Γλυκερία Μπασδέκη

Η φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου και άλλες παρηγοριές – Γλυκερία Μπασδέκη, Θοδωρής Γκόνης

Η Φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου (το λαϊκό ανάγνωσμα με κατορθώματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου που κυκλοφορούσε σε φτηνές εκδόσεις από το 1680 περίπου ως τις μέρες μας) είναι το σώμα της παράστασης που δούλεψαν μαζί ο σκηνοθέτης Θοδωρής Γκόνης και η συγγραφέας Γλυκερία Μπασδέκη και το καλοκαίρι του 2020 πρωτοπαρουσιάστηκε στο «πατρογονικό» των Αιγών.

Οι περίεργες και φανταστικές αυτές περιπέτειες του γνωστού-αγνώστου Oικουμενικού της Φυλλάδας που κατατροπώνει φουσάτα, Αμαζόνες και μονοπόδαρους, έρχονται στο σήμερα για να «ξαναπαιχτούν» και να «ξανακουστούν».

Ο Αλέξανδρος από την κορυφή του κόσμου και ο Αλέξανδρος από τα βάραθρα της μνήμης μιλάει συνεχώς, προσπαθώντας να γεφυρώσει τα χάσματα της θλιμμένης του ψυχής. Μαζί του ο Πλούταρχος, ο Αρριανός, οι θυμωμένες γοργόνες, η χήρα του η Ρωξάνδρα, σε μια λαϊκή παραμυθία για χαλεπούς καιρούς.

Πρόλογος: Αγγελική Κοτταρίδη, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας

Θεατρικό, Κάπα Εκδοτική, 2021, 64 σελ.

Κλάματα – Γλυκερία Μπασδέκη

“Θέλω να με πας στα πανηγύρια”
Σ’ αυτά τα τριήμερα που τραγουδάει η Ξανθή Περράκη ακόμη κι όταν δεν τραγουδάει, με χάρτινα τραπεζομάντιλα μες στη λίγδα, να καθίσουμε κάτω απ’ τα ηχεία, να μην ακούς αυτά που σου λέω και να μην καταλαβαίνω αυτά που μου λες. Να είναι της Παναγιάς ανήμερα και να ‘χει κλάψει η εικόνα και να ‘χουν βγει τα φιδάκια να γλείψουν τα δάκρυα και νά ‘χουν μοσχοβολήσει τα κρινάκια. Όλα να ‘ναι νάι νάι νάι κι εσύ ο πιο Παναγιώτης, γιατί θα σ’ έχω ξεματιάσει αποβραδίς με λάδι και αλάτι και θ’ αστράφτεις σαν πάλκο. Κι όλο θα φέρνεις μπίρες κουτάκια με το εύκολο άνοιγμα και θα με ταΐζεις λουκάνικα με πράσο μέχρι ν’ ανοίξει το στομάχι απ’ την τόση ευτυχία και να πεταχτούν οι λέξεις που έκρυβα πρόχειρα στους πεπτικούς σωλήνες και σ’ άλλες θαλάσσιες σπηλιές. Και μπίρα την μπίρα, ηχείο το ηχείο, γαρίφαλο το γαρίφαλο, τίποτε δεν θα ‘ναι ακριβώς το ίδιο. Θα λέμε ότι έχουμε ονομαστική και μας λένε Μαρία Μοντεσσόρι και Γιούλα Παναγιούλα και Παναΐτ Ιστράτι και Ξανθή Περράκη και ό,τι γιορτάζει και δεν γιορτάζει ανήμερα. Θα λέμε, θα τρώμε και θα δεχόμαστε ευχές.
Γιατί έτσι είναι τα πανηγύρια που δεν πήγαμε, αλλά θα πάμε. Τρεις ημέρες μέγα θάμα είναι και μετά μαζεύει η ορχήστρα.

Τα “Κλάματα” της Γλυκερίας Μπασδέκη είναι μια συλλογή από μικρά κείμενα μεγάλης πρωτοτυπίας και λεπτότητας, που δεν θυμίζουν τίποτα. Δεν κατατάσσονται ούτε στο πεζό ούτε στην ποίηση -μοιάζουν περισσότερο με λαϊκά τραγούδια από πανηγυρτζή, που δεν ξέρεις αν ίδρωσε ή κλαίει με το δεκάευρο κολλημένο στο κούτελο. Συνιστούν ένα καλειδοσκόπιο μαγευτικό, σπαρακτικής ειλικρίνειας, από την πιο μοναχική και ακατάτακτη φωνή της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.

Λογοτεχνία, Lifo Δύο Δέκα Εκδοτική, 2020, 104 σελ.

Οι κόρες – Γλυκερία Μπασδέκη

Νανά και Νούλα, Νούλα και Νανά. Δυο κορίτσια κλεισμένα στο ιλουστρασιόν χαρτόκουτο της Ιστορίας. Πεντάρφανες και πολύφερνες, κι ας ποζάρει η Μητέρα ως χρυσελεφάντινη Παρθένος. Η Νούλα θέλει ν’ αγοράσει μίνι φούστες και να φλερτάρει δανούς τουρίστες στο Σύνταγμα. Η πρωτότοκη Νανά προσπαθεί να κρατήσει την προίκα ανέγγιχτη. Δεν γίνεται, όμως. Έξω έχουν πάρει φωτιά οι κάδοι, έξω η Πόλη κλαίει και χορεύει κι οι Πρίγκιπες έπιασαν στασίδι στις καφετέριες της πλατείας Αγίας Ειρήνης.

Θεατρικό, Σοκόλη, 2020, 48 σελ.

Μια βοήθεια, παρακαλώ! – Γλυκερία Μπασδέκη

– μία βοήθεια παρακαλώ, ένα ψωμάκι, λίγο γάλα,
για τα παιδάκια μου φαί να πάρω Κύριε…
δε βλέπετε;
χυθήκανε τα μάτια έξω…δυο γρόσσια δώσε μπάρμπα,
μια λιρίτσα…
ένα δολλάριο, πέντε δραχμές, μισό ευρώ, το παντελόνι
που φοράς, της κόρης σου τις γόβες, τις πέρλες στο λαιμό,
τα δόντια τα χρυσά του μακαρίτη, το σόνυ στέρεο,
το λάπτοπ, το ψυγείο…

όλα τα τρώω ! όλα τα χωνεύω! …του κρεμασμένου το σχοινί,
αυτής που έκοψε τις φλέβες το ψαλίδι, ρούβλια, ρουπίες!…
μην τα κρατάς Κυρία στο τσαντάκι, δώσε πασμίνες, γούνες,
τον άντρα σου που δε σε θέλει, το ρετιρέ στην Πατησίων,
του Λαλαούνη την καρφίτσα, το κολιέ…

δε θέλει σκέψη, δώσε……

Ποίηση, Bibliotheque, 2018, 48 σελ.

Η Θεόδωρος Κολοκοτρώνης – Γλυκερία Μπασδέκη

δεν της πολυμιλούσαν
την κορόιδευαν
ήταν μιας άλλης ομορφιάς
μουστακαλού

έφτυνε κλέφτικα κι αυτή
-λάμπανε χιόνια στα σχολειά εξαίφνης

CONGO RED
τους ήρθε ξαφνικό
στα Χόντος Σέντερ,
τα’χασαν

κόκκινο του Κονγκό δεν είχαν ξανακούσει

μετά τους είπα ήμουνα μνηστή γιατρού
-δεν ήταν υποχρεωμένες να γνωρίζουν
τέτοιες αποχρώσεις

Ποίηση, Bibliotheque, 2016, 48 σελ.

Τέσσερα θεατρικά – Γλυκερία Μπασδέκη

ΣΤΕΛΛΑ travel – η γη της απαγγελίας
Ένα ηθογραφικό θρίλερ. Μια τραγωδία. Μια πενιχρή απόδειξη περί της μη υπάρξεως Θεού. Ένα σχόλιο πάνω στην ομορφιά. Ένα σχόλιο πάνω στην αμαρτία. Μια ερωτική ιστορία. Μια προσπάθεια απόδειξης ότι το έτος 1955 δεν υπήρξε ποτέ. Ένα ταξίδι. Κανένα ταξίδι. Όλα αυτά και τίποτε απ’ αυτά.

ΡΑΜΟΝΑ travel – η γη της καλοσύνης
Άλλο ένα ταξίδι. Τα ίδια πρόσωπα με άλλα ονόματα. Ένα λεωφορείο που διασχίζει τα Βαλκάνια. Άλλη γη, άλλα μέρη, οι ίδιες πάντα γδαρμένες επιθυμίες. Ρα μόνα travel είναι οι μνήμες, τα λόγια, οι εικόνες, τα ξόρκια, τα μαγικά δεσίματα που όλοι μας ψελλίσαμε ή ονειρευτήκαμε. Οι γκάιντες και ο Αττίκ. Τα σκυλάδικα και η Βέμπο. Ο Βελουχιώτης και η Παναγία της Τήνου. Η νεότερη ελληνική ιστορία του καθενός. Ένα ακόμη ταξίδι στη χώρα του διηνεκούς ρομαντισμού, στη χώρα που επιτελούνται θαύματα, στη χώρα που όλοι πρέπει να πιστέψουν με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.
Η Ραμόνα είναι άλλο ένα δημοτικό τραγούδι που υποδύεται μια παράσταση.

ΑΧ!
Μια απλή και λυπητερή ιστορία. Μια λοξή και μαζί ολόισια ματιά πάνω στην Κερένια κούκλα, το αθηναϊκό μυθιστόρημα που έγραψε στα 1911 ο Κωνσταντίνος Χρηστομάνος. Η ανήμπορη Βεργινία, η αθώα Λ/όλια και ο άντρας τους, ο Νίκος, έρχονται στην Αθήνα του σήμερα να (ξανα)παίξουν το θλιβερό τους ρομάντσο.
Στο ΑΧ! κυλάνε θλιμμένα ποτάμια, τα νερά πονάνε και η αιώνια αλήθεια αιμορραγεί. Στο ΑΧ! οι μυγδαλιές ανθίζουν πριν την ώρα τους και η ώρα τους είναι βουβή και σκοτεινή σα χώρα. Ένας λυγμός για την ομορφιά που χάθηκε και ξαναβρέθηκε, για το πολύ της ζωής και το ελάχιστο του θανάτου.
Το ΑΧ! είναι άλλο ένα εικονοστάσι που ενδύεται λύπες.

DONNA ABBANDONATA ή: Πολύ με στεναχωρήσατε, Κύριε Γιώργο μου
Μια γυναίκα, μια άλλη γυναίκα κι ένα (ίσως) κομμωτήριο. Η μία γυναίκα μιλάει στον απόντα Γιώργο Χειμώνα. Η άλλη γυναίκα (ίσως) χτενίζει κι ακούει. Η μοναξιά, οι άνθρωποι που αποφεύγουν, το ρεύμα που πέφτει ξαφνικά και στέλνει ακαριαίο σκοτάδι.
Ένας προσχηματικός μονόλογος με παραλήπτη αυτόν που όλοι μας φοβόμαστε: τον εχθρό του ποιητή. Ένας μονόλογος για την ένδοξη εκείνη στιγμή που η λύπη θα χυθεί και θα πάρει παραμάσχαλα σώματα, μυαλά, την επαρχία Καβάλας ολόκληρη.

Θεατρικά-Ποίηση, Bibliotheque, 2015, 198 σελ.

Σύρε καλέ την άλυσον – Γλυκερία Μπασδέκη

…υπάρχουν κι οι μικρές της χορωδίας
με τις λευκές μάλλινες κάλτσες τους
τα ψύχραιμα λουστρίνια
αυτές μπορεί και να το αγαπήσουν
να το καλέσουν για καφέ ή βόλτα κυριακάτικη
στο Ζάππειο
το τέρας όμως πάντα μαγεμένο
πλην δέσμιο της ασχήμιας του
ξερνάει σε πάλκα βρώμικα
ψαλμούς ανάβει και χορεύει στοιχειωμένα βαλς

ΣΥΡΕ ΚΑΛΕ ΤΗΝ ΑΛΥΣΟΝ
θα πιάνει κόκαλο
η αλυσίδα

γάλα θα φτύνουν
τα σχοινιά

ούτε να το σκεφτείς
το θαύμα ντάρλιγκ

δεν έχεις
πιθανότητες
εδώ

τι κι αν
γυναίκα πρωτομάστορα

δεν πιάνουνε
οι τίτλοι
στη Δεσμούπολη

Ποίηση, Ενδυμίων, 2012, 30 σελ./Bibliotheque, 2014, 46 σελ.

Είναι επικίνδυνο ν’ ανοίγεις την πόρτα σου σε άγνωστες μικρές – Γλυκερία Μπασδέκη

Κάθε βράδυ βγαίνει βόλτα με ένα καρότσι.
Μέσα του δεν υπάρχει μωρό, αλλά γάτα.
Τη φωνάζει Αγαύη και είναι τριών μηνών.
Κάθεται πάντοτε στο ίδιο παγκάκι. Στον
Βοτανικό κήπο. Την παίρνει αγκαλιά
και απαγγέλει στίχους από τον Άμλετ. Γύρω του
μαζεύονται διάφοροι: πόρνες, φονιάδες,
τραβεστί, νταβατζήδες, νάνοι από το
διπλανό τσίρκο, άρρωστοι με Έητζ που
το ‘σκασαν από το Λοιμωδών. Τους αφήνει
να τη χαϊδέψουν κι αν έχει κέφια, τους
δίνει να την κρατήσουν για λίγο στην
αγκαλιά τους. Μόλις αρχίσει να φέγγει
σηκώνεται βάζει την Αγαύη στο καρότσι
και φεύγει βιαστικά για να ανοίξει
το ιατρείο του. Όπως πάντα.
(στον Γιώργο Χειμωνά)

Ποίηση, Πλέθρον, 1989, 40 σελ.