικίωση.

Ο φόνος δεν είναι πάντοτε πραγματικός.

Πόσο ανθεκτικά είναι τα υλικά των παραμυθιών; Ποιος ορίζει τους κανόνες του παιχνιδιού και ποιος μας λέει ότι δεν μπορούν να αλλάξουν; Τι μπορεί να συμβεί αν δούμε τα πράγματα αλλιώς;

Οι πέντε ενότητες των δεκαοκτώ διηγημάτων του βιβλίου λειτουργούν σπονδυλωτά, θέτουν ερωτήματα, καταγράφουν παθολογίες και συμπτώματα και οδηγούν σταδιακά στην ανατροπή που θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως κάθαρση.

Διηγήματα, Νεφέλη, 2007, 129 σελ.

Μη με ψάχνετε εδώ – Ηρώ Νικοπούλου

Ποίηση, Πλανόδιον, 2009, 77 σελ.

Ελληνιστί: Ο γρίφος – Ηρώ Νικοπούλου

(Σχέσεις αίματος)


Την έβλεπε τώρα να πλέκει και να ξεπλέκει στο φεγγαρόφωτο κάτι μαλλιά κουρέλια, κι ύστερα ανέβηκε στο στηθαίο πεζούλι κι άρχισε να μουρμουρίζει ακατάληπτα αφαιρώντας κάθε λίγο κι από ένα ρούχο. Το θολό φως των λαμπτήρων της οδού Εστίας έγραφε βαθιές σκιές στο ζαρωμένο δέρμα, το βασανισμένο σώμα της έγερνε κάθε τόσο επικίνδυνα προς το κενό. Ο δρόμος ήταν έρημος. Αν σκοτωθεί θα είμαι η μόνη που θα την έχω δει, αναλογίστηκε η Αντέλα κι έκλεισε ως πάνω το ρολό. Ξάπλωσε μούσκεμα στον ιδρώτα…

Είκοσι διηγήματα με κοινό παρανομαστή τις οικογενειακές σχέσεις: σχέσεις αίματος και ταυτόχρονα σχέσεις αιματηρές. Η οικογένεια, παρούσα ή απούσα, αφήνει το δικό της ξεχωριστό ψυχικό αποτύπωμα σε κάθε μέλος της από την πρώτη βρεφική ηλικία· αποτύπωμα που οργανώνει τη δική του αυτόνομη ιστορία. Και κάθε τραύμα στην ιστορία αυτή επιστρέφει -με τη μορφή της σπείρας- στον άλλο, είτε μέσα στον κύκλο της, στενό ή διευρυμένο, είτε προβολικά και έξω από αυτήν. Σπείρα ατέρμονη του τραύματος για την οποία η μόνη απάντηση-έξοδος-κάθαρση μοιάζει να είναι η αυτογνωσία και οι αναβαθμοί της: συγχώρεση και αγάπη.

Διηγήματα, Γαβριηλίδης, 2013, 174 σελ.

Ασφαλής πόλη – Ηρώ Νικοπούλου

Τι κάνει μια πόλη “ασφαλή” για τους κατοίκους της; Τι άλλο από τα δίκτυα: τα δίκτυα των θεσμών, τα δίκτυα των συγγενικών προσώπων… Τα “δίκτυα-δίχτυα” που εγγυώνται σε όλους εμάς τους ανασφαλείς ότι η οδύνη, αυτή που προκαλούμε στον εαυτό μας και στους άλλους, παραμένει ο πιο σίγουρος τρόπος για να εξακολουθούμε να νομίζουμε πως “υπάρχουμε”. Επειδή ο δρόμος προς την προσωπική αλήθεια και ελευθερία προϋποθέτει το βίωμα της καταγωγικής μας ανασφάλειας και της συμφιλίωσης μαζί της. Την πρώτιστη προϋπόθεση για μια αυθεντική δικτύωση με τον άλλο. Για την άλλη πόλη, την ακόμη ανεύρετη, που αιώνες τώρα προετοιμάζουν οι ευαίσθητοι, οι πληγωμένοι, οι ανυπεράσπιστοι και οι ηττημένοι.

Διηγηματα, Γαβριηλίδης, 2015, 174 σελ.

Nineteen Poems. Six Short Stories – Iro Nikopoulou

Don’t look for me here
I am after the comma
beyond the full stop

Below
below after the end

I am the beginning,
the void’s womb

Μεταφραστής: Vassilis Manoussakis

Ποίηση, Διηγήματα, Γαβριηλίδης, 2015, 72 σελ.

Το πριν και το μετά την παύλα – Ηρώ Νικοπούλου

ΕΞΩ
Έξω λες έξω από το χρόνο
χνούδι λευκό που στροβιλίζεται
του κλέφτη κολλάει στα μαλλιά
στα ρούχα και στα βλέφαρα
υδρατμού λευκό σεντόνι
στο δυτικό μπαλκόνι του σχολείου
πέπλο ημιδιάφανο της Αίγινας κρυψώνα

Όμως πάει καιρός τα παιδικά επιφωνήματα
αναπηδούνε στην αυλή και
μ’ ένα κόκκινο παλμό ανυψώνονται
φωνήεντα τώρα αντηχούν κενά

Μπαλόνια ταξιδεύουν στον αέρα
αγάλματα αμίλητα πολύ
ακίνητα αγέλαστα
που αυλίζονται στη νύχτα
μυστικά ορίζοντας τις μέρες μας

Και πλέον ψιχαλίζει τις αυγές
πικρά και πεινασμένα κελαηδίσματα
κι όμως εσύ επιμένεις έξω
Πες μου πώς βγαίνεις
πώς από χρόνος γίνεσαι Καιρός;

Ποίηση, Γαβριηλίδης, 2018, 64 σελ.

Ηρώ Νικολοπούλου και άλλες συντεχνιακές ιστορίες – Ηρώ Νικοπούλου

Παραλλάσσοντας το Πως και γιατί διαβάζουμε, θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε Πως και γιατί γράφουμε; Είναι ασθένεια το γράψιμο; Φάρμακο ή φαρμάκι; Τρόπος εσωτερικής έκφρασης και αυτογνωσίας ή μέσο κοινωνικής αναγνώρισης και προβολής; Ένας νέος ποιητής γίνεται αντικείμενο θαυμασμού από έναν παλιότερο, ένας πετυχημένος συγγραφέας προσπαθεί να επιβιώσει στην περίοδο της Κρίσης, ένας παθολογικός ψεύτης προσπαθεί να διαχειριστεί τα πολλά προσωπεία του με το γράψιμο, μια φιλόδοξη πεζογράφος πουλάει την ψυχή της στον δαίμονα του τυπογραφείου για ν’ αποκτήσει φήμη και χρήμα. Υπαρξιακές επενδύσεις και άλλα αγωνιώδη στην Επικράτεια της Τέχνης, του Κοινού και του Χρόνου.

Δοκίμιο, Γαβριηλίδης, 2019, 96 σελ.