Κάποια στιγμή, στα νιάτα της, το εγκατέλειψε πιστεύοντας για πάντα. Πολύ γρήγορα όμως διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε άλλος τόπος ιδανικότερος απ’ αυτόν για να κάνει την έξοδό της κι επέστρεψε. Διάλεξε να γίνει δασκάλα για να είναι κοντά στα παιδιά. Αυτά φρόντισαν να διατηρήσει ατόφια την αλήθεια της και αυθεντικά τα συναισθήματά της. Τα πρώτα της βιβλία ήταν για κείνα, με τα πιο πολλά να αφορούν τα παιδιά των πρώτων τριών τάξεων του δημοτικού σχολείου: “Είμαι η Αλίκη”, “Ο Μάριος κι η αλεπουδίτσα του”, (μία σειρά από έξι βιβλία με διαφορετικούς το καθένα τίτλους), “Μου αρέσει να ταξιδεύω”, “Το μαγικό κουμπί”. Δύο από αυτά έχουν διακριθεί σε διαγωνισμούς. Το ένα από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και το άλλο από τη Γυναικεία λογοτεχνική συντροφιά.
Διηγήματά της επίσης έχουν επιλεγεί για τις συλλογές: “Θα ‘θελα τόσα να σου πω, μπαμπά!” και “Ιστορίες που γράφει η ζωή”. Με τα δυο της νεανικά μυθιστορήματα, “Νέα σελήνη” και “Καλημέρα, θάλασσα!”. προσπάθησε να συντροφέψει τα παιδιά, που τόσο αγάπησε, στο δύσκολο δρόμο της ενηλικίωσής τους. “Η Επιστροφή” είναι το πρώτο της μυθιστόρημα για μεγάλους.
Η Επιστροφή (2017), Ταξιδευτής
Δεν είναι τούτο τ’ άδικο… (2022), Υδροπλάνο
Παιδική και εφηβική λογοτεχνία
Είμαι η Αλίκη (1991), Gutenberg – Χρήστος Δαρδανός
Νέα Σελήνη (1992), Gutenberg – Χρήστος Δαρδανός
Καλημέρα θάλασσα (1997), Άγκυρα
Δέντρα παππούδες και δέντρα παιδιά (2000), Ελληνικά Γράμματα
Ένας κήπος χωρίς μη κι απαγορεύεται (2000), Ελληνικά Γράμματα
Μάριος και Μαριώ Μαριορή και Μαριγώ (2000), Ελληνικά Γράμματα
Όταν το ποτάμι θυμώνει (2000), Ελληνικά Γράμματα
Ψάρια και ψαράκια (2000), Ελληνικά Γράμματα
Ψάχνει η αλεπουδίτσα ψάχνει κι ο μπαμπάς (2000), Ελληνικά Γράμματα
Είμαι η Αλίκη (2002), Ελληνικά Γράμματα
Μου αρέσει να ταξιδεύω (2003), Μίλητος
Το μαγικό κουμπί (2003), Μίλητος
… και στην πολιτεία του Αϊ-Βασίλη κρίση; (2020), Αναγνώστης
Έξω απ’ τη χρυσή κορνίζα (2020), Αναγνώστης
Δεν είναι τούτο τ’ άδικο… – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
Ηταν Απρίλης του 1939 όταν ο Σάββας, από τον Άγιο Θωμά Μεσολογγίου, 40 και… χρόνων, μοναχογιός, με κληρονομημένο από τον πατέρα του βιος και τέσσερις αδερφές στο κατόπι του να τον υπηρετούν –για πάντα πίστευε ο ίδιος, ίσαμε να τους γυαλίσει στο μάτι κάποιος αρσενικός, ήταν η αλήθεια– παντρεύτηκε τη δεκαοχτάχρονη Ερατώ, από το Κρίκελλο Ευρυτανίας. Ήταν πανέμορφη η Ερατώ κι είχε, βασικό αυτό για τον Σάββα, προίκα μεγάλη, ατόφιο χρυσάφι, σε λίρες μετρημένη. Η ευτυχία τους, αν και προμηνυόταν απέραντη, περιορίστηκε σε λίγο ξάστερο ουρανό, μοιρασμένο σε δυο μικρά ματάκια, και κάμποσο απ’ του ήλιου το χρυσάφι στα μαλλάκια του ενός και μοναδικού τους μωρού. Γρήγορα ήρθε ο πόλεμος, άγριο δρολάπι, ορμητικό και βίαιο, με τρεις, όχι έναν, αβυσσαλέους εχθρούς –τους Ιταλούς, τους Γερμανούς και τους Βούλγαρους– και μαστίγωσε τη χώρα απ’ άκρη σ’ άκρη δοκιμάζοντας ανθρώπους και πράγματα. Προπαντός ανθρώπους… Νέοι ήταν εκείνοι που ανέβασαν στον ιστό της ανάγκης τη σημαία της αντίστασης και του ονείρου. Νέοι εκείνοι που, μες στο άφατο σκοτάδι του φόβου και του θανάτου, μοίραζαν στους ανθρώπους φως με το «Δεύτε» στα χείλη, δείχνοντάς τους τον λυτρωτικό δρόμο του αγώνα. Ο Σάββας, που πέντε παλάμες φως τον μέτρησε η μάνα του σαν γεννήθηκε, διάλεξε το σκοτάδι και την υποταγή στην άνομη δύναμη κι εξουσία. Και δεν ήταν ο μόνος… Τέσσερα χρόνια πέρασαν ίσαμε την απελευθέρωση κι ακολούθησαν ακόμα τρία, που διαπραγματεύεται αυτό το μυθιστόρημα. Εφτά χρόνων ημέρες, από την κήρυξη του πολέμου μέχρι το 1947, κι οι πιο πολλές κόκκινες, αίμα, τριαντάφυλλα εκατόφυλλα…
Μυθιστόρημα, Υδροπλάνο, 2022, 534 σελ.
Έξω απ’ τη χρυσή κορνίζα – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
Η Αικατερίνη αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τη ζωή τη δική της και της φίλης της, της Αφροδίτης, στα χρόνια της εφηβείας, με διάθεση αυτοσαρκασμού και πολύ χιούμορ. Και οι δυο είναι τα “φυτά” του Σχολείου και οι “…Μεγάλες” του σπιτιού. Πρότυπα με “πι” κεφαλαίο μέσα σε χρυσές κορνίζες. Η πρώτη “έξοδος” είναι της Αικατερίνης. Ο καινούριος εαυτός της την μπερδεύει. “Ποια είμαι τελικά;” αναρωτιέται. “Με ξέρω ή δε με ξέρω; Όλα μέσα μου αλλάζουν. Είμαι σ’ ένα χάος. Όλα όσα πίστευα μέχρι χτες, τώρα τ’ αμφισβητώ. Με στενεύουν κι αυτά σαν τα ρούχα μου, καθώς μεγαλώνω και τα πετάω. Απορώ κι εγώ μ’ εμένα. Ποιος να το φανταζόταν; Εγώ, να απαιτώ, να ζητάω, να λέω “θέλω”. Να ταυτίζομαι μ’ αυτό που σθεναρά πολεμούσα στο πρόσωπο του αδερφού μου χρόνια τώρα. Να αποποιούμαι το σκήπτρο της “γονεϊκής” εξουσίας που με τόσο κόπο και προσπάθεια είχα αποκτήσει. Να αποσκιρτώ από την τριαδικότητα της σύνεσης, με τον μπαμπά και τη μαμά παρέα και ν’ αλλάζω στρατόπεδο! Να γίνομαι παιδί…” Όσο για την Αφροδίτη… Ολόκληρη ιστορία η δική της “έξοδος”!… Κανένας δεν περίμενε να γίνει αυτό που έγινε. Αλλά έτσι είναι… Όπου δυσκολεύεται να μιλήσει το στόμα, μιλάει το σώμα.
Παιδική και εφηβική λογοτεχνία, Αναγνώστης, 2020, 216 σελ.
… και στην πολιτεία του Αϊ-Βασίλη κρίση; – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
Ο Αϊ-Βασίλης, αιώνες τώρα, άλλο δεν κάνει απ’ το να νοιάζεται το γέλιο και τη χαρά των παιδιών της γης με νάνους βοηθούς, που δουλεύουν ασταμάτητα όλο το χρόνο για να ναι τα πάντα έτοιμα την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, διάφοροι πονηροί εργοστασιάρχες προσπαθούν να τον μιμηθούν. Για να τους ανταγωνιστεί ο Αϊ-Βασίλης προσλαμβάνει ειδικούς συνεργάτες από τη γη.
Δυο απ’ αυτούς, κι οι δυο σε σημαντικά πόστα, αποδεικνύονται αδίσταχτοι κι άπληστοι. Αδειάζουν, χωρίς κανένας να τους πάρει είδηση, τη μοναδικά μεγάλη αποθήκη της πολιτείας του από δώρα. Η έκπληξη είναι στο τι θα κάνει τελικά ο Αϊ-Βασίλης. Και πώς θα ξεπεράσει τη δύσκολη αυτή στιγμή. Θα πάει στη γη; Κι αν πάει τι δώρα θα δώσει στα παιδιά;
Παιδική και εφηβική λογοτεχνία, Αναγνώστης, 2020, 88 σελ.
Η Επιστροφή – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
Δύο νέοι άνθρωποι!
Ο Χρήστος και η Βασιλική ήταν από εκείνους που “Δίνουν!”
Χρόνια των κοινωνικών αναζητήσεων, των αναγκών να ορθοποδήσει ο τόπος…
Επαρχιώτες κι οι δυο, σπουδαγμένοι δάσκαλοι σε μεγαλουπόλεις της περιφέρειας, γνωρίστηκαν στην Αθήνα.
Πριν προλάβουν να δοκιμάσουν τις αντοχές τους, στην ευθύνη της ανεξαρτησίας τους, βρέθηκαν παντρεμένοι.
Στα στέφανά τους οι λεμονανθοί μπλέχτηκαν με τα αιχμηρά αγκάθια της ενοχής, μέσα απ’ την οποία οι γονείς τους πρόβαλλαν επιτακτικά τις απαιτήσεις τους απ’ τη ζωή των παιδιών τους.
Το αίμα κι ο πόνος πυροδότησαν έναν πολύχρονο αγώνα εντός τους. Αγώνα αξιών, ιδεών, απόψεων, πίστεων, στάσεων ζωής, ρόλων… Σε έναν επίσης ρευστό κόσμο με τα ίδια ζητούμενα, στο δικό του αγώνα αυτός. Επώδυνη η γέννα του καινούριου κι οι αντιστάσεις πολλές. Κανένας τους δεν έμεινε αλώβητος. Μόνο η Βασιλική όμως, από τους δυο νέους, φανερώνοντας με ταπείνωση την ανημπόρια της, αποφάσισε να αναμετρηθεί με τις πληγές της στην ψυχοθεραπευτική καρέκλα. Μόνο αυτή δέχτηκε να καταδυθεί στο σκοτεινό πηγάδι του υποσυνείδητού της και να ανασυνθέσει, μέσα από τις διάσπαρτες ψηφίδες που ανέσυρε, τον εαυτό της, να βγάλει την αλήθεια του στο φως, ανοίγοντάς του το δρόμο να πορευτεί.
Ο Χρήστος δε θέλησε να απεκδυθεί την πανοπλία της δύναμης πίσω απ’ την οποία έκρυβε μια ζωή τις αδυναμίες του.
Μόνο που εκείνη, αυτή τη φορά, δεν τον έσωσε…
Μυθιστόρημα, Ταξιδευτής, 2017, 672 σελ.
Μου αρέσει να ταξιδεύω – Φωτεινή Μυλωνά
Το σπουδαιότερο απ’ όλα όσα θα ‘χω σπίτι μου όταν μεγαλώσω θα είναι ο ταξιδιωτικός μου σάκος. Θα τον βάζω στον ώμο μου και θα φεύγω για μέρη μακρινά.
Εικονογράφηση: Ντανιέλα Σταματιάδη
Παιδική και εφηβική λογοτεχνία, Μίλητος, 2003, 64 σελ.
Είμαι η Αλίκη – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
Η Αλίκη δεν έχει πολλές ιδιαίτερες συνήθειες, μ’ αγαπάει υπερβολικά το σκύλο της· στο ραδιόφωνο δεν τα πήγε κι άσχημα -άλλωστε ήταν κι η πρώτη φορά που “βγαινε στον αέρα”· ό,τι και αν πούμε όμως, η θάλασσα είναι η μεγάλη της αγάπη· χωρίς αυτό να σημαίνει πως δε λατρεύει και τις κούκλες της -με ορισμένες, μάλιστα, τη συνδέουν πολύ στενές σχέσεις… Τέλος πάντων, η Αλίκη -πράγμα που είναι και το σπουδαιότερο- ξέρει να γελάει και να κλαίει· όπως όλα τα κοριτσάκια, όπως όλα τα αγοράκια στην ηλικία της. Η Αλίκη αγαπάει γιατί είναι η Αλίκη.
Νέα Σελήνη – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
Μεσολόγγι: στεριά και θάλασσα. Ήλιος και φεγγάρι. Οι ψαράδες τρυγούν τα νερά καθώς τ’ αστέρια τους νανουρίζουν. Μέσα σ’ όλους τους, κάποιοι ξεχωρίζουν. Άλλος για το καλαμπούρι του, άλλος για τον πόνο του, άλλος για τον έρωτά του. Κι έν’ αγόρι, ψαράς για ένα καλοκαίρι, ψάχνοντας μέσα στα δίχτυα για ψάρια, ψάχνει και μες στο ημερολόγιο της αγαπημένης του, για την ψυχή της… Τούτο το καλοκαίρι θα ‘ναι μακρύ, πικρό και καυτό. Αλλά κι ένα καλοκαίρι μαθητείας – στη μοναξιά, την αγάπη και τη φιλία.
Ψάχνει η αλεπουδίτσα ψάχνει κι ο μπαμπάς – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
“… Η αλεπουδίτσα του Μάριου είναι μαμά. Κι όπως όλες οι μαμάδες, έτσι κι αυτή πρέπει να γνοιαστεί για το φαΐ των παιδιών της. Και πρέπει πολύ να κοπιάσει για να το εξασφαλίσει. Γιατί τα ποντίκια και τα άλλα μικρά ζωάκια που η αλεπουδίτσα του τρώει για να ζήσει δεν κάθονται ακούνητα σαν τους θάμνους και τα χόρτα, για να πάει να τα πιάσει. Μόνο οι κότες στο κοτέτσι της γιαγιάς Αγγελικής είναι ήσυχες, αλλά…”
Ψάρια και ψαράκια – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
“… Ξέρω ένα πολύ όμορφο χωριό. Από μακριά μου θυμίζει ανοιχτή παλάμη παππού, γεμάτη με καλούδια. Από κοντά, μια ζωγραφιά πολύχρωμη σε υδάτινο κάδρο! Τη θάλασσα όπου πάνω της καθρεφτίζει την ομορφιά του! Σ’ αυτή τη θάλασσα πλατσούρισαν τα ποδαράκια τους για πρώτη φορά, μωρά ακόμα, απερπάτηγα, τα δυό παιδιά της φίλης μου της Γεωργίας: ο Μάριος κι ο Κωνσταντίνος. Τώρα, βέβαια, μπορούν και κολυμπούν μόνα τους. Σαν ψαράκια. Με χρωματιστά όμως πτερύγια: τα μπρατσάκια τους!”
Όταν το ποτάμι θυμώνει – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
“… Αυτή λοιπόν την τρομερή μάγισσα, την Πύρινη Κόλαση, άφησαν πάνω στο βουνό λεύτερη οι κακοί, μια και δυο και τρεις φορές τα τελευταία χρόνια και τα έκαψε όλα, μα όλα όσα βρήκε στο δρόμο της. Τίποτε δεν άφησε όρθιο. Όταν έφυγε, το βουνό πίσω της, στο μέρος απ’ όπου πέρασε, έμεινε γυμνό από δέντρα. Κατάμαυρο από τα αποκαΐδια. Και λυπημένο. Πολύ λυπημένο… Έτσι το νερό της βροχής δεν βρίσκει δέντρα να ποτίσει… Ούτε ριζούλες φυτών για να το ρουφήξουν και να το πιούν… Και κατρακυλάει με βιάση στο ποτάμι. Τότε είναι που το ποτάμι θυμώνει…”
Μάριος και Μαριώ Μαριορή και Μαριγώ – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
“… Πάνω στο νερό της πηγής μια κόκκινη αλεπουδίτσα καθρεφτιζόταν κάνοντας την πρωινή της τουαλέτα. Λίγο πιο πέρα έπαιζαν με τα νερά δυο μικρά αλεπουδάκια. Τα παιδιά της!
-Εμπρός, τι κάθεστε; τους έβαλε τις φωνές θυμωμένη η μαμά τους, η αλεπουδίτσα. Ετοιμαστείτε, τους είπε.
-Γιατί; Τι έχουμε να κάνουμε μετά; τη ρώτησε το μεγαλύτερο απ΄τα δυο.
-Αυτό δεν πρόκειται να σου το πω, του απάντησε. Η σημερινή μέρα είναι έκπληξη…”
Ένας κήπος χωρίς μη κι απαγορεύεται – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
“Ο παππούς Χρίστος έχει κόκκινα φουσκωτά μάγουλα, μεγάλη κοιλιά κι ένα αγαθό χαμόγελο ζωγραφισμένο μόνιμα στα χείλη του. Ακριβώς όπως ο Αϊ-Βασίλης. Τις περισσότερες φορές τον βλέπεις φορτωμένο. Όχι όμως με σακί σαν τον Αϊ-Βασίλη αλλά με μια μεγάλη καλάθα. Μέσα σ’ αυτή δεν έχει παιχνίδια. Φρούτα και λαχανικά έχει μόνο! Γιατί αυτός ο παππούς, μόλις σταμάτησε να πηγαίνει σχολείο, άρχισε να πηγαίνει στον κήπο του…”
Δέντρα παππούδες και δέντρα παιδιά – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
“Είχε ακούσει η Γεωργία για δάση που καίγονται. Για δάση που καταστρέφονται για να γίνουν διάφορα έργα. Ακόμα και για δάση που κόβονται κρυφά και γίνονται οικόπεδα είχε ακούσει. Αλλά για δάση που κινδυνεύουν να πεθάνουν από γηρατειά πρώτη φορά άκουγε…”
Το μαγικό κουμπί – Φωτεινή Μυλωνά-Ραΐδη
Μου αρέσει να περνάω από τα μαγαζιά. Διαβάζω τις ταμπέλες. Μοσχoβολάνε τα γράμματα! Τραγουδάνε τα γράμματα! Παίζουνε τα γράμματα! Εγώ πατάω το μαγικό τους το κουμπί και χαίρομαι μαζί τους. Τι; Πού είναι; Βρείτε το!
Πηγές: Biblionet, Gutenberg – Χρήστος Δαρδανός, Άγκυρα, Ελληνικά Γράμματα, Μίλητος, Ταξιδευτής, Αναγνώστης, Υδροπλάνο
