Ακης Παπαντώνης

Bildungsroman – Άκης Παπαντώνης

ΤΡΙΑΝΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ που διαβάζονται ως μύχιο ημερολόγιο αλλά και ως συλλογική αυτοβιογραφία μιας γενιάς που ακόμα ψηλαφεί τη θέση της στην ιστορία. Στο φόντο οι δεκαετίες του ’80, του ’90 και το ξεκίνημα του 21ου αιώνα· στο προσκήνιο η βία της ενηλικίωσης, τα κληροδοτήματα της μνήμης και της απώλειας, ο χρόνος που δεν γυρίζει πίσω· ένα ιδιότυπο bildungsroman στο μεταίχμιο ποίησης και πρόζας.

Ποίηση, Κίχλη, 2021, 72 σελ.

Ρηχό νερό, σκιές – Άκης Παπαντώνης

Τα ξημερώματα της της 26ης Απριλίου 1986 βρίσκουν τους κατοίκους του Πρίπιατ να κοιμούνται, να λογομαχούν, να ερωτοτροπούν ή να παλεύουν με τους δαίμονές τους, την ώρα που ο αντιδραστήρας Νο. 4 του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας “Β. Ι. Λένιν” εκρήγνυται.

Με φόντο ένα γεγονός που διαχώρισε ανεπιστρεπτί το πριν από το μετά, η καθημερινότητα των ανυποψίαστων κατοίκων της πόλης-δορυφόρου του Τσερνόμπιλ μετατρέπεται σε σημείο καμπής. Προσωπικές ιστορίες και ετερόφωτες αφηγήσεις μπλέκονται, ακριβώς όπως το παρελθόν μπλέκεται με το παρόν και το μέλλον των πρωταγωνιστών. Η ροή του χρόνου όμως δεν ανακόπτεται· κάποια ερωτήματα απαντώνται και κάποια μένουν μετέωρα, κάποιες μνήμες ξεθωριάζουν και κάποιες μένουν ακλόνητες, κάποιες χειρονομίες μένουν στη μέση και κάποιες βρίσκουν βίαιη απόκριση.

Από την αρχή ως το τέλος αυτού του σπονδυλωτού μυθιστορήματος κυριαρχεί το ζήτημα της μνήμης: το πώς το βιωμένο παρελθόν συνομιλεί με όσα προοικονομεί το παρόν· το πώς οι προσωπικές ή οι συλλογικές αναμνήσεις αναδύονται αναπάντεχα από τη σκιασμένη πλευρά της πραγματικότητας, προτού βουτήξουν ξανά στα ρηχά νερά της.

“Δεν έχει σημασία όμως τι θα θυμόταν και τι όχι, άλλωστε τα χρόνια κυλούν σαν νερό και η μνήμη δεν είναι παρά ένα αστείρευτο πηγάδι ψέματα”.

Μυθιστόρημα, Κίχλη, 2019, 168 σελ.

Καρυότυπος – Άκης Παπαντώνης

Καρυότυπος ονομάζεται η απεικόνιση, ανά ζεύγη και κατά φθίνουσα σειρά μεγέθους, όλων των χρωμοσωμάτων ενός κυττάρου. Η κυτταρολογική αυτή τεχνική χρησιμεύει στη διάγνωση χρωμοσωμικών ανωμαλιών.
Ενας μοριακός βιολόγος μετακομίζει από την Αθήνα στην Οξφόρδη για να εργαστεί σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα. Εκεί, ξένος μεταξύ ξένων, μέσα από τα πειράματά του αναζητά απαντήσεις στα ερωτήματα που τον βασανίζουν. Είναι η γονεϊκή στοργή εγγενές ένστικτο ή επίκτητος χαρακτήρας; Πώς αναδιαμορφώνει η γενετική του καταγωγή την καθημερινότητά του; Είναι η μοναξιά επιλογή ή ανθρώπινη κατάσταση; Μπορεί κανείς να πει ψέματα στον εαυτό του;
Ο Ν., ένας τριαντάχρονος μοριακός βιολόγος, μετακομίζει από την Αθήνα στην Οξφόρδη για να εργαστεί σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα. Εκεί, ξένος μεταξύ ξένων, χρησιμοποιεί τα πειράματά του για να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που τον βασανίζουν:
– Είναι η γονεϊκή στοργή εγγενές ή επίκτητο χαρακτηριστικό;
– Είναι η μοναξιά επιλογή ή αναπόδραστη ανθρώπινη συνθήκη;
-Πότε απαλλάσσεται κανείς από το βάρος των πρώτων βιωμάτων;
Η αφήγηση, διατρέχοντας τον καρυότυπο του Ν., περιγράφει την καθημερινότητα ενός ανθρώπου που παραμένει παρατηρητής της ζωής του και ξεχνά να τη ζήσει. Κινούμενος χωρίς πυξίδα σε μια πόλη την οποία αρνείται να γνωρίσει, ο ήρωας αναμετράται με τις ρίζες του, με τη χώρα στην οποία ζει και τη χώρα από την οποία προέρχεται, με τη γλώσσα, τη μοναξιά, την οικογένειά του και το άλλο φύλο, τις επινοημένες μνήμες και τις ενοχές του, με τα βαθιά χαραγμένα βιώματα ενός “ορφανού του Τσαουσέσκου” – με όλα όσα ναρκοθετούν την προσπάθειά του να αντιπαρατεθεί στον εαυτό του και να αντιμετωπίσει τις εμμονές και τις βεβαιότητές του.

Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Πεζογράφου – Περιοδικό “www.oanagnostis.gr” 2015

Νουβέλα, Κίχλη, 2014, 120 σελ.