Ιούλιος Βερν

Πέντε εβδομάδες με αερόστατο

Ταξίδι ανακαλύψεων στην Αφρική από τρεις Άγγλους
Είναι η εποχή που τα πρώτα αερόστατα, οι μογγολφιέρες, και οι εξερευνήσεις άγνωστων και παρθένων ακόμα περιοχών εξάπτουν τη φαντασία του κόσμου.
Δεν θα μπορούσαν παρά να ασκήσουν ακατανίκητη έλξη και στον Ιούλιο Βερν, συγγραφέα κατ’ εξοχήν φανταστικών, με επιστημονικοφανές υπόβαθρο μυθιστορημάτων.
Το αερόστατο με τους επιβάτες του ξεκινάει στις 21 Φεβρουαρίου και γύρω στις οκτώ το βράδυ έχει καλύψει περισσότερο από διακόσια μίλια προς τα δυτικά. Στο ταξίδι τους πάνω από την άγρια και ανεξερεύνητη Αφρική πολλές φορές θα αντιμετωπίσουν μεγάλες δυσκολίες και η προσπάθειά τους θα κινδυνεύσει να αποτύχει.
Από κάτω τους ξετυλίγεται όλο το φανταστικό τοπίο σαν σκηνή από ντοκυμαντέρ. Πολλές φορές η περιγραφή θυμίζει σκηνές κινηματογράφου.
Το ενδιαφέρον παραμένει συνέχεια αμείωτο. Ώσπου τελικά το αερόστατο, σε κακά χάλια, και οι πάντα αισιόδοξοι επιβάτες του θα φτάσουν στο τέλος του ταξιδιού τους.

Five Weeks in a Balloon or Journeys and Discoveries in Africa by Three Englishmen

Ταξίδια και περιπέτειες του πλοιάρχου Χατεράς

Ο Ρίτσαρντ Σάντον και ο δόκτορας Κλόουμπονι λαμβάνουν ένα γράμμα, με το οποίο τους καλούν να συμμετάσχουν σε μια αποστολή με άγνωστο προορισμό. Ο Σάντον συγκεντρώνει το πλήρωμα και χρηματοδοτεί την κατασκευή του πλοίου. Η αινιγματική αποστολή ξεκινά με κατεύθυνση το βορρά και τον Κόλπο Μέλβιλ, αλλά χωρίς να το περιμένουν ένα μέλος του πληρώματος αποκαλύπτεται ότι είναι ο Τζον Χατεράς, ο καπετάνιος του πλοίου, του οποίου ο στόχος είναι να φτάσει στο Βόρειο Πόλο.

Voyages and Adventures of Captain Hatteras

Ταξίδι στο κέντρο της Γης

Ο καθηγητής Λίντενμπροκ ανακαλύπτει ένα παλιό έγγραφο ενός διάσημου αλχημιστή και μαθαίνει ότι μπορεί να φτάσει στο κέντρο της Γης, κατεβαίνοντας από τον κρατήρα ενός ισλανδικού ηφαιστείου. Αποφασίζει να ταξιδέψει στην Ισλανδία μαζί με τον αγαπημένο του ανιψιό κι έναν Ισλανδό οδηγό και ζει ανεπανάληπτες περιπέτειες. Ταξιδεύει μέσα σε κρατήρες ηφαιστείων και υπόγειες θάλασσες. Συναντάει προϊστορικούς ανθρώπους και προϊστορικά τέρατα. Αντιμετωπίζει θαλάσσια γουρούνια, κροκόδειλους γίγαντες, φάλαινες με τεράστια πτερύγια, ιχθυόσαυρους και πλειόσαυρους, παλεύει με καταιγίδες και εκρήξεις, ταξιδεύοντας στο κέντρο της Γης, σε ένα από τα πιο συναρπαστικά μυθιστορήματα του Ιουλίου Βερν, του πιο διάσημου συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών.

A Journey to the Centre of the Earth or A Journey To The Interior Of The Earth

Από τη Γη στη Σελήνη

Το “Από τη Γη στη Σελήνη” δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1865, με τον τίτλο De la Terre a la Lune. Είναι το πρώτο έργο επιστημονικής φαντασίας που δημοσίευσε ο Βερν γραμμένο με ένα ιδιαίτερα χιουμοριστικό, σαρκαστικό αλλά και αυτοσαρκαστικό ύφος. Εξελίσσεται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αμέσως μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο στη χώρα. Τα μέλη μιας λέσχης απόστρατων αξιωματικών των Βορείων, βαριεστημένοι και απογοητευμένοι από την ειρήνη, αποφασίζουν να στείλουν ένα βλήμα να χτυπήσει στη Σελήνη, μέσω ενός τεράστιου κανονιού που θα κατασκεύαζαν.
Στην ιστορία αυτή ο Βερν προσπάθησε να κάνει ορισμένους χονδρικούς υπολογισμούς για τις απαιτήσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος. Δε γνωρίζουμε αν τους έκανε μόνος του ή αν τον βοήθησε κάποιος από τους πολλούς γνωστούς του επιστήμονες, αλλά πρέπει να ομολογήσουμε ότι τα κατάφερε εξαιρετικά καλά και μερικά αποτελέσματα είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα…

From the Earth to the Moon

Τα τέκνα του πλοιάρχου Γκραντ

Το πλήρωμα της θαλαμηγού “Ντάνκαν” βρίσκει στη θάλασσα ένα μπουκάλι που περιέχει τρία σημειώματα μισοσβησμένα από τη θάλασσα. Συνδυάζοντας το περιεχόμενο των τριών σημειωμάτων, οι ιδιοκτήτες της θαλαμηγού, ο λόρδος Γκλέναρβαν και η γυναίκα του, μαθαίνουν για το ναυάγιο του “Μπριτάνια”, ενός πλοίου που κυβερνούσε ο οραματιστής πλοίαρχος Γκραντ. Τότε αποφασίζουν να ψάξουν τους επιζώντες του ναυαγίου σ’ όλη τη γη, στηριζόμενοι μόνο στο γεωγραφικό πλάτος όπου συνέβη το ναυάγιο. Μαζί τους θα πάρουν και τα παιδιά του πλοιάρχου Γκραντ. Στο ταξίδι τους γύρω από τη γη θα συναντήσουν ένα σωρό εμπόδια, τα περισσότερα από τα οποία τα έχει μηχανευτεί ένας πανούργος αντίπαλός τους. Θα καταφέρουν τελικά να βρουν το ακριβές σημείο του ναυαγίου; Κι αν ναι, θα έχει επιζήσει μετά τόσον καιρό ο πλοίαρχος Γκραντ;
Ο αναγνώστης παρασύρεται από τον Ιούλιο Βερν σ’ ένα ταξίδι γύρω από τη γη, ακολουθώντας τους ήρωές του, που αντιμετωπίζουν καταιγίδες, εκρήξεις ηφαιστείων, ναυάγια, αλλά και άγριους ληστές, αιμοδιψείς φυλές ιθαγενών και, κυρίως, την πανουργία ενός κατάδικου. Το βιβλίο αυτό αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας που συμπεριλαμβάνει τα μυθιστορήματα “20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα” και “Το μυστηριώδες νησί”.

The Children Of Captain Grant or In Search of the Castaways

20.000 λεύγες κάτω από τις θάλασσες

Το 1859, ο Ντελάνεϋ, μηχανικός στο Σικάγο τον Η.Π.Α., είχε καταθέσει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για ένα «μηχάνημα καταδύσεως», και στον εμφύλιο πόλεμο των Ηνωμένων Πολιτειών (1861-1865) οι Νότιοι χρησιμοποίησαν υποβρύχια εναντίον του στόλου των Βορείων. Φυσικό ήταν να εμπνευσθεί ο Βερν έναν καταπληκτικό «Ναυτίλο», ενισχυμένο μ’ ένα σωρό φανταστικές εφευρέσεις –που οι περισσότερες όμως πραγματοποιήθηκαν με τον καιρό– να κάνει τον υποβρύχιο γύρο του κόσμου.
Στα 868, ένα πελώριο θαλασσινό τέρας, σκορπίζει τον τρόμο στους ναυτικούς. Η φρεγάτα Αβραάμ Λίνκολν αναλαμβάνει να το κυνηγήσει και να καθαρίσει τις θάλασσες. Στην αποστολή αυτή παίρνουν μέρος ο Γάλλος Πιερ Αρονάξ, καθηγητής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Παρισιού, ο πιστός του υπηρέτης Κονσέιγ και ένας Καναδός φαλαινοθήρας και περίφημος καμακιστής, ο Νεντ Λαντ. Ύστερα από άκαρπες έρευνες πολλών μηνών, εντοπίζουν το τέρας, το οποίο επιτίθεται στη φρεγάτα. Ο καθηγητής Αρονάξ, ο Κονσέιγ και ο Νεντ Λαντ πέφτουν στη θάλασσα.
Ανακαλύπτουν έτσι πως το τέρας είναι στην πραγματικότητα ένα ηλεκτροκίνητο υποβρύχιο, το Ναυτίλος, το οποίο κυβερνά ένας παράξενος άνθρωπος, ο πλοίαρχος Νέμο…

Twenty Thousand Leagues Under the Sea

Ο γύρος της Σελήνης ή Γύρω από τη Σελήνη

Ύστερα από τρεις μήνες εντατικής προετοιμασίας, το τεράστιο βλήμα-βαγόνι εκτοξεύεται από ένα γιγάντιο κανόνι, από το έδαφος της Φλόριντα, με κατεύθυνση προς τη Σελήνη. Το πλήρωμα αποτελούν τρεις τολμηροί ταξιδιώτες: ο αξιότιμος πρόεδρος της λέσχης των Πυροβολητών, κύριος Μπάρμπικαν, ο λοχαγός Νίκολ και ο Μισέλ Αρντάν, ένας γάλλος τυχοδιώκτης. Αυτοί οι τρεις άντρες πιστεύουν ότι θα είναι οι πρώτοι που θα πατήσουν το πόδι τους στη Σελήνη. Οι ήρωές μας θα θέσουν πολλές φορές τη ζωή τους σε κίνδυνο. Θα φτάσουν στο άστρο της νύχτας; Και θα ξαναγυρίσουν άραγε ποτέ στη Γη;

Round the Moon

Πλωτή πολιτεία

Ανέκαθεν, τ’ όνειρο του Ιουλίου Βερν ήταν να επισκεφθεί τις Ηνωμένες Πολιτείες, για να μελετήσει από κοντά τον πολιτισμό και τις επιδιώξεις της αμερικανικής νεολαίας. Κι η ευκαιρία αυτή του δόθηκε δυο χρόνια ύστερ’ απ’ τον εμφύλιο πόλεμο μεταξύ Βορείων και Νοτίων (1861-1865), που διάρκεσε τέσσερα χρόνια κι επέφερε πολλές καταστροφές στους αντιμαχόμενους. Για την τηλεγραφική σύνδεση του Παλαιού με το Νέο Κόσμο, είχε τότε ναυπηγηθεί στο Λίβερπουλ ένας ακτοπλοϊκός κολοσσός, ο “Μέγας Ανατολικός” που θα βύθιζε το τηλεγραφικό καλώδιο στον Ατλαντικό. Ας σημειωθεί πως ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών εγκαινίασε την υπερατλαντική γραμμή τηλεγραφώντας στη Βασίλισσα Βικτωρία της Αγγλίας: “Δόξα εν υψίστοις κι εν ανθρώποις ευδοκία”.
Οι τελετές κι οι περιπέτειες κατά την τοποθέτηση του καλωδίου έγιναν αφορμή να γράψει ο Ιούλιος Βερν σ’ έναν αμερικανό δημοσιογράφο: “Η δυνατότητα να ζει κανείς επικοινωνώντας εύκολα με όλη την ανθρωπότητα θα διέλυε πολλές παρεξηγήσεις”. Συς 18 Μαρτίου 1867 οι αδελφοί Ιούλιος και Παύλος Βερν μπάρκαραν στον “Μέγα Ανατολικό”, που είχε αγκυροβολήσει στο λιμάνι του Λίβερπουλ. Από κει και πέρα, ο διάπλους του Ατλαντικού χάρισε στο συγγραφέα τις μεγαλύτερες εμπειρίες. Στην πιστή περιγραφή του ταξιδιού, η δημιουργική φαντασία του Βερν προσθέτει ολόκληρο μυθιστόρημα, με συναρπαστική πλοκή, γραμμένο σε στυλ που το πλημμυρίζει μια διάθεση ευαισθησίας και ιπποτικού ρομαντισμού.

A Floating City

Μια φαντασίωση του Δόκτορα Οξ

Κοντά στο Μπριζ, στη μέση της Φλάνδρας, βρίσκεται το Κικεντόν, μια μικρή και ήσυχη πόλη 2.393 ψυχών, αν μετρήσεις μια ψυχή για κάθε κάτοικο. Η πόλη αυτή, που για άγνωστους λόγους δεν υπάρχει σε κανέναν χάρτη, ζει με τους δικούς της ρυθμούς, που θα μπορούσαν ήπια να χαρακτηριστούν ρυθμοί μιας φλεγματικής χελώνας. Αυτή η ίδια πόλη, όμως, γίνεται θέατρο παράξενων γεγονότων όταν ένας εκκεντρικός επιστήμονας, ο Δρ Οξ, μαζί με τον βοηθό του Υγονό, προσφέρονται να εγκαταστήσουν ένα σύστημα φωτισμού με αέριο. Οι κάτοικοι αλλάζουν ξαφνικά και ανεξήγητα, ζωηρεύουν, φωνάζουν, διαπληκτίζονται, αρχίζουν να ασχολούνται με την πολιτική και να καλούν ο ένας τον άλλον σε μονομαχίες…
Το μικρό αυτό σατιρικό έργο του Ιουλίου Βερν θα εκπλήξει τον αναγνώστη, που τον γνωρίζει μόνο από τα κλασικά του έργα, φανερώνοντας μια άγνωστη πτυχή του πατέρα της επιστημονικής φαντασίας.

Doctor Ox and Other Stories

Περιπέτειες τριών Ρώσων και τριών Άγγλων στη Νότια Αφρική

Ο Ναπολέων ο 3ος -που ένα θριαμβευτικό δημοψήφισμα, το 1852, είχε ανακηρύξει Αυτοκράτορα- και που ο μαχητικός Βίκτωρ Ουγκώ αποκαλεί χλευαστικά αλλά δίκαια στο σύγγραμμά του “Ναπολέων -ο- Μικρός”- με τις άστοχες και τυχοδιωκτικές ενέργειές του όχι μόνο έφερε μια φοβερή αναστάτωση στο γαλλικό λαό, αλλά κατέληξε, ύστερ’ από μιαν αποτυχημένη, αλόγιστη εκστρατεία του στο Μεξικό (1862-1867) να φέρει τη χώρα του στο χείλος της καταστροφής. Γιατί, παρασυρόμενος απ’ την ύπουλη πολιτική του καγγελαρίου Μπίσμαρκ, κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Πρωσσίας (1870). Η πράξη αυτή της παραφροσύνης βρήκε μονομιάς ενωμένα όλα τα γερμανικά κρατίδια που ο στρατός τους δεν άργησε να πολιορκήσει το Παρίσι. Και το θλιβερό τέλος αυτού του πολέμου στοίχισε στη Γαλλία την απώλεια της Αλσατίας και της Λωρραίνης, και την πληρωμή ενός μυθώδους ποσού για αποζημιώσεις.
Στην κήρυξη του πολέμου, ο Ιούλιος Βερν με την οικογένειά του βρισκόταν στο Κροτουά, ένα λιμανάκι σης εκβολές του ποταμού Σομ. Η ραγδαία προέλαση των γερμανικών στρατευμάτων απέκλεισε ολωσδιόλου το γυρισμό της οικογενείας Βερν στο Παρίσι -με το οποίο είχε διακοπεί κάθε επικοινωνία. Κι έτσι ο Βερν δεν μπορούσε να πάρει λεφτά απ’ τον εκδότη του- κι ήταν σε κακή οικονομική κατάσταση.
Αργότερα, ο εφευρετικός νους του συγγραφέως βρήκε τον τρόπο να στείλει ένα γράμμα στον εκδότη του Χετζέλ, στο Παρίσι… με αερόστατο (3 Ιανουαρίου 1871)! Του έγραφε πως η οικογένειά του είχε καταφύγει πριν από τέσσερις μήνες στην Αμιένη, μα ο ίδιος δεν την ακολούθησε, γιατί τον είχε επιστρατεύσει μαζί με το “μήνι-γιωτ” του, το “Σαιν-Μισέλ”… η ακτοφυλακή!
“Ουδέν κακόν αμιγές καλού”. Ως τον Ιούλιο του 1871 που τέλειωσε ο πόλεμος, ο Βερν στρώθηκε στο γράψιμο, ολομόναχος στο σπίτι του Κροτουά. Έγραψε συγκεκριμένα το “Περιπέτειες 3 Ρώσων και 3 Άγγλων” (που εξεδόθη το 1872), τη “Χώρα των Γουναρικών” (Έκδοση: 1873) και “Σανσελόρ” (Έκδοση: 1875).

The Adventures of Three Englishmen and Three Russians in South Africa

Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες

Βρισκόμαστε στο Λονδίνο στα 1872. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν αεροπλάνα και η συγκοινωνία στη θάλασσα γινόταν με αργοκίνητα ατμόπλοια, ενώ στη στεριά τότε μόλις άρχιζαν να εμφανίζονται τα πρώτα τρένα. Κι όμως, ο Φιλέας Φογκ, ένας σχολαστικός, φλεγματικός και πάμπλουτος Άγγλος βάζει στοίχημα 20.000 χρυσές λίρες ότι θα κάνει το γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες!
Παρέα με τον πιστό του υπηρέτη, το Γάλλο Ζαν Πασπαρτού, θα περάσει πολλές περιπέτειες, δυσκολίες και εμπόδια στην Ασία, στην Αφρική και στην Αμερική. Θα ταξιδέψει με πλοία, με τρένα, αλλά και στη ράχη ενός ελέφαντα, ακόμα και με έλκηθρο… Θα αντιμετωπίσει τυφώνες και καταιγίδες, άγριους Ινδιάνους αλλά και τον επιθεωρητή Φιξ, που τον καταδιώκει σε όλο το ταξίδι, πιστεύοντας ότι είναι ένοχος για τη μεγάλη ληστεία της Τράπεζας του Λονδίνου. Θα τα καταφέρει άραγε ο Φιλέας Φογκ να αποδείξει την αθωότητά του και να κερδίσει το στοίχημα;

Around the World in Eighty Days

Ο μαστρο-Ζαχαρίας ή ο ωρολογοποιός που είχε χάσει την ψυχή του

Ποια είναι τα όρια της επιστήμης και της τεχνικής; Είναι η επιστήμη ηθικά ουδέτερη; Ως πού μπορεί να φτάσει η “ανάπτυξη”; Πού σταματούν οι “ανθρώπινες ανάγκες”; Πόσες “συμφωνίες με τον διάβολο” πρέπει να κάνουμε για να ξεπεράσουμε τα όρια στο όνομα της δόξας ή του κέρδους;
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που ξεπηδούν από την ανάγνωση αυτού του εξαίρετου διηγήματος -παραλλαγή του φαουστικού μύθου- του Ιουλίου Βερν.
Ο Βερν μας δίνει ήδη από αυτό το έργο της νεότητάς του δείγματα της δυνατής γραφίδας του, η οποία στην συνέχεια μας έδωσε αριστουργήματα όπως τη “Μυστηριώδη νήσο”, τα “Τέκνα του πλοιάρχου Γκραντ” ή τις “20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα”.

Master Zacharius

Η μυστηριώδης νήσος ή Το μυστηριώδες νησί

Το τελευταίο μέρος της τριλογίας «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα», «Τα τέκνα του πλοιάρχου Γκραν» και «Η μυστηριώδης νήσος» αρχίζει με έναν ανεμοστρόβιλο, στην εποχή του εμφυλίου πολέμου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, μεταξύ Βορείων και Νοτίων, που ρίχνει κάτι αεροναύτες σ’ ένα ερημονήσι του Ειρηνικού Ωκεανού. Άστεγοι, χωρίς εφόδια, χωρίς τίποτα, οι ναυαγοί του αέρος πρέπει να τα βγάλουν πέρα. Πώς θα τα καταφέρουν όμως;
Ένα έρημο νησί καταμεσής στον Ειρηνικό ωκεανό. Πέντε Αμερικανοί και ένας σκύλος, ο Τοπ, ναυαγούν. Θα επιστρατεύσουν αναγκαστικά τη φαντασία και όλες τις δυνάμεις τους, θα μηχανευτούν τρόπους επιβίωσης, θα οργανωθούν για να αντέξουν. Σαν άλλοι Ροβινσώνες δεν θα επιβιώσουν απλώς, αλλά θα ανακαλύψουν τους απίστευτους πόρους του νησιού κατορθώνοντας να ζήσουν σχεδόν “φυσιολογικά”.
Όμως, πλήθος ανεξήγητων γεγονότων και ανησυχητικών συμπτώσεων έρχονται κι επανέρχονται, λες και κάποιος ή κάτι, μια μυστηριώδης άγνωστη δύναμη, τους κατασκοπεύει ασταμάτητα και καθοδηγεί τις κινήσεις τους, επεμβαίνοντας και σώζοντάς τους σε ώρες κρίσιμες.
Ποιο είναι επιτέλους το μυστικό που κρύβει αυτό το παράξενο νησί;

The Mysterious Island

Ο Σανσελόρ ή Τσάνσελορ

Όλα τα βιβλία του Ιουλίου Βερν απεικονίζουν έντονα και παραστατικά τον περασμένον αιώνα. Πόσο είναι ευχάριστη αλλά και μελαγχολική η αναδρομή αυτή για τον σημερινό αναγνώστη!
Κυρίως αυτό συμβαίνει με το Σανσελόρ. Φέρνει στο νου τα βάσανα του ανθρώπου που ταξίδευε τότε σε αντιπαραβολή με την άνεση που ταξιδεύει σήμερα.
Συγκεκριμένα το ταξίδι εκείνο του Σανσελόρ στον Ατλαντικό μας δίνει το μέτρο της ανθρώπινης φύσης σε όλο το μεγαλείο της αλλά και σε όλη την αθλιότητά της.
Σκηνές φρίκης και απόγνωσης διαδέχονται η μία την άλλη. Επί μέρες, επί μήνες… Και όλ’ αυτά πάνω σε μία σχεδία και με φόντο τον ωκεανό, πότε ασάλευτο και πότε θεριεμένο.
Νηνεμία και τρικυμία. Και στη θάλασσα και στις καρδιές. Αυτό είναι το νόημα του, συγκλονιστικού σε ρεαλισμό, έργου του δαιμόνιου Γάλλου μυθιστοριογράφου.

Chancellor

Μιχαήλ Στρογκόφ

Ο “Μιχαήλ Στρογκόφ” είναι ένα από τα πλέον διαβασμένα βιβλία του Ιουλίου Βερν. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά σε συνέχειες στο περιοδικό “Μόρφωση και Τέρψη” του Χέτζελ. Το περιοδικό αυτό είχε μεγάλη κυκλοφορία στη Ρωσία, γι’ αυτό ο εκδότης του, προτού αρχίσει τη δημοσίευση του βιβλίου “Ο ταχυδρόμος του τσάρου” -αυτός ήταν ο αρχικός τίτλος του μυθιστορήματος- ζήτησε τη γνώμη του Ρώσου πρέσβη στο Παρίσι. Ο πρέσβης το διάβασε και απάντησε πως το μυθιστόρημα αυτό του Βερν θα είχε μεγάλη επιτυχία στην πατρίδα του, αρκεί να άλλαζαν τον τίτλο. Ο Ιούλιος Βερν δεν είχε καμιά αντίρρηση και έτσι το έργο κυκλοφόρησε το 1875 με το όνομα του ήρωά του: “Μιχαήλ Στρογκόφ”…

Michael Strogoff

Μαύρες Ινδίες ή Η υπόγεια πόλη

Οι σκέψεις που στριφογύριζαν στο μυαλό του μηχανικού διακόπηκαν απότομα μόλις διάβασε αυτή τη δεύτερη επιστολή, η οποία ερχόταν σε αντίθεση με την πρώτη. Τι σημαίνει αυτό; αναρωτήθηκε. Ο Τζ. Σταρ ξανάπιασε το φάκελο. Έφερε όπως και η άλλη επιστολή το γραμματόσημο του ταχυδρομείου του Αμπερφόυλ. Ερχόταν λοιπόν από το ίδιο σημείο της κομητείας του Στίρλινγκ. Δεν ήταν ο γερο-ανθρακωρύχος που το είχε γράψει, προφανώς. Όμως ήταν εξίσου προφανές ότι ο συντάκτης αυτής της επιστολής γνώριζε το μυστικό του εργοδηγού, γιατί αναφερόταν διακριτικά στην πρόσκληση που είχε γίνει στο μηχανικό να μεταβεί στο πηγάδι Γιάρου…

The Black-Indies or The underground city

Ο δεκαπενταετής πλοίαρχος

… Στα 1878, πενήντα χρονών πια και διάσημος σ’ όλο τον κόσμο, ο Ιούλιος Βερν κυκλοφόρησε το “Δεκαπεντάχρονο πλοίαρχο”. Ο αρχικός τίτλος του ήταν “Ένας δεκαπεντάχρονος ήρωας”, μα, ίσως με υπόδειξη του Χετζέλ, πήρε καινούργιο τίτλο.
Απ’ την πρώτη στιγμή της έκδοσής του, το μυθιστόρημα αυτό, όπως και όλα τα μυθιστορήματα του Ιουλίου Βερν, γνώρισε τεράστια επιτυχία. Χιλιάδες μάτια βούρκωσαν κι άπειρες καρδιές πόνεσαν με τα φριχτά παθήματα των δύστυχων νέγρων της Αφρικής.
Ήδη στην Ευρώπη κυκλοφορούσαν και διαβάζονταν άπληστα οι περιγραφές από τις εξερευνητικές αποστολές του Λίβινγκστον, του Στάνλεϊ και των άλλων θαρραλέων σκαπανέων της μαύρης ηπείρου. Μαζί με τις περιγραφές για τόπους εξωτικούς και παραδεισένιους, το αναγνωστικό κοινό πληροφορούνταν τις απάνθρωπες ενέργειες των δουλεμπόρων σε βάρος του ντόπιου πληθυσμού. Ασφαλώς, γράφοντας το “Δεκαπεντάχρονο πλοίαρχο”, ο Ιούλιος Βερν θα είχε υπόψη του το ημερολόγιο του Δαβίδ Λίβινγκστον.

A Captain at Fifteen or Dick Sand

Τα πεντακόσια εκατομμύρια της Μπεγκούμ

Το μυθιστόρημα “Τα πεντακόσια εκατομμύρια της μπεγκούμ” δημοσιεύθηκε το 1879 από τον Hetzel με τον πρωτότυπο τίτλο “Les cinq cents millions de la Begum”, με εικονογράφηση του Leon Benett. Ήταν το πρώτο βιβλίο του Βερν που δημοσιεύθηκε και περιείχε απαισιόδοξες σκέψεις για την εφαρμογή της τεχνολογίας. Ο Βερν είχε γράψει παλαιότερα, το 1863, το μυθιστόρημα “Το Παρίσι τον 20ό αιώνα”, όπου περιέγραφε το μέλλον με ζοφερά χρώματα, αλλά το απέρριψε ο Ετζέλ πιστεύοντας ότι θα έκανε κακό στην τότε ανερχόμενη καριέρα του. Ο Βερν το φύλαξε και το έργο βρέθηκε από το δισέγγονό του, πολλές δεκαετίες μετά το θάνατό του, και δημοσιεύθηκε. … Η πλοκή του βιβλίου ξεκινά με την τεράστια κληρονομιά που άφησε μετά θάνατον ο σύζυγος μιας Ινδής μπεγκούμ (δηλαδή αρχόντισσας) σε δυο άτομα, ένα Γάλλο γιατρό οραματιστή και ένα Γερμανό στρατοκράτη. Οι δύο κληρονόμοι χρησιμοποιούν τα χρήματα για να ιδρύσουν δύο πόλεις στην Αμερική, ο καθένας κατά τα πρότυπά του. Ο Γάλλος ιδρύει μια ουτοπική πόλη και ο Γερμανός μια δυστοπική. Η γαλλική πόλη είναι φτιαγμένη έτσι ώστε να εξασφαλίζει μια ευτυχισμένη ζωή στους κατοίκους της, καθαρό περιβάλλον, κοινωνικές υπηρεσίες, πνευματική ανάπτυξη και αθλητισμό στα πρότυπα της ουτοπίας του Πλάτωνα. Η γερμανική πόλη βασίζεται στη στρατοκρατική οργάνωση και μυστικοπάθεια, είναι βαριά βιομηχανική, εκμεταλλεύεται άγρια κάθε φυσικό πόρο και προκαλεί τεράστια καταστροφή στο περιβάλλον. Η δράση των κατοίκων της είναι στραμμένη στο όνειρο του ηγέτη της, την παγκόσμια κυριαρχία…

The 500 Millions of the Begum or The Begum’s Fortune

Οι περιπέτειες ενός κινέζου στη Κίνα

Βαθιά ανθρώπινο και συγκινητικό αυτό το μυθιστόρημα του δεξιοτέχνη Γάλλου συγγραφέα, που στη γεμάτη συναρπαστικά επεισόδια πλοκή του περιγράφει δύο τύπους Κινέζων: έναν καλοζωιστή, επηρεασμένο από το πνεύμα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, κι ένα φιλόσοφο, πρώην λαϊκό αγωνιστή, που με την έμπειρη σοφία του είναι σε θέση να δώσει μαθήματα ζωής και συμπεριφοράς στον πρώτο.
Και όλα αυτά σ’ ένα περιβάλλον όπου το κατώτερο υπηρετικό προσωπικό και οι απλοί άνθρωποι με τις προσδοκίες, τα βάσανα και τους αγώνες τους ενσαρκώνουν το πνεύμα της αρχαϊκής Κίνας με τη λιτότητα, τη γαλήνη και τη στωικότητά της.

The Tribulations of a Chinaman in China

Ο ατσάλινος γίγαντας ή Το ατμοκίνητο σπίτι

… Πρόκειται για την περιπέτεια μιας ομάδας Βρετανών στη βόρεια Ινδία, που ταξιδεύουν σε τροχόσπιτα, τα οποία σέρνει ένας ατμοκίνητος μηχανικός ελέφαντας.
Η ιστορία διαδραματίζεται την εποχή αμέσως μετά την πρώτη ινδική επανάσταση για ανεξαρτησία, το 1857, ενάντια στη βρετανική επικυριαρχία, μια επανάσταση που καταπνίγηκε στο αίμα, ενώ η βαρβαρότητα χαρακτήρισε και τις δύο πλευρές αφήνοντας ανοικτές πληγές και στα δύο στρατόπεδα. Στην ιστορία εμφανίζεται και μια ιστορική φιγούρα, ο αρχηγός των επαναστατημένων Νανά Σαχίμπ, ένας ήρωας στα μάτια των περισσότερων Ινδών, αλλά στα μάτια των Βρετανών δεν ήταν παρά ένας στυγνός εγκληματίας Σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα, ο Νανά Σαχίμπ εξαφανίστηκε μετά την επανάσταση και η μοίρα του δεν έγινε ποτέ γνωστή. Οπότε η ιστορία που αναφέρει ο Βερν για το τέλος του αρχηγού των επαναστατών είναι εντελώς φανταστική…
Δεν είδα ποτέ ανθρώπους τόσο ξαφνιασμένους, όσο τους περαστικούς που είχαν σταματήσει εκείνο το πρωινό της 6ης Μαΐου στο μεγάλο δρόμο που συνδέει την Καλκούτα με το Σαντερναγκάρ: άντρες, γυναίκες, παιδιά, τόσο Ινδοί όσο και Άγγλοι, φανέρωναν τα αδιάψευστα σημάδια της έκπληξής τους. Και, μα την πίστη μου, ένα τόσο βαθύ συναίσθημα έκπληξης ήταν ολωσδιόλου φυσικό.
Με την ανατολή του ήλιου, σ’ ένα από τα τελευταία προάστια της πρωτεύουσας των Ινδιών και ανάμεσα σε δύο πυκνές σειρές περίεργων, ξεπρόβαλε ένα παράξενο σύνολο – αν βέβαια μπορεί κανείς να δώσει αυτό το όνομα στην εκπληκτική εκείνη “συσκευή” που ανηφόριζε πλάι στην όχθη του Χούγκλι.
Επικεφαλής αυτού του συνόλου και σαν μοναδικός του κινητήρας, ένας γιγάντιος ελέφαντας, ύψους είκοσι ποδών, μήκους τριάντα και ανάλογου πλάτους, προχωρούσε ήρεμα με τον πιο μυστηριώδη τρόπο. Η προβοσκίδα του, με την άκρη της στον αέρα, ήταν αρκετά κυρτή, ίδιο πελώριο κέρας αφθονίας. Οι χαβλιόδοντές του, επιχρυσωμένοι, πετάγονταν έξω από την πελώρια σιαγόνα του σαν απειλητικά δρεπάνια. Το βαθυπράσινο σώμα του, περίεργα διάστιχο, ήταν σκεπασμένο…

The Steam House: The Demon of Cawnpore or Tigers and Traitors

Η Τζανγκάντα

Ένα ταξίδι στον Αμαζόνιο
Το μυθιστόρημα “Η Τζανγκάντα: Ταξίδι στον Αμαζόνιο” εκδόθηκε από τον Ετζέλ το 1881 με τίτλο “La Jangada – Huit Cents lieues sur l’Amazone”, με εικονογράφηση του Λεό Μπενέτ. Πρόκειται για μια ιστορία περιπέτειας χωρίς στοιχεία επιστημονικής φαντασίας αλλά ούτε και προχωρημένης -για την εποχή του- επιστήμης.
Η ιστορία περιγράφει την περιοχή του Αμαζονίου από τα σύνορα Περού-Βραζιλίας μέχρι την πόλη Μανάους στη συμβολή με το Ρίο Νέγκρο κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού πάνω σε μια πολύ μεγάλη σχεδία. Είναι ξύλινη κατασκευή -από ξυλεία που ονομάζεται jangada στα βραζιλιάνικα- η οποία έχει πάνω της μια ολόκληρη κατοικία με τα βοηθητικά της κτίσματα. Με τον όρο “τζανγκάντα” σήμερα περιγράφονται κυρίως βραζιλιάνικες ψαρόβαρκες με τριγωνικό πανί και κύτος από κορμό ή κορμούς δέντρων.
Παράλληλα το ταξίδι αυτό γίνεται η αφορμή να ξετυλιχθεί και μια ιστορία δικαστικής πλάνης και αστυνομικής πλοκής με στοιχεία μυστηρίου, που επικεντρώνονται γύρω από ένα κρυπτογραφημένο μήνυμα, από την αποκρυπτογράφηση του οποίου εξαρτάται η ζωή ενός ανθρώπου.
Στο πρώτο μέρος του μυθιστορήματος ο Βερν επιχειρεί να δώσει στον αναγνώστη όλες τις θαυμαστές -μέχρι τις μέρες του- ανακαλύψεις για το μεγαλύτερο σε όγκο νερού ποτάμι της Γης και το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του πλανήτη που δημιουργείται στην τεράστια λεκάνη απορροής του. Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται κυρίως στις αγωνιώδεις προσπάθειες αποκρυπτογράφησης του σημειώματος κάτω από τα πολύ στενά χρονικά περιθώρια που ορίζονται από την ημερομηνία εκτέλεσης της θανατικής καταδίκης ενός αθώου. Φυσικά δεν λείπουν κι εδώ περιγραφές της φύσης και της ζωής στην περιοχή. Το κλειδί για τη λύση του μυστηρίου έρχεται από μία αποκάλυψη της τελευταίας στιγμής.
Το μυθιστόρημα αυτό αποτελεί ένα από τα πιο ευκολοδιάβαστα βιβλία του Ιουλίου Βερν, που καταφέρνει να κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα.

The Giant Raft: Eight Hundred Leagues on the Amazon

Η σχολή των Ροβινσώνων

Το μυθιστόρημα αυτό του Βερν με τον πρωτότυπο τίτλο L’ Ecole des Robinsons δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1882. Πρόκειται για μια περιπέτεια που αποτελεί μια σκωπτική παραλλαγή του έργου Ροβινσώνας Κρούσος του Ντανιέλ Ντιφόου, του 1719.
Ο πρωταγωνιστής, ο Γκόντφρι Μόργκαν, ανιψιός του πάμπλουτου Γουίλιαμ Γ. Κόλντεραπ και αρραβωνιαστικός μιας θείας ύπαρξης, της Φίνα Χολάνι, τις παραμονές του γάμου του αποφασίζει ότι δεν είναι έτοιμος να παντρευτεί. Ζητάει, λοιπόν, από την αρραβωνιαστικιά και το θείο του να του επιτρέψουν να κάνει ένα ταξίδι γύρω από τον κόσμο για δύο χρόνια. Ο θείος του, ο οποίος δε βλέπει με καλό μάτι όλα αυτά, τελικά το αποδέχεται κι ο ήρωάς μας, μαζί με τον καθηγητή χορού και σαβουάρ βιβρ Ταρτλέτ, ξεκινάνε. Όμως, σχεδόν αμέσως ναυαγούν σ’ ένα ερημονήσι στον Ειρηνικό Ωκεανό κι αρχίζει η περιπέτειά τους καθώς προσπαθούν να επιβιώσουν.
Ο Βερν έχει γράψει αυτό το έργο με σκωπτικό τρόπο, κάνοντας χιούμορ – της εποχής του φυσικά. Ίσως το χιούμορ να μην είναι το συνηθισμένο στις μέρες μας, ωστόσο είναι λεπτό και καταστασιακό. Το αποτέλεσμα είναι μια δροσερή ιστορία που διαβάζεται μονορούφι. Αν μάλιστα έχετε διαβάσει τον Ροβινσώνα Κρούσο, πράγμα πολύ πιθανόν, θα τη χαρείτε ακόμη περισσότερο.

Godfrey Morgan: A Californian Mystery or School for Crusoes

Κεραμπάν ο Πεισματάρης

Στη δεύτερη μεσογειακή κρουαζιέρα που πραγματοποίησε με το γιώτ του “Σαιν – Μισέλ III”, ο Ιούλιος Βερν κατέστρωσε το πλάνο του “Κεραμπάν του Πεισματάρη” 1878). Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε το 1883, γιατί στα αναμεταξύ είχαν σειρά να εκδοθούν άλλα έργα του Βερν: “Οι Μεγάλοι θαλασσοπόροι του 18ου αιώνα” (1889) – “Περιπέτειες Κινέζου” (1879) – “Τα πεντακόσια εκατομμύρια της Μπεγκούμ” (1879) – “Οι ταξιδιώτες του 11ου αιώνα” (1880) – “Ο Ατσαλένιος Γίγας” (1880) – “Η σχεδία του Αμαζόνιου” (1881) – “Η Σχολή των Ροβινσώνων” (1882) – “Η πράσινη αχτίδα” (1882). Ο “Κεραμπάν ο Πεισματάρης” είν’ ένα φολκλορικό ρομάντσο που η πλοκή του κι οι διασκεδαστικές περιπέτειες του εκτυλίσσονται στα παράλια του Βοσπόρου και της Μαύρης Θάλασσας, που τα είχε επισκεφθεί στην κρουαζιέρα ο Βερν, και τα περιγράφει με πινέλο φτασμένου ζωγράφου, παρουσιάζοντας με λαογραφική δεινότητα τους κατοίκους των. Γράφοντας αυτό το μυθιστόρημα, ο συγγραφέας δεν ξέχασε την αρχή της καριέρας του, τη θεατρική, κι έτσι το διανθίζει με συνεχείς αναπάντεχες σκηνές παρεξηγήσεων και κωμικών επεισοδίων, που οδηγούν στην τελική -ακόμα πιο αναπάντεχη- λύση. Άλλωστε τη χρονιά της κυκλοφορίας του βιβλίου, ο Ιούλιος Βερν το ανέβασε ως κωμωδία πεντάπρακτη στο θέατρο “Γκαίτε Λυρίκ” του Παρισιού (3 Σεπτεμβρίου 1883)…

Kéraban the Inflexible

Το αστέρι του νότου

Ο νεαρός Γάλλος χημικός Κυπριανός Μερέ αγαπά την Αλίκη, την κόρη του φιλοχρήματου ιδιοκτήτη αδαμαντωρυχείων στη Ν. Αφρική Τζον Γουότκινς. Ο πατέρας της κοπέλας αρνείται να τη δώσει στο νεαρό επιστήμονα γιατί είναι φτωχός. Ο Κυπριανός, για να γίνει πλούσιος και να μπορέσει να παντρευτεί την Αλίκη, προσπαθεί να φτιάξει τεχνητά διαμάντια.
Ένας εργάτης στην υπηρεσία του βάζει κρυφά στο δοκιμαστικό σωλήνα ένα πελώριο διαμάντι που βρήκε. Ο Κυπριανός το νομίζει τεχνητό, το ονομάζει το “Αστέρι του Νότου” και το χαρίζει στην Αλίκη. Αλλά το διαμάντι εξαφανίζεται…
Από εδώ και πέρα το μυθιστόρημα αποκτά εντυπωσιακό ενδιαφέρον και καταλήγει σ’ ένα απροσδόκητο όσο και απρόσμενο τέλος.

The Southern Star or The Vanished Diamond

Το Αιγαίο στις φλόγες ή Πειρατές στο Αιγαίο

Η ιστορία διαδραματίζεται στο τέλος του 1820, την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης. Ένας Γάλλος ναυτικός που μάχεται στο πλευρό των Ελλήνων μαζί με άλλους Γάλλους και το πλοίο τους, ετοιμάζεται να παντρευτεί την αγαπημένη του, κόρη ενός τραπεζίτη.
Όμως το χέρι της το ζητά και ένας Έλληνας ναυτικός, ονόματι Στάρκος. Η κοπέλα δεν τον θέλει, αλλά ανακαλύπτει ότι ο τελευταίος κρατά τον πατέρα της. Ο Γάλλος ξαναγυρνά στη μάχη εναντίον των πειρατών, που αποθρασύνθηκαν με τη σύρραξη Ελλήνων και Τούρκων, για να βρει τον αρχηγό τους ονόματι Σακρατίφ, κάπου στην Κρήτη, ο οποίος επίσης θέλει να παντρευτεί την αγαπημένη του. Μια νουβέλα όλο ανατροπές, με συναρπαστικό τέλος.

The Archipelago on Fire

Ματίας Σαντόρφ

Δεκαοκτάχρονος -το 1846- ο Ιούλιος Βερν είχε γοητευθεί απ’ την ανάγνωση του «Κόμητος Μοντεχρήστου» του Αλεξάνδρου Δουμά πατέρα. Κι όταν αργότερα εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, προτού ακόμα λύσει το οικονομικό του πρόβλημα, κατόρθωσε να γνωριστεί με τον διάσημο ιστορικό συγγραφέα. Ο Δουμάς τον υποστήριξε θερμά κι ανέβασε το πρώτο θεατρικό έργο του Βερν «Τα σπασμένα άχυρα» στο «Ιστορικό Θέατρο» του Παρισιού, το 1850.
Ο Ιούλιος Βερν ποτέ δεν ξέχασε τον προστάτη του, που πέθανε το 1870. Κι αργότερα, το 1885, τιμώντας τη μνήμη του Δουμά, εμπνεύστηκε έναν πιο συγχρονισμένο «Κόμητα Μοντεχρήστο», τον έγραψε με το γλαφυρό στυλ των «Παράξενων Ταξιδιών» του, και το καινούργιο μυθιστόρημα αποτέλεσε το 28ο βιβλίο της περιπετειώδους αυτής σειράς.
Το βιβλίο αυτό -Ο «Ματίας Σαντόρφ»- είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Δουμά υιό, που λαβαίνοντάς το, του απάντησε με την εξής επιστολή:
23 Ιουνίου 1885
«Αγαπητέ φίλε, Με συγκινεί βαθιά η αφιέρωση του “Ματία Σαντόρφ”. Τα εμπνευσμένα, πρωτότυπα και συναρπαστικά μυθιστορήματά σας αποτελούσαν μια ευχάριστη γοητεία για τον συγγραφέα του “Μοντεχρήστου”. Με τον πατέρα μου έχετε εσείς μια τόσο στενή λογοτεχνική συγγένεια, που σας λέω ειλικρινά πως παιδί του είστε πιότερο εσείς παρά εγώ. Και σας αγαπώ από τόσο πολύν καιρό, που ταιριάζουμε να είμαστε αδέλφια, – Αλέξανδρος Δουμάς».

Mathias Sandorf

Ο ναυαγός της Κύνθιας

“Απ’ την αρχή της επιτυχημένης συνεργασίας του με τον εκδότη του, ο Ιούλιος Βερν, είχε πεισθεί πως ο Χετζέλ, με τη μεγάλη πείρα του στις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού, ήταν ο πιο κατάλληλος για να τον καθοδηγεί στην συγγραφή των “Παράξενων Ταξιδιών”. Και γι’ αυτό όχι μόνο δεχόταν στα κείμενά του κάθε διόρθωση ή προσθήκη καμωμένη απ’ το Χετζέλ, αλλά και την επιζητούσε. Σαν φτασμένος πια συγγραφέας όμως, ο Βερν είχε και το “φιλότιμό” του: δεν εννοούσε να συνεργασθεί με άλλον συγγραφέα, για να μην προστεθεί άλλο όνομα κοντά στο δικό του”.

The Waif of the Cynthia

Ροβήρος ο κατακτητής ή Ο κυρίαρχος του κόσμου

Το μυθιστόρημα “Ο Κυρίαρχος τον Κόσμου” δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1904 με τον τίτλο “Maitre du Monde” και αποτελεί τη συνέχεια του μυθιστορήματος “Ροβήρος ο Κατακτητής” του 1886 (“Robur-le-Conwquerant”). Την εποχή που ο Βερν έγραφε το βιβλίο η υγεία του είχε αρχίσει να κλονίζεται και η ψυχολογία του να αλλάζει αισθητά – είχε γίνει ιδιαίτερα απαισιόδοξος. Αυτό είναι εμφανές στο γράψιμό του, το οποίο είναι πλέον πιο σκοτεινό, απαισιόδοξο και μυστικιστικό. Κατά τα άλλα, η συνταγή του μύθου ακολούθησε την πεπατημένη του Βερν που συναντάμε στα έργα “20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα”, “Ροβήρος ο Κατακτητής”, “Μπροστά στη σημαία” και αλλού: Ο πρωταγωνιστής βρίσκεται αντιμέτωπος με ανεξήγητα φαινόμενα, που είναι αποτέλεσμα κάποιου μυστηριώδους εφευρέτη και της εφεύρεσής του και καταλήγει αιχμάλωτός του με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ο εφευρέτης είναι πάντα άνθρωπος μεγαλοφυής, αλλά, για δικούς του λόγους, που συνήθως παραμένουν νεφελώδες, μισεί την ανθρωπότητα. Στο τέλος ο πρωταγωνιστής ανακτά την ελευθερία του για να πει την ιστορία στο ευρύ κοινό…

Robur the Conqueror: Master of the World or The Clipper of the Clouds

Ο λαχνός υπ’ αριθμ. 9672

Ο “Λαχνός” γράφτηκε το 1886, όταν ο Ιούλιος Βερν ήταν πενήντα εφτά χρονών, λίγο πριν από την απόπειρα που έγινε εναντίον του με δράστη τον ανεψιό του. Από τότε, ο συγγραφέας, τραυματισμένος ψυχικά και σωματικά, αποτραβήχτηκε στην Αμιένη με την οικογένειά του. Εκεί, το 1888, για να απασχολείται τις απογευματινές ώρες που δεν γράφει, θέτει υποψηφιότητα δημοτικού συμβούλου στο ψηφοδέλτιο του σοσιαλ-ριζοσπάστη δημάρχου Φρεντερίκ Πετί, κι εκλέγεται.
Στο “Λαχνό”, ο Ιούλιος Βερν αξιολόγησε τις σημειώσεις που είχε κρατήσει πριν από καμιά εικοσαριά χρόνια, όταν ταξίδεψε για πρώτη φορά στη Σκωτία και τη Σκανδιναβία. Είχε ξαναγυρίσει εκεί με τη θαλαμηγό του Σαιν-Μισέλ ΙΙΙ το 1879, κι οι εκδρομές του στην ορεινή περιοχή της Χριστιανίας -που σήμερα ονομάζεται Όσλο- του ξανάφεραν στη σκέψη ευχάριστες αναμνήσεις.
Άλλωστε, ο Βερν συμπαθούσε πολύ τον νορβηγικό λαό, που ο δημοκρατικός αγώνας του για την ανεξαρτησία δικαιώθηκε αργότερα το 1905, που χωρίστηκε από τη Σουηδία κι αποτέλεσε το βασίλειο της Νορβηγίας…

The Lottery Ticket

Βορράς εναντίον Νότου

Το μυθιστόρημα, με τίτλο πρωτοτύπου “Nord Contre Sud”, εκδόθηκε το 1887, στο Παρίσι, αρχικά σε συνέχειες στο περιοδικό “Magasin d’ Education et de Recreation” και, στη συνέχεια, από τις εκδόσεις Hetzel, αποτελώντας το 30ό βιβλίο της σειράς “Voyages Extraordinaires”.
Αυτή τη φορά, για το “εκπληκτικό ταξίδι” του, ο Βερν επιλέγει ως χωροχρονικό σκηνικό τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1861-1865), εξού και ο τίτλος. Περισσότερο ιστορικό μυθιστόρημα, παρά απλή περιπέτεια, το “Βορράς εναντίον Νότου” μάς μεταφέρει στις Ηνωμένες Πολπείες Αμερικής, και συγκεκριμένα στη Φλόριντα, το 1862, κατά την εξέλιξη του Πολέμου της Απόσχισης, όπου ο Βόρειος Τζέιμς Μπέρμπανκ, ιδιοκτήτης φυτείας και πολέμιος της δουλείας, έχει από παλιά διαφορές με το Νότιο, παράνομο και ληστή Τέξαρ. Αλλά, ακόμη και αν ο Τέξαρ έχει αθωωθεί από τις κατηγορίες του Μπέρμπανκ, χάρη σε ένα τέλειο άλλοθι, εξακολουθεί να ζητά εκδίκηση, την οποία και παίρνει.
Όταν κυκλοφόρησε η αγγλική μετάφραση του έργου (“Texar’s Revenge”), ο Βερν κατηγορήθηκε από τους Αμερικανούς για ελλιπή γνώση των ιστορικών λεπτομερειών του Εμφυλίου, και το βιβλίο έπεσε στην αφάνεια. Ωστόσο, ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για ιστορικό μυθιστόρημα, και όχι για ιστορική μελέτη, και μάλιστα για ένα μυθιστόρημα ευφυές, με ευφάνταστη πλοκή και ένα τόσο ανατρεπτικό τέλος, που το 19ο αιώνα λίγοι συγγραφείς περιπετειών είχαν καταφέρει να συλλάβουν.

North Against South

Δύο χρόνια διακοπές

Δεκαπέντε αγόρια από επτά μέχρι δεκατεσσάρων χρόνων βρίσκονται μόνα τους σε ένα ιστιοφόρο που παλεύει με τα κύματα. Το καράβι ναυαγεί σε ένα έρημο νησί και εμείς παρακολουθούμε αυτούς τους μικρούς “Ροβινσώνες” να προσπαθούν να επιβιώσουν κυνηγώντας ψαρεύοντας, εξημερώνοντας ζώα, φτιάχνοντας σχεδίες. Μετά από αυτές τις αναγκαστικές “διακοπές” των δύο χρόνων, οι μικροί ναυαγοί ξαναγυρίζουν στον πολιτισμό πιο σοφοί και πιο ώριμοι.

Adrift in the Pacific: Two Years Holiday

Οικογένεια δίχως όνομα

Το “Οικογένεια δίχως όνομα” δεν ανήκει θεματικά στην ομάδα των έργων με τα οποία έγινε διάσημος και αγαπητός ο συγγραφέας τους, έργα όπου πρωταγωνιστεί η ιδιότυπη φαντασία του. Εδώ θα λέγαμε ότι τον πρώτο λόγο έχει η ιστορία, η ιστορική διαμάχη Γάλλων και Άγγλων για την κυριαρχία στον Καναδά. Πάνω σε αυτό το φόντο πλέκει τη δική του ιστορία, πλούσια σε πατριωτικά αισθήματα, προδοσίες, έρωτα, περιπέτειες, αλληλοσφαγή μέχρι αυτοθυσία. Περισσότερο Γάλλος παρά ποτέ σ’ αυτό του το έργο, ο Βερν επιβεβαιώνει κι εδώ τη μαεστρία του στη πλοκή δραματικών καταστάσεων, σαν ένα απί τα κύρια χαρακτηριστικά της τέχνης του.

Family Without a Name

Άνω Κάτω ή Χωρίς πάνω και κάτω

Το «Άνω-Κάτω», που γράφτηκε το 1889, είναι η φυσική συνέχεια των δυο «διαστημικών» μυθιστορημάτων του Ιουλίου Βερν: «Από τη Γη στη Σελήνη» και «Γύρω από τη Σελήνη». Ξαναβρίσκονται σ’ αυτό πολλοί από τους ανάπηρους και αμετανόητους εφευρέτες, κατασκευαστές και δοκιμαστές κανονιών, που είχαν δράσει στον εμφύλιο πόλεμο της Αμερικής του 19ου αιώνα. Τούτη τη φορά, όμως, τα αναπηρικά μέλη του «Τηλεβολικού Συλλόγου» της Μπάλτιμορ δε χρησιμοποιούν την πολεμική εμπειρία τους για ν’ αλληλοσκοτώνονται ή απλώς για να σκοτώνουν… την ώρα τους! Αλλά τη διαθέτουν για εξυπηρέτηση ανωτέρων επιχειρηματικών επιδιώξεων.

The Earth Turned Upside Down or The Purchase of the North Pole or Topsy-Turvy

Σεζάρ Κασκαμπέλ ή Καίσαρ Κασκαμπέλ

Το μυθιστόρημα “Cesar Cascabel” εκδόθηκε το 1890, αρχικά σε συνέχειες στο περιοδικό Magazin d’ Education et de Recreation και αργότερα σε τόμο από τις εκδόσεις Hetzel, και περιγράφει το ταξίδι της οικογένειας Κασκαμπέλ, ενός πλανόδιου θιάσου Γάλλων σαλτιμπάγκων, από την Καλιφόρνια στη Γαλλία.
Οι Κασκαμπέλ, έπειτα από είκοσι χρόνια διαμονής και περιπλάνησης στα πανηγύρια των πόλεων της Αμερικής, έχουν κάνει όνομα και μια μικρή περιουσία με τις επιδείξεις δύναμης και δεξιοτεχνίας, τα ζογκλερικά, τα νούμερα εγγαστριμυθίας και το περπάτημα σε τεντωμένο σκοινί, και παίρνουν την απόφαση να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Έτσι, οι δύο γονείς, Σεζάρ και Κορνηλία, τα τρία παιδιά, Ζαν, Σαντρ και Ναπολεόν, ο φίλος και βοηθός τους, Γαρίφαλος, οι δύο σκύλοι, η μαϊμού και ο παπαγάλος τους επιβιβάζονται στην άμαξα-τροχόσπιτό τους, για ένα ταξίδι χωρίς προηγούμενο, από το Σακραμέντο της Καλιφόρνια στη Νορμανδία της Γαλλίας.
Δυστυχώς, όμως, λίγο μετά την αναχώρησή τους πέφτουν θύματα ληστείας στη Σιέρα Νεβάδα, γεγονός που αλλάζει την πορεία του ταξιδιού τους. Χωρίς χρήματα, δεν έχουν πια τη δυνατότητα να αγοράσουν εισιτήρια πλοίου και η μόνη λύση είναι να περάσουν οδικώς από την Αλάσκα στη Σιβηρία, μέσω του Βερίγγειου Πορθμού, και από τη Ρωσία να συνεχίσουν για τη Γαλλία.
Οι περιπέτειες που έχουν στην πορεία τους είναι πολλές -ληστές συμμορίες, άγρια θηρία, επικίνδυνοι ιθαγενείς παγόβουνα που λιώνουν, ρωσικές Αρχές-, αλλά ο Σεζάρ Κασκαμπέλ είναι πάντα εκεί για να σκεφτεί κάτι ευφυές.
Το μυθιστόρημα “Cesar Cascabel” έγινε τηλεοπτική σειρά στη Γαλλία το 2001, με μεγάλη επιτυχία.

Caesar Cascabel

Η κυρία Μπράνικαν ή Οι περιπέτειες της κυρίας Μπράνικαν

Η υπόθεση του βιβλίου εκτυλίσσεται σε δυο παράλληλα επίπεδα, εκείνο της δράσης κι εκείνο του ψυχολογικού δράματος. Το πρώτο έχει μία εικόνα οικεία: Ο αγαπημένος του Ειρηνικός Ωκεανός, ιδωμένος πρώτα από το βάθος του Ναυτίλου (στο 20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα], ξετυλίγεται τώρα μέσα από τα μάτια ναυτικών ιστιοφόρου. Κατά κάποιον τρόπο, το ξανακοίταγμά του ήταν μια οφειλή, τόσο σε εκείνο το βιβλίο όσο και στα Παιδιά τον πλοιάρχου Γκραντ, τα οποία έφτασαν μεν στην Αυστραλία, αλλά… δεν την είδαν αναλυτικά. Τώρα, με μια όμοια αποστολή ανίχνευσης και διάσωσης ως κίνητρο, ο Βερν βρήκε την ευκαιρία να περιγράψει με λεπτομέρειες τόσο τα νησιά της Ωκεανίας όσο και την ίδια την Αυστραλία.
Στο μεταξύ, η κυρία Μπράνικαν περίμενε, περίμενε και βίωσε τα μύρια ψυχοδράματα μιας “Πηνελόπης”, αλλά και τις απανωτές κακοτυχίες που ακολούθησαν το “ένα κακό”. Αυτό είναι το δεύτερο επίπεδο του βιβλίου, που είναι άκρως συγκινησιακό και στο οποίο ο Βερν δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία…

Mistress Branican

Ο πύργος των Καρπαθίων

Σε ένα απομονωμένο χωριό των Καρπαθίων, στο Βερστ, αρχίζουν να συμβαίνουν αλλόκοτα πράματα: καπνός βγαίνει πότε πότε από την καμινάδα ενός έρημου, μισοερειπωμένου πύργου, που βρίσκεται σε ένα ύψωμα πάνω από το χωριό, χτυπάει η καμπάνα στο παρεκκλήσι του, και άλλα που κάνουν τους κατοίκους της περιοχής να τον θεωρούν στοιχειωμένο.
Ο δασοκόμος Νικ Ντεκ και ο γιατρός Πατάκ πληρώνουν ακριβά την απόπειρα τους να λύσουν το μυστήριο.
Ποια σχέση όμως έχει ο νεαρός κόμης Φραντς ντε Τέλεκ, η τραγουδίστρια Στίλα με το στοιχειωμένο πύργο; Ποιος είναι ο εκκεντρικός βαρόνος Ροδόλφος ντε Γκορτζ; Ή ο τρελός επιστήμονας Ορφάνικ;
Ακόμα ένα μυθιστόρημα του διάσημου γάλλου συγγραφέα όπου η συναρπαστική περιπέτεια συνδυάζεται με την απαράμιλλη περιγραφικότητα και τη γόνιμη επιστημονική φαντασία.

The Castle of the Carpathians

Οι εξωφρενικές περιπέτειες του Αντιφέρ

Ένας γάλλος ναυτικός ο Θωμάς Αντιφέρ λαμβάνει ένα γράμμα από έναν πλούσιο Αιγύπτιο τον Καμίλκ-πασά που του είχε κάποτε ο Αντιφέρ σώσει τη ζωή. Το γράμμα αυτό φανερώνει το γεωγραφικό πλάτος ενός νησιού με το θησαυρό που είχε κρύψει κάποτε ο πασάς και που επιθυμεί να τον δώσει ως ανταμοιβή μετά το θάνατό του σε όσους τον βοήθησαν. Το μυστικό αυτό ο Αντιφέρ το λέει πριν πεθάνει στο γιο του, τον καπετάνιο Πέτρο Αντιφέρ που αγωνιά να βρει τον θησαυρό. Όμως το γεωγραφικό μήκος που χρειάζεται για να ανακαλύψει το νησί το γνωρίζει κάποιος εξάδελφος του πασά. Τι θα συμβεί λοιπόν με τους δύο αντιπάλους τον Γάλλο και τον Αιγύπτιο που ο καθένας ξέρει το μισό μυστικό για να κατακτήσει τον κρυμμένο θησαυρό; Σε τι περιπέτειες θα ριχτούν και ποιο θα είναι το αποτέλεσμα;

Captain Antifer

Η σφίγγα των πάγων

“Η Σφίγγα των πάγων” θα μπορούσε να θεωρηθεί η συνέχεια του φανταστικού μυθιστορήματος του Έντγκαρ Άλαν Πόε “Η διήγηση του Αρθούρου Γκόρντον Πιμ από το Ναντάκιτ”.
Ωστόσο, σ’ αυτό το μυθιστόρημα ο διάσημος Γάλλος συγγραφέας βρίσκει την ευκαιρία να υμνήσει στο πρόσωπο του πλοιάρχου Λεν Γκάι την ακατάλυτη αδελφική αγάπη που αψηφά κακουχίες και κινδύνους ωσότου πραγματοποιήσει έναν υψηλό σκοπό.
Ο πλοίαρχος Λεν Γκάι ξεκινά με τη γολέτα “Χάλμπραν”, χωρίς να υπολογίσει κινδύνους, έξοδα και κόπους, να βρει τον αδερφό του που εδώ και πολλά χρόνια είχε χαθεί σ’ ένα ταξίδι στο Νότιο Πόλο. Έπειτα από μύριες περιπέτειες κατορθώνει να φτάσει στις ερημικές και αφιλόξενες περιοχές της Ανταρκτικής όπου, έπειτα από περιπέτειες ασύλληπτες από το ανθρώπινο μυαλό και με τη βοήθεια των πιστών αντρών του πλοίου του, κατορθώνει να πετύχει τη σωτηρία του αδερφού του.

The Sphinx of the Ice or An Antarctic Mystery

Στη Μαγγελανία ή Οι ναυαγοί του Ιωνάθαν

Την στιγμή εκείνη που ετοιμαζόταν να διαδεχτεί το σούρουπο, ώρα ανέκαθεν διαποτισμένη από κάποια θλίψη, ο Καού-τζερ, όρθιος πάνω στην άκρη του βράχου και ακίνητος σαν άγαλμα, έμοιαζε να μην έχει νιώσει τίποτα απ’ αυτή την αίσθηση. Τα μάτια του δεν έπαυαν να διατρέχουν αυτή την απεραντοσύνη ξηράς και θάλασσας. Τα βλέφαρά του μόλις που ανοιγόκλειναν και, συνηθισμένος ίσως στο θέαμα αυτών των γαλήνιων ερημιών, μάλλον κοίταζε μέσα παρά έξω του. Έμοιαζε, πράγματι, να βρίσκεται στο βασίλειό του, το οποίο καμιά δύναμη δεν θα ’χε το δικαίωμα να του αποσπάσει…
Παρέμεινε έτσι κάμποσα λεπτά, με την ξέπνοη αύρα να τον χαϊδεύει και χωρίς να κουνιέται ο παραμικρός μυς από το πρόσωπό του, χωρίς η παραμικρή χειρονομία να σπάει την σκεπτική ακινησία του.
Και τότε, φέρνοντάς τα στο στήθος του, ξεσταύρωσε τα χέρια του, έστρεψε τα μάτια του, στην αρχή, προς το έδαφος, στη συνέχεια, προς τον ουρανό κι από τα χείλη του ξέφυγαν οι παρακάτω λέξεις, στις οποίες συνοψιζόταν αναμφίβολα η μυστηριώδης ζωή του:
“Όχι… ούτε Θεός ούτε αφέντης!”.
Το “Στη Μαγγελανία”, που κυκλοφορεί για πρώτη φορά στα ελληνικά, είναι ένα ιδιαίτερο βιβλίο που έγραψε ο Ιούλιος Βερν στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Αναμφίβολα το πιο πολιτικό βιβλίο του Βερν, όπου ο συγγραφέας δείχνει να θέλει να αναμετρηθεί με τα πολιτικά του φαντάσματα. Σε αυτό, η περιπέτεια και η δράση περνούν στο φόντο της συγγραφής, και κυριαρχούν η ιστορία και η πολιτική. Ο Βερν μάς παρουσιάζει έναν ήρωα πρώην επαναστάτη (αναρχικό), ο οποίος καλείται να δώσει μάχη με μια πραγματικότητα που τον προκαλεί συνεχώς να προδώσει τις αρχές του – αντιμέτωπος με την επιβίωση, με ανθρώπους από ένα παρελθόν που είχε αφήσει πίσω του να τον περιτριγυρίζουν ξανά, με κράτη να απειλούν την ανεξαρτησία και ελευθερία του τόπου που επέλεξε να περάσει μέχρι το τέλος της ζωής του.

The Survivors of the Jonathan: Part 1: The Masterless Man
The Survivors of the Jonathan, Part 2: The Unwilling Dictator
Magellania

Ο υπέροχος Ορινόκος ή Ο θαυμάσιος Ορενόκος

Στον υπέροχο Ορινόκο, όπως και στα περισσότερα προηγούμενα έργα του Βερν, είναι εμφανής ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζαν οι Ευρωπαίοι των προηγούμενων αιώνων τους ιθαγενείς των διάφορων περιοχών του κόσμου. Η ανθρώπινη ζωή δεν έχει αξία, αν αυτή είναι η ζωή ενός ιθαγενούς. Η ζωή των ιθαγενών δεν έχει καμία αξία πριν αυτοί ασπαστούν τον χριστιανισμό. Η συμπεριφορά των ηρώων του βιβλίου προς τους ιθαγενείς είναι προσβλητική και ενοχλητική σχεδόν για το σύγχρονο αναγνώστη. Όπως πάντα, ο Βερν δίνει και στοιχεία πιο πεφωτισμένης αντιμετώπισης του θέματος αυτού, αλλά πάντα συγκαλυμμένα, για να μην ενοχληθούν οι αναγνώστες της εποχής του.
Το βιβλίο είναι από τις πιο ευχάριστες και “γρήγορες” περιπέτειες που έχει γράψει ο Βερν, και σας καλώ να το απολαύσετε.

The Mighty Orinoco

Το χρυσό ηφαίστειο

Τον Οκτώβριο του 1899 ο Ιούλιος Βερν ολοκληρώνει ένα μυθιστόρημα που του ενέπνευσε αυτή η «καταραμένη δίψα του χρυσού» -η «auri sacra fames», όπως τη λέει- που την εποχή εκείνη προκαλεί αναρίθμητα θύματα. Κι αυτό γιατί, όταν το 1896 γίνεται γνωστό πως ανακαλύφθηκαν χρυσοφόρα κοιτάσματα, και μάλιστα «αστείρευτα», χιλιάδες τυχοδιώκτες φτάνουν στα σύνορα της Αλάσκας και του Γιούκον αναζητώντας μες στη λάσπη ψήγματα πλούτου. Παρά τις περιπέτειες και τις προσπάθειες του, ο συγγραφέας δε θα δει Το χρυσό ηφαίστειο να εκδίδεται.
Μετά το θάνατο του Βερν, στις 24 Μαρτίου 1905, ο γιος του Μισέλ αναλαμβάνει να ξαναγράψει το βιβλίο. Εισάγει νέους χαρακτήρες, προσθέτει κεφάλαια καταπώς νομίζει, φαντάζεται άλλη κατάληξη. Μέχρι σήμερα δε γνωρίζαμε Το χρυσό ηφαίστειο παρά μόνο σ’ αυτή την αυθαίρετα αλλαγμένη του μορφή.
Και να που ο Πιέρο Γκοντόλο ντε λα Ρίβα, αντιπρόεδρος του Ιδρύματος «Ιούλιος Βερν», ανακάλυψε τα χειρόγραφα του Βερν. Χάρη σ’ αυτόν παρουσιάζεται σήμερα, σχεδόν έναν αιώνα μετά τη συγγραφή του, Το χρυσό ηφαίστειο στην αυθεντική του μορφή.
Μία και μόνη φράση συνοψίζει Το χρυσό ηφαίστειο: «Θάνατος και αθλιότητα στο Μεγάλο Βορρά». Πράγματι, δύο θέματα αναπτύσσονται μέσα στο μυθιστόρημα: ο πυρετός του χρυσού και η περιπλάνηση σε μια χώρα άγρια και αφιλόξενη. Ο Βερν υμνεί την ομορφιά του καναδικού Μεγάλου Βορρά και χρησιμοποιεί τη φαντασία του για ν’ ανακαλύψει τον αέρα, τη γη, το νερό και τη φωτιά. Τα ηφαίστεια, σύμβολα δύναμης, πάθους και ζωτικότητας, απελευθερώνουν ορμές και εκφράζουν την άρνηση των καταναγκασμών. Το ηφαίστειο κάποτε κοιμάται· προσοχή όταν θα ξυπνήσει.

The Golden Volcano

Παράξενη διαθήκη

“Για να κλείσει εύθυμα τον 19ο αιώνα, ο Ιούλιος Βερν σκαρφίστηκε την “Παράξενη Διαθήκη” του, το 47ο της σειράς “Παράξενα Ταξίδια” που κυκλοφόρησε σε πολυτελή έκδοση, εικονογραφημένη από το Ρου, στις 27 Νοεμβρίου 1899… Και ο καμβάς της “Παράξενης Διαθήκης”; Γεννημένος το 1828, ο Ιούλιος Βερν, μόλις πάτησε τα εβδομήντα, σκέφθηκε – πολύ ορθά – ν’ αλλάξει “γραμμή πλεύσης” στο πολυτάξιδο καράβι των δημιουργιών του. Κι έγραφε στον εκδότη του: “Έβαλα στα σκαριά ένα μυθιστόρημα που βασίζεται στο παιδικό “Παιχνίδι της Χήνας”… που το παίζουν, όμως, μεγάλοι! Γιατί βάζω πια τελεία και παύλα στα πρόσωπα και στα θέματα που είχα καθιερώσει ως τώρα. Τέρμα πια στα παιδιά που ψάχνουν να βρουν το χαμένο πατέρα τους, στους πατεράδες που ψάχνουν να βρουν τα χαμένα παιδιά τους, στις γυναίκες που ψάχνουν να βρουν τους χαμένους συζύγους τους. Τέρμα πια και στους Ροβινσώνες!”.

The Will of an Eccentric

Δεύτερη πατρίδα

Η “Δεύτερη Πατρίδα”, που εξεδόθει το 1900 είχε έναν επεξηγηματικό πρόλογο του συγγραφέα. Ο Ιούλιος Βέρν έλεγε σ’ αυτόν πως οι πιο ζωηρές αναμνήσεις απ’ την παιδική του ηλικία στάθηκαν οι περιπέτειες των διαφόρων “Ροβινσωνικών μυθιστορημάτων” που τον είχε γοητεύσει το διάβασμά τους. Και γι’ αυτό είχε εμπνευσθεί τρία απ’ τα πιο ευχάριστα κι απολαυστικά για τον αναγνώστη έργα του, που αργότερα μεταφράστηκαν σχεδόν σε όλες τις γλώσσες: “Σχολή των Ροβινσώνων”, “Μυστηριώδης Νήσος” και “Δυο χρόνια διακοπές”. Ένα απ’ τα πιο πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα της “βιοπαλαιστικής περιπέτειας” ήταν κι ο “Ελβετός Ροβινσώνας” του Καθηγητή του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης Ρούντολφ Βυς (1781-1850). Ο Ιούλιος Βερν θυμήθηκε αυτό το ανάγνωσμα των παιδικών του χρόνων, όταν ο εκδότης Ζυλ Χετζέλ τύπωσε μια καινούργια μετάφραση του “Ελβετού Ροβινσώνα” στα γαλλικά το 1864 – γιατί το πρωτότυπο ήταν στα γερμανικά. Τότε, ο Βερν εμπνεύστηκε να γράψει μια συνέχεια στο μυθιστόρημα αυτό με τον τίτλο “Δεύτερη Πατρίδα”, εμφανίζοντας τα ίδια πρόσωπα: τον τολμηρό και γενναίο Φριτς, τον κάπως εγωιστή μα μελετηρό Ερνέστο, τον πονηρούλη Τζακ και τον μικρό Φραγκίσκο, ύστερ’ από δωδεκάχρονη παραμονή στο νησί. Κατόπι απ’ την ανακάλυψη του Αναμμένου Βράχου, άραγε η προσθήκη της Τζένης Μόντροζ σ’ αυτόν το στενό κύκλο δε θα επέφερε ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής των Ροβινσώνων; Και η άφιξη του κυρίου Ουώλστον με τους δικούς του, άλλωστε, δεν επέβαλλε να δοθεί μια συνέχεια στην αφήγηση των περιπετειών του “Ελβετού Ροβινσώνα”; Κι ο Βερν τελειώνει τον πρόλογο του έτσι: “Γι’ αυτό συνέχισα το έργο του Βυς. Λυπάμαι μονάχα που η ηλικία μου δεν μου επιτρέπει να πάω να ζήσω κοντά τους!”.

The Castaways of the Flag

Το κυνήγι του Αερόλιθου

Δεν είναι γνωστή η σωστή χρονολογία που γράφτηκε το “Κυνήγι του Αερολίθου”, γιατί κυκλοφόρησε στις εκδόσεις Χετζέλ τρία χρόνια ύστερ’ απ’ το θάνατο του Ιουλίου Βερν, το 1908.
Αν λάβουμε, όμως, υπόψη πως σ’ αυτό το μυθιστόρημα αναφέρεται το ράδιον, είναι βέβαιο πως γράφτηκε μετά απ’ το 1898, γιατί τότε το ζεύγος Πιέρ και Μαρί Κιουρί ανακάλυψαν το ραδιενεργό στοιχείο. Είναι εξακριβωμένο πως ο Βερν ξανάπλασε απ’ την αρχή το “Κυνήγι του Αερολίθου” γιατί ο γιος του Μισέλ του έστειλε το 1903 δυο στενοδακτυλογράφους απ’ το Παρίσι, για να τους υπαγορεύσει τα κείμενα τριών μυθιστορημάτων: “Το κυνήγι του Αερολίθου”, “Ο Πιλότος του Δούναβη” κι “Οι Ναυαγοί του Ιωνάθαν”. Είναι γνωστό ότι στα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Ιούλιος Βερν έπρεπε να εγχειριστεί από καταρράκτη, και διαρκώς το ανέβαλε.
Η πρωτότυπη πλοκή του “Κυνηγιού του Αερολίθου”, που την έχει προσέξει πολύ ο συγγραφέας, λεπτολογόντας με ιδιαίτερη προσοχή το επιστημονικό μέρος της, θαρρεί κανείς πως είναι περίληψη των πιο τωρινών θεωριών μας! Γιατί ο Βερν, που δεν προχώρησε στα μυθιστορήματά του πιο πέρα απ’ τον ηλεκτρισμό, πρώτη φορά ασχολείται με “ουδετεροελικοειδή ρεύματα που σαν ουδέτερα έχουν την ιδιότητα ν’ απωθούν όλα τα σώματα χωρίς καμιά εξαίρεση”! Καταπληκτικό! Σε ποια μελέτη της αρχής του εικοστού αιώνα είναι ποτέ δυνατό να ‘χει βρει ο συγγραφέας αυτές τις θεωρίες του μέλλοντος;! Και άλλη μια, ακόμη πιο αναπάντεχη: “Αν αποσυντεθεί η ύλη σε απειροελάχιστα άτομα, μόρια, θα περισσεύει ένα τελευταίο κλάσμα, για το οποίο θα υφίσταται πάντα το πρόβλημα στο ακέραιο, και θα πρέπει αιωνίως να ξαναγίνεται αυτή η αποσύνθεση, ώσπου να παραδεχτούμε ένα αρχικό στοιχείο που δεν είναι όμως ύλη. Αυτό το αρχικό αυλό στοιχείο είναι η ενέργεια”.
Σκεφθείτε μόνο πως ο Αϊνστάιν δημοσίευσε το περίφημο “Μνημόνιο επί της Ισοδυναμίας της Μάζας και της Ενέργειας” το 1905 – τη χρονιά που πέθανε ο Ιούλιος Βερν!
Και να μην ξεχνάμε πως “το ουδετεροελικοειδές ρεύμα που έχει την ιδιότητα ν’ απωθεί με ορμή κάθε υλικό σώμα με το οποίο έρχεται σ’ επαφή” -θεωρία Ιουλίου Βερν- χρησίμευσε για ξεκίνημα στην ανακάλυψη του ραντάρ, 35 χρόνια αργότερα!

The Chase of the Golden Meteor

Οι αδελφοί Κιπ

Νέα Ζηλανδία 1885. “Στον πυρετό του χρυσού”.
Ο Κυβερνήτης του “Τζέιμς Κουκ”, κάπτεν Γκίμπσον αναθέτει σ’ ένα λοστρόμο και ένα ναύτη να βρουν πλήρωμα για να αποπλεύσει το καράβι.
Οι δύο ναυτικοί που έχουν σχέδια υποκίνησης ανταρσίας, ναυτολογούν τέσσερις περίεργους τύπους, με στόχο να βοηθήσουν στις επιδιώξεις τους.
Το “Τζέιμς Κουκ” ξεκινάει τελικά το ταξίδι του και στη διαδρομή περισυλλέγει δύο ναυαγούς, τους αδελφούς Κιπ.
Οι δύο νέοι γίνονται φίλοι με τον καπετάνιο και συνάμα εμπόδιο στα σχέδια των στασιαστών.
Όμως, ο κάπτεν Γκίμπσον βρίσκεται νεκρός και οι αδελφοί Κιπ κατηγορούνται…
Ένα βιβλίο που δεν πρέπει να λείπει από καμμία βιβλιοθήκη

The Kip Brothers

Ο φάρος στην άκρη του κόσμου

Η αγάπη προς τη θάλασσα και τη ναυσιπλοΐα έκανε τον Ιούλιο Βερν να γράψει τον “Φάρο στην Άκρη του Κόσμου”, που έχει πολύ περιπετειώδη δράση με ναυάγια, πειρατές, μυστικές σπηλιές, τρικυμίες και ναυτικούς. Το πιο περίεργο σ’ αυτό το ρομάντσο είναι πως, κατ’ εξαίρεση απ’ όλα τ’ άλλα έργα του συγγραφέως, η πλοκή του, απ’ την αρχή ως το τέλος, δεν έχει καμιά σχέση με τα “Παράξενα Ταξίδια” που έκαναν διάσημο τον Ιούλιο Βερν! Όλη η συγκλονιστική υπόθεση διαδραματίζεται γύρω από ένα φάρο, που βρίσκεται στο ακρωτήριο Χορν, όπου τερματίζει η νοτιαμερικανική ήπειρος, χωρίζοντας τον Ατλαντικό ωκεανό απ’ τον Ειρηνικό. Ο Φάρος αυτός χτίστηκε εκεί απ’ την Αργεντινή το 1859, τη χρονιά ακριβώς που λαβαίνει χώρα μια πρωτάκουστη περιπέτεια. Ο “Φάρος στην Άκρη του Κόσμου” κυκλοφόρησε στο γαλλικό πρωτότυπο το 1905, λίγους μήνες ύστερ’ απ’ το θάνατο του Ιουλίου Βερν, που το είχε υπαγορεύσει στο γιο του Μισέλ, το 1891. Και μάλιστα σε καινούργια γραφομηχανή που είχε αγοραστεί τότε γι’ αυτό το σκοπό. Αυτή τη συνεργασία συνέχισαν, πατέρας και γιος, και σ’ άλλα μυθιστορήματα, που κυκλοφόρησαν όμως ύστερ’ απ’ το θάνατο του Ιουλίου Βερν. Υπήρξαν μερικοί αποτυχημένοι συγγραφείς που, από φθόνο ή κακοπιστία, προσπάθησαν κατά καιρούς ν’ αμφισβητήσουν την πατρότητα του Ιουλίου Βερν σε ορισμένα απ’ αυτά τα “μεταθανάτια” μυθιστορήματα. Μα οι Βερνισταί, με τα ντοκουμέντα που κατείχαν ο Μισέλ Βερν κι ο εκδοτικός οίκος Χετζέλ, απέδειξαν κατηγορηματικά πως η έμπνευση του μεγάλου δημιουργού είχε πάνω σε όλ’ αυτά τη σφραγίδα της. Το ρομάντσο αυτό, όπως κι άλλα πολλά του Βερν, έχει γυριστεί σε κινηματογραφική ταινία που γνώρισε μεγάλη επιτυχία.

The Lighthouse at the End of the World

Κοσμοκράτωρ ή Ο άρχοντας του κόσμου

Ο “Κοσμοκράτωρ” πρέπει να ‘χει γραφτεί το 1898 – μα κυκλοφόρησε λινούς μήνες πριν από το θάνατο του Ιουλίου Βερν, το 1904.
Απ’ τις αρχές του 1886, μια σειρά από δραματικά γεγονότα είχαν γίνει αφορμή ν’ αλλάξει ο κεφάτος κι αισιόδοξος χαρακτήρας του συγγραφέα. Στις 15 Φεβρουαρίου πούλησε ξαφνικά τη θαλαμηγό του για 23.000 γαλλικά φράγκα, ενώ την είχε αγοράσει ολοκαίνουργια, οκτώ χρόνια πριν, για 68.000. Στις 9 Μαρτίου, ο ανιψιός του τον τραυμάτισε στο πόδι με μια πιστολιά – χωρίς να μαθευτεί ποτέ το γιατί. Κι ύστερα, από λίγες μέρες πέθανε στο Μόντε-Κάρλο ο εκδότης του, Χετζέλ. Στις αρχές του 1887, ο Ιούλιος Βερν χάνει τη μητέρα του.
Τότε, ο εύθυμος άνθρωπος, ο πνευματώδης δημιουργός τόσων περιπετειωδών και ταυτόχρονα διασκεδαστικών μυθιστορημάτων, άλλαξε μονομιάς. Έγινε ένας ερημίτης που δεν έκανε άλλο παρά να γράφει, στιβάζοντας χειρόγραφα πάνω στα χειρόγραφα. Κι έτσι η αδιάκοπη παραγωγή του όχι μόνο κάλυπτε τα δυο μυθιστορήματα το χρόνο που είχε υποχρέωση να παραδίδει στον εκδότη του -το γιο Χετζέλ- , αλλά είχε και περίσσευμα. Το 1903 είπε, σε μια συνέντευξη με τον συντάκτη του “Ζουρνάλ”, πως μπορούσε να διαθέσει, ετοιμοπαράδοτα, 20 μυθιστορήματα! Δηλαδή όσα υποχρεώνονταν μέσα σε μια ολάκερη δεκαετία!
Η απαισιοδοξία του για το μέλλον της ανθρωπότητας εκδηλώνεται μέσα στο στερνό μήνυμα που στέλνει ο Κοσμοκράτωρ στην οικουμένη, σε μια τελευταία πρόκληση-απειλή:
“Με τη μηχανή μου εξουσιάζω ολόκληρο τον κόσμο, και δεν υπάρχει ανθρώπινη δύναμη ικανή να της αντισταθεί σε οποιαδήποτε περίσταση…”.
“Ο Παλιός κι ο Νέος Κόσμος ας μάθουν ότι τίποτε δεν μπορούν να κάμουν εναντίον μου, ενώ εγώ τα πάντα μπορώ εναντίον τους”…

Master of the World

Το ριζικό του Ζαν Μορενάς

H νουβέλα αυτή είναι γραμμένη από τον Βερν σε νεαρή ηλικία. Μέσα από τις γραμμές της διήγησής του κάνει έντονη κριτική στο σωφρονιστικό σύστημα της Γαλλίας και εκθειάζει τον αγώνα του ανθρώπου για την ελευθερία. Ακόμη περιέχεται η νουβέλα του Βερν HUMBUG-Αμερικάνικα ήθη. Μια εύστοχη καταγραφή του εμπορικού δαιμονίου των Αμερικανών, που δεν σταματούν να το αναπτύσσουν ούτε καταμεσής του πολέμου.

The destiny of Jean Morenas

Από τον Καύκασο στο Πεκίνο

Το «Από τον Καύκασο στο Πεκίνο» που δημοσιεύτηκε σε επιφυλλίδες στο «Περιοδικό Μορφώσεως και Τέρψεως» και στην εφημερίδα «Ήλιος» κυκλοφόρησε σε τόμο από τις εκδόσεις Χετζέλ στα τέλη του 1892. Η πολύπλευρη εμφάνιση του μυθιστορήματος οφείλεται στην επιμονή του Ιουλίου Βερν να κυκλοφορούν ευρύτερα τα έργα του με την ταυτόχρονη διαφήμισή τους σε περιοδικά κι εφημερίδες. Στην απόφαση αυτή είχε καταλήξει ακολουθώντας το παράδειγμα τόσων άλλων φτασμένων συγγραφέων του 19ου αιώνα.

Tribulations of a Chinaman in China

Το Παρίσι στον 20ό αιώνα

Γραμμένο γύρω στα 1860, ανέκδοτο μέχρι σήμερα γιατί ο εκδότης του Βερν το είχε απορρίψει εκείνη την εποχή, καταχωνιασμένο έκτοτε σε κάποιο χρηματοκιβώτιο που το κλειδί του είχε χαθεί, το Παρίσι στον 20ό αιώνα περίμενε να έρθει ο καιρός του για να φανερωθεί. Περίμενε να φτάσουν τα τέλη του 20ού αιώνα, για να δούμε εμείς, οι τυχεροί πρώτοι αναγνώστες του, ότι με αυτό το νεανικό του έργο ο Ιούλιος Βερν μας συναρπάζει -και μας τρομάζει- όχι τόσο με τις περιπέτειες που αφηγείται και με τις “προφητείες” του για τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις, όσο με το εφιαλτικό του όραμα για τον σύγχρονο κόσμο μας. Αυτόν τον κόσμο όπου ο ρομαντισμός ασφυκτιά, οι τέχνες και τα γράμματα παρακολουθούν όλο και πιο ανίσχυρα τις επεκτατικές τάσεις των αριθμών, και οι άνθρωποι προσφέρουμε τα πλεονεκτήματα, που κερδίσαμε με τις ίδιες μας τις επιτεύξεις, στο θυσιαστήριο του μετρήσιμου, του αποτιμητού σε χρήμα, σε εξουσία, σε γρανάζια μηχανών και μηχανισμών.

Paris in the Twentieth Century

Τα παιδικά μου χρόνια

Γραμμένο στα 1891 για ένα αμερικανικό περιοδικό, από τον εξηντάχρονο πια συγγραφέα, το κείμενο αυτό αποτελεί μια προσωπική εξομολόγηση και ταυτόχρονα μια ακόμη φανταστική ιστορία.
Στη “Μυστηριώδη Νήσο”, τον “Δεκαπενταετή πλοίαρχο”, τα “Τέκνα του Πλοιάρχου Γκραντ” έρχεται να προστεθεί το αυτοβιογραφικό “αρχέτυπό” τους, η ιστορία του νεαρού Βερν που ονειρεύεται τη θάλασσα και τα ταξίδια, οι πρώτες του ναυτικές περιπέτειες και το ναυάγιό του στη μέση του Λίγηρα, η συγκίνησή του όταν αντικρίζει για πρώτη φορά τον ωκεανό.
“Στόχος μου ήταν να περιγράψω τη γη ολόκληρη, τον κόσμο ολόκληρο… Ναι! Όμως ο κόσμος είναι πολύ μεγάλος και η ζωή πολύ σύντομη! Για ν’ αφήσει κανείς ένα ολοκληρωμένο έργο θα ‘πρεπε να ζήσει εκατό χρόνια!”

My Childhood

Το μυστηριώδες έγκλημα

Ο άγνωστος που κυκλοφορεί σαν σκιά στην άγρια θύελλα, δείχνει πως κάτι θέλει ν’ αποφύγει. Το σπίτι του είναι στον δρόμο του, δυο βήματα κοντά του, κι όμως εκείνος παίρνει την αντίθετη κατεύθυνση. Θέλει με κάθε τρόπο να ξεφύγει απ’ τους διώκτες του, να βρεθεί σ’ έναν άλλο τόπο όπου οι νόμοι δεν είναι τόσο αυστηροί. Είναι αθώος, κι όμως όλοι τον θεωρούν ένοχο. Τον κατηγορούν για ένα έγκλημα που δεν έχει κάνει. Όλα είναι επιβαρυντικά γι’ αυτόν, και οι περιπέτειές του ακολουθούν η μια την άλλη. Θα καταφέρει ν’ αποδείξει την αθωότητά του;

A Drama in Livonia

Η ανταρσία του Μπάουντι

Το “Μπάουντι”, ένα μικρό ιστιοφόρο του βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού, σαλπάρει στις 23 Δεκεμβρίου του 1787 για ένα ταξίδι σ’ ένα νησί στον Ειρηνικό ωκεανό. Σκοπός του ταξιδιού είναι η συλλογή αρτόκαρπων από την Ταϊτή και η μεταφορά τους στην Τζαμάικα, με σκοπό τη διατροφή των σκλάβων στις φυτείες. Καπετάνιος του καραβιού είναι ο υποπλοίαρχος Γουίλιαμ Μπλάι, ναυτικός έμπειρος, αλλά τραχύς και σκληρός. Η απαράδεκτη στάση του προκαλεί το πλήρωμα, κι αυτό στασιάζει, με τη βοήθεια του δεύτερου καπετάνιου του ιστιοφόρου, του ύπαρχου Κρίστιαν Φλέτσερ. Η ιστορία που θα διαβάσετε είναι το χρονικό αυτής της ανταρσίας και θέλουμε να σας προειδοποιήσουμε ότι δεν είναι φανταστική, αλλά πραγματική.

The Mutineers of the Bounty

Ο αιώνιος Αδάμ

Το διήγημα “Ο Αιώνιος Αδάμ” εκδόθηκε το 1910, πέντε χρόνια μετά το θάνατο του Ιουλίου Βερν, ως μέρος της συλλογής διηγημάτων “Hier et demain” από τις εκδόσεις Hetzel, και έχει χαρακτηριστεί αριστουργηματικό. Ο Βερν ξεκίνησε τη συγγραφή του τα τελευταία χρόνια της ζωής του, αλλά το διήγημα, με αρχικό τίτλο “Edom”, τροποποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό -κάποιοι υποστηρίζουν ότι μπορεί να γράφτηκε και εξ ολοκλήρου- από το γιο του, Μισέλ, πριν κυκλοφορήσει τελικά ως “L’ Eternel Adam”.
Στο μακρινό μέλλον ο σοφός ζάρτογκ της Αυτοκρατορίας των Τεσσάρων θαλασσών, και μοναδικής ηπείρου στον κόσμο, ανακαλύπτει στη διάρκεια των ανασκαφών του το ημερολόγιο ενός από τους ελάχιστους επιζώντες του κατακλυσμού, που, πολλές χιλιάδες χρόνια πριν, είχε αφανίσει ολόκληρη την ανθρωπότητα…

The Eternal Adam and Other Stories

Τον 29ο αιώνα ή Μια μέρα απ’ τη ζωή ενός αμερικανού δημοσιογράφου στα 2889

Στο μακρινό μέλλον του 2889 -αλλά που θυμίζει τόσο έντονα την εποχή μας. Στο “Μια μέρα απ’ τη ζωή ενός αμερικανού δημοσιογράφου στα 2889” σκιαγραφείται η Αμερική του 29ου αιώνα σ’ όλο το πλέγμα των κοινωνικών και πολιτικών της σχέσεων, μόνο που αυτή η εικόνα θυμίζει έντονα το σημερινό κόσμο, τη σημερινή Αμερική.
Η ζωή και ο ανθρώπινος πολιτισμός στο απώτερο μέλλον, οι τεχνολογικές, επιστημονικές και κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις.

In the Year 2889