Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Ελληνες λογοτέχνες

Ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης γεννήθηκε το 1951 στη Δεσφίνα Φωκίδας.
Από το 1965 διαμένει στην Αντίκυρα Βοιωτίας. Συνταξιοδοτήθηκε από τη βιομηχανία παραγωγής αλουμινίου, στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας, όπου εργάστηκε ως τεχνικός μηχανολογικής συντήρησης. Είναι ποιητής. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά και αλβανικά. Δημοσιεύει επίσης δοκιμιακά σημειώματα και κείμενα λογοτεχνικής κριτικής. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Διευθύνει το λογοτεχνικό περιοδικό “Εμβόλιμον” που εκδίδεται στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας. Συμμετείχε, επίσης, στη σύνταξη της έντυπης εφημερίδας “Book Press”. Έχει εκδώσει τα βιβλία ποίησης: “Πτωχόν μετάλλευμα” (έκδοση του περιοδικού “Εμβόλιμον”, 1990), “Αμειψισπορά” (Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λεβαδείας, 1996), “Ενθύμιον” (Καστανιώτης, 2004), “Πιστοποιητικά θνητότητας” (Σύγχρονη Έκφραση, 2014), “Πλησμονή οστών” (Μελάνι, 2018) και έχει επιμεληθεί τον συλλογικό τόμο ιστορικών μαρτυριών “Δίστομο, 10 Ιουνίου 1944: Το Oλοκαύτωμα” (Σύγχρονη Έκφραση, 2010), που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Χρονικού-Μαρτυρίας.

Ποίηση
Πτωχόν Μετάλλευμα (1990), Εμβόλιμον
Αμειψισπορά (1996), Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λεβαδείας
Ενθύμιον (2004), Εκδόσεις Καστανιώτη
Από μνήμης (2010), Μελάνι
Πιστοποιητικά θνητότητας (2014), Σύγχρονη Έκφραση
Πλησμονή οστών (2018), Μελάνι
Ότι εγκρατής η επικράτεια (2019), Κουκκίδα

Αφηγήσεις-Μαρτυρίες
Δίφορη μνήμη (2021), Πόλις

Συλλογικά έργα
Ανθολογία διαγωνισμού ποίησης ΚΕ’ συμποσίου (2006), Περί Τεχνών
Δίστομο 10 Ιουνίου 1944: Το ολοκαύτωμα (2010), Σύγχρονη Έκφραση
Μάρκος Μέσκος, Πολύεδρον (2014), Γαβριηλίδης
2ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών (2015), Κοινωνία των (δε)κάτων
Τα ποιήματα του 2015 (2016), Κοινωνία των (δε)κάτων
Ο ταχυδρόμος φέρνει γράμματα: Ποιήματα (2017), Ελληνικά Ταχυδρομεία
Ο ποιητής Ορέστης Αλεξάκης (2018), Κουκκίδα
Πώς φοριούνται οι λέξεις: Εβδομαδιαίο ημερολόγιο 2019 (2018), Εκδόσεις Πατάκη
Μικροκύματα: 99+1 μικρο-διηγήματα μελών της Εταιρείας Συγγραφέων (2019), Η Εφημερίδα των Συντακτών
Θησαυροί της άμμου: Ποίηση της ελληνικής κρίσης (2019), ΑΩ Εκδόσεις

Μεταφράσεις
Robert Duncan – Ποιήματα

Δίφορη μνήμη – Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Η Δεσφίνα της Φωκίδας, ορεινό χωριό στους πρόποδες του Παρνασσού, γενέθλιος τόπος του συγγραφέα, τόπος φιλόξενος στον κόπο και στον πόνο, αναδύεται στη Δίφορη μνήμη μέσα από τα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, μέσα από την καταγραφή γεγονότων του 19ου και του 20ού αιώνα στις εφημερίδες, μέσα από τις μαρτυρίες καθημερινών ανθρώπων, μέσα από φω¬τογραφίες όπου ακινητεί η συγκίνηση.
Ένα αίσθημα ευθύνης, ένα αίτημα δικαίωσης κινεί τον συγγραφέα να αναμοχλεύσει το πα¬ρελθόν: εδώ η μνήμη έχει το πάνω χέρι. Δίνει τον λόγο σε αγαπημένα πρόσωπα της οικογένειας για να δούμε την ψυχή πίσω από το παράπονό τους, καταγράφει με άμεσο και ακαριαίο τρόπο στιγμές της ζωής που περιέχουν το σύνολο του βίου. Οξυδερκής παρατηρητής, επίμονα ρεαλι¬στής, αποφεύγει τους εξωραϊσμούς – έχει ζήσει τη δύσβατη ζωή των χωρικών της Δεσφίνας. Οι έρωτες και τα πάθη τους, τα εύθυμα περιστατικά και οι χαρούμενες στιγμές, η βία και το άδικα χυμένο αίμα περιγράφονται με ένα ρίγος συγκίνησης που συχνά λοξοδρομεί από την πεζογρα¬φία και γίνεται ποίηση.
Ας μη μας ξεγελούν τα σήματα του τόπου, οι εκκλησίες, τα χωράφια με τα ονόματά τους, τα βουνά και τα ποτάμια: ο Γιώργος X. Θεοχάρης δεν μιλά μόνο για τον μικρόκοσμο της Δεσφίνας. Μας δίνει ένα συναξάρι με τους βίους απλών ανθρώπων, που παρόμοιους θα βρούμε σε όλη την ελληνική ύπαιθρο.

Αφηγήσεις, Πόλις, 2021, 184 σελ.

Ότι εγκρατής η επικράτεια – Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Ολιγόλεκτα και χαϊκού

Ολιγόστιχες ασκήσεις μετρικής και ρυθμού με αφορμή την ομορφιά των όντων, των κοριτσιών (που είναι τα δροσερά επίθετα της ζωής μας), με αφορμή την ομορφιά της χλωρίδας και της πανίδας του τόπου (που μου δίνει ασταμάτητα αφορμές έκφρασης). Η φυσική επικράτεια που μας περιβάλλει έχει εγκράτεια, σύνεση, διακονεί το ταπεινό, μαζί με το υπέρλαμπρο. Έτσι και τούτη η άσκησή μου δεν είναι άλλο από απόπειρα εγκράτειας λόγου στην επικράτεια της πολυλογίας. Τέλος, μια άλλη πτυχή της άσκησης είναι, το άλγος πόνου του πάσχοντος σώματος και η θνητότητα, αιτίες που μας προτρέπουν σε εγκράτεια ύπαρξης.

Ποίηση, Χαϊκού, Κουκκίδα, 2019, 84 σελ.

Πλησμονή οστών – Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Πλησμονή οστών, γιατί Ποίηση σημαίνει απάρνηση και μαζί μεταστοιχείωση του υλικού που παύει να υπάρχει ενώ ταυτοχρόνως εξακολουθεί να υφίσταται, ως οστό, ως σκελετός, ως μνήμη, ως όντως Λόγος. Πλησμονή οστών, γιατί καθώς ποίημα το ποίημα αρμολογείται ο σκελετός της συλλογής από οστά συναισθημάτων, εμπειριών, σκέψεων, πικρής, τραυματικής μνήμης, δονούμενου ερωτικού συγκλονισμού, αγάπης τρυφερής, όλο και κάποιο περισσεύει. Όλο και κάποιο, λες από του Αδάμ της Γραφής το πλευρό, μετασχηματίζεται σε νέο ποίημα, θεμελιώνει μια καινούργια Πλησμονή οστών. Πλησμονή οστών, γιατί ακόμη κι ένα άδειο κρανίο, στο οστεοφυλάκιο, μια ισχυρή, νομίζω, είναι εικόνα συμπυκνωμένης πραγματικότητας.

Ποίηση, Μελάνι, 2018, 112 σελ.

Πιστοποιητικά θνητότητας – Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Συγκεντρωτική έκδοση τα “Πιστοποιητικά θνητότητας, Ποιήματα 1970 – 2010”, από τις εκδόσεις Βιβλιοπωλείο Σύγχρονη Έκφραση, 2014.
Το εξώφυλλο και τα έργα στις διαχωριστικές σελίδες των κεφαλαίων φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Σπύρος Κουρσάρης.

Ποίηση, Σύγχρονη Έκφραση, 2014, 270 σελ.

Από μνήμης – Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Μνήμες του γενέθλιου χώρου και χρόνου. Μνήμες από τη φθορά του σώματος και της ψυχής κι από την άγρια μοναξιά του κόσμου. Μνήμες από την οδύνη που προκαλεί η απονέκρωση της απτής πραγματικότητας. Μία καταβύθιση στα σκοτεινά και δυσερμήνευτα του Θανάτου, προκειμένου η Ποίηση να προσεγγίσει το ανοίκειο και να διαφοροποιήσει το σκότος στις σήραγγες του Χρόνου, της Μικροϊστορίας και της Ύπαρξης. Μνήμες από την άλλη υπόσταση των νεκρών, όταν πλέον γίνονται αέρας, φύσημα, ίσκιος. Από την άλλη ζωή τους, αυτή που ζουν εντός μας. Μνήμες από τη δυνατότητά μας να ξενοδοχούμε τους πεθαμένους μας μέσω της μνήμης. Μνήμες και προσωπικές ενοχές. Γιατί η τυραννία της μνήμης διαρκεί ακόμη κι όταν μας περιθάλπει η ευσπλαχνία της.
“Από μνήμης”, λοιπόν, αφού, όπως γράφει ο ποιητής Βύρων Λεοντάρης, δεν μπορούμε να γδυθούμε το δέρμα της μνήμης μας.

Ποίηση, Μελάνι, 2010, 68 σελ.

Πτωχόν Μετάλλευμα – Γιώργος Χ. Θεοχάρης

PIANO
I
Μέσ’ στα μπαΐρια που ξεχέρσωσες
φυτρώνουν οι καημοί που σπέρνεις.
Γιομίζει το περιβολάκι της ψυχής μου
ποιήματα μικρά και μυρωμένα.

II
Τις νύχτες σ’ ονειρεύομαι
να παίζεις ένα λυπημένο ακορντεόν.
Ξυπνώ και θλίβομαι
που σε κρατάω ακόμα λυπημένη.

III
Στα βουρκωμένα μάτια σου
ένας πορτοκαλένιος ήλιος ανατέλλει.
Στα λυπημένα χείλη σου
μι’ αυγή από δροσερά χαμόγελα ροδίζει.
Μέσ’ απ’ την πικραμένη σου ψυχή
η φλόγα του έρωτα
ζεσταίνει τις ελπίδες των απεγνωσμένων.

Ποίηση, Εμβόλιμον, 1990

Αμειψισπορά – Γιώργος Χ. Θεοχάρης

ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ
Να αγαπάτε τους ποιητές.
Προς όφελός σας διαθέτουν την ψυχή τους·
την ειρηνική αυτή επαρχία εκρηξιγενών πετρωμάτων,
επιδιδόμενοι σε διαρκή εκβραχισμό
ώστε να σας προσφέρουν τις πολύτιμές τους λέξεις.

Αποτελούν, από μιαν άποψη,
ένα είδος θαλάμου ακροάσεων
των επιθυμιών και των καημών σας·
μία διώρυγα προσαγωγής της προσδοκίας σας
για κάτι το ωραίον·
ένα ακάτιο που σας διασώζει
από την αγκυλωτικήν αγκίστρωση
στους παγετώνες της ακαλαισθησίας.
Σας παρέχουν την ευκαιρία να ενωθείτε μαζί τους
με δεσμούς ετεροπολικούς,
αν αξιοποιήσετε τα ψυχικά τους αναβλήματα.

Να αγαπάτε τους ποιητές.
Αντιληφθείτε ότι δεν είναι τίποτε άλλο
από μία δεξαμενή έρματος
για να ισορροπούν οι υπερθαλάσσιοι θάλαμοι
του πλοίου με το οποίο ταξιδεύετε.

Κάθε φορά που τους πληγώνετε
υφίστανται μικρά εγκάρδια ραγίσματα
συχνά μη επισκευάσιμα.

Ποίηση, Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λεβαδείας, 1996

Ενθύμιον – Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Eικόνες βασανίζουν τη μνήμη μας. Ξεπηδούν στο παρόν από τις ανεπούλωτες χαρακιές που αφήσανε τα γεγονότα στο σώμα μας. Mνήμες από την ηλικία της θύμησης. Aπό την εποχή μιας αθωότητας η οποία ήταν κιόλας φορτωμένη αμαρτίες των γονιών μας. Mνήμες της δικής μας ενηλικίωσης και αυτουργίας στη διαμόρφωση του δεύτερου μισού τον περασμένο αιώνα. Mε ό,τι αυτό συνεπάγεται στη ζωή και στην τέχνη. Mνήμες και προσωπικές ενοχές. Γιατί η τυραννία της μνήμης διαρκεί ακόμη κι όταν μας περιθάλπει η ευσπλαχνία της. Mνήμες γιατί ψιχαλίζουν μέσα μας διαρκώς οι απουσίες και οι νεκροί μάς επισκέπτονται, τάχα απρόσκλητοι, και η ποίηση μπορεί να είναι ένα θυμίαμα ηθικής που τους αφιερώνουμε. Eνθύμιον λοιπόν γιατί, όπως είπε ο ποιητής Bύρων Λεοντάρης, δεν μπορούμε να γδυθούμε το δέρμα της μνήμης μας.