Φίλιπ Ροθ (1933-2018)

Τα γεγονότα – Philip Roth

Η αυτοβιογραφία ενός μυθιστοριογράφου


Τα γεγονότα είναι η αντισυμβατική αυτοβιογραφία ενός συγγραφέα που αναδιαμόρφωσε την ιδέα της μυθοπλασίας -ένα έργο συναρπαστικής ανυποκρισίας και επινοητικότητας, που αποκαλύπτει, με ιδιαίτερα διδακτικό τρόπο, την αλληλεπίδραση ζωής και τέχνης.
Ο Φίλιπ Ροθ αφηγείται πέντε επεισόδια από τη ζωή του: τα ασφαλή παιδικά του χρόνια στην Αμερική της δεκαετίας του ’30 και του ’40· τη μύησή του στην αμερικανική ζωή, σε ένα συμβατικό πανεπιστήμιο της δεκαετίας του ’50· τον παθιασμένο και καταστροφικό δεσμό του, όταν πια είναι ένας φιλόδοξος νέος, με το πιο οργισμένο πρόσωπο που γνώρισε ποτέ (το “κορίτσι των ονείρων μου” την αποκαλεί ο Ροθ)· τη σύγκρουσή του, ως νεοσσού της συγγραφής, με το εβραϊκό κατεστημένο που έχει σκανδαλιστεί με το Αντίο Κολόμπους· και την ανακάλυψη, μέσα στις υπερβολές της δεκαετίας του ’60, του πλούσιου, ανεξόρυκτου κοιτάσματος του ταλέντου του, που τον οδήγησε να γράψει το Σύνδρομο Πόρτνοϊ.

Το βιβλίο ολοκληρώνεται με μια έκπληξη, που φέρει την απολύτως αναγνωρίσιμη σφραγίδα του Ροθ: με την επίμονη επίθεση του μυθιστοριογράφου στον αυτοβιογραφούμενο εαυτό του, με την έντονη αμφισβήτηση της επάρκειάς του ως αυθιστορούμενου συγγραφέα.

Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά
Τίτλος πρωτοτύπου: The Facts: A Novelist’s Autobiography

Προσωπικές αφηγήσεις, Αυτοβιογραφία, Πόλις, 2017, 280 σελ.

Τότε που ήταν καλό κορίτσι – Philip Roth

Το σαγηνευτικό, συνταρακτικό αυτό μυθιστόρημα διαδραματίζεται σε μια μικρή πόλη των Μεσοδυτικών Πολιτειών και μιλάει για μια συναισθηματικά πληγωμένη νέα γυναίκα με ιδιαίτερα αυστηρές ηθικές αρχές.

Παιδί ακόμα, η Λούσι Νέλσον έστειλε τον αποτυχημένο, αλκοολικό πατέρα της στη φυλακή. Από τότε, προσπαθεί διαρκώς να αναμορφώσει τους ανθρώπους γύρω της. Πιστεύει ότι ρόλος της είναι να αγωνιστεί για το καλό. Η επιδίωξη όμως του καλού την οδηγεί στο να συντρίβει τους πάντες, και η αναζήτηση της τελειότητας καταλήγει στην ίδια της την καταστροφή. Με την άψογη σκιαγράφηση του χαρακτήρα της Λούσι και του αφελούς, ανώριμου συζύγου της, του Ρόι, ο Ροθ πλάθει ένα σκληρό ρεαλιστικό μυθιστόρημα και προσφέρει μια ακριβή εικόνα της θρησκόληπτης αμερικανικής επαρχίας, με τους πόθους της, την οργή της και τις ασφυκτικές οικογενειακές σχέσεις, μια εικόνα αμείλικτη και μαζί συμπονετική.

Μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου
Τίτλος πρωτοτύπου: When She Was Good

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2016, 464 σελ.

Διαβάζοντας τον εαυτό μου και άλλους – Philip Roth

Οι συνεντεύξεις, τα δοκίμια και τα άρθρα που συμπεριλαμβάνονται στο παρόν βιβλίο καλύπτουν τα πρώτα είκοσι πέντε χρόνια της συγγραφικής σταδιοδρομίας του Φίλιπ Ροθ, αποκαλύπτοντας πόσο τον απασχολεί “η σχέση ανάμεσα στον γραπτό και τον άγραφο κόσμο”. Ο Ροθ μιλάει εδώ για τον εαυτό του και το έργο του, ανασκευάζοντας παρερμηνείες και απαντώντας στις επικρίσεις των ομοθρήσκων του. Παράλληλα, γράφει για μερικούς Ανατολικοευρωπαίους συγγραφείς που ανέκαθεν υπερασπιζόταν, όπως και για το μπέιζμπολ, την πολιτική, το αμερικανικό μυθιστόρημα και τους Αμερικανοεβραίους. Η εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αυτή συλλογή των μη λογοτεχνικών γραπτών του συγγραφέα περιλαμβάνει επίσης ορισμένες από τις σημαντικότερες συνεντεύξεις του, σε έντυπα όπως τα Paris Review, Nouvel Observateur και New York Review of Books.

Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά
Τίτλος πρωτοτύπου: Reading Myself and Others

Ερμηνεία και κριτική, Πόλις, 2014, 432 σελ.

Το ανθρώπινο στίγμα – Philip Roth

Ένας διάσημος καθηγητής των κλασικών σπουδών κατηγορείται για ρατσιστική συμπεριφορά. Προτιμά να παραιτηθεί παρά να αποκαλυφθεί το μυστικό που θα μπορούσε να τον αθωώσει.
Η ιστορία διαδραματίζεται στις ΗΠΑ την εποχή που ξεσπά η υπόθεση της Μόνικας Λουίνσκι, όταν ο πουριτανισμός και η έννοια του politically correct αρχίζουν να κυριαρχούν στην πολιτική και πνευματική ζωή της χώρας.
Ο Ροθ με μεγάλη αφηγηματική δεξιοτεχνία παρακολουθεί τη ζωή του κεντρικού ήρωά του, ενός ανθρώπου με απίστευτο παρελθόν που επαναδημιούργησε κυριολεκτικά την ταυτότητά του και ζει ένα παρόν που σοκάρει τον καθωσπρεπισμό του περιβάλλοντός του· συνδέεται ερωτικά με μια πολύ νεώτερη και επιφανειακά “κατώτερή” του αισθησιακή γυναίκα ενώ καταδιώκεται από τον βίαιο πρώην σύζυγό της, βετεράνο του Βιετνάμ.
Μετά το “Αμερικανικό ειδύλλιο” και το “Παντρεύτηκα έναν κομμουνιστή”, το “Ανθρώπινο Στίγμα” ολοκληρώνει την τριλογία του Φίλιπ Ροθ. Ο μεγάλος Αμερικανός συγγραφέας με το απαράμιλλο λογοτεχνικό ύφος του ερευνά το πρόβλημα της ταυτότητας αναλύοντας σε βάθος τους ιδρυτικούς μύθους της Αμερικανικής κοινωνίας. Περιγράφει με διεισδυτικό και κριτικό τρόπο, εναλλάσσοντας το σαρκασμό με την ελεγεία, τη μεταπολεμική Αμερική όπου τα πάντα είναι πολύπλοκα, αμφίσημα και ρευστά γιατί το στίγμα “το έχουμε όλοι μας. Είναι μέσα μας. Το στίγμα που προηγείται της ανυπακοής, που εμπεριέχει την ανυπακοή και περιπλέκει οποιαδήποτε ερμηνεία και κατανόηση. Η φαντασίωση της καθαρότητας είναι τρομαχτική. Παράλογη. Τι είναι η επιδίωξη της καθαρότητας αν όχι κι άλλη ρυπαρότητα;”

Βραβεία:
Pen/Faulkner Award for Fiction 2001
W. H. Smith Literary Award 2001
Prix Médicis Étranger 2002
LIRE Meilleur Livre de l’ Année 2002

Μετάφραση: Τρισεύγενη Παπαϊωάννου
Τίτλος πρωτοτύπου: The Human Stain
Επίμετρο: Ηλίας Μαγκλίνης, Κώστας Μποτόπουλος

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2013, 500 σελ.

Το θέατρο του Σάμπαθ – Philip Roth

Ο άλλοτε σκανταλιάρης, εφευρετικός μαριονετίστας, Μίκι Σάμπαθ, στα εξήντα τέσσερά του, εξακολουθεί να είναι προκλητικά ανταγωνιστικός και αχαλίνωτα λάγνος. Αλλά μετά τον θάνατο της ερωμένης του ο Σάμπαθ ξεκινάει ένα θυελλώδες ταξίδι στο παρελθόν του.

Πολιορκημένος από τα φαντάσματα εκείνων που πολύ τον αγάπησαν και πολύ τον εμίσησαν, θα φθάσει στο χείλος της τρέλας και της εξόντωσης, έπειτα από διάφορες κωμικοτραγικές περιπέτειες.

“Το Θέατρο του Σάμπαθ” είναι μια σατιρική δημιουργία επικών διαστάσεων, και ο Μίκι Σάμπαθ είναι ο γαργαντουικός ήρωάς της. Όσο για τον Φίλιπ Ροθ, σ’ αυτό το εικοστό πέμπτο βιβλίο του βρίσκεται στο απόγειο της δημιουργικής του ωριμότητας.

“Αστείo… συγκινητικό, ευφάνταστο, βαθύ… Αριστούργημα”.
(“Times Literary Supplement”)

“Έχω ιδιαίτερη αδυναμία σ’ ένα βιβλίο που λέγεται “Θέατρο του Σάμπαθ”, το οποίο μισούν πολλοί. Δεν είναι βέβαια αυτός ο λόγος που μου αρέσει. Αλλά πιστεύω ότι έχει πολλή ελευθερία μέσα του. Αυτό αναζητάς ως συγγραφέας, όταν δουλεύεις: να χάνεις τις αναστολές σου, να σκαλίζεις βαθιά μέσα στη μνήμη σου και τις εμπειρίες και τη ζωή, και μετά να βρίσκεις την πρόζα που θα πείσει τον αναγνώστη”.
(Philip Roth)

“Το Θέατρο του Σάμπαθ” κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στα ελληνικά από τις εκδόσεις Χατζηνικολή, στη μετάφραση του Ανδρέα Β. Βαχλιώτη.

Μετάφραση: Ανδρέας Β. Βαχλιώτης
Τίτλος πρωτοτύπου: Sabbath’s Theater
Επιμέλεια: Κατερίνα Σχινά
Βραβεία: National Book Award – Fiction 1995

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2013, 614 σελ.

Αντίο Κολόμπους – Philip Roth

Το “Αντίο Κολόμπους”, η νουβέλα που μας εισήγαγε στο έργο του Φίλιπ Ροθ, είναι μια ασεβής και λαμπερή σάτιρα για τις νεανικές σχέσεις που διαλύονται από τις προκαταλήψεις των τρίτων. Ο Νιλ Κλούγκμαν από το ταπεινό Νιούαρκ και η Μπρέντα Πάτιμκιν από το προάστιο Σορτ Χιλς συναντήθηκαν και ερωτεύτηκαν με πάθος ένα καλοκαίρι στα τέλη της δεκαετίας του ΄50. Οι δυο τους δόθηκαν ολοκληρωτικά σε αυτή τη σχέση, η καταγωγή του Νιλ όμως δεν ταίριαζε με το περιβάλλον της Μπρέντα, κι έτσι σχέση τους ήταν καταδικασμένη εξαρχής.

Μια πνευματώδης και σαρκαστική περιγραφή των κοινωνικών ηθών της Αμερικής, τα οποία εξακολουθούν να υπάρχουν στις κοινωνίες της Δύσης έως και τις μέρες μας.

Η νουβέλα συνοδεύεται από πέντε διηγήματα που ποικίλουν σε ύφος, περνώντας από την απόλυτη άρνηση έως την εκπληκτική τρυφερότητα και φωτίζοντας τις υπόγειες συγκρούσεις που υπάρχουν στις οικογενειακές, κοινωνικές και προσωπικές σχέσεις της αμερικανικής εβραϊκής διασποράς.

Μετάφραση: Σώτη Τριανταφύλλου
Τίτλος πρωτοτύπου: Goodbye, Columbus
Επίμετρο: Σώτη Τριανταφύλλου
Βραβεία:
National Book Award – Fiction 1960
Guggenheim Award

Νουβέλα, Διηγήματα, Πόλις, 2013, 331 σελ.

Πατρική κληρονομιά – Philip Roth

Μια αληθινή ιστορία


Η “Πατρική κληρονομιά”, μια αληθινή ιστορία, αγγίζει αισθήματα με εκείνη την ένταση που ο Φίλιπ Ροθ γνωρίζει καλά. Ο συγγραφέας παρακολουθεί τον ογδονταεξάχρονο πατέρα του -έναν άνθρωπο με παροιμιώδη ρώμη, γοητεία, και μια ανεξάντλητη συλλογή αναμνήσεων από το Νιούαρκ- στη μάχη του με τον όγκο στον εγκέφαλο, που εντέλει θα τον σκοτώσει. Ο γιος παραστέκεται γεμάτος αγάπη, αγωνία και τρόμο στον πατέρα του, σε όλα τα στάδια της τελευταίας του δοκιμασίας, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα εκείνο το πείσμα για επιβίωση που χαρακτήριζε συνολικά τη μακρόχρονη και πεισματική πάλη του με τη ζωή.

Η “Πατρική κληρονομιά” ανακηρύχθηκε από το περιοδικό “Time” Καλύτερο Βιβλίο του 1993 στην κατηγορία της μη μυθοπλαστικής πεζογραφίας.

Ένα μεστό και βαθιά συγκινητικό πορτρέτο πατέρα και γιου… Ο Ροθ παρακάμπτει κάθε διάθεση
παραμυθίας και παρηγοριάς προκειμένου να φτάσει στην αλήθεια – στην αλήθεια για τον εαυτό του και τον πατέρα του, για τον θάνατο και τον φόβο του θανάτου, για εκείνη την απόλυτα ευάλωτη θέση στην οποία μας καταδικάζει όλους η αγάπη.
(Chicago Tribune)

Με αμεσότητα αριστοτεχνική, η “Πατρική κληρονομιά” αφηγείται μία από τις πιο θεμελιώδεις αληθινές ιστορίες που μοιράζονται οι Αμερικανοί σήμερα… Και η αφήγηση αυτή σφύζει από ζωντάνια
και χιούμορ… Πρόκειται για έναν θρίαμβο της λογοτεχνίας… της υπέροχα πραγματιστικής, ιδιοφυώς απρόβλεπτης αφηγηματικής φλέβας του Φίλιπ Ροθ.
(The New York Times Book Review)

Μετάφραση: Τάκης Κιρκής
Τίτλος πρωτοτύπου: Patrimony
Βραβεία: National Book Critics Circle Award – Biography/Autobiography 1991

Αφηγήσεις, Πόλις, 2012, 244 σελ.

Νέμεσις – Philip Roth

Στην αποπνικτική ζέστη του Νιούαρκ μαίνεται μια τρομακτική επιδημία. Η αναπηρία, η παράλυση, η ισόβια καταδίκη στον πόνο, ακόμα και ο θάνατος απειλούν τα παιδιά του Νιου Τζέρζεϋ. Αυτό είναι το απροσδόκητο θέμα του σπαρακτικού νέου βιβλίου του Φίλιπ Ροθ: μια επιδημία πολιομυελίτιδας που ξεσπάει το καλοκαίρι του 1944, λίγο πριν το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και ο αντίκτυπός της σε μια μικρή και δεμένη κοινότητα του Νιούαρκ και στα παιδιά της.

Στο επίκεντρο βρίσκεται ο εύρωστος και ευσυνείδητος διευθυντής του υπαίθριου αθλητικού κέντρου της περιοχής, ο εικοσιτριάχρονος Μπάκυ Κάντορ: αθλητής του ακοντισμού και της άρσης βαρών, απόλυτα αφοσιωμένος στα καθήκοντά του και απογοητευμένος από τον εαυτό του επειδή, λόγω κακής όρασης, αδυνατεί να υπηρετήσει στον στρατό και να συμμετάσχει στον πόλεμο πλάι στους φίλους και ομηλίκους του, είναι η ψυχή του κέντρου και το στήριγμα των παιδιών. Εστιάζοντας στα διλήμματα και στις καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Κάντορ, καθώς η πολιομυελίτιδα αρχίζει να ερημώνει τους χώρους των αθλοπαιδιών, ο Ροθ αποτυπώνει όλα τα συναισθήματα που γεννά ένας λοιμός: φόβο, πανικό, οργή, σάστισμα, αγωνία, πόνο.

Παρακολουθώντας τον ήρωά του στους καυτούς, δύσοσμους δρόμους του πολιορκημένου Νιούαρκ και στο Ίντιαν Χιλ, μια παρθένα καλοκαιρινή κατασκήνωση στα βουνά, με αέρα καθαρό, “αποκαθαρμένο από οτιδήποτε μολυσματικό”, ο Ροθ σκιαγραφεί έναν αξιοπρεπή και δραστήριο άνθρωπο με τις καλύτερες των προθέσεων, και τον προσωπικό του πόλεμο ενάντια στην επιδημία. Με ακρίβεια και τρυφερότητα καταγράφει τη διαδρομή του Κάντορ προς την προσωπική του καταστροφή αλλά και τον ιδιαίτερο κόσμο της παιδικής ηλικίας.

Την ιστορία στοιχειώνει το ζοφερό ερώτημα που πραγματεύονται και οι τέσσερις τελευταίες νουβέλες του Ροθ, ο “Καθένας”, η “Αγανάκτηση”, η “Ταπείνωση” και τώρα η “Νέμεσις”: ποιες επιλογές διαμορφώνουν μοιραία τη ζωή; Πόσο αδύναμοι είμαστε όλοι μας μπροστά στη δύναμη των περιστάσεων;

Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά
Τίτλος πρωτοτύπου: Nemesis

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2011, 309 σελ.

Ο καθηγητής του πόθου – Philip Roth

Η ιστορία του Ντέιβιντ Κέπες, ενός τυχοδιώκτη του πνεύματος και του αισθήματος, που κινείται μέσα σ’ έναν κόσμο αισθησιακών δυνατοτήτων, ψάχνοντας να συνδυάσει την ηδονή με την αξιοπρέπεια.
O Ντέιβιντ Κέπες, νεαρός καθηγητής (πολύ χαρισματικός) συγκριτικής λογοτεχνίας, έχει παραμείνει σπουδαστής (επίσης χαρισματικός) του συγκριτικού ερωτισμού. Έμβλημά του, η ρήση του Μπάιρον: «Άσωτος μεταξύ των λογίων, λόγιος μεταξύ των ασώτων». Η επισταμένη του σπουδή τού πόθου περνάει πρώτα από σκαμπρόζικα παιχνίδια με την Μπέταν και την Μπιργκίτα, δύο πεταχτούλες Σουηδέζες, κι ύστερα τον βυθίζει στον εξωτισμό και το πάθος με την Έλεν: ωραία, μυστηριώδη, ατίθαση. Παντρεύεται την ηρωίδα του, αλλά βρίσκεται χαμένος στην έρημο του έρωτα. Η διάσχιση αυτής της ερήμου θ’ αποδειχθεί σκληρή, και θα περιπλανηθεί εκεί ψάχνοντας για αποτυπώματα του πόθου. Κάποτε, επιτέλους, θ’ ανακαλύψει την ανέλπιστη όαση. Η Κλερ είναι ωραία, φιλήδονη, αλλά κρυστάλλινη, απροσποίητη, ξεκάθαρη. Μήπως πρόκειται πάλι για οφθαλμαπάτη; O Φίλιπ Ροθ, ακολουθώντας τον Κέπες από την οικογενειακή θαλπωρή των παιδικών χρόνων ώς την αχανείς εκτάσεις της ερωτικής προοπτικής, από ένα menage a trois στο Λονδίνο ώς τις ωδίνες της μοναξιάς στη Νέα Υόρκη, δημιουργεί ένα εξόχως ευφυές, συγκινητικό και συχνά ξεκαρδιστικό μυθιστόρημα με θέμα το δίλημμα της ηδονής: πού την αναζητούμε· γιατί την αποφεύγουμε· και πώς πασχίζουμε να κηρύξουμε μια ανακωχή ανάμεσα στην αξιοπρέπεια και τον πόθο.

Μετάφραση: Νίκος Παναγιωτόπουλος
Τίτλος πρωτοτύπου: The Professor of Desire

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2010, 316 σελ.

Αμερικανικό ειδύλλιο – Philip Roth

Ο Σίμουρ Λιβόρ ενηλικιώνεται στη μεταπολεμική Αμερική του θριάμβου και της ευημερίας. Αλλά ό,τι αγαπάει χάνεται όταν η χώρα παθαίνει παράκρουση τα ταραγμένα χρόνια της δεκαετίας του’60. Ούτε ο πιο απομονωμένος και καλοπροαίρετος πολίτης δεν καταφέρνει να αποφύγει το σαρωτικό κύμα της ιστορίας. Το “Αμερικανικό ειδύλλιο” είναι η ιστορία της ανόδου και της πτώσης ενός καλότυχου Αμερικανού -ενός δυνατού άνδρα γεμάτου αυτοπεποίθηση, αριστοτέχνη της κοινωνικής ισορροπίας που τον συντρίβουν οι δυνάμεις της κοινωνικής αναταραχής.

Του Λιβόβ δεν του επιτρέπεται να ζήσει για πάντα ευτυχισμένος στην αγαπημένη του πέτρινη αγροικία με την όμορφη γυναίκα του και τη ζωηρή κόρη του με την πρόωρη ανάπτυξη, που είναι το φως των ματιών του. Φως των ματιών του ώσπου να γίνει δεκάξι χρονών και να εξελιχθεί σε τρομοκράτισσα επαναστάτρια αποφασισμένη να καταστρέψει τον παράδεισο του πατέρα της.
Με έντονο ρεαλισμό, ο Ροθ ξαναγυρίζει στις συγκρούσεις και τις βίαιες μεταβολές της δεκαετίας του 1960. Το βιβλίο αυτό μιλάει για την αγάπη -και το μίσος- για την Αμερική. Για την επιθυμία ν’ ανήκεις -και την άρνηση να ανήκεις- στην Αμερική. Αντιπαραθέτει την επιθυμία για μια ειδυλλιακή αμερικανική ζωή -ζωή αξιοσέβαστη, με ηρεμία, τάξη, αισιοδοξία και δημιουργία- στη γηγενή αμερικανική παραφροσύνη.

Το μυθιστόρημα μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 2016 από τον ηθοποιό Γιούαν Μακ Γκρέγκορ, στην ταινία “American Pastoral” με πρωταγωνιστές τον ίδιο, τη Τζένιφερ Κόνελι και τη Ντακότα Φάνινγκ.

Μετάφραση: Τρισεύγενη Παπαϊωάννου
Τίτλος πρωτοτύπου: American Pastoral
Επίμετρο: Σώτη Τριανταφύλλου
Βραβεία:
Pulitzer Prize – Fiction 1998
Prix du Meilleur Livre Étranger 2000

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2010, 564 σελ.

Η ταπείνωση – Philip Roth

Όλα έχουν τελειώσει για τον Σάιμον Άξλερ, τον πρωταγωνιστή του συναρπαστικού νέου βιβλίου του Φίλιπ Ροθ. Κορυφαίος ηθοποιός του αμερικανικού θεάτρου επί δεκαετίες, ανακαλύπτει ότι στα εξήντα του χρόνια έχει απολέσει το ταλέντο του, την αυτοπεποίθησή του, την ικανότητά του να σαγηνεύει. Ο Φάλσταφ, ο Πέερ Γκυντ, ο Βάνιας, όλοι οι μεγάλοι του ρόλοι “έχουν λιώσει κι έγιναν άνεμος, διάφανος άνεμος”. Όταν ανεβαίνει στη σκηνή, αισθάνεται σαν παράφρονας και συμπεριφέρεται σαν ηλίθιος. Η εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του έχει χαθεί· φαντάζεται ότι το κοινό του τον λοιδορεί και τον χλευάζει· δεν κατορθώνει πια να υποκριθεί πειστικά ότι είναι κάποιος άλλος. “Κάτι θεμελιώδες έχει εξανεμιστεί”. Η σύζυγός του έχει φύγει, το κοινό του τον έχει εγκαταλείψει, ο ατζέντης του δεν μπορεί να τον πείσει να ξαναγυρίσει στο θέατρο.

Μέσα σ’ αυτή την ανεξήγητη και τρομακτική απογύμνωση που γεννά στον Άξλερ σκέψεις αυτοκτονίας, εισβάλλει, σαν παρηγοριά, μια αναπάντεχη ερωτική επιθυμία. Ωστόσο, είναι σε τέτοιο βαθμό ριψοκίνδυνη και ασυνήθιστη ώστε δεν οδηγεί σε ανακούφιση και ευδαιμονία, αλλά σε ένα ακόμη πιο ζοφερό και συγκλονιστικό τέλος. Σ’ αυτό το μακρύ ταξίδι της μέρας μέσα στη νύχτα, το οποίο αφηγείται ο Ροθ με την αμίμητη αμεσότητά του, με τόλμη, σοβαρότητα αλλά και σαρκασμό, όλα τα μέσα που επιστρατεύουμε προκειμένου να πειστούμε για τη σταθερότητα και την αντοχή μας, όλα τα επιτεύγματα της ζωής μας -ταλέντο, έρωτας, σεξ, ελπίδα, ενέργεια,φήμη- καταλύονται.

Επεκτείνοντας τους ζοφερούς στοχασμούς του πάνω στη θνητότητα και το τέλος (“Καθένας”, “Φεύγει το φάντασμα”) και την πικρά ειρωνική αναδρομή στη νεότητα και τις χαμένες της ευκαιρίες (“Αγανάκτηση”), ο Ροθ έχει γράψει άλλο ένα βασανιστικό, διαυγές, ωμά ειλικρινές βιβλίο, στο κλίμα των τελευταίων του έργων.

Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά
Τίτλος πρωτοτύπου: The Humbling

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2010, 170 σελ.

Αγανάκτηση – Philip Roth

Με σοφές δόσεις απελπισίας και χιούμορ και με μια γραφή νευρώδη και πυκνή, ο Φίλιπ Ροθ
δίνει μια φέτα ζωής από την πουριτανική Αμερική του 1950, καλώντας υπογείως στους συμπατριώτες του ν’ αναλογιστούν τι ιστορίες κρύβονται μέσα στα φέρετρα που καταφθάνουν σήμερα από άλλα πεδία, όπως του Ιράκ.

Ο Ροθ κεντά πάνω στα μοτίβα της νεανικής ορμής και της ξεροκεφαλιάς, του κουράγιου και της απειρίας, των φιλοδοξιών και των σφαλμάτων που μπορεί να προδιαγράψουν τη μοίρα οποιουδήποτε δεκαεννιάχρονου, παντού.
(Σταυρούλα Παπασπύρου, “Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία”)

Αμερική, 1951. Δεύτερος χρόνος του πολέμου της Κορέας. Ο Μάρκους Μέσνερ, μελετηρός, νομοταγής και παθιασμένος νεαρός από το Νιούαρκ του Νιου Τζέρζι, είναι δευτεροετής φοιτητής στο συντηρητικό, θρησκευτικών καταβολών πανεπιστήμιο του Γουάινσμπεργκ, στο Οχάιο. Γιατί δεν βρίσκεται στο τοπικό πανεπιστήμιο του Νιούαρκ όπου είχε αρχικά εγγραφεί; Αιτία είναι ο πατέρας του, ρωμαλέος χασάπης της γειτονιάς, αφοσιωμένος στη σκληρή δουλειά, που δείχνει να μην μπορεί να ελέγξει τον φόβο και την ανησυχία του για τους κινδύνους που πιστεύει ότι απειλούν τον αγαπημένο του γιο: τους κινδύνους της ενήλικης ζωής και του κόσμου, που παραμονεύουν σε κάθε γωνιά.

Όπως εξηγεί στον Μάρκους η μητέρα του, θύμα και η ίδια αυτής της παράλογης συμπεριφοράς, οι φόβοι του πατέρα οφείλονται στην αγάπη και την υπερηφάνεια που αισθάνεται γι’ αυτόν. Ίσως να είναι έτσι, αλλά αυτή η κατάσταση κάνει τον Μάρκους να αγανακτεί τόσο που δεν αντέχει πια τη συμβίωση με τους γονείς του.

Εγκαταλείπει το πατρικό του, και, μακριά από το Νιούαρκ, σ’ ένα πανεπιστήμιο των Μεσοδυτικών Πολιτειών, αναζητά τον δρόμο του μέσα στο πλαίσιο που ορίζουν τα ήθη και οι περιορισμοί ενός διαφορετικού αμερικανικού κόσμου.

Η “Αγανάκτηση”, το εικοστό ένατο βιβλίο του Φίλιπ Ροθ, αφηγείται την ιστορία ενός νέου ανθρώπου που διαπλάθεται μέσα στις τρομακτικές συγκυρίες και τα παράδοξα εμπόδια που ορθώνει μπροστά του η ζωή. Είναι μια ιστορία για την απειρία και την ανοησία, για την πνευματική αντίσταση, για την αφύπνιση της σεξουαλικότητας, για το θάρρος και την πλάνη, δοσμένη με τον ευρηματικό, ζωντανό και πνευματώδη τρόπο του Ροθ.

Ο συγγραφέας εγκαταλείπει τα θέματα που στοίχειωναν τα προηγούμενα έργα του, τα γηρατειά και την πείρα της ζωής και στρέφεται με δύναμη στη διερεύνηση του τρόπου που επιδρά η αμερικανική ιστορία στη ζωή των ευάλωτων ανθρώπων.

Μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου
Τίτλος πρωτοτύπου: Indignation
Επίμετρο, σημειώσεις: Αθηνά Δημητριάδου
Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα 2010

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2009, 253 σελ.

Φεύγει το φάντασμα – Philip Roth

Σαν ένας άλλος Ριπ Βαν Ουίνκλ, που επιστρέφοντας στη γενέτειρα του ανακαλύπτει ότι όλα έχουν αλλάξει, ο Νέιθαν Ζούκερμαν ξαναγυρίζει στη Νέα Υόρκη, την πόλη που έχει εγκαταλείψει πριν από έντεκα χρόνια. Μόνος στο σπίτι του στο βουνό, στην ορεινή Νέα Αγγλία, ο Ζούκερμαν δεν είναι παρά συγγραφέας: ούτε φωνές, ούτε μέσα μαζικής ενημέρωσης, ούτε τρομοκρατικές απειλές, ούτε γυναίκες, ούτε ειδήσεις, παρά μόνο η ενασχόληση με το έργο του και η προσπάθεια να υπομείνει το άχθος των γηρατειών.
Περιπλανώμενος, σαν νεκραναστημένος, στους δρόμους της πόλης, σύντομα θα πραγματοποιήσει τρεις συναντήσεις που θα διαρρήξουν την επιμελώς περιφρουρημένη μοναξιά του. Η πρώτη είναι με ένα νεαρό ζευγάρι, το διαμέρισμα του οποίου ο Ζούκερμαν δέχεται, σε μια στιγμιαία παρόρμηση, να ανταλλάξει με το δικό του. Εκείνοι θέλουν να εγκαταλείψουν το Μανχάταν μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου αναζητώντας καταφύγιο στην εξοχή, ενώ ο ίδιος ερωτοτροπεί με την ιδέα να επιστρέψει στη ζωή της πόλης. Αλλά, από τη στιγμή που τους συναντά, ο Ζούκερμαν αρχίζει επίσης να επιθυμεί να ανταλλάξει τη μοναξιά του με την ερωτική πρόκληση της νεαρής γυναίκας, τηςΤζέιμι: τα θέλγητρα της τον τραβούν και πάλι σε όσα πίστευε ότι είχε αφήσει πίσω του – τις ερωτικές σχέσεις, το ζωηρό παιχνίδι της καρδιάς και του σώματος.
Η δεύτερη συνάντηση είναι με ένα πρόσωπο που έχει σημαδέψει τα νεανικά χρόνια του Ζούκερμαν, την Ειμί Μπελέτ, σύντροφο και μούσα του Ε. Ι. Λόνοφ, ενός συγγραφέα που τον θαυμάζει απεριόριστα ο Ζούκερμαν. Η άλλοτε ακαταμάχητη Ειμί είναι σήμερα μια ηλικιωμένη γυναίκα καταρρακωμένη από την ασθένεια, ταγμένη να διαφυλάσσει τη μνήμη εκείνου του αυστηρού Αμερικανού συγγραφέα, που έδειξε στον Νέιθαν τον μοναχικό δρόμο της συγγραφής.
Τέλος, η τρίτη συνάντηση είναι με τον επίδοξο βιογράφο του Λόνοφ, έναν αδίστακτο νεαρό λόγιο, ο οποίος είναι πρόθυμος να κάνει τα πάντα προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στο “μεγάλο μυστικό” του Λόνοφ.
Αιφνίδια μπλεγμένος -όπως ούτε ήθελε ούτε σκόπευε να εμπλακεί- με τον έρωτα, το πένθος, την επιθυμία και την εχθρότητα, ο Ζούκερμαν πρωταγωνιστεί σε ένα εσωτερικό δράμα με συναρπαστικές δυνατότητες και οδυνηρές επιπτώσεις. Στοιχειωμένο από το προηγούμενο έργο του Ροθ “Ο συγγραφέας-φάντασμα” (πρώτο μέρος της τριλογίας “Ζούκερμαν δεσμώτης”), το “Φεύγει το φάντασμα” συνιστά ένα εντυπωσιακό άλμα σε μια νέα φάση της ακόρεστης αφοσίωσης του μεγάλου συγγραφέα στη μυθοπλασία.

Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά
Τίτλος πρωτοτύπου: Exit Ghost

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2009, 324 σελ.

Η αντιζωή – Philip Roth

“Η αντιζωή” μιλάει για ανθρώπους που πραγματώνουν τα όνειρά τους για ανανέωση και φυγή. Κάποιοι, μάλιστα, απ’ αυτούς φτάνουν μέχρι και να ριψοκινδυνεύσουν τη ζωή τους για ν’ αλλάξουν το φαινομενικά αναπότρεπτο πεπρωμένο τους. Όπου κι αν βρίσκονται, οι χαρακτήρες της “Αντιζωής” αντιμετωπίζουν διαρκώς τον πειρασμό μιας εναλλακτικής ύπαρξης που θα μπορούσε ν’ αντιστρέψει τη μοίρα τους.

Οδηγός μας σ’ αυτές τις πρωτεϊκές ζωές, μέσα απ’ τα υποβλητικά τοπία του βιβλίου -οικεία και ξένα-, είναι ο μυθιστοριογράφος Νέιθαν Ζούκερμαν. Αυτός είναι ο κριτικός νους που υπολογίζει τι τίμημα πρέπει να καταβληθεί κάθε φορά για ν’ αλλάξει η τύχη των ηρώων και να ξαναγραφτεί η Ιστορία, είτε σ’ ένα οδοντιατρείο στο Νιου Τζέρζι ή ένα παραδοσιακό χωριό στο Γκλόστερσιρ της Αγγλίας, είτε σε μια εκκλησία στο Γουέστ Εντ του Λονδίνου ή έναν μικροσκοπικό οικισμό στην έρημο της κατεχόμενης απ’ το Ισραήλ Δυτικής Όχθης.

Μετάφραση: Χριστίνα Ντόκου
Τίτλος πρωτοτύπου: The Counterlife
Επιμέλεια: Αχιλλέας Κυριακίδης
Βραβεία: National Book Critics Circle Award – Fiction 1987

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2008, 485 σελ.

Το σύνδρομο Πόρτνοϊ – Philip Roth

Eπανέκδοση, σε νέα μετάφραση, του πασίγνωστου μυθιστορήματος του Φίλιπ Ροθ, που ζωντανεύει με σπαρταριστό τρόπο, κυνικό μαζί και τρυφερό, τις σεξουαλικές εμμονές ενός τριαντάχρονου
Αμερικανού.

Ο Ροθ επιτίθεται με έντονο σαρκασμό και χωρίς οίκτο στη στενομυαλιά, την άγνοια και την ανοησία που αποτελούν την πηγή των κοινωνικών προκαταλήψεων. Η εξομολόγηση του Πόρτνοϊ είναι μια απελπισμένη κραυγή-έκκληση υπέρ της ανεκτικότητας.

Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης
Τίτλος πρωτοτύπου: Portnoy’s Complaint
Σημειώσεις, σχόλια: Αχιλλέας Κυριακίδης
1η έκδοση στα ελληνικά, σε μτφρ. Λένας Αλεξανδράκη: “Γράμματα”, 1980

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2008, 317 σελ.

Η συνωμοσία εναντίον της Αμερικής – Philip Roth

Στη “Συνωμοσία εναντίον της Aμερικής” ο Φίλιπ Pοθ ξεκινά από ένα φανταστικό αλλά άκρως εφιαλτικό σενάριο: Tι θα γινόταν αν στις εκλογές του 1940 κέρδιζε, αντί για τον Δημοκρατικό Pούζβελτ, ο Pεπουμπλικάνος υποψήφιος, εθνικός “ήρωας των αιθέρων”, αλλά και αντισημίτης και προσωπικός φίλος του Xίτλερ, Tσαρλς Λίντμπεργκ; Ποιο θα ήταν το πρόσωπο μιας Aμερικής που υπογράφει σύμφωνο φιλίας με τον Xίτλερ και την Iαπωνία; Πώς θα φαινόταν στον υπόλοιπο κόσμο, αν ο υπουργός εξωτερικών του Γ΄ Pάιχ, ο φον Pίμπεντροπ, χόρευε βαλς στον Λευκό Oίκο; Kαι ποιο θα ήταν το μέλλον των εκατομμυρίων Aμερικανοεβραίων σε μια Aμερική όπου τον πρώτο λόγο έχει ο αντισημιτισμός;

O μεγάλος Αμερικανός συγγραφέας μας δίνει ένα φανταστικό πολιτικό θρίλερ και ταυτόχρονα σκιαγραφεί με αριστοτεχνικό τρόπο την τραγωδία μιας τετραμελούς οικογένειας του Nιου Tζέρζι: των Pοθ, με τον επτάχρονο Φίλιπ να βρίσκεται στο επίκεντρο του συναρπαστικού, ενίοτε αστείου αλλά και συγκινητικού αυτού μυθιστορήματος, στο οποίο ορισμένοι ίσως δουν μια σκοτεινή, πολιτική αλληγορία για τη σημερινή Aμερική.

Μετάφραση: Ηλίας Μαγκλίνης
Τίτλος πρωτοτύπου: The Plot Against America
Σημειώσεις: Αχιλλέας Κυριακίδης
Βραβεία:
James Fenimore Cooper Prize for Best Historical Fiction 2005
W. H. Smith Literary Award 2005

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2007, 569 σελ.

Καθένας – Philip Roth

Το τελευταίο μυθιστόρημα του Φίλιπ Ροθ είναι μια προσωπική, εξομολογητική, αλλά και, ταυτόχρονα, οικουμενική ιστορία που πραγματεύεται το φόβο του θανάτου, την απώλεια, τις τύψεις, τη στωικότητα. Ο συγγραφέας της “Συνωμοσίας κατά της Αμερικής” στρέφει τώρα την προσοχή του από την “οδυνηρή συνάντηση μιας οικογένειας με την ιστορία” (“The New York Times”) στην ισόβια αψιμαχία ενός ανθρώπου με τη θνητότητα.
Η μοίρα αυτού του καθημερινού ανθρώπου τού Ροθ ιχνηλατείται από την πρώτη, συγκλονιστική φορά που έρχεται αντιμέτωπος με το θάνατο, στην ειδυλλιακή ακρογιαλιά των παιδικών καλοκαιριών του, και, περνώντας μέσα από οικογενειακά προβλήματα και επαγγελματικές επιτυχίες της ακμαίας του ωριμότητας, φτάνει ώς τα γηρατειά του, ώς τη σπαραχτική μαρτυρία της φθοράς των συνομηλίκων του και της δικής του σωματικής κατάπτωσης.
Είναι ένας επιτυχημένος διαφημιστής της Νέας Υόρκης, πατέρας δύο αγοριών από τον πρώτο του γάμο που τον περιφρονούν, και μιας κόρης από τον δεύτερο που τον λατρεύει. Είναι πολυαγαπημένος αδελφός ενός καλού ανθρώπου που η σωματική του ευεξία τού προκαλεί πικρό φθόνο, και τέως σύζυγος τριών πολύ διαφορετικών γυναικών που, αφού τα ‘κανε ο ίδιος θάλασσα με τους γάμους του, τον έχουν αφήσει ολομόναχο. Στο τέλος, είναι ο άντρας που έγινε αυτό που ποτέ δεν ήθελε να γίνει.
Κεντρικός άξονας αυτού του συγκλονιστικού μυθιστορήματος -είναι το εικοστό έβδομο του Ροθ και το πέμπτο που εκδίδεται στον 21ο αιώνα- είναι το ανθρώπινο σώμα. Θέμα του, η κοινή εμπειρία που μας τρομοκρατεί όλους.
Ο τίτλος είναι παρμένος από το αγγλικό αλληγορικό δράμα ανωνύμου (τέλη 15ου αιώνα) “Everyman” ή “The Summoning of Everyman” (“Καθένας” ή “Η κλήτευση του Καθένα”), ο κεντρικός ήρωας του οποίου, Καθένας, καλείται από τον Θάνατο να εκθέσει τα πεπραγμένα του σ’ αυτόν τον κόσμο.

Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης
Τίτλος πρωτοτύπου: Everyman
Βραβεία: Pen/Faulkner Award for Fiction 2007

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2006, 214 σελ.

Κι ό,τι θέλει ας γίνει – Philip Roth

O Γκέημπ Oυάλλακ αποφασίζει να βοηθήσει τον Πωλ Χερτς -έναν μελαγχολικό, φτωχικά ντυμένο συμφοιτητή του- και τη Λίμπυ Χερτς, την κυκλοθυμική, παρορμητική σύζυγό του. Παρότι ο συναισθηματικός κόσμος του Γκέημπ έχει αποτελματωθεί μετά τον θάνατο της μητέρας του, ο ίδιος αρχίζει να αισθάνεται την ανάγκη για νέους δεσμούς. Μέλος πλέον του διδακτικού προσωπικού στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, συνάπτει μια θυελλώδη σχέση με τη Μάρθα Ρέηγκανχαρτ, μια πνευματώδη, αθυρόστομη διαζευγμένη μητέρα δύο παιδιών.

O Φίλιπ Ροθ υφαίνει αριστοτεχνικά τις αγωνίες και τις περιπέτειες του Γκέημπ σε ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα για το ερωτικό πάθος, την υπευθυνότητα και τους μηχανισμούς που το άτομο θέτει σε λειτουργία για την αυτοπροστασία του. Η ιστορία, που εκτυλίσσεται στο Σικάγο, τη Νέα Υόρκη και το Άιοβα Σίτυ και μιλάει για παλιούς οικογενειακούς δεσμούς και καινούργιες αγάπες, προσφέρει μια εξαιρετικά διεισδυτική ανάλυση χαρακτήρων και είναι δοσμένη με μεγάλο πλούτο λεπτομερειών.

Μετάφραση: Κωστής Αρβανίτης
Τίτλος πρωτοτύπου: Letting Go

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2005, 866 σελ.

Ζούκερμαν δεσμώτης – Philip Roth

Τριλογία και επίλογος


Στο “Ο συγγραφέας-φάντασμα” που διαδραματίζεται τη δεκαετία του 1950 και αποτελεί το πρώτο μέρος της περίφημης τριλογίας -του σημαντικότερου έργου του Ροθ τη δεκαετία του 1970-, γνωρίζουμε τον Νέιθαν Ζούκερμαν, έναν εκκολαπτόμενο συγγραφέα παθιασμένο με τα μεγάλα έργα της παγκόσμιας γραμματείας. Ο Ζούκερμαν περνάει ένα βράδυ στη Νέα Αγγλία, στο απομονωμένο αγρόκτημα του λογοτεχνικού του ειδώλου, του συγγραφέα Ε.Ι. Λόνοφ, και ανακαλύπτει τις αντιφάσεις ανάμεσα στη λογοτεχνία και την πραγματικότητα.
Στο “Ζούκερμαν λυόμενος”, δεύτερο μέρος της τριλογίας, η δράση μεταφέρεται στο Μανχάταν, στα τέλη της συνταρακτικής δεκαετίας του 1960. Ο Ζούκερμαν, τριαντάρης, υποφέρει από τις άμεσες συνέπειες της λογοτεχνικής φήμης: ο ρομαντικός ιδεολόγος, προστατευόμενος του Ε.Ι. Λόνοφ, είναι πια μια διασημότητα.
Το “Μάθημα ανατομίας”, τρίτο μέρος της τριλογίας, διαδραματίζεται στο διαμέρισμα του Ζούκερμαν, σε μια ακριβή νεοϋoρκέζικη συνοικία την εποχή του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, το 1973. Ο Ζούκερμαν, σαράντα χρονών, υποφέρει από ανεξήγητους πόνους, μετατρέπει το σπίτι του σε νοσοκομείο, αναρωτιέται μήπως το ίδιο του το έργο είναι η αιτία, και στα μάτια του μόνο ο Νίξον αντιμετωπίζει τόσο σημαντικά προβλήματα.
Στο “Όργιο της Πράγας”, που επέχει θέση επιλόγου της τριλογίας, παρακολουθούμε τον Ζούκερμαν στη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην κατεχόμενη από τους Σοβιετικούς Πράγα εν έτει 1976, με σκοπό να διασώσει από τη λήθη τα έργα ενός άγνωστου συγγραφέα που γράφει στα γίντις, τη γλώσσα των Εβραίων της Κεντρικής Ευρώπης. Τα μεγάλα ζητήματα της τριλογίας εξετάζονται από μια εντελώς νέα οπτική γωνία, για να φτάσουμε έτσι στην εντυπωσιακή κατάληξη αυτού του πλούσιου, πολυποίκιλου και πολύπλοκου magnum opus.

Μετάφραση: Σπύρος Βρετός
Τίτλος πρωτοτύπου: Zuckerman Bound: A Trilogy Consisting of The Ghost Writer, Zuckerman Unbound, The Anatomy Lesson, Epilogue: The Prague Orgy
Σημειώσεις:
Ο “Ζούκερμαν δεσμώτης” αποτελείται από την τριλογία: -“Ο συγγραφέας-φάντασμα” (1979) -“Ζούκερμαν λυόμενος” (1981) -“Μάθημα ανατομίας” (1983) Η τριλογία συμπληρωμένη με το “Επίλογος: Το όργιο της Πράγας” πρωτοεκδόθηκε σε ενιαία μορφή το 1985 (Farrar, Straus & Giroux, LLC, New York)

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2004, 767 σελ.

Το ζώο που ξεψυχά – Philip Roth

Ο Ντέιβιντ Κέπες, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και διάσημος παρουσιαστής πολιτιστικής εκπομπής στην τηλεόραση, έχει περάσει τα εξήντα και ζει ως “χειραφετημένος άντρας” ελεύθερος από τα δεσμά της οικογένειας ή της μόνιμης συντρόφου, αφιερώνοντας τη ζωή του στο σεξ και την αισθητική. Μια εικοσιτετράχρονη φοιτήτριά του θα φέρει όμως τα πάνω κάτω στην ερωτική του ζωή. Η νιότη και η ομορφιά της, αυτό το “αριστούργημα λαγνείας”, τον οδηγούν σε καταστάσεις πρωτόγνωρης και ακραίας ζηλοτυπίας. Η ερωτική αυτή ιστορία δίνει την ευκαιρία στον Ροθ να μιλήσει με σπαρακτικό τρόπο για τα γηρατειά και το θάνατο αλλά και για ακόμα μια φορά να συνδέσει την ατομική μοίρα των ηρώων του με την κοινωνική και πολιτιστική ιστορία της εποχής μας.

Το μυθιστόρημα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από την Isabel Coixet το 2008, στην ταινία “Elegy” (“Ελεγεία ενός έρωτα”), με πρωταγωνιστές τους Μπεν Κίνγκσλεϋ και Πενέλοπι Κρουζ.

Μετάφραση: Γιώργος Τσακνιάς
Τίτλος πρωτοτύπου: The Dying Animal

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2002, 149 σελ.

Επιχείρηση Σάυλωκ – Philip Roth

Μια ομολογία


Στην “Επιχείρηση Σάυλωκ”, ο Φίλιπ Ροθ, μυθιστορηματικό alter ego του συγγραφέα, ανακαλύπτει ότι κάποιος σωσίας του σφετερίζεται το όνομά του στην Ιερουσαλήμ, για να προπαγανδίσει την αποχώρηση των Εβραίων από το Ισραήλ και την επιστροφή τους στην Ευρώπη. Η ιστορία αυτή δίνει το πρόσχημα στον συγγραφέα Φίλιπ Ρoθ να ξεκινήσει μια σατιρική περιπλάνηση στο χώρο της πολιτικής με οξυδερκείς αναλύσεις για τη Διασπορά, το κράτος του Ισραήλ, το Παλαιστινιακό πρόβλημα και την εβραϊκή ταυτότητα, ιστορία που συνοδεύεται από μια -υποτίθεται- αυτοβιογραφική μαρτυρία. Η αντιπαράθεση του συγγραφέα με τον “άλλον του εαυτό” καταλήγει στο εγκώμιο της μυθοπλασίας: μόνον αυτή εμπεριέχει την αλήθεια.

Πεντακόσιες τριάντα μία σελίδες ενός πολύ μεγάλου Φίλιπ Ροθ: συναρπαστική ιστορία κατασκοπείας, αστυνομικό μυθιστόρημα, πολιτικό θρίλερ, στοχασμός πάνω στην εβραϊκότητα, ανάλυση για το κράτος του Ισραήλ και την Ιντιφάντα, ένα εύθυμο μυθιστόρημα γεμάτο από αυτήν την “αντιτραγική δύναμη που καθιστά τα πάντα φάρσα και κωμωδία”, με άλλα λόγια ένα μυθιστόρημα μυθιστορηματικής ελευθερίας, “συγγραφική φαντασία που σκαρφίζεται κάτι πολύ πιο γοητευτικό από την όποια γελοία ή ασήμαντη αλήθεια”. (Josyane Savigneau, εφημερίδα “Le Monde”, 21.4.1995)

Μετάφραση: Σπύρος Βρετός
Τίτλος πρωτοτύπου: Operation Shylock – A Confession
Επίμετρο: Σταύρος Ζουμπουλάκης
Βραβεία: Pen/Faulkner Award for Fiction 1994

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2001, 605 σελ.

Παντρεύτηκα έναν κομμουνιστή – Philip Roth

Στο “Αμερικανικό ειδύλλιο” ο Φίλιπ Ροθ μας μετέφερε στην Αμερική της δεκαετίας του ’60, στα χρόνια του πολέμου του Βιετνάμ. Μια δεκαετία περίπου νωρίτερα, στα σκοτεινά χρόνια του μακαρθισμού, διαδραματίζεται το μυθιστόρημα “Παντρεύτηκα έναν κομμουνιστή”. Ο κεντρικός ήρωας, πρώην εργάτης που εξελίχθηκε σε δημοφιλή ηθοποιό, ιδεολόγος κομμουνιστής, στρατευμένος στον αγώνα για μια νέα κοινωνία, καταλήγει στη μαύρη λίστα, άνεργος, και με τη ζωή του ρημαγμένη. Η γυναίκα του, διάσημη ηθοποιός, τον καταγγέλει ως κατάσκοπο της Σοβιετικής ‘Ενωσης, και το προσωπικό δράμα της σχέσης τους μετατρέπεται σε εθνικό σκάνδαλο. Ο Ροθ, για μια ακόμη φορά, περιγράφει με διεισδυτικό και κριτικό τρόπο, αλλά και με σαρκασμό, τη μεταπολεμική Αμερική.

Μετάφραση: Τρισεύγενη Παπαϊωάννου
Τίτλος πρωτοτύπου: I Married a Communist

Μυθιστόρημα, Πόλις, 2000, 435 σελ.

Το θέατρο του Σάμπαθ – Philip Roth

Είναι ο Μίκι Σάμπαθ, το φαινόμενο της μανιασμένης δραστηριότητας που το πήραν τα χρόνια και του οποίου η άγρια ξετσιπωσιά και το σαρκαστικό θράσος βρίσκονται στο επίκεντρο του νέου τολμηρού και ξεκαρδιστικού μυθιστορήματος του Φίλιπ Ροθ.
Ο Σάμπαθ, που στα νιάτα του υπήρξε ένας σκανδαλωδώς προικισμένος κουκλοπαίκτης, παρέμενε στα εξήντα τέσσερα χρόνια του προκλητικά ανταγωνιστικός και αχαλίνωτα λάγνος, αλλά όταν πέθανε η ερωμένη του -ένα πνεύμα ερωτικό και ελεύθερο που τον ξεπερνούσε σε ερωτική μανία στη μοιχεία- ξεκίνησε για ένα θυελλώδες ταξίδι μέσα στο παρελθόν του, πολιορκημένος από τα φαντάσματα εκείνων που πολύ τον αγάπησαν και πολύ τον εμίσησαν. Θα φθάσει στην κορυφή της τρέλας και της εξόντωσης, μετά από μια διαδοχή από κωμικοτραγικές περιπέτειες.
“Το Θέατρο του Σάμπαθ” είναι μια σατιρική δημιουργία επικών διαστάσεων και ο Μίκι Σάμπαθ είναι ο Γαργαντουικός ήρωάς της. Όσο για τον Φίλιπ Ροθ, σ’ αυτό το εικοστό πέμπτο βιβλίο του βρίσκεται στην κορυφή της δημιουργικής του ωριμότητας.

Μετάφραση: Ανδρέας Β. Βαχλιώτης
Τίτλος πρωτοτύπου: Sabbath’s TheaterΒραβεία:
Βραβεία: National Book Award – Fiction 1995

Μυθιστόρημα, Χατζηνικολή, 1998, 551 σελ.

Η ζωή μου ως άντρα – Philip Roth

Ο Πήτερ Τάρνοπολ, ήρωας του «Η ζωή μου ως άντρα», έχει τις εξής ιδιότητες: είναι πανεπιστημιακός καθηγητής, είναι συγγραφέας, είναι Εβραίος. Επίσης, είναι άντρας. Ο Τάρνοπολ αναπλάθει με χιούμορ και ειρωνεία την ευτυχισμένη του νιότη, αναλύει την εμπειρία του ως συγγραφέα και εξιστορεί τα τρομερά συμβάντα της σχέσης του με μια γυναίκα που δεν αγαπάει. Η ιστορία εκτυλίσσεται σαν ένα τρίπτυχο και περιέχει όλα τα στοιχεία της τέχνης του Φίλιπ Ροθ: τον ερωτισμό, τη σκληρότητα, τον μηδενισμό, την υπαρξιακή αγωνία αλλά και τη χαρά της ζωής, ένα είδος εύθυμης αδιαφορίας. Στο πρώτο επίπεδο, ο Τάρνοπολ δημιουργεί έναν μυθιστορηματικό ήρωα, τον Ζούκερμαν, που μοιάζει με την τέλεια φαντασίωση για τον εαυτό του: πρόκειται για έναν λαμπρό φοιτητή που συσσωρεύει επαγγελματικές και σεξουαλικές επιτυχίες, που ευημερεί και δοξάζεται. Στο δεύτερο επίπεδο, ο τόνος αλλάζει: ο Ζούκερμαν παγιδεύεται σ’ έναν μαρτυρικό γάμο, από τον οποίο απελευθερώνεται μόνον μέσ’ απ’ το θάνατο. Μαζί απελευθερώνεται κι ο ίδιος ο Ροθ: δραπετεύει απ’ το μυθιστόρημά του καθώς εξομολογείται, υπό το πρίσμα της ψυχανάλυσης, τα «πραγματικά» γεγονότα της ζωής του Τάρνοπολ. Έτσι, αυτή η «αντρική» ζωή γίνεται ένας λαβύρινθος, όπου ο κεντρικός ήρωας χάνεται και ξαναβρίσκεται, μπαίνει και βγαίνει όπως στις σελίδες ενός βιβλίου: στις περιπλανήσεις του τον ακολουθεί η αμφιβολία, ο σαρκασμός και το διφορούμενο, που χαρακτηριζει τις μεγάλες τραγωδίες του εικοστού αιώνα.

Μετάφραση: Άρτεμις Σταμπουλοπούλου
Τίτλος πρωτοτύπου: My Life as a Man
Πρόλογος: Μισέλ Φάις

Μυθιστόρημα, Πόλις, 1996, 399 σελ.

Πατρική κληρονομιά – Philip Roth

Μια αληθινή ιστορία


Ο πατέρας του μυθιστοριογράφου Φίλιπ Ροθ, αυτός ο αυτοπειθαρχημένος, απότομος, ευέξαπτος, άκαμπτος πατέρας που ήταν ονομαστός για το σφρίγος, τη γοητεία του και τον πλούτο των αναμνήσεών του από τη ζωή στο Νιούαρκ, πολεμάει με τον εξευτελισμό και την ανημπόρια του γήρατος. Ο γιος, γεμάτος ανησυχία και δέος, συντροφεύει τον πατέρα στο κάθε τρομακτικό στάδιο της τελικής δοκιμασίας.

Και παρά τις αντιξοότητες, η “Πατρική κληρονομιά” είναι, συγχρόνως, μια εκπληκτική κωμική ιστορία. Με πρωταγωνιστές τους ηλικιωμένους και ως και υπέργηρους φίλους του χήρου Χέρμαν Ροθ και τις γοητευτικές, πλούσιες χήρες που ξεχειμωνιάζουν στη Φλόριντα. Έρωτες, σχέδια, ζαβολιές, ενδιαφέρον, συμπόνια για τη ζωή.

Μια αληθινή, σπαραξικάρδια, αλλά και ξεκαρδιστική ιστορία, ένα από τα πιο δυνατά αυτοβιογραφικά βιβλία του Φίλιπ Ροθ.

Μετάφραση: Τάκης Κιρκής
Τίτλος πρωτοτύπου: Patrimony
Βραβεία: National Book Critics Circle Award – Biography/Autobiography 1991

Αφηγήσεις, Χατζηνικολή, 1995, 183 σελ.

Απάτη – Philip Roth

Η απάτη είναι το προκλητικότερο ερωτικό μυθιστόρημα του Φίλιπ Ροθ, μετά το “Portnoy’s Complaint”. Πυρήνας του βιβλίου, ένας μεσόκοπος, παντρεμένος Αμερικανός, ο Φίλιπ, που ζει στο Λονδίνο, και η επίσης παντρεμένη ερωμένη του, που σιγά-σιγά ανοίγονται ο ένας στον άλλον (καθώς και σε μας), όταν, στο κρυσφήγετό τους, κουβεντιάζουν πριν και μετά τον έρωτα.
Καθώς προχωρούμε στην ανάγνωση του διαλόγου του Ροθ έχουμε την εντύπωση ότι συμμετέχουμε, όχι μόνο σε μια συνηθισμένη παράνομη ιστορία, αλλά και στην τρυφερότητα και την αβεβαιότητα που σημαδεύουν κάθε ερωτική ιστορία. Ο μοιχός σύζυγος της “Απάτης” ζει την κάθε στιγμή με τα άγχη της ερωμένης και τις υποψίες της συζύγου που καταγράφονται μαζί με παρεμβαλλόμενες φωνές γυναικών από το παρελθόν, από άλλους έρωτες και άλλα πάθη της ταραγμένης και περιπλεγμένης ζωής της καρδιάς του.

Μετάφραση: Μαρίας Αγγελίδου
Τίτλος πρωτοτύπου: Deception

Μυθιστόρημα, Χατζηνικολή, 1993, 185 σελ.

Το βυζί – Philip Roth

«Είμαι βυζί. Κάτι έγινε μέσα στο κορμί μου, και μ’ έχει μεταμορφώσει σε θηλαστικό αδένα, που δε θυμίζει σε τίποτα την προηγούμενη ανθρώπινη μορφή μου».

«Το καλύτερο βιβλίο του Ροθ μέχρι σήμερα… Έξυπνο, εξεζητημένο, υπέροχο, δαιμόνιο, και πολύ μα πολύ αστείο» (The New York Times Book Review)

«Ένας νέος, συγκλονιστικός κόσμος γεμάτος άγνωστες εκδοχές της ηδονής. Υπάρχει όμως και χιούμορ, και μια αξιοθαύμαστη γραφή. Είναι άραγε ανάγκη να τονίσουμε πως ο Ροθ είναι μοναδικός συγγραφέας, που δεν μπαίνει ποτέ δεύτερη φορά στο ίδιο ποτάμι;» (Antony Burgess)

«”Το Βυζί” είναι το επόμενο επικίνδυνο βήμα του Ροθ: μια προσπάθεια να ξεπεράσει την πραγματικότητα, ακόμα και στις χοντροκοπιές και τα κακόγουστα αστεία της. Και το σημαντικό είναι ότι τα καταφέρνει χωρίς να ξεπέφτει ποτέ στο επίπεδο του χυδαίου καλαμπουριού». (Time)

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Κοντού
Τίτλος πρωτοτύπου: The Breast

Νουβέλα, Γράμματα, 1984, 93 σελ.

Η νόσος του Πορτνόυ – Philip Roth

“Το εκπληκτικότερο και πιο αστείο βιβλίο που γράφτηκε ποτέ για το σεξ”. (Guardian)
“Εκτυφλωτικό! Κανένας δεν έχει γράψει έτσι για το σεξ από την εποχή του Χένρυ Μίλλερ”. (Time)
“Ένα βιβλίο συγκινητικό και απίστευτα κωμικό… Ο Ροθ διαθέτει ένα συγκλονιστικό και πρωτότυπο ταλέντο…” (New York Review of Books)
“Ένα πανέξυπνο και ζωντανό ανάγνωσμα… Παράξενο, υπερβολικό, ιερόσυλο, τρομερά αστείο”. (The New York Times)
“Ένα μικρό αριστούργημα, ένα κωμικό διαμάντι: παιχνιδιάρικα ζωντανό, κι ωστόσο επώδυνα αποκαλυπτικό”. (Playboy)

Μετάφραση: Λένα Αλεξανδράκη
Τίτλος πρωτοτύπου: Portnoy’s Complaint

Μυθιστόρημα, Γράμματα, 1980, 268 σελ.