Κοσμάς Ι. Χαρπαντίδης

Το ταλέντο της αποτυχίας – Κοσμάς Χαρπαντίδης

Ποιοι αποτυγχάνουν στη ζωή; Οι νεότεροι εξαιτίας της απειρίας τους ή οι μεγαλύτεροι από τη ζάλη των εμπειριών τους; Κι αν η αποτυχία είναι ταυτισμένη με τη ζωή σου και αποτυγχάνεις ακόμη κι εκεί που δεν το περιμένεις, τότε ποιος ο σκοπός να επιμένεις; Μήπως γιατί πίσω από κάθε αποτυχία κρύβεται το δράμα της ποιότητας;
Η αποτυχία είναι το δηλητήριο των ικανών, τους στερεώνει, για να την περιγράψουν σε δεκαεννιά αφηγήσεις ζωής, δίνοντας το σύνθημα για νέες εκκινήσεις, αφού συχνά η αποτυχία δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή μιας έκπληξης.

Διηγήματα, Ο Μωβ Σκίουρος, 2022, 140 σελ.

Κάπα ποιητού – Κοσμάς Χαρπαντίδης

Ιωάννης Κωνσταντινίδης, Ποίηση, μάχη και ψυχή για τη Μακεδονία


Κάθε μεγάλο κείμενο έχει την πορεία του, την ιστορία του, το ταξίδι του. Για το έργο “Κάπα ποιητού” το ταξίδι αυτό ξεκινάει χρόνια πριν, όταν το 2012, με αφορμή το αφιέρωμα του Φεστιβάλ Φιλίππων σε 7+2 ποιητές, ο Κοσμάς Χαρπαντίδης αναλαμβάνει να γράψει για τον Ιωάννη Κωνσταντινίδη, καπνέμπορο από την Κρήτη με το χάρισμα του ποιητή, που αγωνίστηκε όσο λίγοι για την απελευθέρωση της Καβάλας.

Το κείμενο παρουσιάστηκε τότε ως θεατρικό αναλόγιο με τον τίτλο “Από τις επαναστατικές προπόσεις στις εξεγέρσεις της καρδιάς” αποτέλεσε τη μαγιά για το έργο “Κάπα ποιητού”. Ο Κοσμάς εμπλούτισε το αρχικό του κείμενο, έφτιαξε χαρακτήρες, του έδωσε θεατρική φόρμα με το εύρημα του θεάτρου μέσα στο θέατρο, όπου τρεις ηθοποιοί κάνουν πρόβες σε ένα έργο που αφορά τον Κωνσταντινίδη. Ενός ανθρώπου που η ίδια η πόλη που τον τίμησε δίνοντας το όνομά του σε έναν δρόμο, παραλίγο να τον ξεχάσει διατηρώντας μόνο το αρχικό γράμμα και την ιδιότητά του.
(Θοδωρής Γκόνης, από τον Πρόλογο της έκδοσης)

Η έκδοση περιλαμβάνει, εκτός από το θεατρικό έργο “Κάπα ποιητού”, ένα αντιπροσωπευτικό ανθολόγιο ποιημάτων, αναλυτικό χρονολόγιο βίου και έργου του Ιωάννη Κωνσταντινίδη και επίμετρο από την Ελένη Γαραντούδη, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό.

Πρόλογος: Θοδωρής Γκόνης
Επίμετρο, εργοβιοχρονολόγιο: Ελένη Γαραντούδη

θεατρικό, Κάπα Εκδοτική, 2018, 104 σελ.

Το άκυρο αύριο – Κοσμάς Χαρπαντίδης

Στη βόρεια μεθοριακή γραμμή, δίπλα στα “λασπωμένα χιλιόμετρα” που περπατούν οι πρόσφυγες διασχίζοντας τα Βαλκάνια με προορισμό την κεντρική Ευρώπη, δρουν τα μέλη της ακροδεξιάς οργάνωσης “Σπαρτιατική Λάβρυς”. Βίαιοι, ένοπλοι, με στολές παραλλαγής, έχουν ως ήρωα και πρότυπό τους τον αιματοβαμμένο αρχηγό εθνικιστικής ανταρτικής ομάδας του 1941-44 Πρόδρομο Αρσλάνογλου, τον επονομαζόμενο Αρσλάν αγά.

Απέναντί τους θα βρεθεί μια γυναίκα συγγραφέας, η οποία αποκαλύπτει τις αγριότητες που διέπραξε ο ήρωάς τους και υπενθυμίζει την οπισθοδρόμηση που έφερε ως δήμαρχος στην περιοχή. Θα καταφέρει τελικά να σώσει από τη λήθη την ιστορία; Θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τη “Σπαρτιατική Λάβρυ”, την τοπική κοινωνία, αλλά και μια μοναστική αδελφότητα που, ενεργοποιώντας τα πιο σκοταδιστικά αντανακλαστικά, προσπαθεί να επιβάλει τον Αρσλάνογλου και σαν άγιο; Θα βρεθούν δυνάμεις για να τη στηρίξουν απέναντι σε αποφασισμένους φανατικούς, που σαλπίζουν επιστροφή στο σκοτεινό παρελθόν για να σωθεί το έθνος από την παγκοσμιοποίηση;

Μέσα σε μια φύση οργιαστική και επιθετική, στο λευκό φόντο του χιονιού, εκεί όπου επιτηρούνται τα περάσματα αλλά και η ανθρώπινη ζωή, ξεδιπλώνεται ένας άγριος χορός εγκλημάτων και βίας, χαμένων αγώνων και δόλιων σχεδίων.

Θα υπάρξει, άραγε, αντίσταση απέναντι σε όσους ετοιμάζουν ένα αύριο που μόνο άκυρο μπορεί να φαντάζει για όλους μας;

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2017, 288 σελ.

Κρυφές αντοχές – Κοσμάς Χαρπαντίδης

Πώς ν’ αντέξεις; Ερώτημα επίκαιρο, και όχι μόνο σε περιόδους κρίσης, καθώς αφορά τη θέση μας απέναντι στους άλλους, τις δύσκολες προσωπικές σχέσεις, τα κενά και τις ελλείψεις όλων μας. Με ποιες αντοχές πρέπει ν’ αντιμετωπίσεις τις προκλήσεις για να μην παραδοθείς στη διάλυση, αλλά να επιμείνεις στην προσπάθεια για σύνθεση; Έχει άραγε σημασία να είσαι ωφέλιμος και χρήσιμος για τους άλλους φτάνοντας στα όρια των αντοχών σου;

Στα είκοσι ένα διηγήματα δεν προσφέρονται τεχνικές αυτοβελτίωσης, ούτε καταγράφονται οδηγίες για το πώς ν’ αντέξεις. Εξιστορούνται ζωές μέσα από συμπληγάδες. Το ζητούμενο είναι ένα πιο πλήρες και πιο συνειδητοποιημένο πέρασμα από τη γη ή μήπως και η διασφάλιση της ποιότητας στη ζωή του καθενός μας;

Ευθύνη Σειράς: Ελένη Μπούρα

Διηγήματα, Μεταίχμιο, 2011, 198 σελ.

Καβάλα-Θάσος – Κοσμάς Χαρπαντίδης

Πινελιές του πράσινου και του μπλε


Το γεγονός ότι η Καβάλα, από την αρχαιότητα κιόλας, ήταν ένα σημαντικό λιμάνι, συνέβαλε ώστε να γίνει υποδοχέας πολλών και διαφορετικών ομάδων και φυλών, η κάθε μία από τις οποίες έβαλε το δικό της λιθαράκι στο “χτίσιμο” ενός ξεχωριστού πολιτισμού που έχει τις ρίζες του εξίσου στην Ευρώπη και στην Ανατολή.

Η πρωτεύουσα χτισμένη αμφιθεατρικά, μια γαλάζια πολιτεία του ελληνικού βορρά που την αγκαλιάζει το Αιγαίο πέλαγος, διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που την κάνουν τόπο αξιοζήλευτο. Δεν είναι
τυχαίο ότι συγγραφείς και περιηγητές την είχαν ονομάσει “μικρό Monte Carlo”.

Το φυσικό κάλλος του νομού είναι ένα ακόμα στοιχείο της σαγήνης που συνθέτει μια πολύχρωμη μαγευτική εικόνα. Τα καταπράσινα δάση, τα υπέροχα ορεινά τοπία, αλλά και οι καταγάλανες θάλασσες έλκουν σαν μαγνήτες τους λάτρεις της φύσης.

Στις σελίδες του λευκώματος θαρρείς πως η Καβάλα ξαναζεί το παρελθόν της, αλλά κυρίως ζει το παρόν της, και μαγεύει, πλανεύει και παρασύρει τον αναγνώστη σε ένα μοναδικό ρυθμό πανέμορφων εικόνων.

Φωτογράφος: Γιάννης Γιαννέλος
Φωτογράφος: Γιώργος Παρσαλίδης

Φωτογραφικά λευκώματα, Μίλητος, 2010, 400 σελ.

Μανία πόλεως – Κοσμάς Ι. Χαρπαντίδης

Τι μένει από μια πολιτεία που βυθίζεται στη μνήμη και αναζητά το πρόσωπό της; Τι διασώζεται από την ώχρα των αρχοντικών της και τη μυρωδιά του καπνού; Αναζητώντας την πόλη, ο αφηγητής αντιλαμβάνεται το σώμα του να γίνεται οθόνη, όπου προβάλλονται οι εικόνες των κτιρίων της, τα πλήθη των εξόριστων και των προσφύγων, ο ιός της κόκκινης φλόγας, τα φλεγόμενα δολάρια των αριστοκρατών και το πιάνο στη θάλασσα χάριν παιδειάς, η σιωπή των πέτρινων χρόνων και οι τρελοί χοροί στο Φαληρικόν.

Ο αφηγητής ανασύρει όσα απαιτούνται για να δικαιολογηθεί ότι πάσχει από μανία πόλεως, αλλά και για να αποδείξει την αδυναμία της μνήμης του να αναπαραστήσει πιστά όσα ανεβαίνουν ως έργο χρόνια τώρα μέσα του.

Επανέκδοση: “Επικαιρότητα”, 1993

Αφηγήματα, Κέδρος, 2009, 109 σελ.

Τα δώρα του πανικού – Κοσμάς Χαρπαντίδης

Καθηλωμένος σε ζωή σπιρτόκουτου, με το ρόλο κουβαλητή άντρα να μην τον ευχαριστεί, ο ήρωας οξειδώνεται από την κλειστή ζωή του, με τις πολλαπλές υποχρεώσεις και το σκοτωμένο ορμέμφυτο. Με τον πανικό να τον πλήττει, βρίσκει διέξοδο στη γραφή κι απορεί πώς υπάρχουν άνθρωποι που στη ζωή τους έκαναν μόνο αυτό που ήθελαν και ποτέ αυτό που τους επέβαλλαν.
Ο ίδιος δεν ανήκε σ’ αυτούς, αλλά ο Όμηρος, του οποίου το φόνο διερευνά, αρνήθηκε τις συμβάσεις κι έζησε όπως ήθελε. Συλλέγοντας στοιχεία γι’ αυτόν ανοίγεται σε μια αυλή προσώπων και σχηματοποιεί το δικό του έργο, με το οποίο αντιστέκεται σε όσα του επιβάλλονται.
Κι αναρωτιέται αν όλα αυτά θα τον βοηθήσουν να σωθεί ή να καταποντιστεί στους πανικούς και στο άδηλο μέλλον.

Μυθιστόρημα, Κέδρος, 2006, 235 σελ.

Το έκτο δάχτυλο – Κοσμάς Ι. Χαρπαντίδης

Όλοι οι ήρωες του βιβλίου που κινούνται και δρουν στη σημερινή πολυεθνική πλέον Ελλάδα είναι προικισμένοι με το έκτο δάχτυλο, την ιδιοτυπία που άλλοτε φωνάζει κι άλλοτε κρύβεται βαθιά μέσα τους. Είναι το επιπλέον που έχουν και τους κάνει ξεχωριστούς, τους κάνει αφοσιωμένους ή μανιακούς, επικίνδυνους ή καταπιεσμένους, αλλόφρονες ή ήρωες, υπολογιστές ή χαμένους. Πώς λοιπόν εκμεταλλεύονται αυτή την ιδιαιτερότητά τους, αντιμετωπίζουν την ένταξή τους στη μοναχική κερκίδα μειοψηφίας και με ποιον τρόπο συμμετέχουν σε πράξεις που υπερβαίνουν τη συνήθη, τετριμμένη πραγματικότητα;
Πάντως, οι ήρωες των δώδεκα αυτών διηγημάτων αρτύουν τη ζωή με τη μεθυστική μυρωδιά τόσο του παράδοξου όσο και του υπερβατικού και ανοίγουν την κουρτίνα στον αναγνώστη πιθανόν σε όσα φαντάστηκε, αλλά ποτέ δεν πίστεψε πως μπορεί να διαδραματίζονται δίπλα του.

Διηγήματα, Κέδρος, 2002, 202 σελ.

Οι εξοχές των νεκρών – Κοσμάς Χαρπαντίδης

Στα διηγήματα του βιβλίου ο θάνατος είναι παρών. Δεν περιγράφεται, όμως, όπως συνήθως, αποτρόπαιος, φρικτός και ανεπιθύμητος. Ζυμώνεται με τη ζωή, αγκαλιάζεται με τις απλές συνήθειες, το φαγητό, το ανοικτό ψυγείο, την αλλαγή της θερινής ώρας, ένα κομμάτι φανουρόπιτας. Συμπλέκεται με τις νότες της μουσικής. Απασφαλίζει τη γενναιοδωρία που όλοι κρύβουμε μέσα μας, μόλις αντιληφθούμε ότι δεν είμαστε παντοτινοί.

Σύγχρονη Ελληνική Πεζογραφία
Εξώφυλλο: Νίκος Χουλιαράς

Διηγήματα, Νεφέλη, 1995, 134 σελ.