Έζησε για ένα χρόνο στη Σουηδία (1980-’81) και ως υπότροφος του International Writing Program για μισό περίπου χρόνο στις HΠA (1984).
Έχει δημοσιεύσει είκοσι τίτλους μυθοπλασίας (“Διόδια”, “Τα τζιτζίκια”, “Ο εργένης”, “Λούλα”, “Η απίστευτη ιστορία της πάπισσας Ιωάννας”, “Μαύρος γάμος”, “Η επινόηση της πραγματικότητας”, “Φίλοι”, “Η Μεγάλη Άμμος”, “Ιστορίες της Λίμνης”, “Η πιο κρυφή πληγή”, “Λεσβία”, “Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα” κ.ά.), τέσσερα βιβλία μεταξύ χρονικού και αυτοβιογραφίας (“Ακούει ο Σημίτης Μητροπάνο;”, “Η δική μου Αμερική”, “Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας”, “Η υψηλή τέχνη της αποτυχίας”), καθώς και μια συλλογή-σύνθεση με μεταφρασμένα αποσπάσματα από αρχαίους έλληνες συγγραφείς. Έργα του μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες και διασκευάστηκαν για το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Συνολικά έχουν τυπωθεί περισσότερα από 250.000 αντίτυπα των βιβλίων του. Kατά καιρούς έχει κάνει διάφορες δουλειές, λίγο πολύ σχετικές με τη λογοτεχνία και το γράψιμο: σύμβουλος ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας σε εκδοτικούς οίκους («Kέδρος», «Λιβάνης»), τακτικός συνεργάτης εφημερίδων και περιοδικών («Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία – Επτά», «Η Καθημερινή της Κυριακής», «Tα Nέα», «Athens Voice», «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία – Έψιλον», «Kλικ»), σύμβουλος σεναρίων στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ) και σε τηλεοπτικά κανάλια (ET1, ET2), παραγωγός και παρουσιαστής ραδιοφωνικών εκπομπών (στο «Πρώτο», «Δεύτερο», «Tρίτο Πρόγραμμα» της EPA, στον «Eν Λευκώ», στο «Kανάλι 1», «Στο Κόκκινο» και στο «Ραδιόφωνο 24/7»).
Δίδαξε, επίσης, Δημιουργική Γραφή σε διάφορα σεμινάρια (EKEBI, ΕΚΕΜΕΛ, Μουσείο Ηρακλειδών, Κολλέγιο Αθηνών, Πολυχώρος Τέχνης Αλεξάνδρεια, ΚΕΘΕΑ, Φουγάρο/Ναύπλιο, ΠΙΟΠ), ενώ από το 2017 διδάσκει το ίδιο αντικείμενο στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Από το 2005 ως το 2007 υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της Eταιρείας Συγγραφέων. Το προσωπικό αρχείο του βρίσκεται στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη. Έχει την όμορφη ιστοσελίδα: Τα βιβλία του Βαγγέλη Ραπτόπουλου
Διόδια (1982)
Τα τζιτζίκια (1985)
Η αυτοκρατορική μνήμη του αίματος (1992), Κέδρος
Ο εργένης (1993), Κέδρος
Eμμονες ιδέες (1995), Κέδρος
The Cicadas (1996), Κέδρος
Λούλα (1998), Κέδρος
Τα τζιτζίκια (1998), Bell/Χαρλένικ Ελλάς
Το παιχνίδι (1998), Οξύ
Βαθύς και λυπημένος, όπως εσύ (1999), Κέδρος
Διόδια (1999), Κέδρος (Ε)
Η απίστευτη ιστορία της πάπισσας Ιωάννας (2000), Κέδρος
Μαύρος γάμος (2001), Κέδρος
Η επινόηση της πραγματικότητας (2003), Εκδόσεις Πατάκη
Η γενιά μου: Κομματάκια, Διόδια, Τα τζιτζίκια (2003), Κέδρος
Χάσαμε τον Μπαμπά (2005), Εκδόσεις Πατάκη
Η Μεγάλη Αμμος (2007), Κέδρος
Τα τζιτζίκια (2008), Κέδρος (Ε)
Η επινόηση της πραγματικότητας (2010), Κέδρος (Ε)
Ιστορίες της Λίμνης (2011), Κέδρος
Η πιο κρυφή πληγή (2012), Ίκαρος
Λούλα (2013), Εκδόσεις Καστανιώτη (Ε)
Μοιρολα3 (2014), Τόπος
Το ασανσέρ (2014), Bibliotheque
Λεσβία (2016), Κέδρος
Διόδια (2016), Κέδρος (Ε)
Χάσαμε τον Μπαμπά (2017), Κέδρος (Ε)
Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα (2018), Κέδρος
Ανέγγιχτη (2022), Κέδρος
Διηγήματα
Κομματάκια (1979), Κέδρος
Απέραντα άδειο σπίτι (2009), Κέδρος
Ο τρομοκράτης
Ντροπή
Έρωτες, έρωτες, έρωτες (2023), Κέδρος
Αφηγήματα
Φίλοι (2006), Κέδρος
Φίλοι (2011), Ελευθεροτυπία (Ε)
Δοκίμια-Μελέτες
Η υψηλή τέχνη της αποτυχίας (2012), Ίκαρος
Χρονικά-Αυτοβιογραφίες
Ακούει ο Σημίτης Μητροπάνο (2001), Κέδρος
Η δική μου Αμερική (2002), Κέδρος
Ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί (2021), Κέδρος
Συλλογικά έργα
Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά (1994), Κέδρος
Έρωτας σε πρώτο πρόσωπο (1997), Κέδρος
Νίκος Παναγιωτόπουλος (2003), Αιγόκερως
Χαριλάου Τρικούπη 22. 4 ιστορίες της πόλης (2005), Athens Voice
Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας (2005), Εκδόσεις Πατάκη
Ενδοσκεληδόν (2008), Ζήτρος
Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας (2018), Γαβριηλίδης
Αναλόγιο: Δραματική και σκηνική γραφή στην Ελλάδα 2005-2017 (2018), Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου
Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας (2021), Κέδρος
Μεταφράσεις
Ηρόδοτος, Η γυναίκα του Κανδαύλη (1992), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ηρόδοτος, Κροίσος και Σόλων (1992), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ηρόδοτος, Ραμψίνιτος ή Οι κλέφτες (1992), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ηρόδοτος, Το δαχτυλίδι του Πολυκράτη (1992), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ηρόδοτος, Αμασις ή τα τόξα (1993), Εκδόσεις Καστανιώτη
Λουκιανός ο Σαμοσατεύς, Ιξίων (1993), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ηρόδοτος, Ο άλαλος γιος του Κροίσου (1993), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ηράκλειτος, Ο σκοτεινός λόγος (1993), Εκδόσεις Καστανιώτη
Αρχαία συνταγή: Ηρόδοτος, Ηράκλειτος, Λουκιανός (2006), Κέδρος
Έρωτες, έρωτες, έρωτες – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Ως συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν το κατάλαβα αμέσως. Δεν έδωσα σημασία στην τεράστια φόρα που είχα πάρει για να την εντυπωσιάσω και να την κατακτήσω. Νόμιζα ότι απλώς παίζω. Και δεν είχα άδικο από μια πλευρά. Ο έρωτας είναι το υπέρτατο παιχνίδι, και όσοι τζογάρουν σ’ αυτόν είναι υποχρεωτικά παιχνιδιάρηδες, το πιστεύω. Αν και το βασικό χαρακτηριστικό των ερωτευμένων είναι ότι γίνονται ανισόρροποι, δηλαδή τους στρίβει, τρελαίνονται κυριολεκτικά.
Μόνο ο θάνατος θα μας χωρίσει • Ο ορισμός της απιστίας • Κληρονομικότητα • Δεύτερη ζωή δεν έχει • Υπερδιέγερση • Μοναχικός λύκος • Ο Καλλίφωνος Καναρίνης • Μητριά • Μία είναι η πληγή • Το πάνω χέρι • Για πάντα • Έρωτες, έρωτες, έρωτες
Δώδεκα ιστορίες με πρωταγωνιστές που επιμένουν να παλεύουν για την ικανοποίηση της ερωτικής επιθυμίας τους. Δώδεκα παραλλαγές πάνω στο ίδιο θέμα, με την τελευταία και μεγαλύτερη να αγκαλιάζει όλες τις προηγούμενες.
Διηγήματα, Κέδρος, 2023, 288 σελ.
Ανέγγιχτη – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Εννιά χρόνια μετά τον θάνατο του παγκοσμίου φήμης μυθιστοριογράφου Αλέξανδρου Καστρινάκη, η πρώτη σύζυγός του αφηγείται την ιστορία του δεκαπενταετούς λευκού γάμου της με έναν άνθρωπο τόσο αφοσιωμένο στις πνευματικές και θρησκευτικές αναζητήσεις του, ώστε να την αφήσει ερωτικά ανέγγιχτη.
Η αφήγηση της εγκαταλελειμμένης γυναίκας, που ξεκινάει το 1883 και φτάνει ως το 1966, σταθμεύοντας σε Κρήτη, Αθήνα, Βιέννη, Βερολίνο και αλλού, εξερευνά και όλες τις άλλες ερωτικές σχέσεις του πρώην άντρα της, καθώς και τις αντανακλάσεις τους στα πολυμεταφρασμένα έργα του, ορισμένα από τα οποία μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο ακόμα και από το Χόλιγουντ.
Ένα ιστορικό μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη, συχνά πιστό αντίγραφό τους.
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2022, 344 σελ.
Ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Τριάντα έξι σύντομα κείμενα για ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί, από την οικογένεια και τους φίλους μου ως το πάθος με το γράψιμο.
Μια επιλεκτική αυτοβιογραφία.
Αυτοβιογραφία, Κέδρος, 2021, 168 σελ.
Ο άνθρωπος που έκαψε την Ελλάδα – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Ένας άστεγος Αθηναίος πυροδοτεί μια πολύνεκρη λαϊκή εξέγερση στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης. Πρόκειται για έναν άνεργο δημοσιογράφο, με μια ικανότητα μεταξύ παραφυσικής και ψυχοπάθειας, γνωστή ως πυρογένεση. Με τη γραπτή μαρτυρία του αναμειγνύονται οι λάγνες φαντασιώσεις της χήρας του, που πολιορκείται από τον καλύτερό τους φίλο…
Μια πολιτική και ερωτική μαύρη κωμωδία, χτισμένη με τα υλικά του ψηφιακού κόσμου, που θέτει επιτακτικά το ερώτημα: πού ζούμε;
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2018, 344 σελ.
Λεσβία – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Η Βιβή είναι το παν για τη Μελίνα ώρες ώρες. Τις πιο πολλές, εδώ που τα λέμε. Τρομερή ανάσα ζωής, απόλυτη φιλία, αδελφή ψυχή, ώμος για ν’ ακουμπήσεις, σάρκα για να ποθήσεις. Είναι κάτι σαν γκόμενος, αλλά όχι μόνο, όχι απλώς, είναι κάτι κατά πολύ μεγαλύτερο. Γιατί η ερωτική ένωση με μια εκπρόσωπο του φύλου σου δεν είναι ένα απλό άθροισμα αρσενικού-θηλυκού. Δεν ισχυροποιεί μόνο τη θηλυκή πλευρά μέσα σου, αλλά και την πολλαπλασιάζει.
Το χρονικό ενός παθιασμένου έρωτα ανάμεσα σε δυο φοιτήτριες. Και ταυτόχρονα το χρονικό ενός βιασμού. Η αθώα Μελίνα και η έμπειρη Βιβή, ένας ντοπαρισμένος χούλιγκαν, σημαδιακές συμπτώσεις, το βάσανο αλλά και το θαύμα, η πληγή αλλά και η δόξα της επιθυμίας.
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2016, 216 σελ.
Διόδια – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Καλοκαίρι. Μια παρέα εφήβων ετοιμάζεται για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο. Φροντιστήριο, καβγάδες με τους γονείς, ραντεβού με τη Μάρω και την Κάτια, ο ερασιτεχνικός σταθμός στην ταράτσα του Δημήτρη του ’94, μπάνια στη θάλασσα, θερινά σινεμά και λίγο διάβασμα. Μετά τις εξετάσεις, σαν σε παλιό χορό, τα ζευγάρια θα χωρίσουν, για να σμίξουν ξανά σε νέους συνδυασμούς, και η παρέα θα διαλυθεί πριν προλάβουν οι φιλίες να ξεφτίσουν. Οι ήρωες πληρώνουν τα διόδια του τέλους της εφηβείας τους. Και το ταξίδι συνεχίζεται…
Έργα και ημέρες μιας παρέας υποφηφίων για το Πανεπιστήμιο, που ζουν το τέλος της εφηβείας τους.
Ένα μυθιστόρημα που σημάδεψε τη νεοελληνική λογοτεχνία της δεκαετίας του ’80.
Τα “Διόδια”, το δεύτερο βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου, πρωτοδημοσιεύτηκαν το 1982, την εποχή που ο συγγραφέας ήταν σχεδόν συνομήλικος με τους ήρωές του. Αμέσως απέσπασαν εγκωμιαστικές κριτικές:
“Παραφράζοντας τον Mπελλ, θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για “ομαδικό πορτρέτο με μια γενιά”. Γυρίζοντας τις σελίδες των Διοδίων είναι σα να ταξιδεύεις μέσα στην καθημερινότητα μιας ομάδας νέων. Τίποτε απ’ αυτά που συμβαίνουν δεν μοιάζει επινοημένο. Ένα κείμενο που στέκει στέρεα κι απλά στα πόδια του. H καλή αρχιτεκτονική δεν έχει ανάγκη από φανταχτερά υλικά”. – “Τα Διόδια δίνουν το επίπεδο της παραστατικής ικανότητας του συγγραφέα που ελάχιστοι ομήλικοί του διαθέτουν”. – “Γεμάτο αλήθεια και αισιοδοξία, αφελές έτσι όπως μόνον η πραγματικότητα μπορεί να το κάνει, τρυφερό και ανείπωτα ευαίσθητο, είναι ένα βιβλίο ταυτότητα μιας εποχής”.
Αποσπάσματα μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γερμανικά και σερβικά. Το 1988,το μυθιστόρημα μεταφέρθηκε με επιτυχία στη μικρή οθόνη, σε σενάριο του συγγραφέα και σκηνοθεσία του Κώστα Μαζάνη, με πρωταγωνιστές ερασιτέχνες ηθοποιούς. Από τη χρονιά εκείνη ως το 1995, τα Διόδια παρέμειναν εκτός κυκλοφορίας εξαιτίας μιας εκδοτικής διαμάχης.
Τα τρία πρώτα βιβλία του Ραπτόπουλου “Κομματάκια”, “Διόδια”, “Τα τζιτζίκια” αποτελούν μια άτυπη τριλογία, που το 2003 εκδόθηκε σε έναν τόμο με τον γενικό τίτλο Η γενιά μου.
Ημερομηνία Πρώτης Έκδοσης: 1988
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2016, 192 σελ.
Μοιρολα3 – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Ιδίως όταν το γράφω με κεφαλαία, πολύ μ’ αρέσει τ’ όνομά μου. Φαντάζομαι ότι υπάρχει ένας καθρέφτης στη μέση ακριβώς, που διπλασιάζει το λάμδα. Μ’ αρέσει και που έμαθα να γράφω, έστω και τόσο αργά: στα είκοσί μου. Χάρη στον δάσκαλο, αλλά προπαντός χάρη στο πείσμα μου, που πιθανότατα είναι το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμά μου.
Είμαι η κόρη του βασιλιά Επιπόλαιου, όπως τον έλεγαν τις τελευταίες μέρες της βασιλείας του, η πριγκίπισσα Έλλη. Κι αυτή είναι η ιστορία η δική μου και του τόπου μου, της Μοιρολατρίας. Ή μάλλον τα σημεία όπου οι δύο χωριστές ιστορίες τέμνονται. Ο δε λόγος που γράφω την κοινή αυτή ιστορία τώρα, μετά από δεκατρία ολόκληρα χρόνια, είναι επειδή ίσως ήρθε η στιγμή να διασταυρωθούν οι τροχιές τους για μία ακόμη φορά. Αν όχι τώρα, στο άμεσο μέλλον. Μέλλον. Άλλη μια λέξη με τον καθρέφτη που διπλασιάζει το λάμδα στη μέση της. Η γλώσσα είναι πατρίδα.
Σύγχρονη Ελληνική Πεζογραφία
Μυθιστόρημα, Τόπος, 2014, 176 σελ.
Το ασανσέρ – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Τι είναι πιο επικίνδυνο, να εγκλωβιστείς σ’ ένα ασανσέρ ή στους κόλπους της Αγίας Νεοελληνικής Οικογένειας;
Πρωτοδιάβασα τον πυρήνα αυτής της ιστορίας πριν από χρόνια, στο Περί ηρώων και τάφων του αμίμητου Ερνέστο Σάμπατο.
Εκεί, αν θυμάμαι καλά, αναφέρεται ως πραγματική και υποτίθεται ότι συνέβη όντως στα περίχωρα του Μπουένος Άιρες, ενώ εγκλωβισμένοι στο ασανσέρ, όπως ακριβώς και στη δική μου εκδοχή, ήταν μια υπηρέτρια με τον εραστή της. Μόνο που κατέληγε σε κανιβαλισμό και δεν υπήρχε κανένα καλοκαίρι, δηλαδή ευτυχές τέλος ή, επί το νεοελληνικότερον, χάπι εντ. Εδώ και πολύ καιρό ονειρευόμουν να την ξαναγράψω προσαρμόζοντάς την στα καθ’ ημάς, κάποτε ξεκίνησα ακόμα και πολυσέλιδο μυθιστόρημα να την κάνω. … Στο βάθος, φοβόμουν να τη γράψω κι όλο άλλαζα τον τρόπο προσέγγισής της, επειδή αναζητούσα κάτι πιο παιχνιδιάρικο, πιο αινιγματικό, κάτι πιο αλλόκοτο ίσως, από την απλή αγωνιώδη περιπέτεια με το αποτρόπαιο τέλος, που είχα ήδη στα χέρια μου.
Νουβέλα, Bibliotheque, 2014, 64 σελ.
Λούλα – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Προσπαθώντας να φτάσει πάση θυσία στο αποκορύφωμα της ηδονής, μια όμορφη φοιτήτρια της Φιλοσοφικής Αθηνών έρχεται αντιμέτωπη με μια εφιαλτική όψη της λαγνείας.
Ένα μυθιστόρημα για τον γυναικείο οργασμό και την απουσία του. Για τη χρήση της ινδικής κάνναβης. Για σεξουαλικές διαστροφές. Για τη λαγνεία ως εφιάλτη της Aνατολής. Για βρικόλακες στην Aχαΐα του προηγούμενου αιώνα. Για κόσμους άλλων διαστάσεων στη σύγχρονη Aθήνα. Kαι για τον κόσμο των ψυχώσεων.
“H Λούλα δύσκολα κατατάσσεται. Aφήγημα ρεαλιστικό, σχεδόν πορνογράφημα στην αρχή, λογοτεχνία τρόμου και θρίλερ στο μέσον, ψυχωσικό παραλήρημα ή βιντεοκλίπ στο τρίτο μέρος… H Λούλα είναι ένα βήμα στη θολή περιοχή όπου κανένας από τους “φτασμένους” μας λογοτέχνες δεν έχει πατήσει. Πού ανήκει, τελοσπάντων, αυτός ο ταλαντούχος όσο και απρόβλεπτος πεζογράφος;”
Μένης Κουμανταρέας
“Συναρπαστική δεινότητα στο στήσιμο αναπάντεχων καταστάσεων. Δεξιοτεχνική εμβάθυνση του προφανούς και μετατροπή του ευτελούς σε απέραντο ταμείο ψυχογραφίας. Σε παρόμοια τολμήματα απαιτείται συγγραφική πείρα, ψυχική αντοχή και κυρίως χαρακτήρας… O Pαπτόπουλος μπορεί δίκαια να πιστέψει ότι κέρδισε ένα δύσκολο στοίχημα. Mε βιβλία σαν τη “Λούλα” μια γενιά μπορεί να δείξει τα δόντια της”.
Κωστής Παπαγιώργης
Επανέκδοση: Κέδρος, 1998. Νέα έκδοση με υστερόγραφο του συγγραφέα
Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2013, 508 σελ.
Η πιο κρυφή πληγή – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Μια σύγχρονη ερωτική ιστορία, με φόντο τα Δεκεμβριανά του ’44.
Ένας ισόβιος έρωτας στην εποχή των στιγμιαίων ερώτων και ο εφιάλτης του εμφυλίου στα χρόνια της κρίσης.
Μυθιστόρημα, Ίκαρος, 2012, 461 σελ.
Η υψηλή τέχνη της αποτυχίας – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Tο βιβλίο αυτό είναι κάτι ανάμεσα σε ημερολόγιο και ντοκιμαντέρ, αυτοβιογραφία και χρονικό, εξομολογητικό δοκίμιο και οδοιπορικό στη δεκαετία του 2000.
Μιλάει για την οικογένεια, τους φίλους και τα διαβάσματα του συγγραφέα. Για τη γνωριμία με συναδέλφους του όπως ο Ταχτσής, ο Σαμαράκης, ο Κουμανταρέας ή ο Νίκος Νικολαΐδης. Αλλά και για τις επιτυχίες και τις αποτυχίες του, αφού πάνω από τριάντα χρόνια τα βιβλία του διχάζουν ακόμα και τους φανατικούς του αναγνώστες.
Παράλληλα, μιλάει και για το Μπουρνάζι, το Μετρό, το Mall, το ΟΑΚΑ, το Big Brother και την καπναπαγόρευση. Για την άνοδο των γυναικών και την πτώση των αντρών, το Ίντερνετ, την οικολογία, την παγκοσμιοποίηση και τον πατριωτισμό. Για τα Δεκεμβριανά του 2008, την τρομοκρατία, τις ταραχές στην Κερατέα, το κόμμα του Λαζόπουλου και τους Αγανακτισμένους στο Σύνταγμα.
Με άλλα λόγια, το βιβλίο αυτό μιλάει για μια δεκαετία που ξεκίνησε ως ο ορισμός της επιτυχίας: με την ακλόνητη πεποίθηση ότι γίναμε Ευρώπη, μέσα από την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ και τους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004. Για να καταλήξει, πριν καν εκπνεύσει το 2010, στο γκρέμισμα της νεοπλουτίστικης βιτρίνας κι αυταπάτης, και στο βούλιαγμά μας σε μια οικονομική κρίση τόσο βαθιά, ώστε να καλούμαστε τώρα να μάθουμε την υψηλή τέχνη της αποτυχίας.
Δοκίμιο, Ίκαρος, 2012, 707 σελ.
Φίλοι – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
“Στην εγωιστική μας εποχή, λένε ότι οι αληθινές φιλίες τείνουν να χαθούν, αλλά εμείς αποτελούσαμε εξαίρεση…”
Από τους μικρασιάτες πρόσφυγες και τις δυτικές συνοικίες της δικτατορίας, στα βόρεια προάστια των Ολυμπιακών Αγώνων. Κι από τις αριστερές διαδηλώσεις της μεταπολίτευσης, στην αντιτρομοκρατική υστερία των ημερών μας. Ιστορικές στιγμές, αλλά και έρωτες, γάμοι, χωρισμοί και κηδείες, σχέσεις με γονείς, αδέλφια και παιδιά, μια βασανιστική ασθένεια, ένα τηλεπαιχνίδι που διαφημίζει τη διαφήμιση και μια σχεδόν ιδανική φιλία που κρατάει ακόμη.
Επανέκδοση: “Κέδρος”, 2006
Διανεμήθηκε δωρεάν μαζί με την εφημερίδα “Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία” στις 21.8.2011.
Αφήγημα, Ελευθεροτυπία, 2011, 141 σελ.
Ιστορίες της Λίμνης – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Το παιχνίδι.
Βαθύς και λυπημένος, όπως κι εσύ.
Απέραντα άδειο σπίτι
Δεκαπέντες αλλόκοτες ιστορίες, γύρω από το δίπολο έρωτας και θάνατος, ανάμεσα στη μαύρη κωμωδία και στο δράμα.
Με ήρωες σχεδόν πάντα ερωτευμένους, κάποτε γονατισμένους από τις ενοχές και τις απώλειες, μερικές φορές ταπεινωμένους ή απλώς ευάλωτους, αλλά και αδελφοκτόνους, παιδεραστές, αιμομίκτες. Σε όλες τις ιστορίες εμφανίζεται, όταν δεν πρωταγωνιστεί, ένα ασήμαντο παραθαλάσσιο θέρετρο ονόματι Λίμνη Αχαΐας, που θα μπορούσε να βρίσκεται σχεδόν παντού, και ταυτόχρονα πουθενά αλλού εκτός από την Ελλάδα.
Οι “Ιστορίες της λίμνης” είναι ένα έργο σπονδυλωτό, ένα μυθιστόρημα παραλλαγών πάνω στον άκρατο ατομικισμό που, στα χρόνια της παγκοσμιοποίησης, προσβάλλει σαν ιός την αποθέωση της κοινοτικής ζωής: ένα νεοελληνικό χωριό.
Ζωγραφιές: Χρήστος Κεχαγιόγλου
Χάρτης λίμνης Αχαΐας: Φώτης Πεχλιβανίδης
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2011, 508 σελ.
Η επινόηση της πραγματικότητας – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
“Zούμε σε ένα πελώριο μυθιστόρημα. Καθήκον του συγγραφέα είναι να επινοήσει την πραγματικότητα”.
J. G. Ballard
Ένας παρ’ ολίγον βιασμός, ένα περίστροφο, μια ιστορία εκδίκησης κι ένας θάνατος. Ένας συγγραφέας που εμπνέεται το πιο φιλόδοξο έργο του πριν εγκαταλείψει αηδιασμένος το “Νεοελληνιστάν”. Και μαζί το πορτρέτο μιας οικογένειας, που αποδεικνύει ότι ταξικά η χώρα παραμένει μία ρώσικη σαλάτα. Εφοπλιστές και καναλάρχες, φωτομοντέλα και γυμναστές, μπράβοι νυχτερινών κέντρων και δημοσιογράφοι, αργόσχολες μεγαλοαστές και μικροαστές νοικοκυρές. Ένα μυθιστόρημα που συνδυάζει την αστυνομική πλοκή με την κοινωνικοπολιτική σάτιρα και τον στοχασμό με την ερωτική λογοτεχνία. Μια τοιχογραφία της Ελλάδας στο κατώφλι του 21ου αιώνα.
Από τα πιο φιλόδοξα μυθιστορήματα του Βαγγέλη Ραπτόπουλου, “Η επινόηση της πραγματικότητας” – μια τοιχογραφία της Ελλάδας στο κατώφλι του 21ου αιώνα -, επτά χρόνια μετά την πρώτη της δημοσίευση, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος σε ανανεωμένη έκδοση, εμπλουτισμένη με ένα επίμετρο του Αλέξη Ζήρα.
Επανέκδοση: “Πατάκη”, 2003
Επίμετρο: Αλέξης Ζήρας
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2010, 671 σελ.
Απέραντα άδειο σπίτι – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Τι είναι πιο επικίνδυνο, να εγκλωβιστείς σε ένα ασανσέρ ή στους κόλπους της Αγίας Νεοελληνικής Οικογένειας; Μπορεί ένας πρώην αντάρτης πόλεων να κάνει μια καινούργια αρχή; Σε τι είδους τρέλα οδηγεί μια επιτυχημένη καριέρα στα μίντια; Ξεχνιέται ο έρωτας στα χρόνια του Μεγάλου Αδελφού; Πώς ένας συνταξιούχος μεταβάλλεται σε δράκο των κινηματογράφων; Γιατί μια γυναίκα δέχεται να τη μοιράζονται δυο δίδυμοι; Και για ποιο λόγο μια κοπέλα απολαμβάνει στο Ίντερνετ όσα απεχθάνεται στη ζωή;
Επτά επισκέπτες του διεθνούς αεροδρομίου της Αθήνας, που όλοι τους συνδέονται με το παραθαλάσσιο θέρετρο Λίμνη Αχαΐας. Συνηθισμένοι άνθρωποι που βουλιάζουν σε αλλόκοτες καταστάσεις και ακραίοι τύποι που θέλουν να γίνονται κανονικοί. Μια αλυσίδα από επτά μαύρες κωμωδίες που εξερευνούν το απέραντα άδειο σπίτι του ατομισμού.
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2009, 293 σελ.
Τα τζιτζίκια – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
“Τα τζιτζίκια” είναι το τρίτο βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου. Εμπνευσμένο από ένα αληθινό περιστατικό, πρωτοδημοσιεύτηκε από τον “Κέδρο” το 1985. Έχει μεταφραστεί στα αγγλικά (“The Cicadas”, μετ. Fred A. Reed, “Κedros-Modern Greek Writers”, 1996), και κυκλοφόρησε σε έκδοση τσέπης (“Bell-Λογοτεχνική Βιβλιοθήκη”, 1998).
Το σύντομο αυτό μυθιστόρημα αποτελεί το τελευταίο μέρος της τριλογίας “Η γενιά μου”: “Κομματάκια”, “Διόδια”, “Τα τζιτζίκια” (“Κέδρος”, 2003).
“Ο Pαπτόπουλος έχει με μαεστρία αναπτύξει μια διαφορετική φωνή για κάθε ήρωα. Tο χάρισμά του ως συγγραφέα αποδεικνύεται από τις λέξεις που αποφεύγει να χρησιμοποιήσει. Τα τζιτζίκια θα σας γλυκάνουν, αν δεν σας ραγίσουν, την καρδιά.”
(Marcia Turner, Harvard Review)
Ημερομηνία Πρώτης Έκδοσης: 1985
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2008, 212 σελ.
Η Μεγάλη Άμμος – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Αργότερα θα καταλάβαινα ότι η Μεγάλη Άμμος δεν ήταν μόνο το ομώνυμο μικρό νησί του Αιγαίου, όπου πήγαμε τις τελευταίες μας Απόκριες με την Αμαλία. Ούτε απλώς η Ελλάδα, αυτή η ατέλειωτη αλυσίδα από αμμουδιές, όπως φαντάστηκα κάποια στιγμή. Ήταν κι η άμμος-σκόνη από τα αρχαία μάρμαρα, και η κινούμενη άμμος μιας τόσο μακρόχρονης ιστορικής συνέχειας -η ίδια η ιδέα της πατρίδας που κοντεύει πια να γίνει σκόνη. Όχι, η Μεγάλη Άμμος ήταν και είναι τελικά πολλά και τίποτα, τίποτα και την ίδια στιγμή όλα μαζί.
Είναι πρώτα απ’ όλα ο έρωτας, πάντα ο έρωτας, που τόσο δεσπόζει σ’ αυτό το γραπτό, με τα πολυάριθμα προσωπεία του, το ένα κρυμμένο στο εσωτερικό του άλλου, σαν τις μπάμπουσκες. Ο έρωτας ανάμεσα σ’ εμένα και στην Αμαλία, σ’ εκείνη και στον Διαμαντή, σ’ αυτόν και στη Δώρα ή ανάμεσα στον Γαβρήλο και στη Ρίτα, τη γυναίκα του δικαστή. Ο έρωτας, ναι, η μεγάλη κινούμενη άμμος μες στις μικρές ζωές μας, που όταν πέσεις στα νύχια του, ευτυχώς, κάηκες και δεν γλιτώνεις. Ο έρωτας και η άλλη όψη του νομίσματος, ο θάνατος.
Αλλά η πιο Μεγάλη Άμμος είναι ασφαλώς ο χρόνος που κυλάει και η ζωή μας που φεύγει και χάνεται μέσα από τα δάχτυλά μας σαν μια χούφτα θαλασσινή άμμος – η άμμος του αιώνιου χρονομέτρου, της κλεψύδρας.
Ωστόσο, την ημέρα που φτάσαμε στο νησί με την Αμαλία, αυτό το χαμένο στην ομίχλη του παρελθόντος Σάββατο του Μαρτίου, ήμουν ακόμη εντελώς ανύποπτος.
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2007, 421 σελ.
Φίλοι – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
“Στην εγωιστική μας εποχή, λένε ότι οι αληθινές φιλίες τείνουν να χαθούν, αλλά εμείς αποτελούσαμε εξαίρεση…”
Από τους μικρασιάτες πρόσφυγες και τις δυτικές συνοικίες της δικτατορίας, στα βόρεια προάστια των Ολυμπιακών Αγώνων. Κι από τις αριστερές διαδηλώσεις της μεταπολίτευσης, στην αντιτρομοκρατική υστερία των ημερών μας. Ιστορικές στιγμές, αλλά και έρωτες, γάμοι, χωρισμοί και κηδείες, σχέσεις με γονείς, αδέλφια και παιδιά, μια βασανιστική ασθένεια, ένα τηλεπαιχνίδι που διαφημίζει τη διαφήμιση και μια σχεδόν ιδανική φιλία που κρατάει ακόμη.
Αφήγημα, Κέδρος, 2006, 173 σελ.
Χάσαμε τον Μπαμπά – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
… Ένα μυθιστόρημα που αναφέρεται έμμεσα στην απουσία του Μπαμπά, του αρσενικού προτύπου, από τον σύγχρονο κόσμο. Σε πρώτο πλάνο, ένας νεανικός και ένας ώριμος έρωτας, με τις αποκλίσεις και τους παραλληλισμούς τους. Και στο βάθος, αλλού σπαρακτική κι αλλού τρυφερή και αστεία, η αφήγηση μιας αργοπορημένης ενηλικίωσης.
Σύγχρονη Ελληνική Λογοτεχνία
Μυθιστόρημα, Εκδόσεις Πατάκη, 2005, 315 σελ.
Μαύρος γάμος – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
“14χρονος μαχαίρωσε τη 47χρονη μητέρα του, η οποία τον είχε αποπλανήσει!”
“Νοσηρή σχέση πνίγηκε στο αίμα”
Μέχρι τώρα είχαμε συνδέσει την αιμομιξία με τα βάθη της ελληνικής επαρχίας. Όσα όμως αποκαλύφθηκαν προχτές, μετά το μακελειό στο ξενοδοχειακό συγκρότημα “Blue Sea” του Σουνίου, αποδεικνύουν ότι η σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου δεν γνωρίζει κοινωνικά και μορφωτικά όρια.
Ήταν 5 η ώρα το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου, όταν ο 14χρονος Μιχάλης Σαπουντζής, πιτσιλισμένος με αίματα και εμφανώς σε κατάσταση σοκ, παρουσιάστηκε στη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου και ομολόγησε αυτό που μόλις είχε διαπράξει στο μπάνγκαλοου 111.
Πάνω στο διπλό κρεβάτι, χαροπάλευε η 47χρονη μητέρα του Ιωάννα Καστρινάκη, φέροντας τραύματα απο μαχαιριές στο στήθος και στην κοιλιά. Ας σημειωθεί ότι το όργανο του εγκλήματος ήταν ένα απλό, αλλά ιδιαίτερα αιχμηρό μαχαίρι από τα σερβίτσια του μεσημεριανού, που το ζευγάρι είχε παραγγείλει στο δωμάτιο. Γιατί, για ζευγάρι επρόκειτο!
Όπως ομολόγησε λίγο αργότερα στην αστυνομία ο ανήλικος δράστης, εδώ και ενάμισυ περίπου χρόνο διατηρούσαν με τη μητέρα του ερωτικές σχέσεις, οι οποίες ξεκίνησαν με δική της πρωτοβουλία. Σύμφωνα πάντα με τους ισχυρισμούς του νεαρου, η Καστρινάκη, που εργάζεται ως επιμελήτρια σε γνωστό εκδοτικό οίκο, διακατέχεται από την έμμονη ιδέα ότι ο γιος της αποτελεί ένα είδος… μετεμψύχωσης του συνονόματου (;) πατέρα του, ο οποίος πέθανε πριν γεννηθεί το παιδί!
Τα ερωτηματικά γύρω από την αλλόκοτη αυτή ιστορία πληθαίνουν. Έχουμε να κάνουμε νε τον κλονισμένο ψυχισμό ενός εφήβου που πλάθει παραμύθια; Ή με μια βαθιά αρρωστημένη γυναικεία ψυχή;
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2001, 269 σελ.
Βαθύς και λυπημένος, όπως κι εσύ – Βαγγέλης Ραπτόπουλος
Είναι γλυκιά η ζωή εδώ, στη Λίμνη Αχαΐας. Αλλά όχι πάντα. Να ένας ερωτευμένος που ταπεινώνεται στο μπαρ “Butterfly”, στο λιμάνι. Ή ο μέθυσος πατέρας, στο γειτονικό φτωχόσπιτο, που εξωθεί την κόρη του στα άκρα. Ευάλωτοι ή κτήνη οι σημερινοί άντρες. Λίγο πιο κει, σ’ ένα δωμάτιο του “Limni Beach”, ένας δικηγόρος γονατίζει από τις απώλειες. Ενώ, στην παραλία, κάποιος ντόπιος βυθίζεται στο πένθος και στις ενοχές. Τι κι αν αποθεώνονται το χρήμα κι η επιτυχία στις μέρες μας; Κάτω από την επιφάνεια υπάρχει πόνος. Έξω από το χωριό τώρα, στις Βίλες, η άρρωστη ψυχή ενός γνωστού τηλεπαρουσιαστή εκρήγνυται. Και στο συνεργείο αυτοκινήτων, απέναντι από το νεκροταφείο, δυο αδέλφια έρχονται αντιμέτωπα για μια ρωσίδα πόρνη. Η Ελλάδα στην εποχή του CNN και του Internet. Ως τον γκρεμό, ψηλά, στον λόφο του Προφήτη Ηλία, όπου κάποιος “βαθύς και λυπημένος, όπως κι εσύ” ζει το θαύμα. Γιατί μπορεί να είναι και όνειρο η ζωή στη Λίμνη Αχαΐας.
Μυθιστόρημα, Κέδρος, 1999, 277 σελ.
Πηγές: Biblionet, Εκδόσεις Καστανιώτη, Κέδρος, Ίκαρος, Εκδόσεις Πατάκη