Περισσότερα αποτελέσματα...

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
post

Deyteros.com

Ένα ταξίδι στ’ αστέρια της λογοτεχνίας!

Χριστίνα Κόκκοτα

Χριστίνα Κόκκοτα

Η Χριστίνα Κόκκοτα γεννήθηκε στην Πάτρα.
Σπούδασε Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και Θεατρολογία στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών με καθηγητές τη Pούλα Πατεράκη, τον Μιχαήλ Μαρμαρινό και την Αμαλία Μουτούση. Γράφει κριτική θεάτρου από το 1992. Κείμενά της φιλολογικού και θεατρικού περιεχομένου αλλά και ευρύτερου προβληματισμού έχουν δημοσιευθεί στις εφημερίδες “Πελοπόννησος “και “Tα Nέα” και στα περιοδικά “Αχαϊκά” και “Πολύπτυχο”. Έχει δώσει διαλέξεις στο πλαίσιο των φιλολογικών βραδινών της Εταιρίας Λογοτεχνών NΔ. Ελλάδας αλλά και του Φεστιβάλ Σατιρικού Θεάτρου “Mώμος ο Πατρεύς”. Mε εισηγήσεις της έχει συμμετάσχει σε διεθνή συνέδρια με οργανωτικούς φορείς την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (Cultural Cross Fertilization of Southern Italy and Western Greece through History), την Ένωση Νέων Καλλιτεχνών Πάτρας (Τέχνη και Kριτική), τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αχαΐας, τη Δημοτική Πολιστική Επιχείρηση του Δήμου Πατρέων και το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών (Παράρτημα Πάτρας). Έχει χρηματίσει μέλος του Δ.Σ. του ΔH.ΠE.ΘE. Πατρών, της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Φεστιβάλ “Θεσμός Αρχαίου Δράματος”, κριτικών επιτροπών στους Πανελλήνιους Πολιτιστικούς Μαθητικούς Αγώνες. Είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών και της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού “Αχαϊκά”. Υπηρέτησε επί σειρά ετών ως φιλόλογος καθηγήτρια στο Πειραματικό Λύκειο Πατρών από το οποίο συνταξιοδοτήθηκε το 2011.
Δοκίμια-Μελέτες-Θέατρο-Ερμηνεία και κριτική
Θεατρικό αναλόγιο: Κείμενα θεατρικής παιδείας (2011), Κέδρος
Κριτικές προσεγγίσεις: Αρχαίο θέατρο (2012), Οδός Πανός
Κριτικές προσεγγίσεις: Νεοελληνικό θέατρο (2014), Οδός Πανός
Κριτικές προσεγγίσεις: Ευρωπαϊκό και αμερικανικό θέατρο (2016), Οδός Πανός
Ημέρες θεατρικής καραντίνας (2021), Οδός Πανός

Ημέρες θεατρικής καραντίνας – Χριστίνα Κόκκοτα

Ημέρες θεατρικής


Η καραντίνα, λόγω Covid, και οι εποχές που είχαν ανάλογες ασθένειες – αρχαιότητα, μεσαίωνα κ.ά. δεν εμπόδισαν την τέχνη του θεάτρου να επιζήσει. Αυτό εξετάζει σ’ κ. αυτό το νέο βιβλίο της Χριστίνας Κόκκοτα.

Θέατρο, Οδός Πανός, 2021, 134 σελ.

Κριτικές προσεγγίσεις – Χριστίνα Κόκκοτα

Κριτικές προσεγγίσειςΙΙΙ. Ευρωπαϊκό και αμερικανικό θέατρο


Η θέση του Ευρωπαϊκού Θεάτρου είναι, αναμφισβήτητα κυρίαρχη στην ιστορία της παγκόσμιας δραματουργίας. Όχι μόνο για τη μακρά και αδιάπτωτη πορεία, που διέγραψε ήδη από τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση μέχρι τις μέρες μας αλλά και για τα διαφορετικά είδη που υπηρέτησε (Λειτουργικό Δράμα, τραγωδία, κωμωδία, φάρσα, μπουλβάρ, ιστορικό δράμα, στρατευμένο διδακτικό δράμα, ψυχόδραμα, ονειρόδραμα performance) και τα καλλιτεχνικά ρεύματα που ενσωμάτωσε στον κορμό του (ρομαντισμό, ρεαλισμό, εξπρεσσιονισμό, σουρρεαλισμό, υπαρξισμό, παράλογο, γκροτέσκο).
Πολυτασικό και πολυμορφικό το Θέατρο της Ευρώπης ανέδειξε κορυφαίους δραματουργούς – αρχιτέκτονες και νομοθέτες της θεατρικής τέχνης (Σαίξπηρ, Ίψεν, Τσέχωφ, Στρίντμπεργκ, Μπρεχτ, Μπέκετ, Πίντερ) αλλά και αριστουργηματικά έργα, που άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους στην ιστορία του ευρωπαϊκού πνεύματος και άσκησαν καθοριστική επίδραση και στην πέραν του Ατλαντικού δραματουργία – Αμερικανικό θέατρο (Ε. Ο’Νηλ, Τέννεσση Ουΐλλιαμς, Άρθουρ Μίλλερ, Ε. Άλμπι). Καθιέρωσε ήρωες οικουμενικού κύρους (Ληρ, Άμλετ, Οθέλλο, Μάκβεθ, Ταρτούφο, Δον Ζουάν, Φάουστ, Γαλιλαίο) και ηθοποιούς παγκόσμιου βεληνεκούς (Έντμοντ Κην, Κνίππερ, Μπερνάρ, Ντυλλέν, Ζουβέ, Βάιγκελ, Γκίλγουντ, Ολίβιε, Ρέντεγκρεηβ, Σκόφιλντ).

Η παράλληλη προς την εξέλιξη της ευρωπαϊκής σκέψης πορεία του το καθιστά μια ποικιλόμορφη τοιχογραφία της περιπέτειας της ανθρώπινης ύπαρξης, των προβλημάτων και των αναζητήσεών της, των αγώνων και των αγωνιών της.

Στον παρόντα τόμο -τρίτο μιας σειράς που άρχισε με το Αρχαίο Θέατρο και συνεχίστηκε με το Νεοελληνικό- περιλαμβάνονται κριτικές προσεγγίσεις έργων και παραστάσεων της Ευρωπαϊκής (δευτερευόντως και της Αμερικανικής) δραματουργίας, που καλύπτουν ένα αντιπροσωπευτικό φάσμα της θεατρικής διαδρομής από τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση (Λειτουργικό Δράμα, Commedia dell’ Arte, Ελισαβετιανό, Θέατρο, Γαλλικός Κλασσικισμός) μέχρι το ρεύμα του Παραλόγου (Ζενέ, Μπέκετ) και τις εναλλακτικές, πειραματικές μορφές θεάτρου (Μπερνάρ Μαρί Κολτές, Σάρα Κέην, Πήτερ Μπρουκ).
Φιλοξενούνται επίσης σε ξεχωριστές ενότητες: δραματοποιημένη ευρωπαϊκή λογοτεχνία (διασκευές για το θέατρο έργων του Βοκκάκιου, Θερβάντες, ντε Σαντ, Ντοστογιέφσκι, Κάφκα, Μπουλγκάκωφ, Χάινριχ Μπελ). Θεατρικοί Μονόλογοι (“De Profundis” του Ουάιλντ, “Μέγας Ιεροεξεταστής” του Ντοστογιέφσκι, “Άμλετ” του Μπόρις Πάστερνακ, “1900” του Αλεσσάντρο Μπαρρίκο, “Ο Μαρξ στο Σόχο”, “I am my own wife”), έργα του 21ου αι. (“Μέθοδος Γκρόνχολμ”, “Chat”, “Μήδεια, ένα μανιασμένο ποίημα”, “Όσκαρ” κ.α.) αλλά και παραστάσεις στο πλαίσιο του θεσμού “Πάτρα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, 2006”.

Θέατρο, Ερμηνεία και κριτική, Οδός Πανός, 2016, 450 σελ.

Κριτικές προσεγγίσεις – Χριστίνα Κόκκοτα

Κριτικές προσεγγίσειςΙΙ. Νεοελληνικό θέατρο


Παρά το γεγονός ότι επί χρόνια το Νεοελληνικό Θέατρο αποκλείσθηκε από τις επιλογές των καθιερωμένων θεατρικών σκηνών και υποτιμήθηκε από το θεατρικό κατεστημένο – με εξαίρεση μικρά “πρωτοποριακά θέατρα”, που το υπρέτησαν με συνέπεια και αφοσίωση – η συμβολή του στη διαμόρφωση της αυτοσυνειδησίας του Νεοέλληνα υπήρξε αδιαμφισβήτητη. Με όπλο ως επί το πλείστον το διαβρωτικό χιούμορ, τον υποδόρειο σαρκασμό, την άλλοτε πικρή και άλλοτε κατεδαφιστική σάτιρα, η νεοελληνική δραματουργία λειτούργησε ως καθρέφτης των προκαταλήψεων και των στερεότυπων, των αγκυλώσεων και των αλλοτριωτικών μηχανισμών της νεοελληνικής κοινωνίας. Ξεσκέπασε με ρεαλισμό το πέπλο της κοινωνικής υποκρισίας, βυθομέτρησε την κατεστημένη νοοτροπία και κατέστησε εμβληματικό της ήρωα τον μικροαστό, τον περισσότερο ευάλωτο στις επιταγές του συστήματος, στο βόλεμα, τον εφησυχασμό και την αδράνεια. Επεδίωξε να αφυπνίσει κοιμισμένες συνειδήσεις, να καταγγείλει τις κοινωνικές ανισότητες, που συντηρεί και αναπαράγει σκόπιμα η κυρίαρχη ιδεολογία μέσα από τις εξουσιαστικές πρακτικές της, που ευθύνονται για την προϊούσα αλλοτρίωση και παρακμή της νεοελληνικής ζωής. Χωρίς εξωραϊσμούς αποτύπωσε τα νεοελληνικά ήθη: την επιτήδευση και τον πιθηκισμό της ελληνικής αστικής τάξης, την καπατσοσύνη και την εφευρετικότητα του Έλληνα για γρήγορη, άκοπη, αν και αθέμιτη πολλές φορές, κοινωνικο-οικονομική ανέλιξη, τον μικροκομματισμό και τις πελατειακές σχέσεις στην πολιτική μας ζωή, πλάθοντας ήρωες καθημερινούς, ζωντανούς και οικείους. Ανάγεται έτσι το νεοελληνικό θέατρο στις ρίζες της πολιτικής και της κοινωνικής παθογένειας των Νεοελλήνων και επισκοπεί με απλότητα και αυθεντικότητα την ελληνική πραγματικότητα, παραμένοντας επίκαιρο δυστυχώς μέχρι τις μέρες μας, θαρρείς και τίποτε δεν έχει αλλάξει στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας. Στον παρόντα τόμο – δεύτερο μιας σειράς, που άρχισε με το Αρχαίο Θέατρο – περιλαμβάνονται κριτικές προσεγγίσεις αντιπροσωπευτικών έργων της μεταπολεμικής περιόδου (Ιάκωβου Καμπανέλλη, Δημήτρη Κεχαΐδη, Λούλας Αναγνωστάκη, Κώστα Μουρσελά κ.ά.) αλλά και νεώτερων (Λένου Χρηστίδη, Γιώργου Βέλτσου, Σπύρου Γαλαίου, Άκη Δήμου, Βασίλη Κατσικονούρη). Φιλοξενούνται επίσης σε ξεχωριστές ενότητες δύο τάσεις, που κερδίζουν σταθερά έδαφος στις εκτός των καθιερωμένων θεατρικών τειχών σκηνές: ο θεατρικός μονόλογος, στη δημοφιλία του οποίου συμβάλλει εκτός των άλλων και η αρνητική οικονομική συγκυρία της εποχής και η δραματοποιημενη λογοτεχνία (διασκευή για το θέατρο έργων του Διονυσίου Σολωμού, Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Γεωργίου Βιζυηνού, Εμμ. Ροΐδη, Στρατή Δούκα, Γιάννη Σκαρίμπα κ.ά.).

Θέατρο, Ερμηνεία και κριτική, Οδός Πανός, 2014, 256 σελ.

Κριτικές προσεγγίσεις – Χριστίνα Κόκκοτα

Κριτικές προσεγγίσειςΙ. Αρχαίο θέατρο


Το αρχαίο δράμα διατηρεί μεν την ελληνική του πατρότητα, η αναζήτηση όμως και η έρευνα για τη σκηνική του πραγμάτωση είναι σήμερα οικουμενική. Ως κλασσικό είδος θεάτρου δεν υπακούει στις δεσμεύσεις του χώρου και του χρόνου, αφού η διαχρονικότητα και η καθολικότητα των ιδεών, που εκφράζει, υπερβαίνουν τις χρονικές και τοπικές συντεταγμένες αλλά και η πολυσημία του και η αινιγματικοτητα του, το καθιστούν πρόσφορο έδαφος για ποικίλες σκηνοθετικές αναγνώσεις και διαφορετικές σκηνικές ερμηνείες.

Σκηνοθέτες σε κάθε γωνιά της γης δοκιμάζονται στο corpus της αρχαίας ελληνικής δραματουργίας άλλοτε με περισσότερο και άλλοτε με λιγότερο σεβασμό απέναντι στο κείμενο, στο ήθος και τη διάνοια των ηρώων, στην όψη (σκηνογραφία, ενδυματολογία), στο μέλος (μουσική), εκδηλώνοντας άλλοτε εύλογες και άλλοτε ακραίες εκσυγχρονιστικές τάσεις. Στον παρόντα τόμο -πρώτο μιας σειράς που θα ακολουθήσει- περιλαμβάνονται κριτικές προσεγγίσεις παραστάσεων του αρχαίου δράματος μιας εικοσαετίας (1991-2011), που αποτυπώνουν διαφορετικές σκηνικές αναγνώσεις του αρχαίου τραγικού και κωμικού λόγου από σημαντικούς Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες.

Ενδεικτικά αναφέρω τους Κώστα Μπάκα, Γιώργο Θεοδοσιάδη, Αλέξη Σολομό, που συνέδεσαν το όνομά τους με την σκηνοθετική παράδοση του Εθνικού Θεάτρου, τους επιγόνους του Κουν -και της αισθητικής- που το Θέατρο Τέχνης κληροδότησε, Γιώργο Λαζάνη και Μίμη Κουγιουμτζή, τον Σπύρο Ευαγγελάτο του Αμφι-Θεάτρου, τον Διαγόρα Χρονόπουλο και τον Γιώργο Μιχαηλίδη του “Ανοιχτού Θεάτρου”, τον Γιάννη Μαργαρίτη του “Θεάτρου της Άνοιξης”, τον Νίκο Χαραλάμπους του ΘΟΚ αλλά και τους νεώτερους, Αντώνη Αντύπα, Σταύρο Ντουφεξή, Κώστα Τσιάνο, Θόδωρο Τερζόπουλο, που πήραν τις αποστάσεις τους από τους σκηνοθετικούς κώδικες, που καθιέρωσαν για το αρχαίο θέατρο η Εθνική μας Σκηνή και το Θέατρο Τέχνης, διαμορφώνοντας μια δική τους πρόταση.

Επιπροσθέτως σταχυολογώ τον Λιθουανό Oskaras Corsunovas, τον Αμερικανό Lee Breuer, τον Βούλγαρο Dimiter Gotscheff και τον Σκοπιανό Σλόμπονταν Ουνκόφσκι, των οποίων αντισυμβατικές προσεγγίσεις του αρχαίου δράματος συμπεριλαμβάνονται.

Θέατρο, Ερμηνεία και κριτική, Οδός Πανός, 2012, 213 σελ.

Θεατρικό αναλόγιο – Χριστίνα Κόκκοτα

Θεατρικό αναλόγιοΚείμενα θεατρικής παιδείας


Εξήντα τρεις, άλλοτε μικρότερες και άλλοτε μεγαλύτερες, θεατρικές διαδρομές σε οκτώ ενότητες:

Στην πρώτη για τους μηχανισμούς του θεάτρου (τη μάσκα, τη μεταμφίεση, τη γλώσσα του σώματος), στη δεύτερη για θέματα που αναφέρονται στο Αρχαίο Θέατρο ή αφορμώνται από αυτό (φιλολογική σάτιρα στον Αριστοφάνη, απομυθοποίηση του τραγικού ήρωα στον Ηρακλή του Heiner Muller και στον Οιδίποδα – Αντι-οιδίποδα του Γιώργου Βέλτσου, διπλή ανάγνωση της Ορέστειας), στην τρίτη για θέματα του νεοελληνικού θεάτρου (“θεατρική περιοχή του Γιάννη Ρίτσου”, Ιταλικά πρότυπα και εν γένει δυτικές επιδράσεις στο Επτανησιακό Θέατρο).

Στην τέταρτη, μια περιδιάβαση στο ευρωπαϊκό θέατρο με εναύσματα που ξεκινούν από την Commedia dell’Arte, τον Γκολντόνι και τον Σαίξπηρ, περνούν από τον Λόρκα και τον Στρίντμπεργκ για να φθάσουν ως τον Πίντερ και τον Κούντερα (“Η παράδοση της Commedia dell’Arte”, “Λοκαντιέρα και κοινωνικές τάξεις”, “Βασιλιάς Ληρ, η τραγωδία του ανθρώπου”, “O διονυσιασμός στον Λόρκα”, “O μισογυνισμός ενός γυναικολάτρη”, “Θεατής στο έργο του Πίντερ”), αλλά και σε δραματουργούς πέραν του Ατλαντικού (τον Ευγένιο O’Νηλ και τον Τένεσση Ουίλλιαμς).

Στην πέμπτη, με τον τίτλο “Όλος ο Κόσμος μία Σκηνή”, η διαδρομή αφορά θέματα διαφορετικών καιρών και τόπων (“Αριστοκρατικό Νο και λαϊκό Kabuki”, “Μικρό όργανο για το Πολωνικό Θέατρο”, “Θεατρική Βιέννη”, “Τα μεγάλα θέατρα του κόσμου”), στην έκτη εκφράσεις “Θεατρικής Πρωτοπορίας” (“Η βιοδυναμική του σώματος”, “Μπερνάρ-Μαρί Κολτές, “ο χαρούμενος desperado” του Γαλλικού Θεάτρου”).

Στην έβδομη ο λόγος ανήκει σε θέματα ευρύτερου θεατρικού προβληματισμού “Το γελοίον ως αισθητική κατηγορία”, “Θεατρικό ρεπερτόριο και κοινό”), στην όγδοη σε πρόσωπα (“O Ίνγκμαρ Μπέργκμαν του θεάτρου”, Βασίλης Διαμαντόπουλος, Λυκούργος Καλλέργης).

Περιέχει Βιβλιογραφία

Θέατρο, Ερμηνεία και κριτική, Κέδρος, 2011, 287 σελ.

Πηγές: Biblionet, Κέδρος, Οδός Πανός