Νίκος Χουλιαράς

Ο Λούσιας – Νίκος Χουλιαράς

…”Την άλλη τη μέρα, πάλι μοναχός μου ήμουν στο σπίτι, κι είπα από μέσα μου. Καλά που είμαι και μοναχός μου, είπα. Γιατί κι ο Στέργιος να ‘ταν, κι ο Βαγγέλης, εγώ πάλι μοναχός μου είμαι, κι όλα μες στο κεφάλι μου βρίσκονται. Ακόμα και τα Γιάννενα, κι αυτά, μες στο κεφάλι μου τα ‘χω. Αλλά κι αυτοί που είναι απόξω απ’ το κεφάλι μου, καλοί είναι, λέω, γιατί κι αυτοί μες στο δικό τους το κεφάλι, πάλι μοναχοί τους θα ‘ναι. Όταν έιμαστε όμως όλοι μαζί, αλλιώτικοι είμαστε. Γιατί εγώ είναι εγώ, κι ο Βαγγέλης είναι ο Βαγγέλης. Ο Στέργιος πάλι είναι άλλος, κι άλλος είναι ο πατέρας του Βαγγέλη.
Όλοι μαζί όμως, η Ελλάδα είμαστε. Γιατί, η Ελλάδα είναι και πιο μεγάλη απ’ τα Γιάννενα. Αλλά και τα Γιάννενα, Ελλάδα πάλι είναι κι αυτά”…

Ζωή, την άλλη φορά – Νίκος Χουλιαράς

“Η αφήγηση του Θεόφιλου Γούδα”:
Θ’ αρχίσω απ’ το βράδι εκείνο: παραμονή της Πρωτοχρονιάς, το 1920 έτος.
Έπεφτε χιόνι κι ήμουν ανάσκελα στο κρεβάτι· σκεπασμένος με τα σκεπάσματα της Αλεξάντρας. Στη γυναίκα μου είχα πει πως θα ξενύχταγα στου Σάλτα· στο πανδοχείο, παίζοντας χαρτιά. Ήταν δυό μέρες που χιόνιζε συνέχεια. Τα ‘χε σκεπάσει όλα.
Ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι κι έβλεπα την Αλεξάντρα πίσω απ’ το τζαμωτό. Έριχνε στο κορμί της νερά ζεστά που άχνιζαν. Την κοίταγα και είχα κατά νου να σηκωθώ, όπου να ‘ναι, και να τραβήξω για το σπίτι, αλλά ο ύπνος μ’ έπαιρνε και βάραινα. Σε βύθος μέσα βρισκόμουν, όταν, άξαφνα, ένιωσα εκείνο το σπάσιμο.
Ένα σιγανό κρακ, ψηλά στο στέρνο, σα να ‘χα, λέει, εκεί μπροστά, μια κόπιτσα που ξεθηλήκωσε μεμιάς, κι άνοιξε απότομα το μέσα μου, όλο. Άνοιξε, κι ένα παράξενο λίγωμα μου ΄λιωσε τους αρμούς…

Στο σπίτι του εχθρού μου – Νίκος Χουλιαράς

“Το τραίνο που διέσχιζε τον ύπνο μου”:
Πριν μια βδομάδα πάλι, τα χαράματα, είδα στον ύπνο μου ένα τραίνο.
Ήταν χειμώνας, λέει, και περπατούσα μόνος μου σε κάποιον απ’ τους κάτω δρόμους της Καραβατιάς, όταν, αναπάντεχα, άκουσα μες στη νύχτα ένα σφύριγμα κι αμέσως ύστερα, είδα ένα τραίνο να ‘ρχεται απίστευτα αργά κατά το μέρος μου.
Τραίνο παλιό ήτανε, στο χρώμα του καπνού, και τα βαγόνια του ήταν ανοιγμένα στα δυό, σαν να τα ‘χε σκίσει, συμμετρικά, ένα θεόρατο πριόνι. Παρ’ όλ’ αυτά συνέχιζε κανονικά· με τον αέρα να περνά απέξω κι από μέσα του. Συνέχιζε να τρέχει αργά κι αθόρυβα πηγαίνοντας προς τη μεριά του σανατόριου με τα μεγάλα δέντρα.
Έψαχνα, λέει, από καιρό, να βρω τη μάνα μου, παρ’ ότι ήξερα καλά πως έχει φύγει από τούτη τη ζωή εδώ και είκοσι πέντε χρόνια…

Το εργαστήριο του ύπνου – Νίκος Χουλιαράς

«Το εργαστήριο του ύπνου» είναι ένα μυθιστόρημα απολαυστικό που διαβάζεται από την πρώτη σελίδα μέχρι την τελευταία. Είναι ένα κείμενο ευρηματικό, μια περιπέτεια που κινείται στα σύνορα του πραγματικού με το φανταστικό. Τις σελίδες του βιβλίου τις διατρέχει η αίσθηση ενός χιούμορ υπόκοφου και υπονομευτικού που κάνει το μυθιστόρημα να μοιάζει με ναρκοπέδιο. Ο Ν. Χουλιαράς μιλάει μέσα απ’ αυτό για τα πιο αβάσταχτα – τα σκιερά και δύσκολα περάσματα ετούτης της ζωής, με τον πιο απλό τρόπο: με το δικό του μοναδικό τρόπο υψώνει τα πιο ασήμαντα στο ύψος της αλήθειας τους, ενώ ταυτόχρονα καταφέρνει να κάνει οικεία υπόθεση τις πιο εξωφρενικές καταστάσεις. Οι εκπλήξεις σ’ αυτό το ανατρεπτικό βιβλίο διαδέχονται η μια την άλλη ενώ το τέλος του είναι απρόβλεπτο. Φωτίζει από μια άλλη οπτική γωνία το κείμενο όπως φωτίζει συχνά ο ύπνος ετούτη τη ζωή που ονειρευόμαστε ότι ζούμε.

Μια ιστορία του μακρύ χειμώνα – Νίκος Χουλιαράς

Οι ταξιδιώτες που τυχαίνει να μπουν για πρώτη φορά σε ξένη πόλη, βλέπουν πάντα αυτά που φαίνονται με την πρώτη ματιά και πάντοτε απέξω. Τους δρόμους βλέπουν και τα σπίτια· το πώς είναι καμωμένα, τις ιδιομορφίες που έχουν και τα τέτοια.
Παρατηρούν και τους ανθρώπους: να μπαινοβγαίνουν στα μαγαζιά ή να περπατούν, έξω, στους δρόμους. Τους ακούνε κιόλας να μιλούν, να λένε τα δικά τους· γιατί η κάθε πόλη έχει το δικό της το ρυθμό, το ιδιαίτερό της ύφος κι αυτό είναι που τραβάει τον ταξιδιώτη. Αυτό είναι κιόλας που τον μελαγχολεί. Τη θέλει όμως, όπως φαίνεται, αυτού του είδους τη μελαγχολία γιατί είναι κάτι που έρχεται απέξω, κι όσο να ‘ναι, δεν πρόκειται να κρατήσει για πάντα. Σε δυό-τρεις μέρες θα ‘χει φύγει από κει και στα δικά του θα γυρίσει πάλι· στο σπίτι του και στις συνήθειες τις δικές του· σε κείνη την καθημερινότητα που τον κρατάει σε κάποια ισορροπία…

Το μπακακόκ – Νίκος Χουλιαράς

Στο βιβλίο περιλαμβάνονται 19 κείμενα, γραμμένα από το 1974 έως το 1980. Μερικά απ’ αυτά έχουν συμπεριληφθεί στο βιβλίο “Ζωγραφική – Κείμενα” που τύπωσε ο Κέδρος στα 1978, ή έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στα περιοδικά “Τραμ”, “Παραλλάξ” και “Δέντρο”. Εκτός από την ιστορία του Δημητράκη Μαντζαρόπουλου και “Το απόγευμα του Κωστάκη Δαμπασίνα” που έχουν σαν αφορμή πραγματικά γεγονότα, στα υπόλοιπα διηγήματα τα πρόσωπα είναι φανταστικά, καθώς κι οι ιστορίες.

Το άλλο μισό – Νίκος Χουλιαράς

Δεκαέξι ιστορίες ελεγχόμενου πάθους σαν παραμύθια
Δεκαέξι διηγήματα που ο ίδιος ο συγγραφέας στην προμετωπίδα του βιβλίου τα ονομάζει “ιστορίες ελεγχόμενου πάθους σαν παραμύθια”. Κι αυτό το “σαν παραμύθια” είναι που δίνει το στίγμα του βιβλίου. Τόσο σαν μορφή γραφής όσο και σαν αντίληψη της πραγματικότητας.
Παραμύθι ίσον ουτοπία. Και το “άλλο μισό” είναι ακριβώς, η κατά τον συγγραφέα, ουτοπία της ολοκλήρωσης. Το άλλο μισό του ονείρου που ποτέ δεν πραγματοποιείται. Οι ήρωες του Νίκου Χουλιαρά είναι οι άνθρωποι που αφήνει πίσω του ο χρόνος. Οι άνθρωποι που δεν έχουν χώρο μέσα στην πραγματικότητα για να δικαιώσουν την ύπαρξή τους. Έτσι δίχως χώρο, δίχως βιωμένο χρόνο, αδυνατούν να πράξουν. Αδυνατούν δηλαδή να αποκτήσουν γνώση του κόσμου μέσα από την πράξη.
Ποίηση της απελπισίας και του σπαραγμού, αυτό το βιβλίο του Νίκου Χουλιαρά. Μιας απελπισίας όμως χωρίς αντίκρισμα, χωρίς οργή.
Περιλαμβάνει τα διηγήματα: “Αυτό”, “Το άλλο μισό”, “Η άδεια”, “Ο μοιραίος άντρας”, “Σαν σε βουβή ταινία”, “Το μαστοράκι, η κυρά και το στοιχειό”, “Δυό εικόνες απ’ τα Τίρανα”, “Η νύχτα με τα ορεινά χωριά”, “Πίσω, στο σκοτάδι”, “Η τρύπα”, “Η ώρα που είναι για όλους ίδια”, “Η γάτα”, “Ο Παύλος Κοντοσάκος στο λουτρό”, “Το τρανζιστοράκι”, “Ο τρίτος ουρανός και το μοναχικό του άστρο που έκαιγε”, “Ο μονόλογος του Δαμιανού Φιλολία”.

Η μέσα βροχή – Νίκος Χουλιαράς

Δεκαέξι ιστορίες της αθέατης πλευράς
Περιλαμβάνει τα διηγήματα: “Η νύχτα του σπιτιού”, “Φεγγάρι στην οδό Αγγέλων Αυτοκρατόρων”, “Το παιδί Κιόρ-Σαμουήλ”, “Ο δρόμος που περνάει απ’ τον Παράδεισο”, “Το ρούχο”, “Το τηλεφώνημα”, “Το απόγευμα του αφηγήματος”, “Η Πολυξένη Μπαμπασίκα και η ομορφιά”, “Ο Νικολάκης της Τσεβούλας, το απόγευμα”, “Το λεωφορείο της γραμμής”, “Το πουλάκι”, “Το χαλόνι”, “Το βάρος του Φωτάκη Σεβαστοκράτορα”, “Ο Θοδωράκης ‘το βλέμμα’ στο πίσω δωμάτιο”, “Η φυλακή”, “Αυτός που δεν με βλέπει”.

Μια μέρα πριν, δυο μέρες μετά – Νίκος Χουλιαράς

Περιέχει τα διηγήματα: “Ο σκύλος του καλοκαιριού”, “Μάγκας στο ένα και πενήντα”, “Ο Ιρλανδός στο πουθενά”, “Η Αντιγόνη Σεϊρλή στο εργαστήριο της μνήμης”, “Ο Αβράμ της Αντιπάρου”, “Μέρα γιορτής”, “Ο τρίτος ουρανός και το μοναχικό του άστρο που έκαιγε”, “Buenos dias, senor”, “Η αντίπαλος”, “Η ζωή φοράει συχνά στενά παπούτσια”, “Ο λάτρης του ασήμαντου”, “Η εσχάτη των ποινών”, “Ο δρόμος περνάει απ’ τον παράδεισο”, “Ο Ούβε στα Καλούδια”, “Μια μέρα πριν, δυό μέρες μετά”, “‘Άνθρωποι στο μπαρ”, “Πρωί”.
Τα διηγήματα “Ο τρίτος ουρανός και το μοναχικό του άστρο που έκαιγε” και “Ο δρόμος περνάει απ’ τον παράδεισο” έχουν δημοσιευτεί παλαιότερα στα βιβλία του συγγραφέα “Το άλλο μισό” και “Η μέσα βροχή”, αντίστοιχα. Συμπεριλαμβάνονται δε σ’ αυτό το βιβλίο γιατί είναι αναπόσπαστα τμήματα του ίδιου χώρου, στον οποίο αναφέρονται οι υπόλοιπες ιστορίες της συλλογής “Μια μέρα πριν, δυό μέρες μετά”.

Νερό στο πρόσωπο – Νίκος Χουλιαράς

Και ξαφνικά -κανείς δεν ξέρει αν αυτό που έγινε, έγινε πριν, τώρα ή μετά- σαν τη γυναίκα που ‘χει ξεχειλώσει απ’ τις πολλές τις γέννες ή σαν τη μπαταρία που ‘χει χάσει όλα τα υγρά και τα ‘χει φτύσει πια, όπως λένε, η Ευρυδίκη Βαλασκατζή σταματάει στη μέση του δρόμου. Δεν έχει άλλο, αυτό ήταν! Γι’ αυτό και το απόγευμα της πρώτης Κυριακής του Ιουνίου, ενώ περπατάει στο βορεινό πεζοδρόμιο του Ναυτικού Νοσοκομείου, σταματάει ξαφνικά σα να τη χτύπησε κεραυνός και δεν μπορεί να κάνει βήμα. Δεν μπορεί να προχωρήσει και δεν θέλει πια να πάει πουθενά! Θα ‘θελε πολύ να μην έχει κάνει παιδιά και να ‘ναι υποχρεωμένη να γυρίσει σπίτι. Για την ακρίβεια, θα ‘θελε να ‘χει ξεχάσει πώς γυρίζουν σπίτι! Μένει ακίνητη, λοιπόν, σαν χαρτονάκι πάνω στο πεζούλι, ενώ ο χρόνος ύπουλα -φυσώντας απαλά στο ενδιάμεσο κενό- έχει ήδη προσθέσει δυο χρόνια παραπάνω στη ζωή της. Γι’ αυτό κι η Ευρυδίκη Βαλασκατζή το βράδυ, γυρνώντας πάλι σπίτι της, θα χαρεί πολύ -όπως η ίδια νομίζει εκείνη τη στιγμή- όταν θα διαπιστώσει πως έχει πια κι’ αυτή ένα παιδί, παρόλο που χαϊδεύοντας το κεφαλάκι του θα νιώσει πάλι απ’ την αρχή ότι δεν ξέρει ακριβώς τι θέλει, αλλά ετούτη τη φορά δεν πρόκειται καθόλου να αναρωτηθεί ποιος είναι αυτός που άφησε μες στου μυαλού της το δωμάτιο αυτό το μαύρο τιποτένιο φίδι, που σέρνεται όλη την ώρα στις γωνιές και έχει την κακή συνήθεια να υποβάλλει πάντα αυτό τις ερωτήσεις.

Εικόνες στο ύψος της ζωής – Νίκος Χουλιαράς

Πρόκειται για ένα βιβλίο ξεχωριστό καμωμένο με τον μοναδικό τρόπο του γνωστού συγγραφέα και ζωγράφου στις καλύτερές του στιγμές. Ενα βιβλίο όπου ποιήματα και δραστικά μικρά πεζά εναλάσσονται με ζωγραφιές. Ζωγραφιές αναπάντεχες και αινιγματικές-γεμάτες χιούμορ και ποιητικότητα και κείμενα πικρά που μοιάζουν με εικόνες στο ύψος της ζωής: κάτι σαν σημειώματα, ας πούμε, αφημένα σε διάφορα σημεία του σπιτιού για να τα βρούμε μετά από καιρό και να θυμηθούμε πως η ζωή πολύ συχνά είναι μονάχα η συνήθειά της κι όπου βρεθεί αφήνει ψιχουλάκια: κάτι σημάδια ασήμαντα αφήνει κάθε τόσο για να μη χαθεί γι αυτό και ζει ακόμη.
Ένα βιβλίο χαρμολύπης -σαν μια υπέροχη εκδρομή στα καθημερινά αλλά ανέκαθεν άγνωστα ετούτης της ζωής.