Αντζελα Γεωργοτά

Τι μου έμαθε η ποίηση; – Άντζελα Γεωργοτά

Μία επισκόπηση της νεοελληνικής
ποίησης για νέους αναγνώστες


«Έγραψε ποιήματα όπως άλλοι δούλεψαν στα λατομεία.
Και οι δυο τους σκάψανε βαθιά.
Εκείνοι για ένα μεροκάματο, ο ποιητής όμως για τι;»
Χρίστος Λάσκαρις

Το βιβλίο αυτό προσκαλεί όλους μας να διαβάσουμε μαζί στίχους από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και να ανακαλύψουμε τι τελικά μάς προσφέρει η ποίηση. Επιδιώκει να μας κεντρίσει το ενδιαφέρον και να δημιουργήσει την επιθυμία να βυθιστούμε στον κόσμο της ποίησης∙ με κριτήριο όχι μόνο την αισθητική των ποιημάτων, αλλά και τη διαλεκτική σχέση που μπορεί κανείς να αναπτύξει μαζί τους. παραθέτει αποσπάσματα από τα σημαντικότερα έργα της νεοελληνικής ποίησης. Απευθύνεται κυρίως σε νέους, μαθητές γυμνασιακών ή λυκειακών τάξεων, αλλά και σε όσους θέλουν να έρθουν σε επαφή με την νεοελληνική ποίηση. Δεν συγκαταλέγεται στα βοηθήματα, αφού δεν έχει πρακτικό ή χρησιμοθηρικό σκοπό, αλλά μια διάθεση να μυήσει τον αναγνώστη στην ποίηση και έμμεσα στην ευρύτερη λογοτεχνία. Κάθε επιλογή συνοδεύεται από μία σύντομη βιογραφική αναφορά του ποιητή και ακολουθεί το προσωπικό σχόλιο της συγγραφέως, με σκοπό να προσκαλέσει καθένα σε επιθυμία να γίνει συστηματικότερος αναγνώστης. Εξάλλου, αν μυηθεί κανείς στον κόσμο της ποίησης ποτέ δεν την εγκαταλείπει!

«Ποιος είναι ο ρόλος ενός ποιητή;»
«Ποια είναι τα αποτελέσματα της κοπιώδους εργασίας του;»
Άντζελα Γεωργοτά

Νεοελληνική ποίηση, Ηδυέπεια, 2022, 288 σελ.

Της μοναξιάς θαλλόφυτα – Άντζελα Γεωργοτά

Η ποιητική πεζόμορφη συλλογή της Άντζελας Γεωργοτά με τίτλο της μοναξιάς θαλλόφυτα συνομιλεί σε δεύτερο πρόσωπο με έναν άγνωστο παραλήπτη, περσόνα πολλών πραγματικών, φανταστικών, ιδεατών μορφών. Η ποιήτρια απευθύνεται στον άλλο και μέσα από αυτόν τον φανταστικό διάλογο σκαλίζει αναμνήσεις, διορθώνει το παρελθόν και χτίζει το μέλλον. Ενώ το ύφος της, έντονα εξομολογητικό, μοιάζει να καλεί στα άδυτα της ψυχής της, ταυτόχρονα ο αναγνώστης καλείται να θέσει τον εαυτό του απέναντι στα δικά του ερωτήματα, να αναζητήσει τις πληγές του, να αναγνωρίσει τα λάθη του, να ορίσει εκ νέου την αγάπη. Ο άλλος δεν υπάρχει∙ δημιουργείται για να εξυπηρετήσει την ανάγκη της επαφής σε έναν κόσμο που παραδίδεται στη μοναξιά και τη ματαίωση. Παρελθόν, παρόν, μέλλον συμπλέκονται σε μια μονολογική αφήγηση που οι αναμνήσεις δεν διαγράφονται, αλλά αποτελούν το λίπασμα της νέας ζωής. Η συλλογή της μοναξιάς θαλλόφυτα διεισδύει στον κόσμο της ανθρώπινης ψυχής, φιλοδοξώντας να αποκαλύψει μια μικρή πτυχή της. Κι ενώ η διάψευση είναι παρούσα σε όλη τη συλλογή, η ποιήτρια κατακτά την ενηλικίωσή της με τη σιγουριά πως «η ζωή βρίσκει τον τρόπο/ να μένει ανοιχτή».

Ποίηση, Ρώμη, 2021, 82 σελ.

Γώγου και Σέξτον – Αγγελική Γεωργοτά

Η απόσταση που τις ενώνει


Η επίδραση που δέχεται ένας ποιητής σύμφωνα με τον Bloom μπορεί να πηγάζει από κείμενα που δεν διάβασε ποτέ. Ανάμεσα στη Γώγου και τη Σέξτον δεν υπάρχει σχέση άμεση επίδρασης· καμία δεν γνώριζε το έργο της άλλης, δεν έχουν πιθανόν κοινές επιρροές. Όμως, το έργο τους ακολουθεί σε πολλά σημεία κοινή πορεία, όπως και η ζωή τους. Οι δυο τους μιλούν για τη γυναίκα, το θάνατο, τις ψυχικές αστάθειες, τη σχέση με την πατέρα και τη μητέρα τους, τον αμερικάνικο τρόπο ζωής, την πατριαρχική κοινωνία, τη μοναξιά. Και οι δυο χρησιμοποιούν μια γλώσσα που σπάει την καθεστηκυία ποιητική παράδοση, την ανδροκρατούμενη φωνή στον ποιητικό λόγο, ενώ τολμούν να μιλούν σε α΄ πρόσωπο, χρησιμοποιώντας προσωπικά βιώματα για να εκφράσουν εν τέλει το καθολικό…
Τι είναι αυτό πού ορίζει ποιος είναι ο σωστός τρόπος για να γραφτεί ή να διαβαστεί ένα ποίημα; Και γιατί μας ενδιαφέρει τελικά το ξεκίνημα, η πηγή της γραφής; Γιατί να θεωρήσουμε ότι οι στίχοι αποτελούν απλή παρόρμηση που προέρχεται από την ανάγκη του δημιουργού να εξιλεωθεί; Έχουμε το δικαίωμα για μια τέτοια ερμηνεία;
Η εργασία αυτή στοχεύει να καταδείξει ότι και οι δύο ποιήτριες εξερεύνησαν μέσα από τον εαυτό τους, αλλά και μέσα από τις προσωπικές τους σχέσεις και τα αδιέξοδά τους θέματα ευρύτερα που αφορούν «την ανθρώπινη φυσιολογία, τον Σύγχρονο Άνθρωπο», όπως τον τραγούδησε και ο Walt Whitman. Δεν έμειναν στο ατομικό, αλλά μέσα από αυτό εξέφρασαν το συλλογικό.
Έτσι, μέσα από το γυμνό σύμπαν της έκφρασής τους προβάλλει η αρχετυπική σχέση ανάμεσα σε μητέρα και κόρη:

«Ποιος με παράτησε γυμνή
Να αιωρούμαι στον αιθέρα
Μονάχα με τη ροζ την ζέρσεϊ κομπινεζόν
Της μάνας που σιχαίνομαι» (Γώγου)
και η Σέξτον
«Σε κλείδωσα, Μητέρα,
Αγαπητή νεκρή γυναίκα,
Έτσι που οι μεγάλες σου κουδούνες,
Αυτά τα αγαπημένα άσπρα πόνι
Μπορούν να συνεχίζουν να καλπάζουν,
Να καλπάζουν, όπου κι αν βρίσκεσαι» …
η σχέση τους με το Θεό:
«Γιατί ίσκιοι είναι οι θεοί, απάνθρωποι, μες στους Αποθαμένους». (Γώγου)
και η Σέξτον
«Η πίστη μου
Είναι ένα μεγάλο βάρος
Που το κρεμώ από ένα σύρμα κοντό
Όπως κρεμά η αράχνη
Το μωρό της σ’ έναν λεπτό ιστό» …

Περιέχει Βιβλιογραφία

Ερμηνεία και κριτική, Οδός Πανός, 2020, 148 σελ.

Το ανεπίδοτο της συντριβής – Άντζελα Γεωργοτά

Πού πάει η αγάπη,
όταν φεύγει;
Τα τόσα χάδια και φιλιά
πού κρύβονται;
Πώς χάνονται τα σώματα
σαν πήλινα αγγείια;
Και τώρα, πού είσαι;
Ποιος λογαριάζει
πώς από την αρχή να ξαναρχίσω;

Ποίηση, Κουκκίδα, 2017, 68 σελ.

Στην πιθανότητα στηρίζεται η αγάπη – Άντζελα Γεωργοτά

Τον πατέρα μου τον τυραννούσε μια έγνοια.
Κοιμήθηκε μ’ αυτήν.
Κι εμείς κάναμε ησυχία,
μη και στον ύπνο ταραχτεί.
Αιώνιος νόστος,
νυν και εγώ γυρίζω τις ραφές ανάποδα.
Πού ξηλώθηκα, δεν βρίσκω.
Φυσά μέσα μου εκείνη του
η ανάγκη,
να αφήσει πίσω του Μνήμη Αρσενική.

Ενίοτε οι παραδόσεις
ρημάζουν
-το παρόν-.

Ποίηση, Γαβριηλίδης, 2016, 76 σελ.