Διορίσθηκε στη δημόσια Μέση Εκπαίδευση και δίδαξε σε διάφορα Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας ως καθηγητής, ως Γυμνασιάρχης και ως Λυκειάρχης (1958-1988). Έχει δημοσιεύσει σε διάφορα περιοδικά, εφημερίδες και εγκυκλοπαίδειες πολλά άρθρα και μελέτες επιστημονικού, κοινωνικού και πολιτικού περιεχομένου. Για την εκπαιδευτική και κοινωνική του δράση έχει βραβευθεί από διάφορους εκπαιδευτικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς, από δε την Αρχιεπισκοπή Κρήτης έχει τιμηθεί με το Σταυρό των Αποστόλων Παύλου και Τίτου.
Στο χώρο της λογοτεχνίας παρουσιάστηκε με το μυθιστόρημα “Φωνές από τα μνήματα τ’ Αη Νούφρη” 1973). Άλλα έργα του: “Αναπνοές του Ψηλορείτη” (διηγήματα-ποίηση, α΄ έκδ. Αθήνα 1977, β΄έκδ. Λευκή Σελίδα, Αθήνα 2013), “Ο Σταυρούλης” (μυθιστόρημα, Βιβλιοεκδοτική, Αθήνα 2003), “Οι Φευγάτοι” (μυθιστόρημα, Publibook, Aθήνα 2010), “Το ηρωικό στοιχείο στο έργο του Καζαντζάκη, ως δύναμη θέωσης του ανθρώπου” (μελέτη, εφημ. Ρεθεμνιώτικα Νέα, 2007). Διαμένει μόνιμα στο Ρέθυμνο και κατά σύντομες περιόδους και στην Αθήνα, ασχολούμενος με το επιστημονικό και λογοτεχνικό έργο του.
Οι φευγάτοι – Μελέτης Δρετουλάκης
Η σκλαβιά σ’ όλες της τις μορφές είναι το πρώτο θέμα προβληματισμού των “Φευγάτων”, με αναφορές στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση και την εξάρτησή του από αυτή. Ο πυρήνας όμως του περιεχομένου τους είναι η σύγκριση των παλαιότερων εποχών με τη σύγχρονη. Των εποχών των ιδανικών, των αξιών, των αρχών και των στόχων, που ενέπνεαν τους νέους και χαλύβδωναν τη θέλησή τους για την επίτευξή τους. Αυτούς τους νέους εκφράζει, στους “Φευγάτους”, o Σηφαλιός από το χωριό Ασπρουγιά της Τουρκοκρατούμενης Κρήτης του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Στις παλιές εποχές υπήρχαν έγκριτοι, πατριαρχικοί άνθρωποι, που ενσάρκωναν αυτά τα ιδανικά και γίνονταν πρότυπα στους νεώτερους. Υπάρχουν σήμερα τέτοιοι άνθρωποι, αντάξιοι εκείνων, ή μήπως, καθώς φεύγουν αυτοί από τη ζωή, φτωχαίνει ολοένα και περισσότερο η ανθρώπινη κοινωνία από μορφές, που θα μπορούσαν να της εγγυηθούν ένα αισιόδοξο μέλλον; Πόσο φοβίζει τους σύγχρονους σωστούς ανθρώπους το γεγονός ότι, οι μεγάλοι “Φευγάτοι” δεν αφήνουν στο πόδι τους μεγάλους “Απομεινάρηδες”, κι έτσι μένουν οι ανθρώπινες κοινωνίες στο έλεος συρφετού ηθικώς σακάτηδων μικρανθρώπων, αναρριχομένων μάλιστα, με πολλή άνεση, στα εξουσιαστικά πόστα τους;
Μυθιστόρημα, Publibook, 2010, 518 σελ.
Αναπνοές του Ψηλορείτη – Μελέτης Δρετουλάκης
Συνεπαρμένος από τις αξέχαστες μνήμες του χωριού μου, νιώθω αδύναμος να ξεφύγω από τη μάισσα ομορφιά του! Γι’ αυτό και, κάθε τόσο, με φέρνουν τα βήματά μου κοντά σ’ αυτό, που μου γεμίζει την καρδιά απ’ αναγάλλιο, μα κι από καημό ανάκατο μαζί. Κι από καημό, γιατί δε βλέπω τίποτα από τους παραμυθένιους παλιούς καιρούς και τις χαμένες ζωές του! Κι όμως για ‘κείνες τις μνήμες πηγαίνω, κι ας είν’ αγκαθερές! Τις νιώθω σαν τ’ ακριβότερο όνειρο και σαν το πιο γλυκό σκίρτημα ζωής στις στέπες ερμιές της αποξένωσης και της τραγικής μοναχικότητάς μου μέσα στη σημερνή πολυάνθρωπη, κι όμως τόσο απάνθρωπη, κοινωνία, που ζούμε! Έτσι παίρνω συχνά το δρόμο για τις ριζοβουνιές του Ψηλορείτη! Το γαληνεμένο τόπο της λίγης πρώτης μου ζωής, που, όμως, θαρρώ πως, με τις αξέχαστες μνήμες του, μου τη γεμίζει ολάκερη! Έζησα σ’ αυτόν τα τελευταία ήσυχα χρόνια του Μεσοπολέμου! Τα χρόνια του Δεύτερου Μεγάλου Πολέμου στο κατόπιν! Χρόνια δύσκολα και τρομαριασμένα αυτά, γεμάτα αίματα και σκοτωμούς και πείνα αβάσταχτη για πολλούς! Έζησα τις μπουνάτσες και τις φουρτούνες του! Το γέλιο και το κλάμα του! Τά ‘ζησα όλα, σα βέβιο γέννημά του!
Γι’ αυτό κι έμεινα πια ένας αγιάτρευτος ρομαντικός χωριάτης πάντα!…
Διηγήματα, Λευκή Σελίδα, 2013, 547 σελ.
Ο Παύλος και ο Παυλής – Μελέτης Δρετουλάκης
– Μα κι εσύ είσαι ενάρετος, εφόσον είσαι ακούσια φαύλος! Αν φυσικά θεωρήσουμε φαυλότητα μιά φυσική σου παρόρμηση, που δεν εξαρτάται από σένα! Κι επιπλέον σε κοσμούν τόσα άλλα καλά! Άρα σε σένα, όπως και να το πάρουμε, πλεονάζουν, κατά ένα συντριπτικό ποσοστό, οι αρετές, κι άρα είσαι ενάρετος… Μη βασανίζεσαι, λοιπόν, κατηγορώντας άδικα τον εαυτό σου…
– Μην ακούω τέτοια σοφίσματα από σένα, φίλε Τάντη! Το θέμα, κι αν ακόμη το πάρει κανείς έτσι, που το λές εσύ, δεν είναι αν είσαι ακούσια ή εκούσια φαύλος, δηλαδή δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα, αλλά ότι είσαι φαύλος! Δηλαδή κάτι, που δεν έπρεπε να ήσουν! Κι αυτό το ξέρεις καλά… Όπως επίσης ξέρεις πολύ καλά, για νά ’ρθω και στο δεύτερο, πως η Αρετή είναι ακεραία μονάδα! Κι, άρα, δε μπορείς να λές πως είσαι ηθικός κι ενάρετος άνθρωπος επειδή πλεονάζουν στο πρόσωπό σου οι αρετές! Δε μπορείς κάν να λές πως είσαι ηθικός, ακόμη κι αν είσαι κατά τα ενενήντα εννιά τοις εκατό ηθικός και κατά το υπόλοιπο ένα μόνο εκατοστό ανήθικος! Διότι, φίλε Τάντη, ή είσαι εκατό τα εκατό ηθικός, ή εκατό τα εκατό ανήθικος! Η ανηθικότητα, μέσα στην Ηθική, όσο ελάχιστη κι αν είναι, επιδρά σ’ αυτήν όπως επιδρά το ξύδι μέσα στο γάλα! Και μιά σταγόνα ξύδι αρκεί για ν’ αχρηστέψει ολάκερο πιθάρι γάλα! Γιατί, λοιπόν, μου τα λές αυτά; – Σ’ τα λέω, γιατί εγώ, παρόλα, όσα είπες, συνεχίζω να πιστεύω πως η υποταγή στο ακούσιο, όπως και στο υπέρτερο των δυνάμεών μας, μπορεί μεν να είναι αδυναμία! Σε καμιά όμως περίπτωση δε μπορεί να εκφράζει ανηθικότητα!
Μυθιστόρημα, Θερμαϊκός, 2016, 480 σελ.
Φωνές από τα μνήματα τ’ Αι Νούφρη – Μελέτης Δρετουλάκης
– Θυμούμαι, μωρέ παιδιά, με πόση χαρά σηκώνουμουν τις θεοσκότεινες βροχερές νύχτες του χειμώνα, με τους αγέρηδες, τις μπόρες και τ’ αστραπόβροντα, για να πάω στον αχεριώνα μου, να γεμίσω το σακί άχερα και ν’ αχεροταΐσω τα βούγια και το μουλάρι στο στάβλο! Να τους βάλω και με το λεκανίδι το κρασομουσκεμένο ρόβι, τους βίκους, και τις ταγές, για να δυναμώνουν και να σέρνουν αεράτα τ’ αλέτρι στο χωράφι την άλλη μέρα. Γύριζα μετά κι έθετα στη ζέστα του κρεβατιού μου με χίλια όνειρα και με την ευκή και την ’πεθυμιά να ξημέρωνε η άλλη μέρα, χωρίς βροχή. Να σηκωθούμε με το φαμέγιο μου, το Φραγκιό, να καβαλτίσομε με το χοντροζούμι και τα τηγανητά αυγά με τα σύγλινα, να ντουρντίσομε τα σύνεργα της γεωργικής και τα ζωντόβολα, και να χυθούμε στις εξοχές! Να φτάσομε στο χωράφι, να ζέψομε τα ζωντόβολα στο ζυγό και στ’ αλέτρι, να ζευγολατούμε, να σκάβομε τις αγγουράδες, και, όσες στιγμές ένιωθα κουρασμένος, να πιάνω από το καλλουργημένο χωράφι ένα βωλαράκι χώμα, να το μυρίζομαι, κι ύστερα να το πετώ ψηλά στον αγέρα τραγουδώντας την κούραση και τη λαχτάρα μου: “Θέ’ μου…” έλεγα, “… και νά ’χα τη ζωή και τη δύναμη τούτης της γης! Και τη μοσκοβολιά, και την καλοσυνάδα της, τη χουβαρντοσύνη της, την αγάπη, το Πνέμα, και το Μεγάλο της Μυστήριο! Να μπόρουν κι εγώ να θρέφω με την αγάπη μου μύριες ζωές, ανθρώπους και ζωντόβολα, ελιές, δρυγιάδες, πρίνους και θεριά! Ήθελα, Θέ’ μου, νά ’μουνα γής!”
Τα έργα της τέχνης του λόγου, όπως και της κάθε τέχνης, δεν είναι δηµιουργήµατα ήρεµων εγκεφαλικών λειτουργιών Γραφείου. Είναι γεννήµατα και στοχασµοί επώδυνου ψυχικού και διανοητικού τοκετού. Σαν τέτοια, λοιπόν, µπορεί νά ’χουν -και έχουν- και κάποια ψεγάδια. Όµως έχουν µέσα τους και πολύ λυρισµό και πολλή αλήθεια! …
Αλάνθαστοι είναι µόνο οι άπραγοι. Οι αδρανείς. Γι’ αυτό και τα λάθη των δηµιουργών, των όποιων δηµιουργών -επαναλαµβάνω-, θαρρώ πως µπορούν να χαραχτηρίζονται πολύ µικρά κι ασήµαντα, ή κι ούτε καν λάθη, µε την ουσιαστική τους έννοια! Το µεγάλο λάθος είναι η απραξία. …
Με τούτα τα δεδοµένα κυρίαρχα στη σκέψη µου, παραδίδω στους αναγνώστες τις Φωνές από τα µνήµατα τ’ Άι Νούφρη και σ’ αυτή τους την Β’ έκδοση. …
(Μελέτης Δρετουλάκης, Ρέθυµνο, 2016, απόσπασμα από τον Πρόλογο της 2ης έκδοσης)
Μυθιστόρημα, Θερμαϊκός, 2017, 392 σελ.
Φωνές από τα μνήματα τ’ Αι Νούφρη (1973)
Ο Σταυρούλης (2003), Βιβλιοεκδοτική
Οι φευγάτοι (2010), Publibook
Ο Παύλος και ο Παυλής (2016), Θερμαϊκός
Φωνές από τα μνήματα τ’ Αι Νούφρη (2017), Θερμαϊκός
Διηγήματα
Αναπνοές του Ψηλορείτη (1977)
Αναπνοές του Ψηλορείτη (2013), Λευκή Σελίδα
Πηγές: Biblionet, Publibook, Λευκή Σελίδα, Θερμαϊκός