Το Ρομαντικό ή αισθηματικό μυθιστόρημα κυρίως εστιάζει στη σχέση και τη ρομαντική αγάπη μεταξύ δύο ανθρώπων και πρέπει να έχει ένα “συναισθηματικά ικανοποιητικό και αισιόδοξο τέλος”. Υπάρχουν πολλές υπο-κατηγορίες του ρομαντικού μυθιστορήματος, όπως της φαντασίας, του ιστορικού ρομαντισμού, της παραφυσικής φαντασίας και της επιστημονικής φαντασίας.
Ο όρος “ρομαντισμός” εφαρμόζεται επίσης σε ένα είδος μυθιστορήματος που ορίζεται από τον Walter Scott ως “μια φανταστική αφήγηση στην πεζογραφία ή στίχο, το ενδιαφέρον του οποίου στρέφεται σε θαυμάσια και ασυνήθιστα περιστατικά”.
Ένα ακμάζον είδος έργων αποκαλούμενα “ρομαντικά μυθιστορήματα” υπήρχε και στην αρχαία Ελλάδα. Άλλοι πρόδρομοι του ρομαντικού μυθιστορήματος, μπορούν να βρεθούν στη λογοτεχνική φαντασία του 18ου και 19ου αιώνα, συμπεριλαμβανομένου του μυθιστορήματος Pamela του Σαμουήλ Ρίτσαρντσον ή της Ανταμοιβής της Αρετής (1740) και των μυθιστορημάτων της Jane Austen.
Τι είναι Ρομαντικό μυθιστόρημα
Σύμφωνα με τους ρομαντικούς συγγραφείς της Αμερικής, η κύρια πλοκή ενός ρομαντικού μυθιστορήματος περιστρέφεται γύρω από δύο ανθρώπους καθώς αναπτύσσουν μια ρομαντική αγάπη ο ένας για τον άλλον και εργάζονται για να οικοδομήσουν μια σχέση. Τόσο η σύγκρουση όσο και η κορύφωση του μυθιστορήματος πρέπει να σχετίζονται άμεσα με το βασικό αυτό θέμα της ανάπτυξης μιας ρομαντικής σχέσης, αν και το μυθιστόρημα μπορεί επίσης να περιέχει υπο-πλοκές που δεν σχετίζονται άμεσα με τη ρομαντική αγάπη των κύριων χαρακτήρων του.
Επιπλέον, ένα ρομαντικό μυθιστόρημα πρέπει να έχει ένα “συναισθηματικά ικανοποιητικό και αισιόδοξο τέλος”. Άλλοι συγγραφείς, όπως ο Leslie Gelbman, πρόεδρος των Εκδόσεων Berkley, ορίζει απλά το είδος, δηλώνοντας ότι ένα ρομαντικό μυθιστόρημα πρέπει να κάνει τη “ρομαντική σχέση μεταξύ του ήρωα και της ηρωίδας… τον πυρήνα του βιβλίου”.
Γενικά, τα ρομαντικά μυθιστορήματα ανταμείβουν τους χαρακτήρες που είναι καλοί άνθρωποι και τιμωρούν τους κακούς, ενώ ένα ζευγάρι που αγωνίζεται και πιστεύει στη σχέση του, πιθανότατα θα ανταμειφθεί με μια άνευ όρων αγάπη.
Η συγγραφέας των Bestsellers, Nora Roberts συνοψίζει το είδος, λέγοντας: «Τα βιβλία είναι για τον εορτασμό της ερωτευμένης και συναισθηματικής δέσμευσης και όλων αυτών που πραγματικά θέλουμε».
Ορισμένοι άλλοι συγγραφείς και αναγνώστες ρομαντικών μυθιστορημάτων πιστεύουν ότι το είδος έχει επιπρόσθετους περιορισμούς, από το σκεπτικό σκέψης (όπως η συνάντηση των πρωταγωνιστών στην αρχή της ιστορίας), στην αποφυγή θεμάτων (όπως η μοιχεία). Άλλες διαφωνίες επικεντρώθηκαν στην σταθερή απαίτηση για ένα ευτυχισμένο τέλος. Μερικοί αναγνώστες επιζητούν ιστορίες χωρίς ευτυχισμένο τέλος, αν το επίκεντρο της ιστορίας είναι η ρομαντική αγάπη μεταξύ των δύο κύριων χαρακτήρων του (π.χ. Ρωμαίος και Ιουλιέτα). Ενώ η πλειοψηφία των ρομαντικών μυθιστορημάτων πληρούν τελικά τα αυστηρότερα κριτήρια, υπάρχουν επίσης πολλά βιβλία που θεωρούνται ευρέως ρομαντικά μυθιστορήματα και αποκλίνουν από αυτούς τους κανόνες. Ως εκ τούτου, ο γενικός ορισμός, περιλαμβάνει μόνο την εστίαση σε μια αναπτυσσόμενη ρομαντική σχέση και ένα αισιόδοξο τέλος.
Όσο ένα ρομαντικό μυθιστόρημα πληροί αυτά τα δύο κριτήρια, μπορεί να οριστεί σε οποιαδήποτε χρονική περίοδο και σε οποιαδήποτε τοποθεσία. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι περιορισμοί σχετικά με το τι μπορεί ή δεν μπορεί να συμπεριληφθεί σε ένα ρομαντικό μυθιστόρημα. Ακόμα, αμφιλεγόμενα θέματα εξετάζονται στα ρομαντικά μυθιστορήματα, θέματα όπως ο βιασμός σ’ενα ραντεβού, η ενδοοικογενειακή βία, ο εθισμός και η αναπηρία.
Τα στερεότυπα του ρομαντικού είδους αφθονούν. Για παράδειγμα, ορισμένοι πιστεύουν ότι όλα τα ρομαντικά μυθιστορήματα είναι παρόμοια με αυτά της Danielle Steel,
που χαρακτηρίζουν πλούσιους, λαμπερούς ανθρώπους που ταξιδεύουν σε εξωτικές τοποθεσίες. Πολλοί όμως αναγνώστες του Ρομαντισμού διαφωνούν ότι η Steel γράφει ρομαντισμό, θεωρώντας τα μυθιστορήματά της πιο πολύ συνηθισμένη φαντασία.
Ενώ μερικά ρομαντικά μυθιστορήματα περιέχουν και ερωτικές πράξεις, σε άλλα, οι χαρακτήρες δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από ένα φιλί. Το είδος του ρομαντισμού τρέχει στο φάσμα μεταξύ αυτών των δύο άκρων. Επειδή μάλιστα, οι γυναίκες αγοράζουν το 90% αυτών των ρομαντικών μυθιστορημάτων, τα περισσότερα ρομαντικά μυθιστορήματα αφηγούνται κυρίως από την άποψη της γυναίκας, είτε στο πρώτο είτε στο τρίτο πρόσωπο.
Αν και τα περισσότερα ρομαντικά μυθιστορήματα αφορούν ετεροφυλόφιλους συνδυασμούς, υπάρχουν και ρομαντικά μυθιστορήματα που ασχολούνται με τις σχέσεις ομοφυλόφιλων.
Ιστορία
Το είδος των έργων που ασχολούνται με τη ρομαντική αγάπη υπήρχε και στην αρχαία κλασική Ελλάδα. Πάνω από είκοσι αρχαία ελληνικά ρομαντικά μυθιστορήματα είναι γνωστά, αλλά τα περισσότερα από αυτά έχουν επιβιώσει μόνο σε μια ελλιπή κι αποσπασματική μορφή. Πέντε από αυτά έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα, σε κατάσταση σχεδόν πλήρη: Χαρέας και Καλλιρόη, Λευκίππη και Κλειτοφών, Δάφνης και Χλόη, Η Εφεσιανή Ιστορία και η Αιθιοπική Ιστορία.
Οι πρόδρομοι του σύγχρονου λαϊκού ρομαντισμού μπορούν να βρεθούν στο συναισθηματικό μυθιστόρημα Pamela, Η Ανταμοιβή της Αρετής, του Samuel Richardson, που δημοσιεύτηκε το 1740.
Η Jane Austen είναι επίσης μια σημαντική επιρροή στη μυθιστοριογραφία, με το Pride and Prejudice, που δημοσιεύθηκε το 1813, ονομάστηκε “το καλύτερο ρομαντικό μυθιστόρημα που γράφτηκε ποτέ”. Στα πρώτα χρόνια της βικτοριανής εποχής, οι αδελφές Brontë, όπως και η Austen, έγραψαν λογοτεχνική φαντασία που επηρέασε αργότερα τη λαϊκή φαντασία. Η Charlotte Brontë στην Jane Eyre, που κυκλοφόρησε το 1847, εισήγαγε την ορφανή ηρωίδα.
Μια καναδική εταιρεία, η Harlequin Enterprises, άρχισε να διανέμει στη Βόρεια Αμερική το 1957 την κατηγορία “Romances” που δημοσίευσαν οι Mills και Boon.
Η Mary Bonneycastle, σύζυγος του ιδρυτή της Harlequin, Richard Bonneycastle, και η κόρη της, Judy Burgess, άσκησαν συντακτικό έλεγχο πάνω στο οποίο αναπαρήχθησαν τα μυθιστορήματα Mills and Boon. Είχαν έναν “κώδικα ευπρέπειας” και απέρριπταν το περισσότερο σεξουαλικό υλικό που είχαν οι Mills και Boon για επανεκτύπωση.
Την 1η Οκτωβρίου 1971, η Harlequin αγόρασε την Mills και Boon. Σε αυτό το σημείο, το ρομαντικό μυθιστόρημα “είχε γίνει δημοφιλές και είχε διανεμηθεί ευρέως σε ένα ενθουσιώδες ακροατήριο, στη Μεγάλη Βρετανία. Σε μια προσπάθεια να αναπαραχθούν οι επιτυχίες της Mills και Boon στη Βόρεια Αμερική, η Harlequin βελτίωσε το σύστημα διανομής και εμπορίας των βιβλίων της.
Στις ΗΠΑ, η σύγχρονη μυθιστοριογραφία του ρομαντισμού γεννήθηκε το 1972, απο τις Εκδόσεις Avon με το βιβλίο της Kathleen Woodiwiss “The Flame and the Flower”, η οποία ήταν η πρώτη από τις σύγχρονες μυθιστοριογραφίες ρομαντισμού. Εκτός από το περιεχόμενό του, το βιβλίο ήταν επαναστατικό, καθώς ήταν ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα ειδυλλιακού ρομαντισμού που δημοσιευόταν ως πρωτότυπο βιβλίο αντί να δημοσιεύεται για πρώτη φορά σαν hardcover και, όπως η κατηγορία romances, διανεμήθηκε σε πολλά καταστήματα φαρμάκων και σε άλλες αγορές. Το μυθιστόρημα πούλησε 2,35 εκατομμύρια αντίτυπα. Η Avon εξέδωσε το 1974 το δεύτερο μυθιστόρημα της Woodiwiss, “The Wolf and the Dove” και δύο ακόμα σεξουαλικά comics μυθιστορήματα από την Rosemary Rogers, Sweet Savage Love και Dark Fires. Το τελευταίο πούλησε δύο εκατομμύρια αντίτυπα κατά τους πρώτους τρεις μήνες από την κυκλοφορία του. Μέχρι το 1975, το Publishers Weekly είχε αναφέρει ότι η Avon είχε πουλήσει συνολικά 8 εκατομμύρια αντίτυπα. Την επόμενη χρονιά δημοσιεύτηκαν περισσότερα από 150 μυθιστορήματα ιστορικού ρομαντισμού, πολλά από τα οποία ήσαν χαρτόδετα και πούλησαν πάνω από 40 εκατομμύρια αντίτυπα.
Η επιτυχία αυτών των μυθιστορημάτων προκάλεσε ένα νέο στυλ συγγραφής ρομαντισμού, επικεντρώνοντας κυρίως στην ιστορική μυθοπλασία που εντοπίζει τη μονογαμική σχέση ανάμεσα σε μια ανήμπορη ηρωίδα και τον ήρωα που τη διασώζει, ακόμα κι αν ήταν αυτός είναι που την έθεσε σε κίνδυνο. Τα εξώφυλλα αυτών των μυθιστορημάτων τείνουν να περιλαμβάνουν ελάχιστα ντυμένες γυναίκες που έχουν δεχτεί διάφορες βιαιότητες από τον ήρωα, και ονομάζονται rippers.
Σε αυτό το νέο στυλ ιστορικού ρομαντισμού, οι ηρωίδες ήταν ανεξάρτητες και ένθερμες και συχνά ζευγάρωναν με ήρωες που εξελίσσονταν σε πραγματικά συμπονετικούς άνδρες που θαύμαζαν τις γυναίκες που αγαπούσαν.
Αυτό ήταν σε αντίθεση με τα σύγχρονα ρομαντικά που δημοσιεύθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τα οποία συχνά χαρακτηρίζονταν από αδύναμα θηλυκά που ερωτεύονταν λάθος άνδρες. Αν και αυτές οι ηρωίδες είχαν ενεργό ρόλο στην πλοκή, ήταν “παθητικές σε σχέσεις με τους ήρωες”. Σε όλο αυτό το είδος, οι ηρωίδες ήταν συνήθως ηλικίας 16-21 ετών, με τους ήρωες ελαφρώς μεγαλύτερους, συνήθως γύρω στα 30. Οι γυναίκες ήταν παρθένες, ενώ οι περισσότεροι άνδρες δεν ήταν.
Υποκατηγορίες Ρομαντικού μυθιστορήματος
Σύγχρονος ρομαντισμός – Contemporary Romance
Ιστορικό ειδύλλιο – Historical Romance
Ρομαντική αγωνία – Romantic Suspense
Παραφυσικά ειδύλλιο – Paranormal Romance
Επιστημονικής φαντασίας ειδύλλιο – Science Fiction Romance
Ρομαντική φαντασίωση – Fantasy Romance
Ρομαντικά ταξίδια στο χρόνο – Time-Travel Romances
Εμπνευσμένος ρομαντισμός – Inspirational Romance
Πολυπολιτισμικό ειδύλλιο – Multicultural Romance
Ερωτικό ειδύλλιο – Erotic Romance
10 αισθηματικά μυθιστορήματα:
1) Οικογενειακή ευτυχία – Leo Tolstoy
2) Ιστορία χωρίς όνομα – Στέφανος Δάνδολος
3) Μαζεύοντας κοχύλια – Rosamunde Pilcher
4) Το μουσείο της σύγχρονης αγάπης – Heather Rose
5) Λογική και Ευαισθησία – Jane Austen
6) Περηφάνια και Προκατάληψη – Jane Austen
7) Ανεμοδαρμένα Ύψη – Emily Brontë
8) Το λάθος αστέρι – John Green
9) Ο Μπρούτζινος Καβαλάρης – Paullina Simons
10) Αποχαιρετισμός στα Όπλα – Ernest Hemingway
Τα ερωτικά μυθιστορήματα πάντοτε αποτελούσαν είναι ιδιαίτερο και ξεχωριστό κομμάτι της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ενώ τον προηγούμενο αιώνα υπήρχαν αντιδράσεις για πολλά από αυτά, από τις αρχές του 21ου αιώνα και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια στροφή του ενδιαφέροντος και θα λέγαμε ότι έχουν γίνει -και σωστά- της μόδας. Μερικά μάλιστα από αυτά έχουν μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη, τα περισσότερα με μεγάλη επιτυχία.
«Πενήντα αποχρώσεις του γκρι» της Ε.Λ.Τζέιμς, Εκδόσεις Πατάκη 2012
«Ο εραστής της Λαίδης Τσάτερλυ» Ντέιβιντ Χέρμπερτ Λόρεν, Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2012
«Η Σειρήνα» Τίφανι Ράις, Εκδόσεις BELL, 2013
«Σκοτεινός Άγγελος 1: Η Κόλαση του Γκάμπριελ» Σίλβεν Ρέιναρ, Εκδόσεις Τουλίπα, 2013
«Ανεμοδαρμένα ύψη» Έμιλι Μπροντέ, Εκδόσεις Bell | Χαρλένικ Ελλάς, 2008
«Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας» Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, Λιβάνης 1986
«Ογδόντα Ημέρες Κίτρινο» Βίνα Τζάκσον, Εκδόσεις Λιβάνη, 2012
«Η Ιστορία της Ο» Πολίν Ρεάζ, Έξαντας 2007, Μεταίχμιο, 2012
«Έντεκα Λεπτά» ο Πάουλο Kοέλο, Εκδόσεις Λιβάνη, 2003
«Τα ερωτικά» Αναΐς Νιν, Εξάντας (1997), Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη (2011)
Πηγές: en.wikipedia.org, in.gr
