Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Aθηνών και συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στη Διδακτική της Γαλλικής Γλώσσας, στο Eλληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και στο Πρόγραμμα Mετάφραση-Mεταφρασεολογία, στο Διατμηματικό Tμήμα του Eθνικού και Kαποδιστριακού Πανεπιστημίου Aθηνών. Tο 2010 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου. (Τίτλος διατριβής: Mεταφρασιμότητα της ποίησης: ανάπλαση ή πιστότητα;)
Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά και δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά όπως «Η Λέξη», «Νέα Πορεία», «Ακτή», «Πάροδος», «Δίοδος» και σε ανθολογίες. Το συγγραφικό της έργο περιλαμβάνει επτά ποιητικές συλλογές, κριτικό και συγκριτικό δοκίμιο, μεταφράσεις έργων αμερικανών, ευρωπαίων, και ελλήνων πεζογράφων και ποιητών, εκ των οποίων οι Ernest Renan, Honoré de Balzac, Jacques Derrida, Pierre Charras, George Economou, Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς, Νίκος Καρούζος, κ.α. Βραβεύτηκε για την συνεισφορά της στα Γράμματα και τις Τέχνες από το Υπουργείο Παιδείας, το Λουρίδειο Ίδρυμα, το Εθνικό Ωδείο Αθηνών και άλλους πολιτιστικούς φορείς.
Διακρίθηκε στη Δεξιοτεχνία Πιάνου με καθηγήτρια την E. Stangue με τον βαθμό ΑΡΙΣΤΑ ΠΑΜΨΗΦΕΙ, ενώ υπήρξε υπότροφος Μουσικής Δωματίου με κύριο ρεπερτόριο έργα W. A. Mozart, L. W. Beethoven, J. Brahms. Επίσης ξεχώρισε κατά την Ακαδημία Νέων Καλλιτεχνών, για την ερμηνεία της σε έργα J. S. Bach, M. Ravel, F. Chopin, D. Scarlatti, D. Cimarosa, B. Galuppi, απ’ όπου έλαβε και το τιμητικό δίπλωμα το 1993.
Απέκτησε το Δίπλωμα Σολίστ με ΑΡΙΣΤΑ ΠΑΜΨΗΦΕΙ από το Eθνικό Ωδείο Aθηνών (E. Stangue και Ε. Simeonova) ενώ η μουσική της μετεκπαίδευση αφορά στο γερμανικό, ιταλικό και γαλλικό μπαρόκ, όπως και στον ρομαντισμό αλλά και έργα σύγχρονων συνθετών.
Συμπράττει ως πιανίστρια σε έργα μουσικής δωματίου με βιολονίστες και τσελίστες προκειμένου να αναδείξει συνθέσεις από τη μουσική του ύστερου Μπαρόκ και του Ρομαντισμού. Συνεργάστηκε ως διερμηνέας (από και προς τα γαλλικά) στο Μουσικολογικό Συνέδριο που έλαβε χώρα στο Μεγάρου Μουσικής Αθηνών με αφορμή την Διεθνή Συνάντηση Λαουτοειδών.
Επενδύει τα έργα που επιλέγει να ερμηνεύσει με σύντομες εισηγήσεις, ακολουθώντας το πρότυπο της σολίστ Μίνας Ζάννα, οι οποίες αφορούν στο θεωρητικό υπόβαθρο αλλά και τα καλλιτεχνικά δρώμενα της εποχής του κάθε συνθέτη. Δίνει συναυλίες ως σολίστ στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Από το 1995 εργάζεται ως μεταφράστρια, καθηγήτρια πιάνου και ξένων γλωσσών, ενώ παράλληλα διοργανώνει μουσικοφιλολογικές βραδιές, αναδεικνύοντας την αδιάρρηκτη σχέση ποίησης και μουσικής. Έχει την όμορφη ιστοσελίδα Χρυσούλα & Άγγελος Αγκυρανόπουλος.
Μελανία (1990), Πλέθρον
Ύβος στασίαρχος (1991), Πλέθρον
Ο κόμβος του Ταβάρα (1994), Πλέθρον
Το αναστάσιμο μυροπωλείο (1998), Αρμός
Μα περικάρδιος ο άνεμος του ποιητή (2005), Γαβριηλίδης
Βύβλος (2012), Μανδραγόρας
Σκοτία (2017), Αρμός
Συλλογικά έργα
Τα ποιήματα του 2012 (2013), Κοινωνία των (δε)κάτων
Hellenica: Το καινούργιο εντός ή πέραν της γλώσσας: Ανθολογία νέων Ελλήνων ποιητών (2009), Γαβριηλίδης
Μεταφράσεις
Βαλεντίνη Ποταμιάνου, Εννέα in tono (1998), Πλέθρον
Jacques Derrida, Κριοί (2008), Ίνδικτος
Ernest Renan, Παιδικές και νεανικές αναμνήσεις (2010), Κοροντζής
Γιώργος Χρονάς, Εμείς κορίτσια δεκατριώ δεκατεσσάρω χρόνων (2019), Οδός Πανός
David Farmer, Χάιντεγκερ ο ναζί ή Ο δολοφόνος του Οδυσσέα (2020), Οδός Πανός
Σκοτία – Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
«Προσέχω τον νουν»
Κάθομαι στη ακτή και κάνω τον Περίττα.
Μόλις προχθές με φώναζες μα πέντε μήνες τώρα
από το χάραμα ‒πικρά‒ γρυλλίζω να γυρίσεις.
Στους βράχους κάθομαι και κάνω τον αρτέμη.
‒Κοιτάξτε στρατηγέ, πρώτη φορά βλέπω πουλάκι
να κάθεται σαν τον φρουρό στην άγονη νησίδα.
Πιάνομαι στον βυθό και κάνω την εξαντλημένη.
‒Ζεις; μ’ αγγίζει η αδελφή του Μεγ-Αλέξανδρου
που θέλει αληθομανείς τις απαντήσεις.
Στο ένα μέτρο σταματώ και κάνω την ποιήτρια.
Ποίηση, Αρμός, 2017, 40 σελ.
Βύβλος – Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
Αρχαία πόλη των Φοινίκων κτισμένη στις ακτές του Λιβάνου, η Βύβλος, ήταν το κυριότερο λιμάνι εξαγωγής κέδρου και άλλων πολύτιμων ξύλων για τη δημιουργία των παπύρων, των βιβλίων δηλαδή όπου αποτυπώνεται η γραφή, αλλά και οι λέξεις βαλμένες με τέχνη για να μετουσιωθούν σε ποίηση.
Διηγήσεις, αναγωγές, διαβάσματα, καταστάλαγμα γνώσης, αναφορές σε πρόσωπα υπαρκτά και έργα ονομαστά, όπως οι Νεκρικοί διάλογοι του Λουκιανού που τραγουδούσε ο υποδηματοποιός Μίκυλλος πάνω στη βάρκα του Xάροντα ταξιδεύοντας για τον Κάτω κόσμο, αποτελούν το υλικό που η Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου αξιοποιεί στο έκτο ποιητικό της βιβλίο.
Πολυφωνική ποιητική σύνθεση, κρυπτική, υπαινικτική (Περιήλθαν, εις “κύμα παρελθόν” η αποθέωση/τόσο που παρέδωσαν την αίτηση/ στον γυρολόγο), σκωπτική, διατηρώντας το μέτρο της αυστηρότητας/ουσίας ακόμη και στα ερωτικά της αινίγματα (ΔEPMATINOΣ IMANTAΣ, Κάθονται έξω γιατί βγαίνει ήλιος.// Όμως μια σήμανση βελάζει απ’ τα βαθιά/ ποιος την ακούει και δεν τρέμουν τα στερνά του;// Μπαίνουνε μέσα γιατί βγαίνει έρωτας), δοκιμάζεται μ’ επιτυχία στο σονέτο, την ιταλική Βιλανέλα, τη Σεστίνα, αντλώντας υλικό απ’ τις πηγές της γνώσης, της παράδοσης, και μετασχηματίζοντάς το σε σύγχρονο ποιητικό έργο: (Aντίστροφο, Γνωρίζω/από ποια πλευρά κοιμάσαι, Bαττοπαίδι// απάντησε η νύμφη/ στάζοντας πολυσύνδετα)
Ο Φρανσουά Βιγιόν, η Βύβλος των αρχικών (ένα είδος αρκτικόλεξων που μπήκαν δυναμικά στη ζωή μας), το σύντομο βιογραφικό ενός τσιγάρου Sante, ένα ποίημα για τη Χρυσούλα, είναι μερικά από τα αινίγματα που η ποιήτρια, σαν τον νεαρό στα Φώτα, βουτά να πιάσει πρώτη το σταυρό/λέξεις, ομνύοντας στην υπέρ τρίτων οίηση.
Ώριμη πολυπρισματική διεισδυτική ανοίγει προσεκτικά τους κώδικες επικοινωνίας/γραφής της αγγίζοντας ένα ποιητικό αποτέλεσμα μεστό και άρτιο, προσφορά, αλλά και πρόκληση για τους στιχανατόμους.
“Μ”
Ποίηση, Μανδραγόρας, 2012, 45 σελ.
Μα περικάρδιος ο άνεμος του ποιητή – Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
«Ιστορίες της σταγμοδόχης»
Εσύ ησύχασε μητέρα, μας παίζουνε σβηστούς.
Όταν ανάβουμε, τα μάτια θέλουμε της Έπαρσης
ξεφωνητά στην ξιφολόγχη
η αλήθεια μας σερβίρει το νεκρόδειπνο
στην ματαιολογία
από την κρύπτη ξεπηδούν οι διασκεδαστές
κι οι σκιαγράφοι
λέμε στη Μοίρα μην κοιτάς ‒αλλάζουμε
φοράμε τον χιτώνα των χαμών και των συναισθημάτων
πέρα στ’ αόρατο νησί μάς ξενυχτά το όνειρο μονάχο
με τ’ οστεοφυλάκιο επάνω στα νερά και πάμε
Ποίηση, Γαβριηλίδης, 2005, 45 σελ.
Το Αναστάσιμο Μυροπωλείο – Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
«Ο ερχομός του Ηράκλειτου στη βαθυκύανο χώρα»
Ο Ηράκλειτος στις πύλες του Παράδεισου
όμοιος σταλακτίτης ο ερανικός
ο φιλοδέσποτος του Σύμπαντος φυλλορροώντας
Ιδού ένας άγιος-επιφώνημα:
‒Τί είναι η αγάπη, σας ρωτώ
‒Κύων στηλίτης αίματα λείχων
κι ο γέροντας των πέρασε στον Ιερό Ναό
να αναρτήσεις στις ιτιές μνημόσυνα τα ποιήματά του
Ποίηση, Αρμός, 1998, 46 σελ.
Ο κόμβος του Ταβάρα – Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
ΝΥΧΤΟΠΕΡΠΑΤΗΜΕΝΟΙ
Όμορφη χώρα, οι σαλοί
δείτε πως λιώνουνε στα μπακιρένια κηροπήγια της νύχτας
πόνοι σκυλίτες που σφαδάζουν στην ασήμαντη αιωνιότητα
το στόμα δεν ανοίγει
ο ωκεανός με την καρδιά της
βαρκάκι πνιγμένο στα αίματα.
Ποίηση, Πλέθρον, 1994, 45 σελ.
Ύβος Στασίαρχος – Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
ΕΦΙΑΛΤΗΣ
Τέρμα Θεού.
Εκεί που είσαι τώρα
τα πλατάνια ευωδιάζουν θλιψοστάση.
Τρέχει η σκοτεινή οντότητα μέχρι να γίνει επισπεύδω
τα άχρωμα βαφεία και τα καθεστώτα
που αποσιώπησαν τους θρύλους.
Μια ερυθρέα νύχτα που η Ολυμπία
κάτω από τα δροσερά της ηγεμονικά
έκλαιγε αυτοκέφαλη Ερμήν μουσειακόν
βαρέως και μοναχικά εξαντλημένο
από λαθραία βρογχοκήλη.
Ποίηση, Πλέθρον, 1991, 45 σελ.
Μελανία – Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
ΓΡΑΦΩ ΓΙΑ ΝΑ ΑΚΟΥΩ
Ανοίγοντας τον καθρέφτη
οι τοίχος γέμισε μυθεύματα.
Πένες που γράφανε
στα φορτωμένα πτώματα του ίσκιου
-θεατρικές παραλλαγές.
(Δανάη το σκεπτικό σου είναι έτοιμο)
Πιο κάτω
μια ιωνίζουσα ματωμένη λήκυθος.
Βοή που λοξοδρόμησε κατευθυνόμενη
προς τις ρουφήχτρες
πικροσυννεφάκι.
Κι όλη η εφηβεία της απίστευτα τεντωμένη.
Νεροφίδα!
Ποίηση, Πλέθρον, 1990, 54 σελ.
Πηγές: Biblionet, Πλέθρον, Αρμός, Γαβριηλίδης, Μανδραγόρας, aguyranopoulos.com
