Το ποιητικό του έργου εκτός από τα “Ηλιοτρόπια” περιλαμβάνει: “Τα χίλια δέντρα” Διαγώνιος Θεσσαλονίκη 1963, “Τα χίλια δέντρα και άλλα ποιήματα 1954-1963” Ερμής, 1973.
Το πεζογραφικό του έργο περιλαμβάνει τα εξής έργα: “Η σαρκοφάγος” Ερμής, Αθήνα 1971· “Η μόνη κληρονομιά”, Ερμής, Αθήνα 1974· “Το δικό μας αίμα” Ερμής 1978· “Ομόνοια” Οδυσσέας, Αθήνα 1980· “Επιτάφιος θρήνος” Κέδρος, Αθήνα, 1980· “Κοιτάσματα”, Ορέστης, Αθήνα, 1980· “Πολλαπλά κατάγματα” Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Αθήνα 1980 κ.ά.
Θεατρικά: “Το αυγό της κότας” και “Η Μεγάλη Άρκτος” (1981).
Μεταφραστικά: Ευριπίδη “Ιφιγένεια η εν Ταύροις”, Κέδρος Αθήνα 1969· Τάκιτου: “Γερμανία” (1980)· “Παλατινή Ανθολογία”. Στράτωνος: “Μούσα παιδική”, Κέδρος, Αθήνα 1980.
Φιλολογικά: “Δημοτικά τραγούδια της Κυνουρίας”, Διαγώνιος Θεσσαλονίκη, 1965· “Τα δημοτικά μας τραγούδια”, Ταχυδρόμος, Αθήνα 1966· “Μαγικά παραμύθια του Ελληνικού λαού”, Ταχυδρόμος, Αθήνα, 1966· “Παραλογές”, Ερμής Αθήνα 1970· “Καραγκιόζης” (3 τόμοι) Ερμής, Αθήνα 1973· “Παραμύθια του λαού μας” Ερμής, Αθήνα 1973· “Αλεξάνδρεια 1916, Ημερολόγιο Φίλιππου Δραγούμη”, Δωδώνη, Αθήνα 1984.
Περιοδικά: “Φυλλάδιο”, τεύχη 1-6, 1978-1982, τεύχη 7-8. Παιδικά: “Ο Πίκος και η Πίκα”, Αθήνα 1986.
Πέθανε το 1985 μετά από εγχειρητικό σηψαιμικό σοκ στο Σισμανόγλειο νοσοκομείο.
Φυλλάδιο, Τεύχη 1-8, Ανοιξη 1978-1985 – Γιώργος Ιωάννου
Τρίμηνο περιοδικό πνευματικής ζωής
Την άνοιξη του ’78 κάνει διακριτικά την εμφάνιση του ένα ολιγοσέλιδο περιοδικό, με τον ταπεινό και ταυτόχρονα περιγραφικό τίτλο “Φυλλάδιο”. Πρόκειται για ένα δεκαεξασέλιδο ντυμένο μ’ ένα σκούρο βυσσινί εξώφυλλο, όπου -ανάμεσα σε δύο ρομβόσχημες μαύρες οριζόντιες γραμμές- υπάρχουν: ο υπότιτλος “τρίμηνο περιοδικό πνευματικής ζωής”, μια βινιέτα με τρία φύλλα κισσού και ο τακτικός αριθμός 1, ως στοιχεία δηλωτικά της ταυτότητας του περιοδικού και των προθέσεων του εκδότη του. Από κείνη την άνοιξη του ’78 ως το χειμώνα του ’85 που κυκλοφόρησε το τελευταίο τεύχος, πολλοί παράγοντες -και εξωτερικοί και προσωπικοί του Γιώργου Ιωάννου- επηρέασαν καθοριστικά όχι τόσο την εξωτερική μορφή όσο το περιεχόμενο του “Φυλλαδίου”. Σε βαθμό που νομιμοποιείται κανείς να αναρωτηθεί μαζί με τον συγγραφέα, αν πρόκειται για ένα βιβλίο με περιοδική εμφάνιση ή για ένα ιδιότυπο περιοδικό με κατά το μάλλον ή ήττον τακτή επανέκδοση. Και πέραν αυτού: αν είναι όντως βιβλίο, τί το διαφοροποιεί από τα άλλα βιβλία του Γ. Ιωάννου; Κι αν παραμένει περιοδικό, στο όνομα ποιας αδήριτης αναγκαιότητας ήρθε να προστεθεί κι αυτό στα έντυπα ποικίλης φιλολογικής ύλης που κυκλοφορούν ανά την Ελλάδα; Τί ήταν, εν τέλει, το “Φυλλάδιο” για τον Γιώργο Ιωάννου: ιδιοτροπία συγγραφικής εκκεντρικότητας ή πνευματική εκδήλωση αναγκαιότητας ζωτικής;
Ας σταθούμε εδώ. Κι ας περιεργαστούμε προσεκτικά τα πέντε τεύχη του Φυλλαδίου -τα τρία εκ των οποίων είναι διπλά-, που ο Γ. Ιωάννου εξέδιδε με δική του προσωπική φροντίδα, περνώντας επίπονα και πεισματικά από “όλες τις φάσεις” της ετοιμασίας τους: από την αγορά του χαρτιού για το εξώφυλλο και τις εσωτερικές σελίδες, ως τη συγγραφή, την εκτύπωση και τη διανομή του περιοδικού σε φίλους αναγνώστες και βιβλιοπωλεία…
Eπιμέλεια: Γιώργος Ιωάννου
Λογοτεχνικά περιοδικά, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1978, 16 σελ.
Ο της φύσεως έρως – Γιώργος Ιωάννου
Παπαδιαμάντης, Καβάφης, Λαπαθιώτης
Η έκδοση των δοκιμίων του Γ. Ιωάννου, για τους Παπαδιαμάντη, Καβάφη και Λαπαθιώτη, είναι μια επιθυμία του που δεν πρόφτασε να πραγματοποιήσει λόγω του πρόωρου και άδικου θανάτου του. Ο ίδιος, όταν άρχισε να σκέφτεται την έκδοση δοκιμίων του, σχεδίαζε να εκδώσει δυό μικρά και κομψά βιβλιαράκια, ένα για τον Παπαδιαμάντη και ένα για τον Καβάφη, αργότερα όμως άλλαξε γνώμη και αποφάσισε να τα τυπώσει όλα μαζί σ’ ένα βιβλίο, το φθινόπωρο που μας έρχεται (1985), συμπεριλαμβάνοντας και το δοκίμιό του για τον Λαπαθιώτη, δοκίμιο που του ήταν ιδιαίτερα αγαπητό.
Τα δοκίμια αυτά – εννιά τον αριθμό – έχουν δημοσιευθεί σε αφιερώματα περιοδικών ή διαβάστηκαν ως εισηγήσεις ή ομιλίες σε ανάλογες εκδηλώσεις.
Δοκίμια, Κέδρος, 1986, 133 σελ.
Εύφλεκτη χώρα – Γιώργος Ιωάννου
Τα κείμενα της Εύφλεκτης Χώρας δημοσιεύτηκαν όλα στην εφημερίδα Καθημερινή. Τα περισσότερα στη στήλη «Σπόνδυλοι» του 1981.
Μπορούν μάλλον να ονομασθούν «χρονικά» παρά «χρονογραφήματα», μια και η εβδομαδιαία συνεργασία περισσότερο το χρονικό εποχής ευνοεί παρά το χρονογράφημα, που θέλει ύλη πιο φρέσκια.
Εκτός από τα διάφορα χρονικά, υπάρχουν στο τέλος του βιβλίου αυτού και δύο μελετήματα, που είχαν δημοσιευθεί επίσης στην «Καθημερινή».
Πιστεύουμε ότι μέσα στα είκοσι εννέα αυτά κείμενα αποδίδονται, εξετάζονται και προπαντός συνειδητοποιούνται, θέματα, προβλήματα, καταστάσεις της πραγματικής νεοελληνικής ζωής των ημερών μας και λαμβάνεται κάθε φορά μια κάποια θέση, που ίσως μπορεί να βοηθήσει.
Ο τίτλος του βιβλίου – Εύφλεκτη χώρα – που είναι και τίτλος ενός από τα κείμενα, δείχνει πιστεύουμε, καθαρά το αντικείμενο μας και τη βαθύτερη γνώμη μας γι’ αυτό.
Γ. Ι.
Πεζά, Κέδρος, 1986, 176 σελ.
Το αυγό της κότας – Γιώργος Ιωάννου
Το Αυγό της Κότας εκφράζει κυρίως εκείνους που θέλησαν ή θέλουν να έχουν ζώα στο σπίτι τους και δεν μπορούν. Εκείνους που, παιδιά ή μεγάλοι, λατρεύουν την παρουσία των ζώων και νιώθουν άρρητη χαρά να τα παρατηρούν και να τα προστατεύουν χωρίς να επιδιώκουν κανένα άλλο όφελος. Γενικά, τους εμποδισμένους και πληγωμένους στη λατρεία τους και τη ματαιωμένη συγκατοίκησή τους με τα εξαίσιας ομορφιάς ζώα. Όλοι αυτοί είναι σήμερα άπειροι.
Εικονογράφηση: Αλέξης Κυριτσόπουλος
Θέατρο για παιδιά, Κέδρος, 1988, 86 σελ.
Ομόνοια 1980 – Γιώργος Ιωάννου
Ένα άλμπουμ με φωτογραφίες του Ανδρέα Μπέλια από τη σημερινή Ομόνοια, μαζί με ένα εκτενές κείμενο του Γιώργου Ιωάννου. Η κίνηση της θρυλικής πλατείας και τα βαθύτερα κίνητρά της. Η τολμηρή περιγραφή και ανατομία της κοινωνίας των προσώπων που συχνάζουν εκεί. Ντοκουμέντο εποχής και συνάμα ενθύμιο.
Φωτογράφιση: Ανδρέας Μπέλιας
Αφηγήσεις, Κέδρος, 1988, 139 σελ.
Καταπακτή – Γιώργος Ιωάννου
Πεζά κείμενα
… Μια απέραντη αποθήκη εικόνων, φωνών, κραυγών, επαφών, πόνων, βασάνων, στερήσεων, ερωτικών παροξυσμών, το σώμα μας. Όσο πιο παιδεμένο το σώμα μας, τόσο πιο μεγάλη η αποθήκη που διαθέτει. Όταν καμιά φορά συνάγονται επί τω αυτώ πλούσιες ανθρώπινες αποθήκες και δοθεί η κατάλληλη ώρα βγάζουν και βγάζουνε και τελειωμό δεν έχουν.
Πεζά, Κέδρος, 1989, 230 σελ.
Πολλαπλά κατάγματα – Γιώργος Ιωάννου
Αφήγηση διδακτική και ψυχωφελής
Όπως ακριβώς τα παλιά οδοιπορικά, όπως οι διάφορες ταξιδιωτικές περιπλανήσεις και οι πολεμικές περιπέτειες, έτσι πρέπει να αντιμετωπισθεί και το κείμενο αυτό -Πολλαπλά κατάγματα και Σφραγιδάκι- του Γιώργου Ιωάννου: εντυπώσεις, εσωτερικές περιγραφές, άδηλοι και κρύφιοι διαλογισμοί, κοιτάγματα της ζωής μέσα από έναν άλλο χώρο, στον οποίο αποσύρεται το εγώ και επισκοπεί τα πάντα, όταν επισυμβεί στο σώμα το ατύχημα. Και συνάμα, περιγραφές του κλίματος της εποχής, του περιβάλλοντος, των ειδικών χώρων, της ειδικής συμπεριφοράς που εμφανίζουν ξαφνικά προς τον αδύναμο -και μόνο προς αυτόν- οι άλλοι, καθώς τον βλέπουν να βρίσκεται ολότελα στο έλεός τους.
Πεζά, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1991, 204 σελ.
Το δικό μας αίμα – Γιώργος Ιωάννου
Πεζογραφήματα
Τα πεζογραφήματα «Το δικό μας αίμα» του Γιώργου Ιωάννου, που σε πρώτο επίπεδο καλύπτονται από την πυκνή ατμόσφαιρα και τις περιπέτειες της Θεσσαλονίκης, καθώς και του κόσμου της, κατά τις τελευταίες, ως τις μέρες μας , δεκαετίες, δεν αντλούν σε καμιά περίπτωση τα θέματα ή τις αφορμές τους από τη βιβλιογραφία, μα από την άμεση και ιδιαίτερα έντονη βίωση και σχέση του συγγραφέα τους με τη σύγχρονη όπως και την παλαιότερη αυτή πόλη. Η ένωσή του και η αλληλοανταπόκριση ακριβώς αυτή επιτρέπει στον Γιώργο Ιωάννου να συναντιέται έγκυρα και με το υπόλοιπο σώμα της Ελλάδας ή να ξαναβρίσκεται αδιάλειπτα μαζί με την πόλη του και τους δικούς της, μέσα από τον άλλο κορμό της χώρας.Τα πεζογραφήματα αυτά, όλα σχεδόν, πρωτοδημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Καθημερινή». Η αραιή αυτή παρουσίαση, καθώς και διάφορες γνώμες που ακούσθηκαν, βοήθησαν τον συγγραφέα να ξανασκεφτεί τα πράγματα και να ξαναδούλεψει τα κείμενα σε πολλά συμπληρώνοντάς τα.
Α΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 1979
Διηγήματα, Κέδρος, 1992, 227 σελ.
Τα χίλια δέντρα – Γιώργος Ιωάννου
Και άλλα ποιήματα
Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνονται όλα τα μέχρι τώρα δημοσιευμένα ποιήματα του Γιώργου Ιωάννου. Από τη συγκεντρωτική έκδοση του 1973 είχαν παραλειφθεί μερικά, που τώρα ξαναπαίρνουν θέση στο χώρο τους.
Συγκεκριμένα, προστίθενται και πάλι πέντε ποιήματα, στα “Ηλιοτρόπια”, επτά στα “Χίλια Δέντρα”, και ακόμα ένα πρόσφατο, “Δούλος ιερός του έρωτα”, που δημοσιεύτηκε μόνο στην έκδοση “Ποίηση 1980”.
Ποίηση, Κέδρος, 1993, 107 σελ.
Η μόνη κληρονομιά – Γιώργος Ιωάννου
Τα κείμενα της “Μόνης Κληρονομιάς” αποκλίνουν πιο πολύ προς το διήγημα παρά προς το “πεζογράφημα”, όπως το εννοεί και το γράφει ο Γιώργος Ιωάννου, που θεωρείται και ο εισηγητής του στη λογοτεχνία μας.
Τα διηγήματα της Κληρονομιάς γραμμένα στην Αθήνα το 1972 και το 1973 αντανακλούν μια περίοδο προσαρμογής του Θεσσαλονικιού συγγραφέα στη ζωή της πρωτεύουσας, στην οποία εγκαταστάθηκε μόνιμα από τα τέλη του 1971.
Οι ιστορίες του Ιωάννου μπορεί και εδώ να μιλούν για τα άφθονα βάσανα και τις λιγοστές χαρές της ζωής – της νεοελληνικής ζωής μάλιστα – κατά βάθος όμως προσπαθούν να δείξουν την πρωταρχικότητα της και ότι αξίζει κάθε υπομονή, αγώνας και ελπίδα.
Τα δεκαεφτά κείμενα της Μόνης Κληρονομιάς πρωτοκυκλοφόρησαν σε βιβλίο στις αρχές του 1974- δηλαδή τους τελευταίους μήνες της δικτατορίας- γι’ αυτό και παρουσιάζουν κάποιους ειδικότερους υπαινιγμούς, καθώς και εναντιώσεις, σε μερικά τους σημεία. Είναι από την τότε κατάσταση.
Εικονογράφηση: Άννα – Μαρία Τσάκαλη
Διηγήματα, Κέδρος, 1995, 43 σελ.
Διηγήματα, Κέδρος, 1999, 131 σελ.
Good Friday Vigil – Yorgos Ioannou
The protagonist in each of these stories is a solitary individual, alienated from society, haunted Dy memurira, fascinated by the disgusting, obsessed with the relationship between love and death, and fetishistically attached to certain objects that bear the traces of traumatic experiences. Ioannou brilliantly highlights the discrepancy between intimate acts of sex and violence, and the way people pretend in public that life can be lived withoutphysicality.
In “Good Friday Vigil”- his last book of stories before his untimely death in 1985 – Ioannou departs from the conversational tone of his earlier work and develops an intricate style whose wanderings evoke the associative meanderings of the memory.
Μετάφραση: Peter Mackridge
Νουβέλα, Κέδρος, 1995, 126 σελ.
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής – Γιώργος Ιωάννου
Συνεντεύξεις 1974-1985
«…Τα κείμενα των συνεντεύξεων του Γιώργου Ιωάννου καθώς εναλλάσσουν με ενάργεια και αμεσότητα λόγο “φωναχτό” και “ψιθυριστό”, πάντως λόγο της ψυχής [“ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής”], και μια “εικονογραφημένη” αποκρυπτογράφηση της καθημερινής μας ζωής μπορούν να λειτουργούν: και ως χρήσιμο “εργαλείο” για την ολοκληρωμένη συλλογική μελέτη που δεν έχει ακόμη γραφεί για τον Γ.Ι. και την εποχή του, αλλά και ως ανάγνωσμα “τερπνόν και ψυχωφελές” με “ουσία και με ήχο” όπως όλα τα κείμενα του Γ.Ι., που τα λάτρεψε και εξακολουθεί να τα λατρεύει ένας ολόκληρος κόσμος “παλιών” και νέων αναγνωστών.»
Συνεντεύξεις, Κέδρος, 1996, 404 σελ.
Επιτάφιος θρήνος – Γιώργος Ιωάννου
Πεζογραφήματα
Τα δεκατρία πεζογραφήματα του Επιτάφιου θρήνου γράφτηκαν από τον Γιώργο Ιωάννου στην Αθήνα. Το ομώνυμο πεζογράφημα που δίνει τον τίτλο στο βιβλίο είναι ένα κείμενο που αγαπήθηκε πολύ – ένα πεζογράφημα που περιέχει το ύφος, το ήθος και την εξέλιξη της γραφής του Ιωάννου. Από τα υπόλοιπα αναφέρονται ενδεικτικά «Ο ανάπηρος», «Οι νεροφίδες», «Η δασκάλα» κ.ά. – όλα μαζί αποτελούν ένα σφιχτοδεμένο σύνολο με έξοχη γλώσσα και χαρακτήρες που μένουν για πάντα χαραγμένοι στο μυαλό και στην καρδιά μας.
Διηγήματα, Κέδρος, 1996, 162 σελ.
Η πρωτεύουσα των προσφύγων – Γιώργος Ιωάννου
Πεζογραφήματα
Κάτω από τον τίτλο «Η πρωτεύουσα των προσφύγων» βρίσκεται η πόλη και η κοινωνία της σημερινής Θεσσαλονίκης. Ο τόμος αυτός είναι ο δεύτερος της σειράς, με πρώτον εκείνον που φέρει τον τίτλο «Το δικό μας αίμα». Στον πρώτο τόμο γινόταν περισσότερο λόγος για την ίδια την πόλη – την πόλη των ημερών του Γιώργου Ιωάννου ενώ σ’ αυτόν τον δεύτερο γίνεται κυρίως λόγος για τους σημερινούς ανθρώπους της, την κοινωνία της και τις συνθήκες των τελευταίων δεκαετιών της, που επέδρασαν έτσι ή αλλιώς. Θα ακολουθήσουν, αργότερα, και άλλοι τόμοι για τη Θεσσαλονίκη – όσοι θα γίνει δυνατό. . . Ο συγγραφέας εδώ παρουσιάζεται πολύ πιο απερίφραστος απ’ ό,τι στον προηγούμενο τόμο, γιατί το πάθος ανεβαίνει όταν μιλάς για τους ανθρώπους της εποχής σου και της κοινωνίας σου, η προσπάθεια για αυτογνωσία αφήνει συχνά, και στον συγγραφέα και στον αναγνώστη, μια πικρή γεύση.
Eικονογράφηση: Γιάννη Παπαρράλλη
Διηγήματα, Κέδρος, 1997, 279 σελ.
Για ένα φιλότιμο – Γιώργος Ιωάννου
Τα εικοσιδύο σύντομα κείμενα που περιέχει το βιβλίο του Γιώργου Ιωάννου “Για ένα φιλότιμο” γράφτηκαν από το 1961 ως το 1964 στο Καστρί της Κυνουρίας, όπου είχε πρωτοδιοριστεί ο συγγραφέας και στη Βεγγάζη της Λιβύης, όπου στάλθηκε για δυό χρόνια, λίγο αργότερα. Με το βιβλίο αυτό ο Ιωάννου εγκαινιάζει όχι απλώς την πεζογραφία του αλλά τη βιωματικής γλώσσας πεζογραφία του, την οποία έκτοτε καλλιεργεί και πρεσβεύει.
Πεζογραφήματα
Αφηγήσεις, Κέδρος, 1997, 96 σελ.
Refugee Capital – Yorgos Ioannou
Thessaloniki Chronicles
Yorgos Ioannou’s “Refugee Capital: Thessaloniki Chronicles” shines a harsh, ironic, yet compassionate light on his birthplace, the city of Salonica. The human geography and consciousness of which were indelibly marked by the arrival of hundreds of thousands of refugees from Asia Minor in the 1920’s.
In the prose pieces and essays that make up Refugee Capital their story is told, often through the eyes of an adolescent narrator recreated by a writer at the peak of his powers. Yorgos Ioannou sets out to rescue the enduring from the clutches of the ephemeral, to reconcile the irreconcilable, to harmonize the discordant. So he does. And brings an entire city, and its inhabitants, to life in all their fractious diversity.
Mετάφραση: Fred A. Reed
Διηγήματα, Κέδρος, 1997, 294 σελ.
Εφήβων και μη – Γιώργος Ιωάννου
Διάφορα κείμενα
Ο τίτλος «Εφήβων και μη» δεν αποτελεί σχήμα λόγου. Τα περισσότερα από τα κείμενα αυτού του βιβλίου είναι πραγματικά και εξαρχής γραμμένα για εφήβους, ενώ τα υπόλοιπα είναι κι αυτά κατάλληλα για εφήβους, καταληπτά από εφήβους, κι αν ίσως όχι από την πρώτη εφηβική ηλικία, πάντως λίγο αργότερα, με την πρόοδο των ικανοτήτων. Αλλά και για τους μη εφήβους, τους ενήλικες, ένα μεγάλο μέρος των εδώ πολυποίκιλων κειμένων είναι, νομίζουμε, ενδιαφέρον. Και ίσως πολύ… Το «Εφήβων και μη» είναι ένα βιβλίο χρηστικό. Από εκείνα που συντροφεύουν και βοηθούν στην παιδευτική προσπάθεια του ατόμου για χρόνια. Η ποικιλία των θεμάτων του τραβά συνεχώς το ενδιαφέρον και το ενδιαφέρον αυτό προκαλείται όχι μονάχα από την ποικιλία αλλά και το καίριο των θεμάτων.
Πεζά, Κέδρος, 1998, 335 σελ.
Η σαρκοφάγος – Γιώργος Ιωάννου
Πεζογραφήματα
Τα εικοσιεννιά κείμενα της «Σαρκοφάγου» γράφτηκαν από τον Γιώργο Ιωάννου στη Θεσσαλονίκη μέσα στις πιο μαύρες μέρες της δικτατορίας, από το 1968 ως το 1970, και κυκλοφόρησαν σε βιβλίο στις αρχές του 1971, μετά τη λήξη της προληπτικής λογοκρισίας. Το σημειώνουμε, γιατί τα κείμενα αυτά εκτός από τη γενικότερη τοποθέτησή τους βρίθουν από υπαινιγμούς για την τότε κατάσταση, πράγμα που ίσως σε ορισμένες περιπτώσεις δεν γίνεται τώρα αμέσως αντιληπτό. Κατά τα άλλα, ο αναγνώστης θα βρει και σ’ αυτά τα κείμενα του Ιωάννου πολλή από τη νεοελληνική πραγματικότητα και ατμόσφαιρα, δοσμένη άλλοτε αφηγηματικά και αναλυτικά και άλλοτε μέσα από μια ποιητική συναίρεση πραγμάτων και προσώπων.
Διηγήματα, Κέδρος, 1999, 149 σελ.
Το κατοχικό ημερολόγιο χωρίς περικοπές – Γιώργος Ιωάννου
Η παρούσα έκδοση αποτελεί πιστό αντίγραφο του ιδιόγραφου τετραδίου του “Κατοχικού Ημερολογίου”, που δημοσιεύεται ολόκληρο, χωρίς τις επεμβάσεις και τις παραλείψεις που επέφερε εκ των υστέρων ο συγγραφέας (στις δύο επάλληλες δημοσιεύσεις του “Κατοχικού Ημερολογίου” στο “Φυλλάδιο” 1, 1978, και στην “Πρωτεύουσα των Προσφύγων”. 1984. Το σώμα ολόκληρου του “Κατοχικού Ημερολογίου” συνοδεύεται από εισαγωγικό σημείωμα, εκτενή σχόλια σχετικά με τις περικοπές και ένα επίμετρο για την αυτο-βιο-γεωγράφηση στον Γιώργο Ιωάννου της Αντιγόνης Βλαβιανού, που είχε τη φιλολογική επιμέλεια του βιβλίου.
Ιστορία και κριτική, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2000, 110 σελ.
Δέκα ανέκδοτα γράμματα στον Χρήστο Σαμουηλίδη 1949-1951 – Γιώργος Ιωάννου
Αν η λέξη “αλληλογραφία” προϋποθέτει την αμοιβαία ανταλλαγή επιστολών, ήτοι την αλληλέγγυα, αλληλένδετη και αλληλοπαθή αποστολή γραμμάτων, κατά πόσον αυτή η λέξη μπορεί να εφαρμοστεί όταν οι επιστολές του ενός από τους δύο αλληλογράφους έχουν χαθεί, αναιρώντας έτσι -έστω και εκ των υστέρων- της αλληλογραφίας τη sine qua non αλληλοδιαδοχή; Και ακόμη: κατά πόσον αυτή η απώλεια μειώνει -αν όχι και αναρεί- την ισχύ των επιστολών που σώζονται;
Πολλώ μάλλον όταν διαπιστώνεις πως αυτά τα δέκα γράμματα -τόσο λίγα και μαζί τόσο πολλά!- συμπυκώνουν, εν είδει προσωπικού ημερολογίου, όλη την ανήσυχη προσωπικότητα του νεαρού τότε Γιώργου Ιωάννου και προοιωνίζονται την πνευματική πορεία ενός δυνάμει συγγραφέα που δεν έχει ακόμη εκδώσει ούτε πεζογράφημα ούτε ποιητική συλλογή.
Eπιστολογραφία, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2000, 63 σελ.
Ο Πίκος και η Πίκα – Γιώργος Ιωάννου
Τα δυο καρακαξάκια καθόλου δεν κακόπεσαν, όπως συνήθως γίνεται όταν ανθρώπινο χέρι τα παίρνει από τη φωλιά τους. Το ανθρώπινο χέρι ήταν αυτήν τη φορά πραγματικά στοργικό, αλλά βέβαια δεν μπορούμε να του δώσουμε συγχώρηση, όσο καλούς σκοπούς κι αν είχε. Τα καρακαξάκια έπρεπε να μείνουν στη φωλιά τους με τη μητέρα και τον πατέρα τους. Δεν ήταν σωστό αυτό που έγινε εκείνη την ημέρα, μα ό,τι και να πούμε εμείς τώρα είναι πολύ αργά.
Eικονογράφηση: Κατερίνα Βερούτσου
Παιδικό, Κέδρος, 2003, 35 σελ.
Κοιτάσματα – Γιώργος Ιωάννου
Πεζά κείμενα
Στα “Κοιτάσματα” περιέχονται τριάντα τέσσερα πεζά κείμενα του Γιώργου Ιωάννου, που άλλα τους ήταν δημοσιευμένα και άλλα όχι. Όσα είχαν δημοσιευτεί, πρωτοπαρουσιάστηκαν από την εφημερίδα “Πρωινή” μέσα στο 1979-1980.
Τα “Κοιτάσματα” είναι κείμενα που παρακολουθούν κυρίως τις αθέατες και αργές αποθέσεις της πρώτης ύλης της καθημερινότητας μέσα μας. Είναι ακόμα “κοιτάσματα”, θεάσεις, σκηνές του βίου, ιδωμένες μέσα από το κουβούκλιο του έγκλειστου σημερινού ανθρώπου. Και ακόμα είναι “κοιτάσματα”, δηλαδή φιλτραρισμένες εμπειρίες που μας αφήνει το στριφογύρισμα μέσα στην οποιαδήποτε σημερινή “κοίτη” ζωής. Και αυτά από ένα συγγραφέα που διακρίνεται για την ικανότητά του να εκφράζει με σαφήνεια, αλλά και να “νομιμοποιεί” τολμηρές και δύσκολες εσωτερικές καταστάσεις.
Αρθρογραφία, Κέδρος, 2003, 260 σελ.
Εικαστικές ματιές στο έργο του Γιώργου Ιωάννου – Γιώργος Ιωάννου
Με τον ρυθμό της ψυχής: Εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για τον Γιώργο Ιωάννου: 8 έως 15 Μαρτίου 2006, Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138
… “Δεν έχουν σημασία οι επέτειοι. Μ’ αρέσει πάντα να φαντάζομαι αυτήν την ανορθογραφία μέσα στον άνυδρο κόσμο των φιλολόγων, αυτόν τον άνθρωπο που φωτογραφήθηκε να χαϊδεύει τη στήλη της Ηγησούς. να τον σκέφτομαι να παρατηρεί ακόμη όλο αγωνία τη Σαρκοφάγο, εκείνο το δοχείον θανάτου, που γινόταν μπρος στα μάτια του ένας ζωντανεμένος τόπος ερωτικού σμιξίματος δύο νέων. Σκεφτόταν να τους στήσει μια παγίδα: “… να ξαναζωντανέψω τη λάρνακα. Να ‘ναι πάλι κλειστή και πάλι με γυμνά σώματα μέσα, που θα πετιούνταν όμως με λαχτάρα σε λίγο σα νεκραναστημένα”. Αλλά τις παγίδες μάς τις στήνει η ζωή. Μόνο.
Δεν έχουν σημασία οι επέτειοι σημασία έχει η λαχτάρα τη ς ανασκαφής. Χωρίς την αρχαιολογία του σήμερα, το πρόσωπό μας δεν είναι τίποτα. Και τούτη η αρχαιολογία είναι το ξεχέρσωμα των πόρων εκείνων που οδηγούν προς τα πίσω. Υπάρχει λοιπόν ακόμη η Πατρίδα του Γιώργου Ιωάννου; Αυτό αναρωτιέται η παρούσα έκδοση αυτό αναρωτιούνται τριάντα δύο καλλιτέχνες και, υποτυπώνοντας εδώ μια προσωπική Νέκυια, συζητούν με τον τόπο του Γιώργου Ιωάννου”…
Δημήτρης Αρβανιτάκης
Καλοκύρης, Κατζουράκης, Κυριτσόπουλος, Μπότσογλου, Ορνεράκης, Σακαγιάν, Σιδέρης, Σόρογκας, Σπεράντζας, Φασιανός, Χάρος, Χατζησσάβας, Ψυχοπαίδης και άλλα σπουδαία ονόματα των εικαστικών τεχνών, κοσμούν με τα έργα τους αποσπάσματα από το σύνολο του έργου του συγγραφέα Γιώργου Ιωάννου.
Eπιμέλεια: Νινέττα Μακρυνικόλα
Zωγραφική: Γιάννης Αδαμάκης, Τζούλια Ανδρειάδου, Μαριλίτσα Βλαχάκη, Άλκης Γκίνης, Παναγιώτης Γράββαλος, Δημήτρης Καλοκύρης, Χρίστος Καράς, Κυριάκος Κατζουράκης, Αλέξης Κυριτσόπουλος, Κώστας Λαχάς, Αλέκος Λεβίδης, Μιχάλης Μανουσάκης, Τάσος Μαντζαβίνος, Χρήστος Μαρκίδης, Γιάννης Μιχαηλίδης, Χρήστος Μποκόρος, Χρόνης Μπότσογλου, Σπύρος Ορνεράκης, Ασπασία Παπαδοπεράκη, Εδουάρδος Σακαγιάν, Τάκης Σιδέρης, Γιάννης Σκαλτσάς, Σωτήρης Σόρογκας, Βασίλης Σπεράντζας, Μάριος Σπηλιόπουλος, Νίκος Στεφάνου, Άννα – Μαρία Τσάκαλη, Αλέκος Φασιανός, Μανώλης Χάρος, Ερατώ Χατζησάββα, Γιάννης Ψυχοπαίδης
Λευκώματα-Τέχνη, Κέδρος, 2006, 84 σελ.
Ποιήματα 1954-1985 – Γιώργος Ιωάννου
ΟΙ ΑΓΩΝΙΕΣ ΤΟΥ ΘΕΡΣΙΤΗ
Μόνο που κάποτε θυμήθηκε
ο Θερσίτης της Τροίας
το νέο φεγγάρι
κι ευχήθηκε με έκσταση
γυρνώντας στον Ιάκωβο:
“Όταν θ’ απολυθώ…”
Και τότε οι Δώδεκα Θεοί
συγχρόνως χαμογέλασαν…
Ποίηση, Εκδόσεις Σφεντάμι, 2014, 136 σελ.
Τα άδηλα και τα κρυφά – Γιώργος Ιωάννου
Τρία πεζογραφήματα
Τον λέω φόβο του ύψους, επειδή δεν ξέρω το πραγματικό του όνομα. Πάντως μ’ έπιασε αφότου μετακομίσαμε στη σοφίτα ενός ψηλού σπιτιού. Στην αρχή βέβαια δεν ήξερα ότι ήταν φόβος, τον έλεγα κρυφό σφίξιμο. Και μόνο πολύ αργότερα, όταν ξέσπασαν εκείνες οι φρικτές αϋπνίες, αναδύθηκε σιγά μα ολοκάθαρα μέσα μου, και με κυρίεψε σε σημείο που να μην έχω πια καμιά άλλη σκέψη στο μυαλό μου.
Πεζά, Μπιλιέτο, 2018, 8 σελ.
Για ένα φιλότιμο (1964), Διαγώνιος
Η σαρκοφάγος (1971), Ερμής
Η μόνη κληρονομιά (1974), Ερμής
Το δικό μας αίμα (1978), Ερμής
Ομόνοια 1980 (1980), Οδυσσέας
Επιτάφιος θρήνος (1980), Κέδρος
Κοιτάσματα (1981), Ορέστης
Πολλαπλά κατάγματα (1981), Εστία
Καταπακτή (1982), Γνώση
Ευέλικτη χώρα (1982), Καθημερινή
Εφήβων και μη (1983), Κέδρος
Η πρωτεύουσα των προσφύγων (1984), Κέδρος
Ο της φύσεως έρως, Παπαδιαμάντης, Καβάφης, Λαπαθιώτης (1985), Κέδρος
Πίκος και η Πίκα, παιδικό παραμύθι (1986), Αθήνα
Εύφλεκτη χώρα (1986), Κέδρος
Ομόνοια 1980 (1988), Κέδρος (Ε)
Καταπακτή (1989), Κέδρος (Ε)
Πολλαπλά κατάγματα (1991), Βιβλιοπωλείον της Εστίας (Ε)
Το δικό μας αίμα (1992), Κέδρος (Ε)
Η μόνη κληρονομιά (1995), Κέδρος (Ε)
Good Friday Vigil (1995), Κέδρος
Επιτάφιος θρήνος (1996), Κέδρος (Ε)
Η πρωτεύουσα των προσφύγων (1997), Κέδρος (Ε)
Για ένα φιλότιμο (1997), Κέδρος (Ε)
Refugee Capital (1997), Κέδρος
Εφήβων και μη (1998), Κέδρος (Ε)
Η σαρκοφάγος (1999), Κέδρος (Ε)
Η μόνη κληρονομιά (1999), Κέδρος (Ε)
Ο Πίκος και η Πίκα (2003), Κέδρος (Ε)
Κοιτάσματα (2003), Κέδρος (E)
Τα άδηλα και τα κρυφά (2018), Μπιλιέτο
Ποίηση
Ηλιοτρόπια (1954), Ιδιωτική έκδοση
Τα χίλια δέντρα (1963), Διαγώνιος
Τα χίλια δέντρα και άλλα ποιήματα 1954-1963 (1973), Ερμής
Τα χίλια δέντρα (1993), Κέδρος (Ε)
Ποιήματα 1954-1985 (2014), Εκδόσεις Σφεντάμι
Φιλολογικά-Λαογραφικά
Μαγικά παραμύθια του ελληνικού λαού (1966), Ταχυδρόμος
Παραλογές (1970), Ερμής
Καραγκιόζης (3 τόμοι, 1971-1972), Ερμής
Παραμύθια του λαού μας (1973), Ερμής
Αλεξάνδρεια 1916 (1984), Δωδώνη
Ο Καραγκιόζης (1996), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Δοκίμια-Μελέτες-Ιστορία και κριτική
Το κατοχικό ημερολόγιο χωρίς περικοπές (2000), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Εικαστικές ματιές στο έργο του Γιώργου Ιωάννου (2006), Κέδρος
Αλληλογραφία
Δέκα ανέκδοτα γράμματα στον Χρήστο Σαμουηλίδη 1949-1951 (2000), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Λογοτεχνικά περιοδικά
Φυλλάδιο τεύχη 1-8 (1978-1985, περιοδικό το οποίο ο Γ. I. έγραφε εξ ολοκλήρου μόνος του), Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Δημοτικά
Δημοτικά τραγούδια της Κυνουρίας (1965), Διαγώνιος
Τα δημοτικά μας τραγούδια (1966), Ταχυδρόμος
Συνεντεύξεις
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής (1996), Κέδρος
Θεατρικά έργα
Το αυγό της κότας, Θέατρο για παιδιά (1981)
Το αυγό της κότας (1988), Κέδρος (Ε)
Συλλογικά έργα
Επιτάφια στήλη στον Ίωνα Δραγούμη (1978), Ευθύνη
Μνημόσυνο του Αλεξ. Παπαδιαμάντη (1981), Ευθύνη
Το Εικοσιένα (1993), Ευθύνη
Θεώρηση του Νίκου Καζαντζάκη (1993), Ευθύνη
Του γέλιου (1994), Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου
“Σε κλαίει λαός…” (1995), Δόμος
Ιστορίες με ζώα (1995), Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου
Φώτα ολόφωτα (2001), Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.)
Εισαγωγή στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη (2005), Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Μέρες του ποιητή Κ. Π. Καβάφη (2006), Ευθύνη
Γιώργος Σεφέρης 1900-1971: 45 χρόνια μετά το Νόμπελ (2008), Ελευθεροτυπία
Ενδοσκεληδόν (2008), Ζήτρος
Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα (2009), Εκδόσεις Καστανιώτη
Οι θεμελιωτές της ποίησης στη Θεσσαλονίκη (2010), Ινόνια
Μέρες του 2013 (2012), Γαβριηλίδης
Μεταφράσεις
Ευριπίδη, Ιφιγένεια η εν Ταύροις (1969), Κέδρος
Παλατινή ανθολογία, Στράτωνος μούσα παιδική (1980), Κέδρος
Πηγές: ΕΚΕΒΙ, Biblionet, Κέδρος, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Εκδόσεις Σφεντάμι, Μπιλιέτο