Σπούδασε οικονομικά και στατιστική. Παράλληλα με την ποίηση γράφει λογοτεχνικές κριτικές και άλλα κείμενα σε περιοδικά και εφημερίδες. Έχει κυκλοφορήσει επτά ποιητικές συλλογές, μία με πεζά, δύο τόμους με κείμενά του για το έργο άλλων ποιητών, δύο μονογραφίες (για το ποδόσφαιρο στην ελληνική ποίηση και για το έργο του Τάσου Λειβαδίτη), ενώ έχει επιμεληθεί βιβλία γύρω από την ποίηση. Το 1996 τιμήθηκε με το “Βραβείο Καβάφη” στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Το 1999 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του “Μη σκεπάζεις το ποτάμι”, η οποία, στη συνέχεια, ήταν υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Αριστείο του 2000. Σε μετάφραση Michel Volkovitch εκδόθηκε στα γαλλικά μια επιλογή από όλες τις ποιητικές συλλογές του με τον γενικό τίτλο “Ne recouvre pas la riviere” (εκδ. Desmos/ “Cahiers grecs”, Paris 2000). Το 2011 τιμήθηκε και πάλι με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης, για τη συλλογή του “Κρυφός κυνηγός”, και με το βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου του. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων από το 1982, ενώ στο διάστημα 1984-1986 διετέλεσε μέλος του διοικητικού της συμβουλίου.
Ιστορικό κέντρο – Γιώργος Μαρκόπουλος
Κείμενα που δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς σε διάφορα έντυπα και με διάφορες ευκαιρίες συνθέτουν αυτό το βιβλίο, χωρίς ούτε η συγκυρία ούτε η χρονική απόσταση της γραφής να επηρεάζει την αρμονική συνύπαρξή τους. Έτσι λοιπόν βλέπουμε να συμπορεύονται γραπτά που προορίστηκαν για ειδικά αφιερώματα, καθώς και άλλα, χωρίς θεματικό περιορισμό, που γράφτηκαν για την “Κλεψύδρα” -κυρίως- της “Λέξης”, για την παλαιά στήλη του “Βήματος” “Σημασίες”, για την “Αυγή”, την “Ελευθεροτυπία”, την “Ημερησία” ή τα περιοδικά “Πλανόδιον” και “Δέντρο”. Όσο για τον τίτλο, είναι βέβαιο ότι προκύπτει από την έλξη που ασκεί πάνω μας κάθε “ιστορικό κέντρο” τού μέσα μας κόσμου, πρωτίστως, αλλά και όσων πόλεων ζήσαμε ή επισκεφθήκαμε και τώρα τρυφερά τις θυμόμαστε.
Εντός και εκτός έδρας – Γιώργος Μαρκόπουλος
Το ποδόσφαιρο στην ελληνική ποίηση
Η σχέση αγάπης μιας ομάδας ποιητών προς το ποδόσφαιρο μας προσέφερε στίχους εξόχως πρωτότυπους· η εκ των “έσω” τάση οράσεως μερικών άλλων μας έδωσε δημιουργήματα πλήρη μεταφυσικού ζόφου· η αρνητική στάση κάποιων τρίτων αποτύπωσε αποσπάσματα που προβληματίζουν· η ενσωμάτωση όρων ή λέξεων παρήγαγε στίχους με φορτισμένη πιο έντονα τη γλώσσα, ενώ η μεταφορά “μνημών παιχνιδιού” από την παιδική ηλικία πρόβαλε εικόνες που αξίζει ιδιαιτέρως να προσεχθούν.
Στο βιβλίο αυτό ο ποιητής Γιώργος Μαρκόπουλος μελετά ακριβώς τις επιδράσεις του ποδοσφαίρου στην ποίησή μας, από τη γενιά του ’30 μέχρι και σήμερα. Χωρίζει το υλικό του σε κατηγορίες, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραπάνω παραμέτρους, και το διανθίζει με ένα μεγάλο αριθμό ποιημάτων ή αποσπασμάτων τους, έτσι ώστε ο αναγνώστης να σχηματίσει μια πλήρη εικόνα αυτού του ενδιαφέροντος θέματος, το οποίο άλλωστε τόσο διεξοδικά δεν έχει ποτέ μέχρι σήμερα ερευνηθεί.
Η ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη – Γιώργος Μαρκόπουλος
“…Θα ήθελα να παρατηρήσω και πάλι ότι όλα αυτά τα στοιχεία πού ως τώρα παραθέσαμε, δεν συνθέτουν παρά ένα έργο που, πέρα από εξαιρετικό σύνολο έμπνευσης, μεγαλόπνοης σκέψης και συναισθήματος, αποτελεί ταυτοχρόνως και υπόδειγμα επίμονης επεξεργασίας και εξέλιξης, μέσα στην πορεία του. Μια πορεία πού πέρασε με τυραννικά τραγική συνέπεια όλες τις ατραπούς της δημιουργίας, για να φτάσει στη μετά το 1972 τελική τροχιά της, στα ποιήματα των βιβλίων “Εγχειρίδιον ευθανασίας”, “Βιολί για μονόχειρα”, “Ανακάλυψη”, “Ο τυφλός με τον λύχνο”, “Νυχτερινός επισκέπτης”, και να συνεχίσει με το θαυμάσιο εκείνο “Βιολέτες για μια εποχή”, που νομίζω ότι αξίζει να θεωρηθεί ως ένα βιβλίο αντάξιο εκείνων της εποχής του καλώς εννοουμένου Γαλλικού ρομαντισμού…”
Κρυφός κυνηγός – Γιώργος Μαρκόπουλος
ΣΥΛΒΙΑ ΠΛΑΘ
Με χέρι στιβαρό και γενναία καρδιά
αποκαλύπτει τη φθορά απ’ τις φόδρες της.
Ο λόγος της πουλί μαύρο που χέρι απρόβλεπτο
ψάχνοντας για κάτι άλλο το ξεβόλεψε απ’ τη φωλιά του·
αψύς και θερμός λόγος, νήπιο κλάμα μωρού
και πρώτο δόντι βγαλμένο παιδιού
σε πετσέτα λευκή βαπτίσεως, κόκκινο, ματωμένο.
Φωνή λέαινας αλλά και παράπονο γυναίκας
που ξεντύνεται στο άλλο δωμάτιο
ύστερα από ματαίωση πολυπόθητης εξόδου.
Ήχοι βημάτων ακαθόριστων, επισκέψεων θανάτου.
Μουσική κλαγγή ξύλου, ομιλίες σιωπών, χάσματα κενών
και μπαρούτη λαχανιασμένη σε κοιλώματα βροχής.
Προαίσθημα φόβου ακόμη και φθινόπωρο, θάλασσα,
εξοχή, δάκρυα, παρελθόν, ενάργεια, μοναξιά
και στο βάθος της λίμνης
το δαχτυλίδι της μνήμης να λάμπει.
Ποιήματα 1968-2010 – Γιώργος Μαρκόπουλος
Στην ανά χείρας έκδοση, εκτός από τις συλλογές “Μη σκεπάζεις το ποτάμι” και “Κρυφός κυνηγός” που παρέμειναν όπως είχαν τυπωθεί αρχικά, στις άλλες έγινε μια πάρα πολύ αυστηρή επιλογή, ενώ αρκετά από τα ποιήματα έχουν υποστεί από απλές μέχρι και δομικές αλλαγές, αφού πιστεύω ότι, από τότε που ξεκίνησα να γράφω, επεξεργάζομαι και συμπληρώνω μία και την αυτή συλλογή.
Γιώργος Μαρκόπουλος – Γιώργος Μαρκόπουλος & Τιτίκα Δημητρούλια
Οι διαδοχικοί κλονισμοί της ευαισθησίας του ποιητή στην επαφή της με την πραγματικότητα, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, αποτυπώνονται μετουσιωμένοι στην ποίησή του, από την πρώτη συλλογή που λάθρα καταγγέλλει την πολιτική και προσωπική καταπίεση…
Οι διαδοχικοί κλονισμοί της ευαισθησίας του ποιητή στην επαφή της με την πραγματικότητα, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, αποτυπώνονται μετουσιωμένοι στην ποίησή του, από την πρώτη συλλογή που λάθρα καταγγέλλει την πολιτική και προσωπική καταπίεση, ως την τελευταία, που πραγματεύεται συστηματικά τον θάνατο, ως υλική φθορά του σώματος και υπαρξιακή προοπτική της θνητότητας. Διότι, όπως έλεγε ο Reverdy, “είναι λάθος να θέλουμε η συγκίνηση που γεννά το έργο να είναι ταυτόσημη με εκείνη που το έργο γεννά με τη σειρά του. Η μία είναι σημείο αφετηρίας, η άλλη αποτέλεσμα”. Και σε άλλο σημείο: “Ο ποιητής είναι καμίνι όπου καίγεται η πραγματικότητα. Από όλες τις ακατέργαστες συγκινήσεις που υποδέχεται, προκύπτει ενίοτε ένα ελαφρύ διαμάντι απαράμιλλης καθαρότητας και λάμψης. Ιδού μια ολόκληρη ζωή συμπυκνωμένη σε λίγες εικόνες και λίγες προτάσεις”.
Ανθολόγος: Τιτίκα Δημητρούλια
Ποίηση, Ερμηνεία και κριτική, Εκδόσεις Γκοβόστη, 2019, 150 σελ.
Έβδομη Συμφωνία (1968)
Οκτώ συν ένα εύκολα κομμάτια και η κεφτουριά του κάτω κόσμου (1973)
Η θλίψις του προαστίου (1976)
Οι πυροτεχνουργοί (1979)
Ποιήματα 1968-1976 (1980)
Η ιστορία του ξένου και της λυπημένης (1987)
Ποιήματα 1969-1987 (1992)
Η φοβερή πατρίδα μου (1994)
Μη σκεπάζεις το ποτάμι (1998)
Ποιήματα (2000)
Κρυφός κυνηγός (2010)
Ποιήματα 1968-2010 (2014)
Γιώργος Μαρκόπουλος (2019), Εκδόσεις Γκοβόστη
Δοκίμια-Μελέτες
Εκδρομή στην άλλη γλώσσα Α (1991)
Εκδρομή στην άλλη γλώσσα Β (1994)
Λευτέρης Ιερόπαις (1999)
Ιστορικό κέντρο (2005)
Εντός και εκτός έδρας (2006)
Η ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη (2009)
Συλλογικά έργα
Φρίντα Λιάππα (1995)
Για τον Αναγνωστάκη (1996)
Μια πόλη, ένας συγγραφέας (2001)
Περί σχεδίου ο λόγος (2006)
Σύγχρονη ερωτική ποίηση (2007)
Τάσος Λειβαδίτης (2008)
Κίτρινο και μαύρο (2010)
Στίχοι στο καβαλέτο (2011)
Βραβεία-Διακρίσεις
Βραβείο Ιδρύματος Κώστα & Ελένης Ουράνη Ακαδημίας Αθηνών 2011
Πηγές: Biblionet, Κέδρος, Εκδόσεις Καστανιώτη, Νεφέλη, Ύψιλον, Εκδόσεις Γκοβόστη
