Από το 1973, που εμφανίστηκε στα γράμματα, έχει εκδώσει είκοσι δύο (22) βιβλία με ποιήματα, πεζά, θέατρο. Κάνει ραδιόφωνο στο Τρίτο Πρόγραμμα. Και παλαιότερα στο Δεύτερο και Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Ποιήματά του και πεζά έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Εκατόν είκοσι (120) τραγούδια του έχουν μελοποιηθεί από Έλληνες συνθέτες. Εκδίδει, από τον Φεβρουάριο του 1981, το περιοδικό “Οδός Πανός”, τις ομώνυμες εκδόσεις, καθώς και τις “Εκδόσεις Σιγαρέτα” όπου έχουν εκδοθεί 490 βιβλία, έως τον Δεκέμβριο του 2014. Ήταν υπεύθυνος του ένθετου “Βιβλιοθήκη-Καταφύγιο θηραμάτων”, της “Ελευθεροτυπίας” κάθε Σάββατο (2009-2011). Πήρε το 2011 το Βραβείο Καβάφη. Τιμήθηκε από τον Δήμο Πειραιά, για την προσφορά του στα Ελληνικά Γράμματα, τo 2013. Ζει κι εργάζεται στην Αθήνα.
Φωτογραφίες πορσελάνης (1992), Οδός Πανός
Τελετές μοτοσυκλέτας (2000), Οδός Πανός
Χάρτινη εξέδρα (2001), Οδός Πανός
Τα κοκόρια της οδού Αισχύλου (2005), Οδός Πανός
Η γυναίκα της Πάτρας (2009), Οδός Πανός
Σάββατο (2011), Οδός Πανός
Προσωρινή μέθη (2016), Οδός Πανός
Ποίηση
Ο αναιδής θρίαμβος (1984), Οδός Πανός
Κατάστημα νεωτερισμών (1997), Οδός Πανός
Τα αρχαία βρέφη (1998), Οδός Πανός
99 Poems (1999), Οδός Πανός
Τα ποιήματα 1973-2008 (2008), Οδός Πανός
Το Πέραμα και άλλα τραγούδια (2018), Οδός Πανός
Ο αναιδής θρίαμβος (2018), Οδός Πανός
Θεατρικά έργα
Κίτρινη όχθη (1993), Οδός Πανός
Το μονόπρακτο Σεβάς Χανούμ (2007), Οδός Πανός
Τρεις γυναίκες και ο ποιητής (2015), Οδός Πανός
Κίτρινη όχθη (2001), Οδός Πανός (Ε)
Εμείς κορίτσια δεκατριώ δεκατεσσάρω χρόνων (2019), Οδός Πανός
Βιογραφίες
Ο Μάρλον Μπράντο δεν μένει πια εδώ (1988), Οδός Πανός
Μπριζίτ Μπαρντό (1991), Οδός Πανός
Το όνομά μου είναι Τζαίημς Ντην (1993), Οδός Πανός
Τζίμ Μόρισον (1995), Οδός Πανός
Μια στιγμή Πιερ Πάολο Παζολίνι (2016), Οδός Πανός
Δοκίμια-Μελέτες-Άρθρα-Συνεντεύξεις
Ελληνορωμαϊκή πάλη (1983), Οδός Πανός
Ψεύτικες βλεφαρίδες (1987), Οδός Πανός
Μια συνομιλία με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο (2003), Οδός Πανός
Ξενοδοχείο Βαλκάνια (2020), Οδός Πανός
Συλλογικά έργα
Ο τρελλός χορός της Μαίριλυν (1987), Οδός Πανός
Γκρέτα Γκάρμπο (1990), Οδός Πανός
Μικρή ζωολογία (1998), Εκδόσεις Πατάκη
39 καφενεία και ένα κουρείο (2001), Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Νάνι, τ’ άνθι των ανθώ (2005), Ίνδικτος
Δ. Μυταράς: Ζωγραφική 1956-2008 (2008), Ιανός
3.000 χρόνια ελληνική ερωτική ποίηση (2008), Εκδοτική Θεσσαλονίκης
Διονύσης Σαββόπουλος: του ’60 οι εκδρομείς (2009), Sui Generis
Περί ζώων (2011), Ψυχογιός
Μ’ έναν τρόπο μυστικό (2011), Καλειδοσκόπιο
39 καφενεία και ένα κουρείο (2012), Χατζηδημητρίου, Αγγελική Ευ.
1ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών (2013), Κύκλος Ποιητών
Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας) (2013), Κότινος
Τα κείμενα των Φιλίππων (2015), Κάπα Εκδοτική
Για την ποίηση: Συνομιλίες (2018), Ερατώ
Μεταφράσεις
Pasolini, Pier Paolo Μια στιγμή (2004), Μπιλιέτο
Ξενοδοχείο Βαλκάνια – Γιώργος Χρονάς
Με τον τίτλο “Ξενοδοχείο Βαλκάνια” έκλεισα, το 2014, τον τριαντακονταπενταετή βίο μου (1979-2014) στην Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση – ΕΡΤ. Πάντα συμβασιούχος. Όταν γύρισαν οι 2.500 υπάλληλοι της ΕΡΤ, το 2014, μας διώξανε εμάς τους συμβασιούχους. Σ’ αυτήν την εκπομπή, από το 1999 -η πιο μεγάλη που παρέμεινε εκπομπή μου- ήμουν ρεσεψιονίστ, στην υποδοχή των πελατών του. Και είχα υπότιτλο – φανταστικό μοναχικό ξενοδοχείο σ’ αυτό το δρόμο που πουλούν μπαχαρικά και τσάι. Εδώ, σ’ αυτό το βιβλίο, φέρνω μερικά από τα πρόσωπα που ήρθαν να κοιμηθούν κοντά μας. Διασημότητες. Ιστορία ολόκληρη. Βίοι αστεριών χωρίς μουσικές, εξαίσιες, ραδιοφωνικές που τις πλαισίωναν σε 60′. Όλα από την αρχή. Η ζωντανή ορχήστρα που υπάρχει, στο μοναδικό σκηνικό, την ρεσεψιόν του Ξενοδοχείου Βαλκάνια, συμπληρώνει τον αέρα που φέρνουν στη σκηνή, με τυπογραφικό μελάνι πια, οι πελάτες του ξενοδοχείου.
Δίπλα σ’ αυτά τα πρόσωπα ο Μάνος Χατζιδάκις με τον δημοσιογράφο· η Μαίριλιν για εξομολόγηση στον πάστορα λίγο πριν βρεθεί νεκρή· ο Κωνσταντίνος Τζούμας και ο Πειραιάς του, ο κόσμος του· οι Τρωάδες υπό τον Γιάννη Τσαρούχη, όπου έπαιζα κι εγώ, το 1977 – τη χρονιά που πέθανε η Κάλλας.
Υ.Γ. Ευτύχησα να έχω στο εξώφυλλο, και, τον ευχαριστώ, έργο του Αλέκου Βλ. Λεβίδη -με την ευγενική άδεια του συλλέκτη-αγοραστή του έργου Σωτήρη Φέλιου- που συμπληρώνει κινηματογραφικά, θα ‘λεγα, το γίγνεσθαι της γειτονιάς όπου ήκμασε -17 χρόνια- το ραδιοφωνικό μου “Ξενοδοχείο Βαλκάνια”.
Συνεντεύξεις, Οδός Πανός, 2020, 124 σελ.
Εμείς κορίτσια δεκατριώ δεκατεσσάρω χρόνων – Γιώργος Χρονάς
Ανάμεσα σε δύο εργατικές βάρδιες, στην αυλή ενός εργοστασίου σιδηρικών, οι μαθήτριες ενός σχολείου κάνουν μνημόσυνο της συμμαθήτριάς τους που αυτοκτόνησε. Το έργο αρχίζει μόλις έρχεται η μητέρα της – το μόνο πρόσωπο από τον έξω κόσμο που καλούν. Στα μαύρα όλοι.
Σε μία φορτισμένη ατμόσφαιρα – με τα λόγια – χορικό των μαθητριών – η μητέρα της μαθήτριας διηγείται τη ζωή της, τη μοίρα που της έτυχε. Τα σημάδια της πορείας της. Τα λόγια της κόρης της που δεν μπορούσε να εξηγήσει μέχρι την αυτοκτονία της.
Μέσα σ’ αυτή την μεγάλη ταραχή – μανία – όργιο ψυχών, βγαίνει με βοή η νεκρή κόρη ακολουθούμενη από τον θίασο του Κάτω Κόσμου – γριές με αχτένιστα μαλλιά, ζητιάνοι, μωρά νεκρά σε χάρτινα κουτιά, ανάπηροι με πατερίτσες, παιδιά με ρουλεμάν…
Και αυτοί πια πρωταγωνιστές λένε τα δικά τους λόγια – χορικά, μέχρι η σάλπιγγα – η σειρήνα – του εργοστασίου να αναγγείλει τη νέα βάρδια – η ζωή μας πια χωρίζεται σε βάρδιες – κάρτες εισόδου-εξόδου από εδώ ως το Μπαγκλαντές, τη Νέα Υόρκη…
Τότε αρχίζει να αποχωρεί ο θίασος του Κάτω Κόσμου και η κόρη της δόλιας μάνας τελευταία. Ταράζονται οι μαθήτριες και πλησιάζουν με τη μάνα της – σαν την θεά Δήμητρα – πάνω από την τρύπα που χάνεται ο θίασος και η κόρη της – Περσεφόνη;
Τελευταία σκηνή; Η μάνα πάνω από την τρύπα κοιτάει να δει, κοιτάει γύρω τρελαμένη, ξανακοιτάει. Όλα τελείωσαν. Δεν βλέπει τίποτα. Ένα όνειρο ήταν; Πάει; Έσβησε; Το ξέρει πια η κόρη της θα επανέρχεται στον Κόσμο, στη Γη κάθε που παίζεται αυτή η τραγωδία, 1.118 στίχων.
Mετάφραση: Ειρήνη Βρης, Χρυσούλα Αγκυρανοπούλου
Θεατρικό, Οδός Πανός, 2019, 178 σελ.
Ο αναιδής θρίαμβος – Γιώργος Χρονάς
Αφρικανοί είναι οι στρατιώτες που φυλάνε
τα τείχη των Θηβών
Και τα υφάσματα που ο αέρας τούς τα παίρνει
από φτηνό κάμποτο, από τσερβόλ άχρηστο σε γυναίκες
Κι είναι ο πληθυσμός μέχρι εκεί που φτάνει
το μάτι τους
χαμένος μέσα σε στεφάνια, σε υφάσματα και πόζες
ανόητων εορτών.
Μέσα σε χωράφια, πίσω από σπίτια λαμαρίνας
κάτω από μαύρες κατσαρόλες
Καίνε ακόμα δυνατές φωτιές
Δυο τρία κορίτσια κι ένας σκύλος
Ανοίγουν δρόμο μες στα στάχυα
Τσατσάρες πράσινες κρατούν στα χέρια
Σκύβουν και αμίλητα τούς τίς προσφέρουν.
Ποίηση, Οδός Πανός, 2018, 64 σελ.
Το Πέραμα και άλλα τραγούδια – Γιώργος Χρονάς
Αυτό είναι το 25ο βιβλίο μου με τα λόγια από τα τραγούδια μου -ή τα ποιήματά μου του 1970-2018. Ας είναι να ακουστούν πίσω από χαμένες συνοικίες -όπου ζουν σταθερά ήρωές μου- μέσα σε άδεια δωμάτια, δίπλα στην καταστροφή ανθρώπων και ζώων, μέσα στη βουή του δρόμου, την πρωινή βροχή του δάσους, κι αν επιζήσουν, ας τα φέρει ο άνεμος σ’ αυτά τα τζουκ-μποξ όπου παίζουν ξεχασμένα τραγούδια για Σας.
Γιώργος Χρονάς
Τραγούδια, Οδός Πανός, 2018, 160 σελ.
Μια στιγμή Πιερ Πάολο Παζολίνι – Γιώργος Χρονάς
Ας μου το επιτρέψει η Ανατολική Ορθόδοξος Εκκλησία το μνημόσυνο που θα κάνω εδώ για το μεγάλο χαμένο παιδί της Δυτικής Καθολικής Εκκλησίας, τον Πιέρ Πάολο Παζολίνι. Μπορεί να κλαίει σήμερα η Ρώμη τον Πάπα Παύλο, που πέθανε προχθές και καθόλου να μην θυμάται τον Άγιο Πιέρ Πάολο Παζολίνι, μα πυρώνει θείος Αύγουστος μήνας και οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν κάθετα στα εκατομμύρια των λαών της Μεσογείου και στα εκατομμύρια των τουριστών, που στοιβάζονται στις μεσογειακές ακτές, πιστεύοντας πως η αρχαία Μεσόγειος θα δώσει και σαν άλλη λίμνη του Σιλωάμ, θα τους φωτίσει τους μήνες του χειμώνος, όταν θα εργάζονται στο Βερολίνο ή στην Βιέννη, στο Λονδίνο ή στην Στοκχόλμη, υπάλληλοι ελλιοτικοί, μηχανικοί ή αχθοφόροι στο Αμβούργο, μέχρι να ξαναπάρουν την επόμενη χρονιά την νέα άδεια, για τη λίμνη του Σιλωάμ, την Μεσόγειο. Μάταιοι πόθοι…
Βιογραφίες, Οδός Πανός, 2016, 144 σελ.
Ο Μάρλον Μπράντο δεν μένει πια εδώ
Γεννήθηκα στις 3 Απριλίου του 1924 στην Ομάχα της Νεμπράσκα. Ήμουν το τρίτο παιδί της οικογένειας. Έχω δύο αδελφές. Το όνομα του πατέρα μου σαν το δικό μου – Μάρλον Μπράντο και της μητέρας μου Ντόροθυ. Ο πατέρας ήταν ένας πετυχημένος πωλητής σε μια εταιρεία ζωοτροφών που τον πιο πολύ καιρό έλειπε από το σπίτι. Δεν τα πηγαίναμε καλά. Αδιαφορούσα για μένα. Τίποτα δεν του άρεσε απ’ ό,τι έκανα. Όλα τα έβρισκε αδιάφορα. Αυτή η στάση του απέναντι μου με έκανε να έρθω πιο κοντά στη μητέρα μου. Τη μυθοποίησα όπως ο Οιδίποδας (γελάει).
Μπριζίτ Μπαρντό
Ιερό τέρας, σύμβολο της Γαλλικής Δημοκρατίας, σούπερ σταρ πολύ γρήγορα ανεβασμένη στο χώρο του μύθου το πεπρωμένο της Brigitte – Bardot – βαπτισμένη BB απ’ την εκδότρια του “Elle”, την Helene Lazareff – αρχίζει εδώ.
Γύρισε 47 έργα, διαφόρων ποιοτήτων, αλλά ορισμένα, όπως “Η αλήθεια”, “Η ιδιωτική ζωή”, “Η περιφρόνηση” και “Σε περίπτωση δυστυχίας” προβάλλονται στις κινηματογραφικές λέσχες αποδεικνύοντας ότι η Μπριζίτ Μπαρντό πέρα από τον μύθο της, από την σταρ και το μοντέλο για το μπούστο της Δημοκρατίας, απλούστατα μπορούσε να ‘ναι και ηθοποιός.
Φωτογραφίες πορσελάνης
Όλοι οι δρόμοι που οδηγούν σε νεκροταφεία, κοιμητήρια ψυχών, διαφημίζουν, πώς κατασκευάζουν φωτογραφίες, των προσφιλών σας προσώπων, από πορσελάνη. Έτσι και σ’ αυτό το βιβλίο αγαπημένα πρόσωπα και ψυχές τυλίγονται την πορσελάνη της στιλπνότητος και τοποθετούνται τυπογραφικά στη σειρά που παρουσιάστηκαν σε εφημερίδες, περιοδικά, οπισθόφυλλα βιβλίων 1981-1992. Ο χρόνος, λένε, πώς είναι πανδαμάτωρ. Η τυπογραφία, δια της “πορσελάνης” της, είθε να συμφωνήσει.
Το όνομά μου είναι Τζαίημς Ντην
Επειδή πολλές στον ύπνο μου συναντώ παιδιά που δουλεύουν σε αρτοποιεία, σε βενζινάδικα, σε μαγαζιά να είνια γκαρσόνια και να ρωτούν -ποιος είναι αυτός ο Τζαίημς Ντην;- εύκολο, μα την αλήθεια, όνομα, για να το μάθουν κι αυτοί που δεν ξέρουν εγγλέζικα-, για αυτά τα παιδιά λοιπόν, θα διηγηθώ εδώ, σ’ αυτό το βιβλίο, ποιος ήμουν, ποιος υπήρξα, γιατί έπαψα να ζω 24 χρονών.
Τζίμ Μόρισον
Στις 5 Ιουλίου 1971, έξη άνθρωποι, φίλοι του Τζίμ Μόρισον στο Παρίσι, τον οδηγούν νεκρό στην τελευταία του κατοικία. Η ημέρα δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο, κανείς δεν ξέρει πως βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του στο Παρίσι με την φίλη του Πάμελα, και η τελευταία του πορεία δεν έχει τίποτα από τη λάμψη και τη φωτιά της σκηνικής του παρουσίας. Οι φύλακες καθαρίζουν τους τάφους, κάποιοι άλλοι μαζεύουν τα σκουπίδια και ποτίζουν τα λουλούδια και το γκαζόν. Οι λιγοστοί επισκέπτες του νεκροταφείου δεν ξέρουν ποιον κηδεύουν. Η Ανιές Βαρντά, ο Άλαιν Ρόναιη, η Ρόμπιν Έρτλ, ο Εβρέ Μύλερ, ο Σίντονς και η Πάμελα είναι αυτοί οι έξη που κηδεύουν σήμερα τον Τζίμ Μόρισον στο Παρίσι. Προηγήθηκε μια απλή τελετή, στο ναό του νεκροταφείου…
Τα αρχαία βρέφη
… Ονομάζω “Τα αρχαία βρέφη” προσωπικό μου κενοτάφιο. Κενοτάφιο τριάντα ενός χρόνων. Έτσι συσσωρευμένα προκλητικά, τυπογραφικά δηλαδή, σ’ αυτό το βιβλίο, μεγαλύτερο από ό,τι είναι οι πλάτες μου, τα κηδεύω. Όπως πτωχεύσας έμπορος τις καρτέλες πελατών του – ακόμα και των επισφαλών πελατών του- τα βάζω στη σειρά και στην θέση περίπου την οριστική. Όπως βρέφη νόθα, που δηλαδή δυνατά και τυχαία συνελήφθησαν, και σε μάντρες βρεφοκομείων ή δίπλα σε ντενεκέδες σκουπιδιών τυλιγμένα μέσα σε εφημερίδες νύχτες διαβατές περνώντας τα βρήκανε. Σαν αιγυπτιακές γάτες ή πουλιά επαρχιακών τάφων έρχονται να κλείσουν τοπία φύσεως και ψυχής, περάσματα εφήβων, ναυτών, στρατιωτών και εποχών. Βάζω φωτογραφίες παρμένες από εφημερίδες και περιοδικά κι άλλες απ’ το πορτοφόλι μου…
Τελετές μοτοσυκλέτας
Τι είναι το βιβλίο “Τελετές μοτοσυκλέτας”; Το σενάριο ενός έργου ελληνικού που δεν γυρίστηκε ακόμα; Δημοσιογραφία αντοχής για τα μηχανάκια και το θόρυβό τους; Η ζωή των μοτοσυκλετών στην Ελλάδα σήμερα; Όνειρο για αγόρια σε σπίτια εκτός σχεδίου πόλεως ή μια πρώτη προσπάθεια να αποτυπωθεί μια νεοελληνική μυθολογία και ένα μνημείον σημερινών καιρών;
Χάρτινη εξέδρα
91 κείμενα, 300 ή 400 λέξεων, γραμμένα για την “Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία”, που μιλάνε για ανθρώπους, για πουλιά, για φόνους στην πρώτη σελίδα, για ναυάγια και ναυαγούς, για τη ζωή των πόλεων, για τη νύχτα, για την επαρχία, για δισκοθήκες και τραπεζικούς υπαλλήλους, για δίσκους, για επώνυμους, για ανώνυμους διαβάτες των οδών. Πορτραίτα προσώπων και εποχών, μιας ζωής που χάνεται. Άλλοτε μοιάζουνε με ζεϊμπέκικα, μακρόσυρτους χορούς των υδάτων, της θάλασσας που χτυπά στα βράχια, ή σβησμένα τραγούδια. Εύθραυστα και επιρρεπή κείμενα όπως πρέπει σε μια “Χάρτινη εξέδρα”, που τη χτυπά ο αέρας και η βροχή, το βάρος των γεγονότων που καλείται να περιγράψει· να σταθεί.
Τα κοκόρια της οδού Αισχύλου
Τι ανόητα και θριαμβικά που λαλούν αυτά τα κοκόρια της οδού Αισχύλου. Ανεβασμένα πάνω σε καφάσια, πίσω από αυλές· κάτω από κλειστά παράθυρα αναγγέλλουν την άφιξη της κάθε νέας αυγής. Κι όχι μόνο.
Και τα πολύχρωμα φτερά τους πώς λάμπουν στον Ήλιο. Η Σελήνη πώς τα κάνει να ξαγρυπνούν. Είμαστε τώρα, μια στιγμή κι έπειτα σκότος, σαν να διαλαλούν.
Ακούστε μας πώς δηλώνουμε την ύπαρξή μας. Σταθείτε μια στιγμή να μας δείτε βιαστικοί διαβάτες. Κοιτάχτε τι διαλέγουμε για να ζούμε. Λίγους σπόρους, χώμα και νερό.
Δεν βαριόμαστε να ζούμε έτσι αιώνες. Κι όταν με το αίμα μας ραντίζετε τα θεμέλια των σπιτιών σας, εμείς σιωπούμε.
Σαν τα κοκόρια της οδού Αισχύλου και τα γραπτά αυτού του βιβλίου -η Σεβάς Χανούμ, ο Ηλίας του Λευκού Πύργου, η Σουζάνα Γιακάρ, η κυρία με την πάπια που νοικιάζει αποκριάτικες στολές στη Θεσσαλονίκη, ο Παζολίνι, η Κάλλας, ο Τσαρούχης, ο Διαμαντής Διαμαντόπουλος, ο Χριστιανόπουλος, ο Ασλάνογλου και τα άλλα μες στην βουή του κόσμου λένε τα δικά τους.
Το μονόπρακτο Σεβάς Χανούμ
Τρεις γυναίκες, τρία αναγεννησιακά πορτραίτα: η Λούλα Αναγνωστάκη, η Λένα Πλάτωνος, η Μαλβίνα Κάραλη. Τρεις τραγουδίστριες: η Σεβάς Χανούμ, η Λευκή-Μπλανς Μπέμπα, η Γιώτα Γιάννα. Κι ένας δημοσιογράφος, διαβάτης της νύχτας, που τους κερνάει νερό στο άδειο ποτήρι τους, κι αυτές πίνουν αχόρταγα, γιατί διψούν, προσπαθούν να εξευμενίσουν την Σφίγγα, που βγαίνει τις νύχτες πάνω στις πέτρες και μας βρίζει – άγρια τραγουδίστρια, την αναφέρει ο Σοφοκλής στον Οιδίποδα Τύραννο.
Στο τέλος, η περίφημη Γυναίκα της Πάτρας, εμφανίζεται στο προσκήνιο και διηγείται την ιστορία της χωρίς φόβο.
Δεν μπορείς εύκολα να εισέλθεις σ’ αυτό το θνησιγενές, αλλόκοτο σύμπαν, γιατί φρουρά στέκει στην είσοδο με το μάτι άγρυπνο.
Σηκώθηκε παράξενος άνεμος.
Πανσέληνος.
Υ.Γ. Αυτές οι γυναίκες, και οι άλλες που ευκόλως παραλείπονται -Νίνου, Μπέλλου, Γεωργακοπούλου, Χασκίλ, Αμαλία Φλέμινγκ- με τα παράξενα ρούχα, τον ιδιαίτερο τρόπο σκέψης, είναι οι Ελληνίδες Γερτρούδη Στάιν, Γεωργία Σάνδη, Ήντιθ Σίτγουελ, Μαντάμ Κιουρί, Βιρτζίνια Γουλφ, Κοκό Σανέλ, Κάρεν Μπλίξεν.
Η γυναίκα της Πάτρας
Διηγείται η Πανωραία
“Η γυναίκα της Πάτρας”, είναι η ζωή, ο βίος μιας γυναίκας -παλιάς πόρνης- που ζει στην Πάτρα. Η ίδια σε πρώτο πρόσωπο διηγείται τη ζωή της χωρίς να ντρέπεται, χωρίς να λυπάται. Ελεύθερος και σπάνιος λόγος που παρουσιάζεται ολοκληρωμένος σ’ αυτό το βιβλίο μετά την μερική του δημοσίευση, σε συνέχειες στο περιοδικό “Οδός Πανός” από το καλοκαίρι του 1987.
Ο αναγνώστης καλό είναι να αφήσει στον προθάλαμο της σεβαστής κατοικίας του ό,τι γνώσεις διαθέτει περί έμψυχων και αψύχων. Περί ανθρώπων και ζώων. Περί ζωής και θανάτου. Περί χαράς και λύπης.
“Η γυναίκα της Πάτρας”, είναι η πιο αληθινή -δηλαδή, γυμνή- ιστορία, που έχετε διαβάσει, στην ελληνική γλώσσα, από την σταύρωση του Χριστού και τα διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
Σάββατο
Αν θα θέλατε να συναντήσετε μια λαϊκή τραγουδίστρια με επιδερμίδα ρυζιού (Καίτη Ντάλη), την ελληνίδα Λόρι Άντερσον ή την κατ’ άλλους θηλυκή εκδοχή τού Μάνου Χατζιδάκι στην μελωδικότητα (Λένα Πλάτωνος), έναν ήρωα της μεταμόρφωσης και της νύχτας (Θωμάς Κοροβίνης), ή μια συγγραφέα πολυσχιδών μυθιστορημάτων σαν πάνω σε χειροποίητη περγαμηνή (Ζυράννα Ζατέλη), τότε δεν θα είχατε παρά αν επισκεφθείτε τον Γιώργο Χρονά, μόνο και μόνο για να τοποθετήσει σωστά τον οφθαλμό σας πάνω στον μαγικό φανό της τέχνης του. Πολλοί λένε ότι ο Γιώργος Χρονάς απλώνει έναν υπερβολικά μεγάλο ορίζοντα πίσω από τα θέματά του, ότι η τέχνη του -τέχνη εν τέλει υπνωτιστού- διευρύνει την απόσταση ανάμεσα στον θεατή και στο αντικείμενο τόσο, ώστε η υγρασία ας πούμε ή η ομίχλη που επισκέπτεται συχνά το έργο του, να μην είναι πια η ομίχλη της Μίκρας ή η υγρασία του Βαρδάρη, αλλά μια ακόμα έξυπνη χωροθέτηση του απείρου, όπου το παλιό τραμ του Περάματος μέσω της οδού Μαντάμ Κιουρί μπορεί να συναντήσει τους λόφους τους αγαπημένου του Τουρίνου και η τραγουδίστρια Λιλή να περάσει μέσα απ’ το κοινό τής κατάμεστης ταβέρνας για να κουβεντιάσει στα όρθια, στο διάλειμμα, με τους Velvet Underground.
Πάντα μου πίστευα ότι τα σαββατόβραδα δεν είναι ένα καπρίτσιο των εργοδοτών και των μεγαλοβιομηχνάνων για να κρατήσουν ψηλά και με το αζημίωτο τον ήλιο στον ουρανό της νυχτερινής βάρδιας, μια τροπολογία της Βουλής για το εξασθενημένο κατά κεφαλήν εισόδημα, μια συμφωνία αντιτράστ για το αλκοόλ και τα προϊόντα καπνού.
Άκαρπες ή κουραστικές, βιαστικές ή μακρόσυρτες, οι Πέμπτες και οι Παρασκευές εξαφανίζονται απ’ το ημερολόγιο και πεθαίνουν ασυζητητί μόλις ο ήλιος αγγίξει τα βουνά πάνω απ’ τον κόλπο της Ελευσίνας, μην περιμένοντας από κανένα μπαρ ή κάποιο αργοπορημένο φροντιστήριο αγγλικών να τις ζωντανέψει.
Μοιάζοντας σ’ αυτό πιο πολύ με τ’ αεροπλάνα, που αν και πετάνε ψηλά, πάνω απ’ τη σκόνη και τη γη, η γυαλιστερή τους άτρακτος με την πτώση του ήλιου γίνεται αόρατη, ένα με το πηχτό σκοτάδι, αντιληπτό μόνο απ’ τον ραδιοφάρο του αεροδιαδρόμου της Αίγινας και τα νυχτοπούλια που φωλιάζουν στις δεντροστοιχίες του ΠΙΚΠΑ.
Τρεις γυναίκες και ο ποιητής
Οι “Τρεις Γυναίκες” είναι -η περίφημη δημοσιογράφος- Οριάνα Φαλάτσι -σε 2 εκδοχές, η Σεβάς Χανούμ- η άγνωστη ιστορία της τραγουδίστριας του ’50, η Ρίτα Σακελλαρίου. Ο ποιητής είναι ο Κ. Π. Καβάφης που έρχεται στο Ξενοδοχείο Βαλκάνια, στο οποίο ο Γιώργος Χρονάς, είναι ρεσεψιονίστ – μια παράσταση που έφτασε μέχρι την Ρώμη, τις Βρυξέλλες και σε 15 πόλεις στην Ελλάδα και συνεχίζεται.
Η Σεβάς Χανούμ και το, “Με το μικρό όνομα Ρίτα” ήταν υποψήφια, ως Ελληνικά Θεατρικά Έργα, το 2013 και 2014, αντίστοιχα, από το κοινό του “Αθηνοράματος”. Μάλιστα το Σεβάς Χανούμ πήρε το δεύτερο βραβείο ηθοποιίας η ερμηνεύτριά του Κωνσταντίνα Μιχαήλ – η οποία το παρουσιάζει ξανά, από τον Οκτώβριο του 2015, στο Θέατρο Ιλίσια, στην σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ρήγου – ο οποίος μπήκε, θριαμβικά, στον σκηνοθεσία θεάτρου, με το έργο αυτό.
Προσωρινή μέθη
Μεγάλη θεά του κυνηγιού, με μορφή γάτας, Μπάστετ, του 2.900 π.Χ., κράτησε υπό την σκέπη σου, την Μητέρα Αίγυπτο, το υαλί χρωματιστό, τον Ρασούλη, τον Βαρβέρη, τον Ντύλαν, την Ταίηλορ, τον Γκοντάρ, το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, τον Γιάννη Τσαρούχη, τον Γιώργο Χάρισον, τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Μιχάλη Κατσαρό, τον Δημήτρη Λαλέτα, τον Ντίνο Χριστιανόπουλο, τον Μίκη Θεοδωράκη, την Θεσσαλονίκη, την Σεβάς Χανούμ, την Ραλλού Γιαννουσοπούλου…
Μοιραίες δυνάμεις κινούνται εναντίον τους. Ο χρόνος στηρίζει όσους έχουν αντοχές. Ρίξε τα βέλη σου στα ψεύδη και στους κακοποιούς που τους σημαδεύουν και στεφάνωσε το λόγο τους που στέκει γυμνός και μόνος με προσωρινή μέθη. Κι έπειτα δείξε τους τον Σείριο, όπου υπάρχουν παιδιά, και η Μαριλένα Δωροθέα Λασκαρίδη.
Πηγές: Biblionet, Εκδόσεις Οδός Πανός