O πρόωρος θάνατος του πατέρα της -ήταν μόλις οχτώ χρονών- και η φτώχεια της Xανιώτισσας μητέρας την υποχρέωσαν να μεγαλώσει σε ορφανοτροφείο στο Hράκλειο. Στα δεκάπεντε της χρόνια διέκοψε τις σπουδές της για να πάρει μέρος στην Εθνική Aντίσταση. Mε την απελευθέρωση (1944) ήρθε στην Aθήνα, τέλειωσε το Γυμνάσιο και γράφτηκε στη Φιλοσοφική σχολή (φιλολογικό τμήμα). Tον Mάιο του 1948, ξεκίνησε για τη Βικτωρία Θεοδώρου ο κύκλος των φυλακών και των εξοριών (Xίος, Tρίκερι, Mακρόνησος), μέχρι το 1952, οπότε επέστρεψε στην Aθήνα ως αδειούχος εξόριστη. Παρουσιάστηκε στα γράμματα από το περιοδικό “Επιθεώρηση Τέχνης”.
Το πρώτο της βιβλίο εκδόθηκε το 1957. Έκτοτε καλλιέργησε την ποίηση, αλλά κυρίως συνεργάζεται με πολλά περιοδικά. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές: “Ποιήματα”, “Eγκώμιο”, “Kατώφλι και παράθυρο”, “Bορεινό προάστιο”, “Tο λαγούτο”, “H εκδρομή”, “Oυρανία”, ” Άρειος ύπνος”, “H νυχτωδία των συνόρων”, “Mειλίγματα”, “Xρονικό”, “Eυνοημένοι”· τα πεζογραφήματα “Στρατόπεδα γυναικών” και “Γυναίκες εξόριστες στα στρατόπεδα του εμφυλίου”· το αφήγημα “O Tράικο”· τη νουβέλα “Γαμήλιο δώρο” και το μυθιστόρημα “Oι δεσποινίδες της οδού Λαμψάκου”. Μετέφρασε ποιήματα και πεζά από τα γαλλικά και από σλαβικές γλώσσες. Ένα μέρος του έργου της παραμένει ανέκδοτο, ενώ την επιμέλεια του αρχείου της έχει αναλάβει ο Θάνος Φωσκαρίνης. Για περισσότερες πληροφορίες βλ. Αγγέλα Καστρινάκη, “Βικτωρία Θεοδώρου, Ένα σπίτι κοντά στη θάλασσα: στο μεταίχμιο ελευθερίας και δέσμευσης”, κ.ά. κείμενα, στο αφιέρωμα του περιοδικού “Μανδραγόρας” στην ποιήτρια.
Έφυγε από τη ζωή στις 16 Φεβρουαρίου 2019.
Οι δεσποινίδες της οδού Λαμψάκου (2005), Γαβριηλίδης
Νουβέλες
Γαμήλιο δώρο (1995), Γνώση
Πελαγινή (2010), Κεδρισός
Δραπέτις (2011)
Ποίηση
Ποιήματα Εγκώμιο (1957)
Κατώφλι και παράθυρο (1962)
Βορεινό Προάστειο (1966)
Το λαγούτο (1971)
Η εκδρομή (1973)
Ουρανία (1978)
Άρειος Ύπνος (1983)
Η νυχτωδία των συνόρων (1986)
Μειλίγματα (1990)
Χρονικό (1994)
Ευνοημένοι (1998), Εκδόσεις Καστανιώτη
Ουρανία (1999), Κέδρος
Καταλόγι για τον μάστορα (2008)
Ποιήματα (2008), Γαβριηλίδης
Συγκεντρωτικά
Βικτώρια Θεοδώρου, Ποιήματα (2010), (οι 12 ποιητικές της συλλογές) Γαβριηλίδης
Αφηγήσεις – Πεζογραφήματα
Γυναίκες εξόριστες στα στρατόπεδα του εμφυλίου
Στρατόπεδα γυναικών (1975)
Ο Τράϊκο (1982)
Συλλογικά έργα
Ο ταχυδρόμος φέρνει γράμματα: Ποιήματα (2017), Ελληνικά Ταχυδρομεία
Μεταφράσεις
Luiz Manuel, Μέσα στο χειμώνα των βλεμμάτων (1995), Εριφύλη
Σύγχρονοι ποιητές της γαλλόφωνης Ελβετίας (1999), Νεφέλη
Ύμνοι στον Άγιο Κύριλλο (2004), Παρέμβαση
Claire Krähenbühl, Fugato (2005), Εριφύλη
Συλλογικό έργο, Αίμος (2006), Οι Φίλοι του περιοδικού “Αντί”
Οι δεσποινίδες της οδού Λαμψάκου – Βικτωρία Θεοδώρου
Ζεσταμένες από το ρόφημα, που έπιναν στο πόδι, οι μαθήτριες, έβγαιναν στο παγερό ξημέρωμα της αττικής ημέρας και βαδίζοντας γρήγορα πήγαιναν σαν ένα κοπάδι παράξενα πλάσματα προς την κατεύθυνση του μεγάλου νοσοκομείου. Οι δρόμοι έρημοι χωρίς τροχούς, το προάστιο είχε τα παράθυρα κλειστά κι απολάμβανε τα όνειρα της αυγής. Οι Αμπελόκηποι με κήπους τότε και κληματαριές, σανατόρια και νοσοκομεία μέσα στο πράσινο. Χωρίς να σκέφτονται αφήνονταν στο οκτάωρο που ήδη είχε αρχίσει να τις κατευθύνει αμείλικτο. Και γιατί να σκέφτονται; Όλα ήταν προγραμματισμένα και καταγραμμένα…
Η Βικτωρία Θεοδώρου περιγράφει με τρυφερότητα και αγάπη την ζωή των νεαρών κοριτσιών στη μεταπολεμική Αθήνα που προσπαθούν να ξεφύγουν από την προδιαγεγραμμένη μοίρα τους και να ζήσουν την δική τους ζωή.
Μυθιστόρημα, Γαβριηλίδης, 2005, 182 σελ.
Ευνοημένοι – Βικτωρία Θεοδώρου
Το νέο βιβλίο της Βικτώριας Θεοδώρου, ποιήτριας της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, παρουσιάζεται με τον διφορούμενο τίτλο “Ευνοημένοι”.
Ποιοί να ‘ναι οι ευνοημένοι κατά την ποιήτρια, η οποία σε όλα της σχεδόν τα έργα καταγίνεται με “των ανθρώπων τα βάσανα” και το δέος της ψυχής μπροστά στο χρόνο; Υπάρχει ειρωνεία και προσπάθεια εξευμενισμού της μοίρας, είναι ευχή, είναι εξορκισμός;
Ευνοημένοι είναι όσοι αναδύθηκαν από το σκοτάδι της ανυπαρξίας προς το φως, όσοι έζησαν και ζουν κάτω από τον ήλιο και δοκίμασαν τον καρπό της ζωής, που όλα τα περιέχει. Ευνοημένοι είναι όσοι διέτρεξαν τον φοβερό μας αιώνα και επέζησαν, οι αθώοι, οι αξιομνημόνευτοι και οι άσημοι. Τέλος, αυτοί που βάδισαν πλάι στην ποίηση – γραφή και ουσία, προσφέροντας ποίηση.
ΚΥΚΛΟΣ
Όπως φύλλα θα πέσουμε απ’ τα δέντρα∙
την άνθηση και τον καρπό εργαστήκαμε
καλέσαμε τον άνεμο και τη βροχή
το φως και της σκιάς το δίχτυ
την πυρκαγιά να συγκρατήσει,
στις εποχές εκθέσαμε τα μέτωπά μας.
Θλίψη καμιά. Όμως πολύ το πάθος
της προσφοράς, η δύναμή μας αναλώθηκε νωρίς
στα περίχωρα μείναμε.
Οι φύλαρχοι μας απομάκρυναν και η τάφρος.
Αλλά ίσως προνόμιο η ανωνυμία
κι η απουσία μας από την αγορά.
Στο στρόβιλο της ύλης θα υπάρχουμε
σαν ανεκπλήρωτη επιθυμία.
Η μουσική γεννάει τη μουσική.
Ποίηση, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1998, 84 σελ.
Γαμήλιο δώρο – Βικτωρία Θεοδώρου
“Κάποτε θ’ αποφάσιζα, και το ευχόμουν, για να τελειώσει ο στρόβιλος των διλημμάτων, να κατασταλάξω στα καθιερωμένα ή ν’ αναζητήσω την ελευθερία μου, δηλαδή την αυτοδιάθεση και τη μοναξιά. Όταν πια δε θα ‘χω τίποτα από τα αγαθά της νεότητας ας έχω τουλάχιστον αυτήν. Γιατί μόνο μ’ αυτήν θα γαληνέψω. Εν τω μεταξύ, ακουμπούσα στο σχήμα: αναβολή, αναστολή, καθυστέρηση της τελικής απόφασης και τα χρόνια περνούσαν. Όσο είχα δυνάμεις να αντέχω τον παραδοσιακό για τη γυναίκα τρόπο ζωής, σπίτι, οικογένεια, σιωπή, το έκανα αγόγγυστα. Ο πλούτος μου, σκεφτόμουν, δε χάνει την αξία του, δεν εκπίπτει, αντίθετα γίνεται πολυτιμότερος και με περιμένει. Αν φυσικά δε μας βρει καμιά συμφορά. Πυρκαγιά, κλοπή ή κάτι παρόμοιο. Αυτός θα τροφοδοτούσε ορισμένα όνειρα και θα τα υλοποιούσε. Την ελπίδα της καλής ωριμότητας και της ευγηρίας. Ας περιμένω, ας τ’ αφήσω γι’ αργότερα. Ας δοκιμάσω ακόμα και τον εαυτό μου. Ας ρίξω στο καμίνι της στέρησης τις επιθυμίες μου για ν’ ανασύρω ακέραιο και λαμπρό το χρυσάφι. Με το να υποχωρώ ηρεμούσα προσωρινά, ώσπου να ‘ρθει το νέο κύμα “τρόμου του κενού”, να με αναστατώσει, να ρίξει τους φράχτες μου και να λυσσομανά στα παράθυρά μου”.
Νουβέλα, Γνώση, 1995, 105 σελ.
Πηγές: ΕΚΕΒΙ, Biblionet, Wikipedia, Γνώση, Καστανιώτης, Κέδρος, Γαβριηλίδης, Κεδρισός