Είναι συγγραφέας βιβλίων όπως “Σταθμοί στην ιστορία της ελληνικής τέχνης” (με τον Λευτέρη Οικονόμου, 1986), “Αυτοματοποιητική , ένας λόγος για την Τέχνη και την Τεχνολογία” (1988), “Ο Νάρκισσος, στα ίχνη του Μύθου και της Εικόνας” (1994), “Το σώμα: Ικεσία και Απειλή” (2003), “Ο τρελός Πρόεδρος και η γυναικεία ηδονή” (2008), “Ζητήματα Ιστορίας του Πολιτισμού” -σε συνεργασία με τον Γιάγκο Ανδρεάδη- (2010), “Θάλαμος Ανανήψεως” (2014), “Το σώμα: Τέχνη και ισταρική” (2016), δοκιμίων, ανακοινώσεων, άρθρων κ.λ.π. Ασχολείται με την ζωγραφική, το βίντεο και το θέατρο και αρθρογραφεί στην Εφημερίδα των Συντακτών.
Ο νάρκισσος (1994), Πλέθρον
Το σώμα (2003), Πλέθρον
Το σώμα: Τέχνη και ιατρική (2016), Εκδόσεις Ι. Σιδέρης
Ψυχολογία-Ψυχανάλυση
Ο τρελλός πρόεδρος και η γυναικεία ηδονή (2008), Τόπος
Προσωπικές αφηγήσεις
Θάλαμος ανανήψεως (2014), Ταξιδευτής
Συλλογικά έργα
Μνήμη Ανδρέα Εμπειρίκου (1987)
Τέσσερα κείμενα για την Camera degli sposi (1994)
Λαύριο τοπίο μνήμης (1997)
Μπάιρον εναντίον Έλγιν (2004)
Κώστας Σφήκας (2004)
Ψυχαναλυτική σκέψη (2007)
Σωτήρης Σόρογκας (2007)
Ν. Εγγονόπουλος 1907-1985. Εκατό χρόνια από τη γέννησή του (2007)
Θεωρία, λογοτεχνία, Αριστερά (2008)
Η χαρτογράφηση της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα (2008)
Ζητήματα ιστορίας του πολιτισμού (2010)
Οι πολιτικές της εικόνας (2014)
Η εικόνα της Ελλάδας στα ΜΜΕ (2017), Εκδόσεις Ι. Σιδέρης
Εδώ Πολυτεχνείο (2019), Documento Media Μονοπρόσωπη Ι.Κ.Ε.
Μεταφράσεις
Pierre Vidal-Naquet, Ο μαύρος κυνηγός (1983)
Camilla Gray, Η ρωσική πρωτοπορία (1987)
Το σώμα – Πέπη Ρηγοπούλου
Τέχνη και ιατρική
Νόσος, ενδοσκόπηση, ίαση
Τέχνη και ιατρική. Δυο κόσμοι διαφορετικοί που ωστόσο συνομιλούν, ανταλλάσσουν στοιχεία. Μήπως ο Καβάφης δεν μιλά για τα φάρμακα της τέχνης της ποιήσεως και ο Ιπποκράτης δεν αναφέρθηκε επιγραμματικά στην μακρή τέχνη της ιατρικής; Νόσος και ίαση. Ενδοσκόπηση, κατάδυση στο κρυμμένο, το άδηλο, το αινιγματικό και κάποτε απαγορευμένο βάθος του σώματος και της ψυχής. Περιπέτεια χιλιετιών, που φτάνει μέχρι τα πιο εξελιγμένα τεχνολογικά μέσα που εξερευνούν τα σπήλαια, τα δάση, τα ποτάμια του εσωτερικού του ανθρώπινου σώματος.
Το βιβλίο αυτό ενδιαφέρει όχι μόνον καλλιτέχνες και γιατρούς αλλά κάθε άνθρωπο που πιστεύει ότι οι απαντήσεις που τόσο έχουμε ανάγκη στο θρυμματισμένο περιβάλλον μας, δεν μπορούν να πηγάσουν παρά μέσα από την αναπάντεχη συνάντηση κόσμων, εποχών και κλάδων που αν και μοιάζουν ξένοι ή και αντίθετοι επικοινωνούν: Οι υποδόριοι και οι υποσυνείδητοι τόποι του σώματος συναντούν τα φυσικά, τα αστικά, τα κοσμικά τοπία.
Τέχνη, Ιατρική, Εκδόσεις Ι. Σιδέρης, 2016, 330 σελ.
Θάλαμος ανανήψεως – Πέπη Ρηγοπούλου
Μικρασία, Πολυτεχνείο, Κύπρος, μνημόνια
Οριζόντιες διαδρομές από το χειρουργείο προς τον θάλαμο ανανήψεως. Ξανά και ξανά. Ανάνηψη, ανάδυση της μνήμης. Επιστροφή του απαγορευμένου: Μια οικογένεια, από τις πολλές που περιμένουν να ακούσουν από το ραδιόφωνο τα νέα των αγνοουμένων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Παιδιά που προσπαθούν στα χρόνια μετά τον εμφύλιο να συλλαβίσουν στα πρόσωπα των “μεγάλων” τα ίχνη του ξεριζωμού από την Ιωνία, να καταλάβουν πώς αυτός σφράγισε όσους επέζησαν ή εκείνους που ζουν, αληθινοί και φανταστικοί, μόνο στην αφήγηση. Τα λεηλατημένα χρόνια μετά, μια πορεία στην Αλμυρά Έρημο της δικτατορίας. Ο φόβος των πολλών, η δύσκολη αντίσταση των λίγων και έπειτα το Πολυτεχνείο. Τραύμα και θαύμα μιας ελευθερίας που την ζεις στιγμή την στιγμή. Ακολουθεί ο κόσμος των νοσοκομείων, μια δημοκρατία του πόνου όπου τα σώματα διδάσκονται καρτερία και αλληλεγγύη.
Μεταπολίτευση. Οι δίκες. Αυτή του Πολυτεχνείου, οργανωμένη έτσι που να αγγιχτούν μόνον όσες αλήθειες δεν ανατρέπουν τα στερεότυπα. Και η άλλη, αυτή που δεν έγινε ποτέ: Αυτή για το πραξικόπημα, την εισβολή και την κατοχή στην Κύπρο, η σιωπή για τους νέους αγνοούμενους. Καθώς τα χρόνια περνούν, η Μεταπολίτευση ως εξουσία οργανώνει την “αξιοποίηση” και παράγει την απαξίωση της εξέγερσης. Ώσπου η Ελλάδα παραδίδεται στην δικτατορία των Μνημονίων. Αμαχητί από τις ηγεσίες, με σπαραγμό για τον κόσμο που συνθλίβεται κι όμως ελπίζει σε μια έσχατη μεταμόρφωση της ανάνηψης σε μήνυμα ελευθερίας.
Στο βιβλίο της Πέπης Ρηγοπούλου “Θάλαμος ανανήψεως” συνυπάρχουν το βίωμα, το ντοκουμέντο και το λογοτεχνικό αφήγημα που σεβόμενο την πραγματικότητα υπακούει στην δομή και τους κανόνες της μυθοπλασίας. Αναπάντεχη συγκυρία έκανε να συναντηθεί ξανά εντελώς πρόσφατα η συγγραφέας με ορισμένους “αγνοούμενους” που μοιράστηκαν μαζί της τις πιο δύσκολες αλλά και σημαντικές στιγμές. Κάποιοι από αυτούς μιλούν σε αυτό βιβλίο σε πρώτο πρόσωπο.
Ιστορία, Ταξιδευτής, 2014, 264 σελ.
Ο τρελλός πρόεδρος και η γυναικεία ηδονή – Πέπη Ρηγοπούλου
Παράνοια, μύθος, τέχνη
Γιατί η ηδονή είναι ένα ζητούμενο; Γιατί στα συγκλονιστικά “Απομνημονεύματά” του ο τρελλός δικαστής, ο Πρόεδρος Schreber, τη συνδέει με το γυναικείο φύλο; Και γιατί, εκτός από αυτόν, ένα αρχαίο μυθικό πρόσωπο, ο μάντης Τειρεσίας, έχει την ίδια γνώμη όταν μιλά μπροστά στον Δία και την Ήρα; Γιατί o Freud συνδέει την παράνοια με την απωθημένη ομοφυλοφιλία, ενώ, αντίθετα, ο Lacan ανιχνεύει σ’ αυτήν κάτι το ανησυχαστικά οικείο, τόσο οικείο που o Dali, μιλώντας για την κριτική παράνοια, να δηλώνει ότι τον αφορά και αποτελεί τη βάση της δημιουργίας του; Και η γυναίκα; Τι νιώθει όταν γίνεται κομμάτι της καταδιωκτικής μανίας που καταλαμβάνει ένα σύμπαν ολόκληρο, το οποίο ο Οβίδιος ονόμασε “Μεταμορφώσεις” στο ποίημά του, που σφραγίζει τη σκέψη και την τέχνη μέχρι σήμερα;
Το νέο βιβλίο της Πέπης Ρηγοπούλου καλεί τον αναγνώστη, αυτόν τον μόνιμο συνένοχο, σε μια περιπλάνηση μέσα από κείμενα που εξιστορούν μια ψυχική νόσο, την παράνοια, μύθους και τελετουργίες που έχουν να κάνουν με τη μίμηση και τη μεταμόρφωση, καλλιτεχνικά έργα και διαδικασίες που αγγίζουν το αίνιγμα της δημιουργίας.
Ψυχολογία, Τόπος, 2008, 517 σελ.
Tο σώμα – Πέπη Ρηγοπούλου
Ικεσία και απειλή
Τι είναι το σώμα; Το αντίθετο της ψυχής ή του πνεύματος; Η φυσική του παρουσία, η εικόνα του, η επιθυμία του; Η απαγόρευση και η πλαστογράφηση που μοιάζουν να το ακυρώνουν; Ο θρίαμβος, η απελευθέρωση και η πανταχού παρουσία ή η απόσυρση, η μετάλλαξη και το “τέλος” του; Το ερώτημα δεν είναι μόνο θεωρητικό ούτε σημερινό. Γιατί το σώμα κάνει πολιτισμούς να επικοινωνούν ή αντίθετα, τους χωρίζει βίαια, κλονίζει αξίες και συμπεριφορές, σφραγίζει τη ζωή και σφραγίζεται από το θάνατο. Η Πέπη Ρηγοπούλου στρέφεται πρώτα στην αθέατη αλλά επίμονη παρουσία του σώματος στις θεωρίες του πολιτισμού, αλλά και στην ψυχανάλυση, για να οδηγηθεί σε κάποιες βασικές παραδοχές: Πρώτον ότι το σώμα είναι αδιάσπαστα δεμένο με την εικόνα του, στον χώρο της ψυχής και της τέχνης. Και επίσης ότι το σώμα, ως συνεχώς απωθημένο και επιστρέφον στοιχείο του πολιτισμού, είναι από πολλές απόψεις γυναικείο…
Τέχνη, Πλέθρον, 2003, 625 σελ.
Ο νάρκισσος – Πέπη Ρηγοπούλου
Στα ίχνη της εικόνας και του μύθου
Η πηγή γράφει, ζωγραφίζει, τον Νάρκισσο· η γραφή όμως, και η ζωγραφική, την πηγή και τα του Ναρκίσσου πάντα. Ένα βιβλίο με αφετηρία τον Νάρκισσο, αυτόν που ο θεωρητικός της αναγεννησιακής ζωγραφικής, ο Alberti, αποκαλούσε “πρώτο ευρετή της ζωγραφικής”. Ένα βιβλίο για την περιπέτεια του ματιού, που είναι πάντοτε και περιπέτεια της ψυχής μας, όπως αυτή καθρεφτίζεται στον λόγο της ψυχανάλυσης, στον μύθο για τον Νάρκισσο, την Βαυβώ και την Γοργώ, και στον λόγο της τέχνης για τον εαυτό της και τον κόσμο.
Η αλληλουχία ανάμεσα στην σκηνή του θεάτρου, της ζωγραφικής και του ψυχικού βάθους, και το παιχνίδι ανάμεσα στις ποιητικές, τις ζωγραφικές και τις ιστορικές ουτοπίες κάθε μορφής, είναι τα δύο κύρια μέρη στα οποία αρθρώνονται τα κείμενα που περιέχονται εδώ. Όμως η γραφή, που είναι ζωγραφική αλλά και γραφή με την σημερινή έννοια, ξεχειλίζει και μας μιλά για τον Νάρκισσο και για την πηγή-ζωγράφο που τον σκοτώνει και τον κάνει αθάνατο. Και η γραφή της Πέπης Ρηγοπούλου στο βιβλίο αυτό μας μιλά για την ερωτική σχέση του εικονιζόμενου και της εικόνας του, αναζητώντας αυτό που τα συνέχει και τα ξεπερνά.
Τέχνη, Ζωγραφική, Πλέθρον, 1994, 209 σελ.
Πηγές: Biblionet, Πλέθρον, Τόπος, Ταξιδευτής, Εκδόσεις Ι. Σιδέρης
