Μετά το δίπλωμα Νομικής, αφοσιώθηκε στη δημοσιογραφία και στη λογοτεχνία. Ταξίδεψε ως ειδικός απεσταλμένος της εφημερίδας “Corriere della Sera” στην Ινδία, στην Αφρική, στην Ιαπωνία. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ανταποκριτής από το μέτωπο. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1933 με το μυθιστόρημα “Ο Μπαρναμπό των βουνών” και μεταξύ άλλων, ακολούθησαν τα έργα: “Έρημος των Ταρτάρων” (1940· Μεταίχμιο 2019), “Η περίφημη εισβολή των αρκούδων στη Σικελία” (1945), “Εξήντα διηγήματα” (Βραβείο Strega 1958), “Ένας έρωτας” (1963· Μεταίχμιο 2018) κ.ά.
Ο Ντίνο Μπουτζάτι υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της λογοτεχνίας του φανταστικού στην Ιταλία του 20ού αιώνα. Δημοσιογράφος και λογοτέχνης, ποιητής, ζωγράφος και θεατρικός συγγραφέας, κατάφερε να ενώσει όλες αυτές τις μορφές της τέχνης με μοναδικό στόχο να αφηγηθεί ιστορίες. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να εντρυφήσει στη σχέση ρεαλισμού και φαντασίας, στα έργα του συγγραφέα, αναλύοντας άρθρα του Μπουτζάτι από το αστυνομικό ρεπορτάζ και λογοτεχνικά κείμενα που εμπνέονται θεματικά και υφολογικά από αυτό. Παράλληλα μελετάται το στοιχείο του φανταστικού στο έργο του συνολικά, με έμφαση στις τεχνικές τις οποίες αντλεί από το είδος αυτό, έτσι ώστε να γράψει τις δικές του ιστορίες. Συμπερασματικά, ρεαλισμός και φαντασία συγχωνεύονται με τρόπο φυσικό στα γραπτά του, ενώ η πραγματικότητα και η επικαιρότητα αποτελούν τη βάση και την αφορμή ώστε να οδηγηθεί ο συγγραφέας στο φανταστικό. Επίσης, η διάκριση δημοσιογραφίας και λογοτεχνίας αποδεικνύεται χωρίς νόημα στην περίπτωση του Μπουτζάτι, καθώς η «μόλυνση» ανάμεσα στους δύο αυτούς τρόπους έκφρασης είναι ιδιαίτερα εμφανής.
Ένας έρωτας – Ντίνο Μπουτζάτι
Ένας αξιοπρεπής, μεσόκοπος αστός και μια νεαρή ξεδιάντροπη πόρνη: αυτό είναι το ιδιόμορφο και συνάμα τόσο «κλασικό» ζευγάρι αυτής της ερωτικής ιστορίας. Ο έρωτας εδώ είναι ένας απελπισμένος, μονόπλευρος έρωτας· μια εξευτελιστική υποδούλωση σ’ ένα αρρωστημένο πάθος.
Mετάφραση: Βίκη Κατσούλη
Μυθιστόρημα, Αστάρτη, 1984, 257 σελ.
Οι επτά αγγελιοφόροι – Ντίνο Μπουτζάτι
“Οι επτά αγγελιοφόροι” είναι μια συλλογή από τα χαρακτηριστικότερα διηγήματα του μεγάλου ιταλού συγγραφέα, Ντίνο Μπουτζάτι (“Η έρημος των Ταρτάρων”, “Ένας έρωτας”).
Όπως και στα μυθιστορήματά του έτσι κι εδώ τα θέματα που κυριαρχούν είναι: το ορμητικό κύλισμα του χρόνου, η ατέρμονη προσδοκία, η αδιάφορη σκληρότητα του πεπρωμένου, οι νυχτερινοί εφιάλτες, οι ψευδαισθήσεις της νιότης, ο τρόμος που προκαλεί ακόμα και η ελαχιστότερη παρέκκλιση από το γνωστό, το προσωρινό του έρωτα, η έσχατη μοναξιά, η μαγεία του καθημερινού… Κι όλ’ αυτά δοσμένα μ’ ένα ύφος που ισορροπεί διαρκώς ανάμεσα στο Ρεαλισμό του Χρονικού και στο Ρεαλισμό του Μύθου.
Τα διηγήματα του Ντίνο Μπουτζάτι έχουν μια διαχρονικότητα και μια παγκοσμιότητα. Δε θα πάψουν ποτέ να συγκινούν και να μαγεύουν τους αναγνώστες επειδή η πραγματικότητα που περιγράφουν είναι η αιώνια ανθρώπινη πραγματικότητα: το δράμα της ύπαρξής μας, το παράλογο της μοίρας μας.
Mετάφραση: Παναγιώτης Σκόνδρας
Διηγήματα, Αστάρτη, 1988, 157 σελ.
Η περίφημη εισβολή των αρκούδων στη Σικελία – Ντίνο Μπουτζάτι
Με σχέδια του συγγραφέα
“Η περίφημη εισβολή των αρκούδων στη Σικελία”, του μεγάλου Ιταλού συγγραφέα Ντίνο Μπουτζάτι, θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας παιδικής λογοτεχνίας. Στην Ιταλία διδάσκεται στα σχολεία. Και έχει βγει σε αλλεπάλληλες εκδόσεις σ’ όλες τις χώρες του κόσμου γιατί είναι ένα έργο που γοητεύει όλους τους αναγνώστες: μικρούς και μεγάλους.
Μετάφραση: Παναγιώτης Σκόνδρας
Εικονογράφηση: Ντίνο Μπουτζάτι
Παιδική και εφηβική λογοτεχνία, Αστάρτη, 1988, 132 σελ.
Η έρημος των Ταρτάρων – Ντίνο Μπουτζάτι
“Η έρημος των Ταρτάρων” είναι ένα έργο που έχει διαβαστεί κι αγαπηθεί πολύ σ’ όλη την Ευρώπη. Μόνο στην Ιταλία, από το 1975 έχει συμπληρώσει δέκα επτά εκδόσεις.
Τα θέματα της ζωής και του θανάτου, της αναμονής και της ουτοπίας, της καθημερινότητας και του ονείρου, της νιότης και των γερατειών διαπερνούν το έργο μ’ ένα ύφος που ισορροπεί διαρκώς ανάμεσα στην περιγραφή των καθημερινών πραγμάτων της ζωής και την αλληγορική τους έκφραση.
Ο βασικός του ήρωας, ο Τζιοβάνι Ντρόγκο, είναι ο αιώνιος άνθρωπος, είναι ο καθένας από μας και η “περιπέτειά” του, η αιώνια ανθρώπινη περιπέτεια, η δική μας μοίρα.
“Η έρημος των Ταρτάρων” – αυτός ο φαντασιακός χώρος, εκεί, στην εσχατιά του ονείρου, πέρα από όρια τόπου και χρόνου – είναι ο χώρος όπου παίζεται η παράλογη τραγωδία του ανθρώπινου πεπρωμένου.
Mετάφραση: Ανταίος Χρυσοστομίδης
Μυθιστόρημα, Αστάρτη, 1991, 257 σελ.
Ένας έρωτας – Ντίνο Μπουτζάτι
Τώρα αντιλαµβάνεται ότι, όσο κι αν προσπαθεί να εξεγερθεί, η σκέψη της τον καταδιώκει κάθε χιλιοστοµετρική στιγµή της µέρας… Και καταλαβαίνει ότι η υπόθεση είναι γελοία, χαζή και ολέθρια, ότι είναι η κλασική παγίδα στην οποία πέφτουν οι χωριάτες απ’ την επαρχία, που οποιοσδήποτε θα τους περνούσε για ηλίθιους και γι’ αυτό δεν έχουν να περιµένουν παρηγοριά, βοήθεια ή έλεος από κανέναν, η παρηγοριά και η βοήθεια µπορούν να έρθουν µόνο από εκείνη, αλλά εκείνη δεν νοιάζεται γι’ αυτόν, όχι από κακία ή επειδή της αρέσει να τον κάνει να υποφέρει, µόνο που για κείνη αυτός δεν είναι παρά ένας τυχαίος πελάτης, εξάλλου πού να ξέρει η Λάιντε ότι ο Αντόνιο είναι ερωτευµένος; Δεν µπορεί καν να της περάσει απ’ το µυαλό, ένας άντρας από ένα τόσο διαφορετικό περιβάλλον, ένας άντρας σχεδόν πενήντα χρονών.
Και οι άλλοι; Η µητέρα του, οι φίλοι; Αλίµονο αν ήξεραν. Κι όµως, ακόµα και στα πενήντα του µπορεί κανείς να είναι παιδί, αδύναµος, χαµένος και τροµαγµένος ακριβώς όπως το παιδί που χάθηκε στο σκοτεινό δάσος. Η ανησυχία, η δίψα, ο φόβος, το σάστισµα, η ζήλια, η ανυποµονησία, η απελπισία. Ο έρωτας!
Το Μιλάνο της δεκαετίας του 1960, ένα σύμβολο της Βαβέλ κάθε εποχής, είναι το φόντο στο οποίο εκτυλίσσεται αυτή η μικρή ερωτική ιστορία. Πρωταγωνιστές της ο μεσήλικας αρχιτέκτονας Αντόνιο Ντορίγκο και η Λάιντε, μια νεαρή πόρνη. Εκείνος την ερωτεύεται παράφορα και εμμονικά, εκείνη του φέρεται σαδιστικά υποβάλλοντάς τον σε διάφορους εξευτελισμούς.
Μια ιστορία για τη λαχτάρα της αληθινής αγάπης μεταξύ ανθρώπων με γήινες φιλοδοξίες.
Mετάφραση: Μαρία Οικονομίδου
Μυθιστόρημα, Μεταίχμιο, 2018, 352 σελ.
Οι επτά αγγελιοφόροι – Ντίνο Μπουτζάτι
Μια συλλογή από τα χαρακτηριστικότερα διηγήματα του μεγάλου ιταλού συγγραφέα, τα οποία διακρίνονται για τη διαχρονικότητα και την οικουμενικότητά τους καθώς περιγράφουν την αιώνια ανθρώπινη πραγματικότητα: το δράμα της ύπαρξής μας, το παράλογο της μοίρας μας.
Mετάφραση: Μαρία Οικονομίδου
Διηγήματα, Μεταίχμιο, 2019, 304 σελ.
Η έρημος των Ταρτάρων – Ντίνο Μπουτζάτι
Το 1939 ο Ντίνο Μπουτζάτι εμπιστεύεται το χειρόγραφο του καινούριου του μυθιστορήματος, που τιτλοφορείται Το Οχυρό, σε έναν φίλο του για να το παραδώσει στον Λέο Λονγκανέζι, ο οποίος ετοίμαζε μια συλλογή για λογαριασμό των εκδόσεων Rizzoli. Το έργο γίνεται δεκτό, αλλά ζητείται από τον συγγραφέα να αλλάξει τον τίτλο ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε αναφορά στον επικείμενο πόλεμο. Το μυθιστόρημα που έμελλε να γίνει το αριστούργημα του Μπουτζάτι κυκλοφόρησε τελικά το 1940, τη χρονιά που η Ιταλία μπήκε στον πόλεμο, με τίτλο Η έρημος των Ταρτάρων.
Πρόκειται για την ιστορία του νεαρού υπολοχαγού Τζοβάνι Ντρόγκο, ο οποίος περνάει τη ζωή του στο Οχυρό Μπαστιάνι, όπου τοποθετείται στον πρώτο του διορισμό, περιμένοντας μάταια την εισβολή του θρυλικού εχθρού από τον βορρά. Με φόντο την απέραντη, ομοιόμορφη έρημο, ο Μπουτζάτι αφηγείται την αναμονή της μεγάλης ευκαιρίας για τον αξιωματικό, της ευκαιρίας που θα του αλλάξει τη ζωή χαρίζοντάς του την πολυπόθητη δόξα και μια λαμπρή καριέρα, μιλάει για τη μοναξιά, την υπαρξιακή αγωνία, την άνιση μάχη ενάντια στο πέρασμα του χρόνου, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τον θάνατο. Κοντολογίς, εμφανίζονται όλα τα βασικά θέματα της αφήγησής του. Μόνο που η μεγάλη ευκαιρία τελικά δεν παρουσιάζεται ποτέ και ο αξιωματικός, τριάντα ολόκληρα χρόνια μετά, έρχεται αντιμέτωπος με το κορυφαίο γεγονός: τον θάνατο. Και τον αντιμετωπίζει μονάχος, χωρίς να περιμένει βοήθεια ή κατανόηση από κανέναν, σ’ ένα περιβάλλον παντελώς άγνωστο.
Το μυθιστόρημα θα μπορούσε να διαδραματίζεται σε μια οποιαδήποτε χώρα, ή καλύτερα σε έναν τόπο μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας. Στο ίδιο το Οχυρό, που στην αρχή κανένας δεν ξέρει πού ακριβώς βρίσκεται, τα πάντα καλύπτονται από ομίχλη, σαν τις αιώνιες ομίχλες της πεδιάδας του βορρά. Θα μπορούσε να είναι ένα οποιοδήποτε μέρος και οι άνθρωποι που το κατοικούν οποιοιδήποτε άνθρωποι. Η διαμεσολάβηση της απτής πραγματικότητας από μια τόσο έντονα ατμοσφαιρική εικονογραφία είναι το εργαλείο προκειμένου ο συγγραφέας να μπορέσει να διατυπώσει τα βαθιά μεταφυσικά ερωτήματα που τον απασχόλησαν σε όλο το έργο του.
Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ περισσότερο από αλλού διαφαίνεται πόσο καθοριστικό ρόλο έπαιξε στη ζωή του Μπουτζάτι η σχέση δημοσιογραφίας και λογοτεχνίας. Ένα από τα χαρακτηριστικά του συγγραφέα είναι η ικανότητά του να προσδίδει στα καθημερινά πράγματα της ζωής την αλληγορική τους έκφραση, μετατρέποντας το χρονικό σε παραμύθι και αντιστρόφως. Παράλληλα, έχει πλέον εδραιώσει μέσα του την επίγνωση της “φυγής του χρόνου”, έχοντας δει τους συναδέλφους του στην εφημερίδα να γερνάνε περιμένοντας μάταια να προκύψει ένα θαύμα από το αυστηρό επάγγελμα του δημοσιογράφου, που τους απομόνωνε στα όρια ενός γραφείου · υπό αυτή την έννοια, η “έρημος” του μυθιστορήματος είναι ακριβώς η ιστορία της ζωής στο οχυρό της εφημερίδας, που υπόσχεται τα θαύματα μιας μοναξιάς αδιαχώριστης από τη συνήθεια και την κλίση.
(από το επίμετρο της μεταφράστριας)
Mετάφραση: Μαρία Οικονομίδου
Μυθιστόρημα, Μεταίχμιο, 2019, 292 σελ.
Οι επτά αγγελιοφόροι (1988), Αστάρτη
Η περίφημη εισβολή των αρκούδων στη Σικελία (1988), Αστάρτη
Η έρημος των Ταρτάρων (1991), Αστάρτη
Ένας έρωτας (2018), Μεταίχμιο
Οι επτά αγγελιοφόροι (2019), Μεταίχμιο
Η έρημος των Ταρτάρων (2019), Μεταίχμιο
Συλλογικά έργα
Ανθολογία ιταλικού διηγήματος (2018), Οροπέδιο
Novels
Bàrnabo delle montagne (Ο Μπαρναμπό των βουνών), (1933)
Il segreto del Bosco Vecchio (Το μυστικού του Παλιού Δάσους), (1935)
Il deserto dei Tartari (Η έρημος των Ταρτάρων), (1940)
Il grande ritratto (Το μεγάλο πορτραίτο), (1960)
Un amore (Ένας έρωτας), (1963)
Short Stories
I sette messaggeri (Οι επτά αγγελιοφόροι), (1942)
Sette piani (Επτά πατώματα), (1942)
La famosa invasione degli orsi in Sicilia (Η περίφημη εισβολή των αρκούδων στην Σικελία), (1945)
Πηγές: Biblionet, Μεταίχμιο, Αστάρτη